İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ GEOMETRİK OLASILIK PROBLEMLERİNİ ÇÖZME SÜREÇLERİNİN ANALİTİK DÜŞÜNME BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Year 2016, Issue: 39, 91 - 111, 04.10.2016

Avni Yıldız Serdal Baltacı

https://doi.org/10.21764/efd.75669

Cited By: 3

Abstract

Olasılık üzerine yapılan çalışmalar incelendiğinde; tutum ve başarı, kavram yanılgıları, olasılık problemlerini çözme ve kurma boyutlarına odaklanıldığı görülmektedir. Fakat geometrik olasılık problemlerinin çözüm sürecinin ilköğretim matematik öğretmen adayları tarafından nasıl gerçekleştiğinin halen yanıt bulamadığını söylenebilir. Üstelik bu süreç, son zamanlarda üzerinde önemle durulmaya başlanan analitik düşünme bağlamında incelenmiştir. Bu nedenle araştırmada, ilköğretim matematik öğretmen adaylarının geometrik olasılık problemlerini analitik düşünme bağlamında nasıl çözdüklerinin süreç olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Özel durum çalışması yönteminin kullanıldığı araştırmanın katılımcılarını, 3 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında klinik mülakat kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise nitel veri analiz yöntemlerinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, problemi sadece bir öğretmen adayının çözebildiği tespit edilmiştir. Fakat o öğretmen adayı, bulmuş olduğu sonucu rastlantı ile bulmadığını belirtememiştir. Ayrıca çalışmaya katılan her öğretmen adayının problemi çözerken bir algoritma izledikleri, problemin çözümüne yeterince zaman harcadıkları ve tahmin - deneme yanılma gibi yöntemleri pek kullanmadıkları tespit edilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Analitik düşünme, geometrik olasılık, ilköğretim matematik öğretmen adayları, klinik mülakat, problem çözme.

Keywords

Analitik düşünme, geometrik olasılık, ilköğretim matematik öğretmen adayları, klinik mülakat

