Kırgızistanda’ki Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi

Year 2025, Volume: 54 Issue: 245, 483 - 508, 01.02.2025

Mehmet Arif Özerbaş , Ainazym Mairambek Kyzy

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1495452

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerini belirlemektir. Araştırmada ilişkisel ve betimsel tarama modeli birlikte kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2022-2023 eğitim-öğretim bahar yarıyılında Manas Üniversitesinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, yine aynı üniversitede öğrenim gören ve gönüllü olarak ölçeği dolduran 923 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak Şahin (2017) tarafından geliştirilen “Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde. Bağımsız değişkenlerin farklılaşma durumunu hesaplarken, sosyal medya bağımlılık düzeyinin iki kategorik değişkenli olanların farklılaşma durumuna bağımsız örneklemler t-testi, çok değişkenli olanlar da ise ANOVA testi kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin aritmetik ortalaması 2.79 olarak hesaplanmıştır. Bu değer ölçeğin değerlendirme aralıkları dikkate alındığında kararsızım seçeneğine denk geldiği görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin sınıf değişkenine göre farklılaşma durumu incelendiğinde sosyal medya bağımlılık düzeyleri sınıf değişkenine göre istatistiki açıdan anlamlı olarak farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Sosyal medya, Bağımlılık, Üniversite öğrencileri

Supporting Institution

YOK

Thanks

Sayın editör, emekleriniz için çok teşekkür ederim! İyi çalışmalar dilerim!

Examining The Social Media Addiction Levels Of University Students İn Kyrgyzstan

Abstract

The aim of this research is to determine the social media addiction levels of university students. In this study, the relational and descriptive survey models were used together. The population of the research consists of students studying at Manas University in the 2022-2023 academic spring semester. The sample of the study, on the other hand, consists of 923 students studying at the same university and filling out the scale voluntarily. The "Social Media Addiction Scale" developed by Şahin (2017) was used as a data collection tool in the study. In the analysis of data. While calculating the differentiation status of independent variables, independent samples t-test was used for the differentiation status of social media addiction levels of those with two categorical variables, and ANOVA test for multivariate ones. According to the results of the study, the arithmetic mean of the social media addiction levels of university students was calculated as 2.79. Considering the evaluation intervals of the scale, it was seen that this value corresponded to the undecided option. When the differentiation status of the social media addiction levels of university students according to the class variable was examined, it was concluded that the social media addiction levels differed statistically significantly according to the class variable. According to another result, it was seen that the social media addiction levels of the students differed statistically significantly according to the family monthly income variable and the social media addiction levels according to the monthly income variable.

