Planlama Hiyerarşisinde Koruma Amaçlı İmar Planlarının Konumlanması: Germir-Kayseri Örneği

Year 2021, , 301 - 316, 01.07.2021

Salih Kaan Taşmektepligil , Erkan Polat

https://doi.org/10.30785/mbud.567812

Abstract

Planlama dizgesinde koruma amaçlı imar planları (KAİP) üst ölçekli planlarla ilişki kurulmadan üretilmekte, bu nedenle planlar hiyerarşisindeki konumu ve yeri sorgulanır olmaktadır. Çalışmada; bu sorgulama Kayseri-Germir örneği üzerinden gerçekleştirilmektedir. Örnek bağlamında planlar hiyerarşisi içerisindeki ilişkisellik değerlendirilmektedir. Çalışma kapsamında cevap aranan araştırma soruları; planlar hiyerarşisi mevzuatta tanımlandığı şekliyle pratikte uygulanabilmekte midir; KAİP hiyerarşisindeki konumu nedir; koruma amaçlı planlar üst ölçekli planlara uyumlu biçimde hazırlanmakta mıdır, koruma amaçlı planlar yakın çevresindeki uygulama imar planları ile ilişkilendirilmekte midir?. Örnek alan bazında ortaya konulan sonuç; Germir KAİP’in bölge planında yer verilen koruma ile ilgili stratejiler dışında üst ölçekli planlarla ilişkisi kurulmadan yapılmış olduğu ve aynı zamanda kentsel sit alanı çevresinden bağımsız ve özerk biçimde ele alınarak uyumu göz ardı edildiğidir. Değerlendirme, teorik altyapının üzerine alan çalışması bağlamında bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı, koruma amaçlı nazım ve uygulama imar planları amaç, hedef, strateji ve kararları incelenerek gerçekleştirilmektedir. 

Keywords

Planlar hiyerarşisi, koruma amaçlı plan, Kayseri-Germir kentsel sit alanı

Thanks

Bu makale, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı’nda yapılan Yüksek Lisans Tezinden üretilmiştir. Makale çalışmasında bilgi, belge, plan ve haritalarının temin edilmesinde yardımcı olan Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Kayseri Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü, Aks Planlama ve Mühendislik Ltd. Şti.’ne teşekkür ederiz. Makalede, ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada etik kurul izni gerekmemiştir.

Positioning of Conservation Development Plans within the Urban Planning Hierarchy: Germir-Kayseri Case

Abstract

In the planning system, conservation plans are produced without establishing a relationship with the upper scale plans, for this reason, their position and place in the planning hierarchy become questioned. In the study; this inquiry is realized by the case of Kayseri-Germir. In the context of case, the relation of the conservation plan in the planning hierarchy is evaluated. Research questions of study are; is the hierarchy of plans could be implemented as defined by the legislation; what is the position of conservation plans in the planning hierarchy? The result presented on the basis of case study area is that the Germir Conservation Implementation Plan is made without setting necessary relationship with the upper scale plans other than those protection-related strategies declared by the regional plan and at the same time, urban conservation area was considered independently and in its autonomy where its compatibility with the environment was ignored. 

Keywords

Plan hierarchy, conservation plan, Kayseri-Germir urban protection area

References

• 3194 Sayılı İmar Kanunu (1985, 9 Mayıs). Resmi Gazete (Sayı: 18749). Erişim adresi (10.05.2019): https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3194.pdf
• Akpınar, R. (2010). Türkiye’de Kalkınma Ajanslarınca Hazırlanan Bölge Planlarına Dair Bir Kritik: İzka’nın İzmir Bölge Planı (2010-2013) Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(4), 07-18. Erişim Adresi (22.06.2019):https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12397/5652
• Aks Planlama ve Mühendislik Ltd. Şti. (2017). Kayseri-Germir 1/5000 koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı imar planı. Aks Planlama ve Mühendislik Ltd. Şti.’nden erişildi.
• Burak, M. B. (2001). Kalkınma Ajanslarının Bölge Planlama Sürecindeki Yeri, İzmir Kalkınma Ajansı 2010-2013 İzmir Bölge Planı Örneği (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. YÖK Tez veri tabanından erişildi. (Erişim No. 299097).
• Gülersoy, N. Z. (2012). Korumayı gerektiren nedenler-korumayı gerektiren görüşler-korunacak değere uygulanacak koruma eylem türleri. Erişim adresi (10.05.2019): http://akademi.itu.edu.tr/demirme/DosyaGetir/76563/DERS_%20NOTU_SIT_KORUMA_201.pdf
• İller Bankası Anonim Şirketi, Mekânsal Planlama Dairesi Başkanlığı. (2017). Germir Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı İmar Planı Açıklama Raporu.
• Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğü. (2019). Kayseri 1/1000 ölçekli uygulama imar planları. Erişim adresi (10.05.2019): https://cbs.kayseri.bel.tr/imarplanlari.aspx
• Kejanlı, T., Akın, T. ve Yılmaz, A. (2007). Türkiye’de Koruma Yasalarının Tarihsel Gelişimi Üzerine Bir İnceleme, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 179-196. Erişim adresi (15.05.2019): https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6133/82249
• Köroğlu, T. (2011). Bölge planlama ve bölgesel kalkınmada yeni açılımlar -1: bölge kalkınma ajanslarının planlama deneyimleri ve sorun alanları, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, Değerlendirme Notu. Erişim adresi (20.06.2019): https://www.tepav.org.tr/upload/files/13094328458.Bolge_Planlama_ve_Bolgesel_Kalkinmaa_Yeni_Acilimlar__Bolge_Kalkinma_Ajanslarinin_Planlama_Deneyimleri_ve_Sorun_ Alanlari.pdf
• Levent, S. Y. (2009). Koruma-Planlama Süreçleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Soli-Pompeiopolis Örneği, Planlama Dergisi, 3(4), 43-61. Erişim adresi (25.05.2019): http://www.spo.org.tr/resimler/ekler/fb8ceb3bd59c795_ek.pdf
• Orta Anadolu Kalkınma Ajansı. (2014). TR72 Yozgat-Sivas-Kayseri Planlama Bölgesi Bölge Planı (2014-2023). Erişim adresi (25.06.2019): https://www.oran.org.tr/images/dosyalar/111.pdf
• Taşmektepligil, S. K. (2019). Germir kentsel sit alanı fotoğrafları. Fotoğraf arşivi. Kayseri.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü. (2012). Yozgat-Sivas-Kayseri Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli ÇDP Açıklama Raporu. Erişim adresi (20.07.2019): https://webdosya.csb.gov.tr/db/mpgm/editordosya/file/CDP_100000/ysk/YSK_PLAN_ACIKLAMA_RAPORU_25112016.pdf
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Teftiş Kurulu Başkanlığı. (2005). Koruma Amaçlı İmar Planı Teknik
• Şartnamesi. Erişim adresi (25.07.2019). http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR-14430/koruma-amacli-imar-planlari-ve-cevre-duzenleme-projeler-.html
• Yasin, M. (2007). Koruma Amaçlı İmar Planlarının Yapılış Süreci, e-akademi Hukuk Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, 59. Erişim adresi (25.07.2019): http://www.e-akademi.org/incele.asp? konu=KORUMA%20AMA%C7LI%20%DDMAR%20PLANLARININ%20YAPILI%DE%20S%DCREC%DD&kimlik=1168084565&url=makaleler/myasin-1.htm