An Evaluation on Metaphoric Perceptions of Female Chefs towards Glass Ceiling Syndrome

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 1177 - 1194, 23.03.2023

İbrahim Çekiç , Yener Oğan

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1148190

Öz

The glass ceiling is a sociological metaphor used to express the abstract barriers that prevent female employees from progressing on the career ladder. Perception of these barriers and developing negative thoughts about their working environment are called the glass ceiling syndrome. This syndrome, whose presence is felt in many sectors today, also manifests itself clearly in the businesses of food and beverage. The current study was carried out in order to examine the perceptions of female chefs about the concept of glass ceiling through the metaphors they created and to make inferences with the principle of causality. In accordance with the purposes of the study, a metaphorical perception questionnaire containing three semi-structured questions was applied to 91 female chefs working in various departments of food and beverage businesses. As a result of the content analysis made on 82 utilizable forms, it was determined that the participants developed 59 different metaphors and these metaphors could be grouped under 3 themes. The research was concluded with the interpretation of the reasons for the identified metaphors.

Anahtar Kelimeler

Glass Ceiling, Glass Ceiling Syndrome, Metaphor, Metaphoric Perception, Female Chef

Kadın Aşçıların Cam Tavan Sendromuna Yönelik Metaforik Algıları Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Cam tavan, özellikle kadın çalışanların kariyer basamaklarında ilerlemelerini engelleyen soyut bariyerleri ifade etmek için kullanılan sosyolojik bir metafordur. Kişilerin söz konusu bariyerleri algılamaları ve çalışma ortamlarına ilişkin negatif düşünceler geliştirmelerine ise cam tavan sendromu adı verilmektedir. Günümüzde birçok sektörde varlığı hissedilen bu sendrom yiyecek içecek işletmelerinde de bariz bir biçimde kendini göstermektedir. Bu çalışma kadın aşçıların cam tavan kavramına yönelik algılarını, oluşturdukları metaforlar üzerinden incelemek ve nedensellik ilkesi ile çıkarımlarda bulunmak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmanın amaçları doğrultusunda ilk olarak yiyecek içecek işletmelerinin çeşitli departmanlarında görev yapan 91 kadın aşçıya içinde üç adet yarı yapılandırılmış soru bulunan metaforik algı anketi uygulanmıştır. Kullanılabilir durumdaki 82 form üzerinden yapılan içerik analizi neticesinde katılımcıların 59 farklı metafor geliştirdiği ve bu metaforların 3 tema altında toplanabildiği tespit edilmiştir. Araştırma tespit edilen metaforlara ilişkin gerekçelerin yorumlanmasıyla sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cam Tavan, Cam Tavan Sendromu, Metafor, Metaforik Algı, Kadın Aşçı

Kaynakça

• Referans1 Akgün, E. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının “çocuk” ve “okul öncesi öğretmeni” kavramına ilişkin metaforik algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1852-1672.
• Referans2 Alpaslan, S. ve Kutanis, R. Ö. (2007). Bilimsel bilgi üretiminde metaforların rolü: Destek mi, engel mi?. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 1-17.
• Referans3 Aslan, G. (2015). Öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet algılarına ilişkin metaforik bir çözümleme. Eğitim ve Bilim, 40(181), 363-384.
• Referans4 Aydın, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin “çevre” kavramına ilişkin metaforik algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(26), 25-44.
• Referans5 Aydın, İ. H. (2006). Bir felsefî metafor “yolda olmak”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 6(1), 9-22. Referans6 Başarır, F. ve Sarı, M. (2015). Kadın akademisyenlerin “kadın akademisyen olma” ya ilişkin algılarının metaforlar yoluyla incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (1), 41-51.
• Referans7 Bharadwaj, S. ve Nagarkoti, U. (2012). Glass ceiling syndrome-A study of Indian women in top management. International Journal of Business Economics & Management Research, 2(10), 267-275.
• Referans8 Bilim, İ. Ö. ve Bülez, A. (2018). Cam tavandan yansımalar. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 48-58. Referans9 Çetinsoy, Ç. (2019). Öğretmen adaylarının matematik kavramına ilişkin metaforik algıları [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Referans10 Dilek, N. K., Dilek, S. E. ve Gümüş, M. (2016). Otel çalışanlarının turizm ve barış ilişkisine yönelik metaforik algıları. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(2/1), 1-15.
• Referans11 Doğan, Y. (2015). 100. Yılında öğretmen adayları ve öğrencilerin bakışıyla Çanakkale savaşları: Bir metafor araştırması. Turkish Studies, 10(3), 369-386.
• Referans12 Ertürk, R. (2017). İlkokul öğrencilerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforik algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(3), 1-15.
• Referans13 Fang, S. U. (2015). College EFL learners' metaphorical perceptions of English learning. The Journal of Asia TEFL, 12(3), 61-79.
• Referans14 Gerni, G. M. (2001). Yönetimde kadınlar. İstanbul: Beta Yayınları.
• Referans15 Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Referans16 Gül, S. S. ve Nizam, Ö. K. (2021). Sosyal bilimlerde içerik ve söylem analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42(Özel Sayı 1), 181-198.
• Referans17 Güner, E. S. (2018). Kadın çalışanlarda cam tavan sendromu ve kariyer planlaması İstanbul ili üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Referans18 Gürbüz, Ş ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Referans19 Hu, T. ve Yun, M., (2008). Is the glass ceiling craking? A simple test” IZA DP No: 3518: 1-12.
• Referans20 Hymowitz, C. ve Schellhardt, T. D. (1986). The glass ceiling. The Wall Street Journal. Special Report on the Corporate Woman. March 24, 1986.
• Referans21 İpçioğlu, İ. Eğilmez, Ö. ve Şen, H. (2018). Cam tavan sendromu: İnsan kaynakları yöneticileri bağlamında bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(25), 689-709.
• Referans22 Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-72.