References

• Aspinwall, L. ve Shaw, K. L. (2000). Enriching students’ mathematical intuitions with probability games and
• tree diagrams. Mathematics Teaching in the Middle School, 6(4), 214-220.
• Aksoy, Y. ve Bayazıt, İ. (2009). Simetri kavramının öğrenim ve öğretiminde karşılaşılan zorlukların analitik bir yaklaşımla incelenmesi. E. Bingölbali ve M. F. Özmantar (Ed.) İlköğretimde karşılaşılan matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri (1. Baskı) içinde (s. 187- 215). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Altun, M. (2008). Liselerde matematik öğretimi. Erkam matbaası. Aktüel alfa akademi.
• Altun, M. ve Arslan, Ç. (2006). İlkööğretim öğrencilerinin problem çözme çözme stratejilerini öğrenmeleri üzerine bir çalışma, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1), 1-21.
• Altun, M., Memnun, D. S ve Yazgan, Y. (2007). Sınıf ögretmeni adaylarının rutin olmayan matematiksel problemleri çözme becerileri ve bu konudaki düşünceleri, İlköğretim Online Dergisi, 6 (1), 127.
• Arıol, Ş. (2009). Matematik öğretmen adaylarının bütüncül ve analitik düşünme stillerinin matematiksel problem çözme becerilerine etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Baltacı, S. (2014). Dinamik matematik yazılımının geometrik yer kavramının öğretiminde kullanılmasının bağlamsal öğrenme boyutundan incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Baltacı, S., Yıldız, A. & Güven, B. (2014). Knowledge types used by eighth grade gifted students while solving problems, Mathematics Education Bulletin, 28 (50), 1032-1056.
• Batanero, C. & Serrano, L. (1999). The meaning of randomness for secondary school students. Journal for Research in Mathematics Education, 30(5), 558-567.
• Bulut, S. (1994). The effects of different teaching methods gender on probability achievement and attitudes toward probability, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bulut, S., Ekici, C. ve İşeri, İ. A. (1999). Bazı olasılık kavramlarının öğretimi için çalışma yapraklarının geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 129-136.
• Bulut, S., Yetkin, E.İ. ve Kazak, S. (2002). Matematik öğretmen adaylarının olasılık başarısı, olasılık ve matematiğe yönelik tutumlarının cinsiyete göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 21-28.
• Çatlıoğlu, H. (2010). Matematik öğretmeni adaylarıyla bağlamsal öğrenme ve öğretme deneyiminin değerlendirilmesi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Çelik, D. ve Güneş, G. (2007). 7. 8. ve 9. sınıf öğrencilerinin olasılık ile ilgili anlama ve kavram yanılgılarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi. 173. 361-375.
• Dewey, R. A. (2007). Psychology: An introduction. Retrieved January 13, 2015 from http://www.intropsych.com.
• Dooren, W. V., Bock, D. D., Depaepe, F., Janssens, D., & Verschaff el, L. (2003). The illusion of linearity: Expanding the evidence towards probabilistic reasoning. Educational Studies in Mathematic, 53, 113-138.
• Duatepe-Paksu, A., İymen, E. ve Pakmak, G.S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının dörtgenlerin köşegenleri konusundaki kavram görüntüleri, Eğitim ve Bilim, 38 (167), 162-178.
• Elizabeth, M., Oaks, T. & Sanders, T., 2002. Improving students achievement through inclusion of problem solving in the math curriculum. Master of Arts Action Research Project. Saint Xavier University and Skylight Professional Development Field-Based Master’s Program.
• Fischbein, E. & Schnarch, D. (1997). The evolution with age of probabilistic, intuitively based misconceptions, Journal of Research in Mathematics Education, 28 (1), 96-105.
• Follmer, R. (2000). Reading, mathematics and problem solving: the effects of direct instruction in the development of fourth grade students’ strategic reading and problem solving approaches to textbased, nonroutine mathematics problems, Unpublished PhD. Thesis, Widener University, Chester, Pennsylvania.
• GAISE (2005). Guidelines for assessment and instruction in statistics education (GAISE) report: A
• curriculum framework for PreK-12 statistics education. The American Statistical Association (ASA).
• http://www.amstat.org/education/gaise/
• Gümüş, Ö. F. ve Şahiner, Y. (2015). Problem çözme stratejileri öğretiminin öğretmen adaylarının problem çözümüne ilişkin düşüncelerine etkisi, İlköğretim Online, 14 (1), 323-332.
• Güven, B. (2002). Dinamik geometri yazılımı Cabri ile keşfederek geometri öğrenme. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Hammouri, H. A. M. (2003). An investigation of undergraduates’ transformational problem solving strategies: Cognitive / metacognitive processes as predictors of holistic/analytic strategies. Assessment & Evaluation in Higher Education, 28 (6), 571-586.
• Kafoussi, S. (2004). Can kindergarten children be successfully involved in probabilistic tasks. Statistics Education Research Journal, 3(1), 29-39.
• Kaplan, A. ve Öztürk, M. (2014). 2-8. sınıf öğrencilerinin simetri kavramını anlamaya yönelik düşünme yaklaşımlarının incelenmesi, İlköğretim Online, 13 (4), 1502-1515.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1 (1). 62-80.