Keywords

social media, dependence, university studen

References

• Aktan, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Aksaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 405-421. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.379886
• Argın, S. F. (2013). Ortaokul ve lise öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumlarının incelenmesi (Çekmeköy örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D.J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E., and Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media, narcissism, and self-esteem. Findings from a large national survey. Psychol of Addict Behaviors, 30(2), 252-62.
• Baz, F. Ç. (2018). Sosyal medya bağımlılığı: Üniversite öğrencileri üzerine çalışma. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 275-295. https://doi.org/10.26466/opus.470118
• Balcı, Ş., ve Gölcü, A. (2013). Facebook addiction among university students in Turkey: Selçuk üniversitesi örneği. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(34), 255-278.
• Balta, Ö. Ç., ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 187-205.
• Becan, C. (2018). Sosyal medya bağımlılığının haber takibi motivasyonları üzerine etkisi. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 5(3), 238-256.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik: Psikoloji biliminin insan doğasına dair söyledikleri.(İ.D. ErgüvanSarıoğlu, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Çam, E. (2012). Öğretmen adaylarının eğitsel ve genel amaçlı facebook kullanımları ve facebook bağımlılıkları (SAÜ Eğitim Fakültesi örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Çarıkçı, O. (2010). Türkiyede E-Devlet Uygulamalari Üzerine Bir Araştirma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(12), 95-122.
• Çetinkaya, M. (2013). İlköğretim öğrencilerinde internet bağımlılığının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çelik, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağimlilik düzeylerinin incelenmesi. İstanbul Kültür Üniversitesi. 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı.
• Çiftçi, H. (2018). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 417-434.
• Durmaz, M. (2019). Üniversite öğrencilerinde internet kullanımı ile yalnızlık ve romantik ilişki doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yakın Doğu Üniversitesi.
• Esen, E. (2010). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Gül, Ş., ve Diken, E. H. (2018). Fen bilgisi öğretmeni adaylarının sosyal medya bağımlılıklarının incelenmesi. Kafkas Üniversitesi, e – Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 41-50.
• Gürültü, E. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Gömlekçi, M. F. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (4), 173-188.
• Haythornthwaite, C., ve Wellman, B. (1998). “Work, Friendship and Media Use for Information Exchange in a Networked Organization”. Journal of the American Society for Information Science, 49(12), 1101-1114.
• İkiz, F. E., Savcı., M., Asıcı, E., ve Yörük, C. (2015). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımı ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(2), 688-702. doi:10.14687/ijhs.v12i2.3336.
• Jun, S., and Choi E. (2015). Academic stress and Internet addiction from general strain theory framework. Computers in Human Behavior, 49, 282-287.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları. Karaman, M. K., ve Kurtoğlu, M. (2009, Şubat 11-13). Öğretmen adaylarının internet bağımlılığı hakkındaki görüşleri [Sözlü bildiri]. Akademik Bilişim Konferansı, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
• Marin, M. G., Nuñez, X., and de Almeida, R. M. M. (2021). Internet addiction and attention in adolescents: A systematic review. Cyberpsychol Behav Soc Netw; 24(4), 237-249.
• Özer, S. (2018). Internet use patterns and Internet addiction in children and adolescents with obesity. International Journal of Pediatric Obesity, Volume13, Issue5, Pages 301-306
• Sato, T. (2006). Internet addiction among students: Prevalence and psychological problems in Japan. JMAJ, 49 (7 • 8), 279–283.
• Sağar, M. E. (2018, Kasım 01-03). Gençlerde güncel sorunlardan biri olan sosyal medya bağımlılığının incelenmesi: Afyon ili örneği. Alanya Uluslararası Yerel Yönetimler Sempozyumu, Alanya, Türkiye.
• Seferoğlu, S. S., ve Yıldız, H. (2013). Dijital çağın çocukları: ilköğretim öğrencilerinin facebook kullanımları ve internet bağımlılıkları üzerine bir araştırma. İletişim ve Diplomasi, 2, 31-48.
• Şahin, C., ve Yağcı, M. (2017). Sosyal medya bağımlılığı ölçeği- yetişkin formu: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 18(1), 523-538.
• Tanrıverdi, H., ve Sağır, S. (2014). Lise öğrencilerinin sosyal ağ kullanım amaçlarının ve sosyal ağları benimseme düzeylerinin öğrenci başarısına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), 776-821.
• Tutgun, A. (2019). İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılığının İncelenmesi: Üsküdar Üniversitesi Örneği. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi(2), 49-80.
• Usta, S. (2017). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve duygusal zekâ arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Beykent Üniversitesi.
• Ünal, T. A. (2015). Sosyal medya bağımlılığı: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Wang, Y. P., Han, X. B., and Yang, J. (2015). Revisiting the Blended Learning Literature: Using a Complex Adaptive Systems Framework. Educational Technology & Society, 18, 380-393.
• Yılmazsoy, B., ve Kahraman, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile sosyal medyayı eğitsel amaçlı kullanımları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Facebook örneği. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 6(1), 9-20.
• Young, K. S. (2004). Internet Addiction: A New Clinical Phenomenon and Its Consequences. American Behavioral Scientist, 48(4), 402–415.