Speaking Skills Metacognitive Awareness Scale Development Study

Year 2025, Volume: 54 Issue: 245, 79 - 116, 01.02.2025

Ümit Yegen

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1509725

Abstract

The aim of this study is to develop a metacognitive awareness scale for speaking skills. The 5-point Likert scale provides students with a metacognitive self-evaluation and awareness of their speaking skills. Exploratory and confirmatory factor analyses were conducted in the study in which 1176 secondary school students in Bursa/Central districts participated voluntarily through Google form. The internal consistency (reliability) Cronbach alpha value of the scale was found to be .87. The factor loading value of the scale was between 0.39 and 0.76; the total correlation was between 0.44 and 0.61. Goodness of fit values; chi-squared (χ²=419.638), degrees of freedom (df=101, p=0.000) ratio χ²/df=4.155; RMSEA=0.052; GFI=0.957; CFI=0.942 and SRMR=0.0397. T test was used to compare scale and subscale scores, ANOVA was used to compare classes and scale scores, and Post Hoc tests were used to find the difference between groups. Pearson correlation analysis was used to examine the relationship between the scale and its sub-factors. According to the quantitative analysis, it was determined that the "Speaking Skill Metacognitive Awareness Scale", which consists of 3 dimensions and 16 items, is a valid and reliable tool that can be used to evaluate students' speaking skills metacognitively.

Keywords

Scale development, Turkish education, metacognition

KONUŞMA BECERİSİ ÜST BİLİŞSEL FARKINDALIK ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Abstract

Bu çalışmanın amacı konuşma becerisi için üst bilişsel farkındalık ölçeği geliştirmektir. 5’li likert olan ölçek öğrencilere konuşma becerisi noktasında üst bilişsel bir öz değerlendirme ve farkındalık imkânı oluşturmaktadır. Google form aracılığıyla Bursa/Merkez ilçelerinde gönüllük esasına ile 1176 ortaokul öğrencisinin katıldığı çalışmada açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin iç tutarlık (güvenirlik) Cronbach Alfa değeri .87 olarak saptanmıştır. Ölçeğin faktör yük değeri 0.39 ile 0.76 arasında; toplam korelasyonu 0.44 ile 0.61 oranında değişmektedir. Uyum iyiliği değerleri; Ki Kare (χ²=419.638), serbestlik derecesi (df=101, p=0.000) oranının χ²/df=4.155; RMSEA=0.052; GFI=0.957; CFI=0.942 ve SRMR=0.0397 olduğu görülmüştür. Ölçek ve alt boyut puanlarının karşılaştırılmasında T testi, sınıfları ile ölçek puanlarının karşılaştırılmasında ANOVA, gruplar arasındaki farklılığı bulmak için Post Hoc testleri kullanılmıştır. Ölçek ve alt faktörleri arasındaki ilişkinin incelenmesinde Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Nicel analize göre 3 boyutlu ve 16 maddeden oluşan “Konuşma Becerisi Üst Bilişsel Farkındalık Ölçeği” nin öğrencilerin konuşma becerilerini üst bilişsel olarak değerlendirmede kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Ölçek geliştirme, Türkçe eğitimi, ortaokul öğrencileri, konuşma becerisi, üst biliş