• Kazak, S. (2010). Öğrencilerin olasılık konularındaki kavram yanılgıları ve öğrenme zorlukları. M.F. Özmantar, E.Bingölbali ve H. Akkoç (Ed.). Matematiksel kavram yanılgıları ve çözüm önerileri (s.121-147). Ankara. Pegem Akademi.
• Kılıç, S. D. (2003). İlköğretim ikinci kademe son sınıf öğrencilerinin matematik derslerinde gösterdiği problem çözme yaklaşım ve becerilerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, İzmir.
• Memnun, S.D. (2008). Olasılık kavramlarının öğrenilmesinde karşılaşılan zorluklar, bu kavramların öğrenilememe nedenleri ve çözüm önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9 (15). 89– 101.
• Malloy, C. & Jones, M. (1998). An investigation of African American students’ mathematical problem solving. Journal for Research in Mathematics Education. 29 (2), 143-164.
• Moralı, S., Uğurel, I., Türnüklü, E. ve Yeşildere, S. (2006). Matematik öğretmen adaylarının ispat yapmaya yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 147-160.
• Munisamy, S. & Doraisamy, L. (1998). Levels of understanding of probability concepts among secondary school pupils. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 29(1).
• National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston/VA: National Council of Teachers of Mathematics Pub.
• O’ Connell, A. A. (1999). Understanding the natüre of errors in probability problem-solving, Educational Research and Evaluation, 5(1), 1-21.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. John Wiley & Sons, Ltd.
• Pickreign, J. (2007). Rectangles and Rhombi: How well do pre-service teachers know them? IUMPST: The Journal, Vol 1 (Content Knowledge). Retrieved February 16, 2012 from www.k- 12prep.math.ttu.edu.
• Segovia, I. & Castro, E. (2009). Computational and measurement estimation: Curriculum foundations and reseach carried out at the Univertsty of Granada, Mathematics didactics department. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 17(1), 499-536.
• Siegler, R.S. & Booth, J.L. (2005). Development of numerical estimation a review. Edited Jamie I.D. Campell. Handbook of Mathematical Cognition.
• Standt, S. & Nieuwoudt, H.D. (2003). Grade 7 teachers’ and prospective teachers’ content knowledge of geometry. South African Journal of Education. 23(3), 199-205.
• Stylianides, A.J., Stylianedes, G.J. & Philippou, G.N. (2005). Prospective teachers’ understanding of proof: What if the truth set of an open sentence is broader than that covered by the proof? Chick, H.L.& Vincent, J.L. (Ed.). Proceedings of the 29 th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 4, 241-248.
• Şahin, A. A. (2007). 13-14 yaş grubu öğrencilerin problem çözme stratejilerinin belirlenmesi, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Umay, A. ve Arıol, Ş. (2011). Baskın olarak bütüncül stilde düşünenlerle baskın olarak analitik stilde düşünenlerin problem çözme davranışlarının incelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 27-37.
• Toluk, Z. (1994). A study on the secondary school teachers views on the importance of mathematical knowledge and when they acquired this knowledge. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Tunç, E. (2006). Özel ilköğretim okulları ile devlet okullarının 8. Sınıf öğrencilerine olasılık konusundaki bilgi ve becerileri kazandırma düzeylerinin değerlendirilmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Vershaffel, L., De Corte, E., Lasure, S., Vaerenbergh, Bogaerts, H. & Ratinckx, E. (1999). Learning to solve mathematical application problems: A desing experiment with fifth graders, Mathematical Thinking and Learning, 1(3), 195-229.
• Yazgan, Y. ve Bintaş, J. (2005). İlköğretim dördüncü ve besinci sınıf öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanabilme düzeyleri: Bir öğretim deneyi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 28, 210.
• Yazgan, Y. (2007). Dördüncü ve besinci sınıf öğrencilerinin rutin olmayan problem çözme stratejileriyle ilgili gözlemler, İlköğretim-Online Dergisi, 6 (2), 249.
• Yenilmez, K. ve Yaşa, E. (2007). İlköğretim öğrencilerinin problem çözme üzerine bir inceleme. e-Journal of New World Sciences Academy, 2 (4).
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, A., Baltacı, S., Kurak, Y. ve Güven, B. (2012). Üstün yetenekli ve üstün yetenekli olmayan 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanma durumlarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (1), 123-143.
• Yıldız, A. (2013). Ders imecesinin matematik öğretmenlerinin problem çözme ortamlarında öğrencilerinin üstbilişlerini harekete geçirmeye yönelik davranışlarına etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Yıldız, A. ve Baltacı, S. (2015). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının problem kurma etkinlikleri ile olasılığa yönelik bilgilerinin incelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16 (1), 201-213.
• Yoo, S. (2008). Effects of traditional and problem-based ınstruction on conceptions of proof and pedagogy in undergraduates and prospective mathematics teachers, Phd Dissertation, The University of Texas, Austin.