Geri Dönüştürülmüş Beton ve Tuğla Agregalarının Beton Üretiminde Kullanılabilirliğinin Araştırılması

Yıl 2021, Sayı: 20, 11 - 22, 02.08.2021

Şeyma Aydın , Atila Gürhan Çelik İbrahim Güneş

Öz

İnşaat sektörü hammadde girdisi yüksek olan sektörler arasındadır. Hammadde kaynaklarının
hızla tükenmesi ve buna karşılık olarak inşaat yıkıntı atıklarının gün geçtikçe artması, çevresel
sürdürülebilirlik açısından önemli bir problem haline gelmiştir. Bu çalışma kapsamında hazırlanan
numunelerde iri boyuttaki (4 mm göz açıklı elek üzerinde kalan agrega) geri dönüştürülmüş
beton agregası (GDBA) ve geri dönüştürülmüş tuğla agregası (GDTA), %0, %25, %50, %75
ve %100 oranlarında doğal agrega ile yer değiştirilmiştir. Hazırlanan numunelerin fiziksel ve
mekanik özellikleri bakımından beton üretiminde kullanılabilirliği araştırılmıştır. Genel olarak
kontrol numunesine göre geri dönüşüm agregası (GDA) miktarındaki artış, su emme ve porozite
yüzdelerinde artışa neden olurken birim hacim ağırlık, yoğunluk ve kompasite değerlerinde
azalmaya neden olmuştur. Her iki agrega çeşidiyle hazırlanan numuneler için GDA miktarının
artması 28 günlük basınç dayanım sonuçlarını olumsuz etkilemiştir. Her iki farklı GDA ile üretilen
beton gruplarında GDA miktarındaki artış, basınç dayanımı, birim hacim ağırlık, yoğunluk
ve kompasite değerlerinde azalışa neden olurken su emme değerlerinde artışa neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Geri dönüşüm agregası, sürdürülebilirlik, basınç dayanımı

Kaynakça

• [1] Ölmez E., Yıldız Ş., “İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Yönetimi ve Planlanan İstanbul Modeli Kent Yönetimi”, İnsan ve Çevre Sorunları 2008 Sempozyumu, İstanbul, (2008.)
• [2] Kocasoy G., “Katı atıkların toplanması ve kazanılması”, Boğaziçi üniversitesi, İstanbul, (1990).
• [3] Topkaya B., “Katı atık yönetimi ders notları”, Akdeniz üniversitesi, Çevre mühendisliği bölümü, Antalya, (2015).
• [4] Neville, A.M. “Properties of Concrete (Third Edition)”, Longman Scientific and Technical, New York, (2000).
• [5] Yalçın, H., Gürü M., “Çimento ve Beton”, Palme Yayıncılık, Ankara, (2006).
• [6] Anonim (2007). Tuğla ve kiremit sanayi bilgileri. Tuğla ve Kiremit Sanayicileri Derneği, http://www.tukder.org/. (Erişim tarihi: 12 Ocak, 2021)
• [7] Kurç, H. C.ve Şişman, C. B. “Tuğla Kırıklarının Betonun Dayanım Özellikleri Üzerine Olan Etkisinin Belirlenmesi”, Bilimsel araştırma projesi, (2016).
• [8] Öztürk M., “İnşaat/Yıkıntı Atıklarının Yönetimi”, Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara, (2003).
• [9] Pourghadri S. H., Şimşek O., “Farklı oranlarda geri dönüşüm agregası kullanılarak üretilen betonun bazı mühendislik özelliklerinin araştırılması”, Politeknik Dergisi, 21(1), (2018) 83-91.
• [10] Özalp F., Yılmaz H. D., Kaya Ö., “İnşaat ve Yıkıntılardan Geri Kazanılan Agregaların Çeşitli Beton Elemanların Üretiminde Değerlendirilmesi”, 9. Ulusal Beton Kongresi, Antalya, (2015).
• [11] Malesev, M., Radonjanin, V. and Marinkovic, S. “Recycled Concrete as Aggregate for Structural Concrete Production”, Sustainability, 2(1), (2010), 1204-1225.
• [12] Çimen S., “İnşaat Sektöründe Geri Dönüştürülmüş Agregaların Tekrar Kullanımı”, Sürdürülebilir Mühendislik Uygulamaları ve Teknolojik Gelişmeler Dergisi, 1(1), (2018), 44-54.
• [13] Döndüren M. S., Şişik Ö., “Geri Dönüştürülmüş Agregalarla Üretilen Betonların Özellikleri”, Teknik-Online Dergi, 15(2), (2016).
• [14] TS 802, “Beton karışım tasarımı hesap esasları”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara
• [15] TS EN 206-1, “Beton-Bölüm 1: Özellik, performans, imalat ve uygunluk”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• [16] TS EN 12350-1, “Taze beton deneyleri-Bölüm 1: Numune alma”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• [17] TS EN 12390-3 “Sertleşmiş beton deneyleri-Bölüm 3:Deney numunelerinde basınç dayanımının tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• [18] Demirel, C., & Şimşek, O., “Erken Yaştaki Atık Betonların Geri Dönüşüm Agregası Olarak Beton Üretiminde Kullanılabilirliği ve Sürdürülebilirlik Açısından İncelenmesi”, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, (2015).
• [19] TS 3624, “Sertleşmiş betonda özgül ağırlık, su emme ve boşluk oranı tayin metodu”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• [20] Khaloo, A.R., “Properties of concrete using crushed clinker brick as coarse aggregate”, ACI Mater. Journal, 91 (2), (1994), 401-40.
• [21] TS EN 12390-7, “Sertleşmiş beton deneyleri-Bölüm 7: Sertleşmiş betonun yoğunluğunun tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.