References

• Akın A., ve Abacı, R. (2011). Biliş ötesi. Nobel Yayıncılık.
• Akpunar, B. (2011). Biliş ve üstbiliş (metabiliş) kavramlarının zihin felsefesi açısından analizi. International Periodical For The Languages, Litareture and History of Turkish or Turkic Volume, 6(4), 353-365.
• Askeri, D. (2021). Piyano öğrenmeye yönelik üstbilişsel farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Aydın, R. ve Erdem, İ. (2022). Konuşma becerisine yönelik bir uzman değerlendirme ölçeği geliştirme çalışması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (30), 106-120.
• Aydın, S. (2013). Öğretmen adaylarının konuşma öz yeterliklerine ilişkin ölçek geliştirme çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi,14, 33-46.
• Bağçeci, B., Döş B., ve Sarıca, R. (2011). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ile akademik başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551-566.
• Bakırcıoğlu, R. (2012). Eğitim ve psikoloji sözlüğü. Anı Yayıncılık.
• Bentler, P. M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: Causal Modeling. Annual Review of Psychology, 31(1), 419-456.
• Bonett, D. G., and Wright, T. A. (2014). Cronbach’s alpha reliability: Interval estimation. Journal of Organizational Behavior, 36(1), 3-15. Doi: 10.1002/job.1960
• Bozkurt, B. Ü. (2019). Konuşmanın fiziksel ve zihinsel temelleri. G. Çetinkaya (Edt.), Konuşma ve eğitimi (s 43-68) içinde. Pegem Akademi.
• Büyüköztürk Ş. Akgün E.Ö. Özkahveci Ö., ve Demirel. F. (2004). Güdülenme ve öğrenme stratejileri ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 32, 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analiz el kitabı (27. Baskı). PEGEM Yayınları.
• Can, A. (2012). SPSS ile nicel veri analizi. Pegem Akademi.
• Cemiloğlu, M., ve Ogur, E. (2016). Okuma öğretiminde biliş ve üst-biliş stratejileri. İnternational Journal Of Humanities And Art Researches, 1(1), 46 – 53. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijhar/issue/52029/678463
• Coutinho, S. (2008). Self-efficacy, metacognition, and performance. North American Journal of Psychology, 10(1), 165-174. https://psycnet.apa.org/record/2008-03556-012
• Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Siyasal Yayın Dağıtım.
• Çakıroğlu, A. (2007). Üst biliş. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 21-27. https://docplayer.biz.tr/8266691
• Demirkol, S., ve Aytaş, G. (2023). Konuşma becerisi eğitimine ilişkin Türkçe öğretmenlerinin öz yeterlik ölçeği geliştirme çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(1), 30-46 https://doi.org/10.16916/aded.1154934
• Desoete, A., and Roeyers, H. (2002). Off-line metacognition a domainspecific retardation in young children with learning disabilities. Learning Disability Quarterly. 25(2), 123–139. https://doi.org/10.2307/1511279
• Doğan, T. (2010). Sosyal görünüş kaygısı ölçeği’nin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39,151-159.
• Durdukoca Ş. ve Arıbaş, S. (2019). Öğretmen adaylarına yönelik üstbilişsel farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1541-1557.
• Erdoğan, T., and Yurdabakan, İ. (2018). Adaptation of metacognitive awareness of reading strategies inventory: Turkish higher education sample. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 669-680. doi:10.7827/EnglishStudies.13814
• Erkuş, A. (2011). Bilimsel araştırma süreci. Seçkin Yayınları
• Everson, H.T., and Tobias, S. (1998). The ability to estimate knowledge and performance in college: A metacognitive analysis. Instructional science, 26(1/2), 65-79. https://www. jstor .org /stable/23371265
• Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. SAGE.
• Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906-911. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.906
• Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Göçer, A. (2014). Süreç (performans) ve sonuç (ürün) değerlendirme yöntem ve araçlarıyla Türkçe eğitiminde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi.
• Gültekin, S. (2017). Testlerde kullanılacak madde türleri, hazırlama ilkeleri ve puanlaması. R. N. Demirtaşlı (Edt.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme (s 145-222) içinde. Anı Yayıncılık.
• Gürbüz, S. (2021). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi, temel ilkeler ve uygulamalı analizler. Seçkin Yayıncılık.
• Gürsel, F. G., ve Akçay, B. (2021). Üstbilişe dayalı öğretim yönteminin öğrencilerin üstbiliş farkındalıkları ve tutumlarına etkisi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(2), 900-925. Doi:10.24315/tred.745748
• Hair, J. F. J., Black, W. C., Babin, B. J., and Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis Seventh Edition Prentice Hall. https://www.drnishikantjha.com/papersCollection/Multivariate%20Data%20Analysis.pdf
• Hasırcı Aksoy, S., Arıcı, M. A., ve Kan, M. (2021). Ortaokul öğrencileri için konuşma özyeterlik ölçeği geliştirme çalışması. OPUS– Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(41), 3631-3653. DOI:10.26466/opus.935427.
• Hıdıroğlu, Ç. N. (2018). Üstbiliş kavramına ve problem çözme sürecinde üstbilişin rolüne eleştirel bir bakış. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 87-103. Doi: 10.30794/pausbed.424862
• Kacar, M., ve Sarıçam, H. (2015). Sınıf öğretmen adaylarının üstbiliş farkındalıkları ile matematik kaygı düzeyleri üzerine bir çalışma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 137-152. https://doi.org/10.24106/kefdergi.705074
• Kalaycı, Ş. (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatiksel teknikler (6. Baskı). Asil Yayın Dağıtım.
• Karagöz, Y. (2021). SPSS ve AMOS 24 uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Yayıncılık.
• Katrancı, M., ve Melanlıoğlu, D. (2013). Öğretmen adaylarına yönelik konuşma öz yeterlik ölçeği: Geçerlik ve güvenilirlik çalışması. The Journal of Aca demic Social Science Studies, 6(6), 651-665
• Kıymaz, M. S., ve Doyumğaç, İ. (2020). Konuşma eğitiminde ölçme ve değerlendirme. M. N. Kardaş (Edt.), Konuşma eğitimi (s 273-293) içinde. Pegem Akademi.
• Kruger, J. V., and Dunning, D. (1999). Unskilled and unaware of it: how difficulties in recognizing one’s own incompetence lead to inflated self-assessments. Journal of personality and social psychology,77(6), 1121–1134. https://doi.org/10.1037/0022-3514.77.6.1121
• Kurudayıoğlu, M. (2011). Konuşma eğitimi. Kriter Yayınları.
• Kuzu, T., ve Suna, H. E. (2012). Öğretmen adaylarına yönelik hazırlıklı konuşma ölçeği geliştirme çalışması. M. Aksan (Edt.), 5. Uluslararası Türkçenin eğitimi-öğretimi kurultayı bildiri kitabı (s. 139-147) içinde. Mersin Ünv. Yayınları.
• Mahdavi, M. (2014). An Overview: Metacognition in education. International Journal of Multidisciplinary and Current Research, 2(6), 529-535. http://ijmcr.com
• Marsh, H.W., Hau, K.T., Artelt, C., Baumert, J., and Peschar, JL (2006). OECD’nin eğitim psikolojisinin en faydalı duygusal yapılarının kısa öz bildirim ölçümü: 25 ülke arasında kültürlerarası, psikometrik karşılaştırmalar. Uluslararası Test Dergisi, 6 (4), 311–360. https://doi.org/10.1207/s15327574ijt0604.
• Miles, M. B., and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Sage Publications.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006). İlköğretim Türkçe dersi 6, 7 ve 8. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Muallimoğlu, N. (2011). Konuşma sanatı. Avcıol Yayıncılık.
• Öztahtalı, İ., ve Şahin, E. (2020). Etkili konuşma özyeterlik algı ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies, 15(1), 565-582.
• Öztürk, E. (2012). Okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık envanterinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 292-305.
• Schraw, G., and Dennison, R.S. (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology, 19, 460-475. https://doi.org/10.1006/ceps.1994.1033
• Seçkin Kapucu, M., ve Öksüz, R. (2016). Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıklarının incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama 6(12), 5-28.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49- 74. http://www.nebisumer.com/wp-content/uploads/2015/03/SumerN.2000.YEM_TPY.pdf
• Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık.
• Temizyürek, F. (2011). Konuşma eğitimi. Pegem Akademi.
• Temizyürek, F., Erdem, İ., ve Temizkan, M. (2017). Konuşma eğitimi sözlü anlatım. Pegem
• Yalçın, A. (2002). Türkçe Öğretim Yöntemleri Yeni Yaklaşımlar. Akçağ Yayınları.
• Yıldız, D., ve Yavuz, M. (2012). Etkili konuşma ölçeği: bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, 7(12), 319-334.
• Young, A., and Fry, J. D. (2008). Metacognitive awareness and academic achievement in college students. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 8(2), 1-10. https://www.researchgate.net/publication/228345722.