Coğrafya Öğretmenlerinin İyi Öğretim Anlayışlarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 20 , 65 - 82, 05.04.2019

Yavuz Değirmenci

https://doi.org/10.17494/ogusbd.548265

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretimde görev yapan coğrafya
öğretmenlerinin kendi görüş, düşünceleri ve deneyimleri doğrultusunda iyi
öğretim anlayışlarının incelenmesidir. Bu amaç kapsamında hâlihazırda görev
yapan coğrafya öğretmenlerinin iyi ve ektili öğretim anlayışlarının neler
olduğu, kendi bakış açılarından iyi öğretimi nasıl gördükleri, iyi ve etkili
öğretim adına öğrencileriyle ne tür uygulama ve etkinlikler yaptıkları
belirlenmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim
(fenomenoloji) deseni ile tasarlanan bu araştırma toplam 14 coğrafya öğretmeni
ile yürütülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, coğrafya
öğretmenlerinin mevcut öğretim anlayışları öğrenci merkezli, yapılandırmacı ve
yaparak yaşayarak öğretim yaklaşımı şeklindedir. Ayrıca öğretmenlerin, iyi
öğretimi desteklemek adına genellikle öğrencileri etkin ve aktif kılan
uygulamalara yer verdikleri tespit edilmiştir. Bununla birlikte coğrafya
öğretmenlerinin öğretim sürecinde geleneksel metotlara da başvurdukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Öğretimi, İyi Öğretmen

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2016). Etkili öğrenme ve öğretme. Biliş yayınları. İzmir. Akınoğlu, O. (2005). Coğrafya Eğitiminin Etkililiği ve Sorunları. Marmara Coğrafya Dergisi. 12. İstanbul. Akşid, F. ve Şahin, C. (2011). Coğrafya öğretiminde aktif öğrenmenin akademik başarı ve tutum üzerine etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 1-26. Artvinli, E. (2010). Coğrafya Öğretmenlerinin Öğretme Sitilleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 9, (33), 387-408. Aybek, B. (2015). İlkokul ikinci sınıf İngilizce dersinin İngilizce öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Turkish studies. 10(15), 67-84. Aybek, B. ve Aslan, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 4. Sınıf trafik güvenliği dersi öğretim programına yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu eğitim dergisi. 24(2), 929-954. Aypay, A. (2011). Behavioral Habits of Primary and Secondary Teachers and Their Perceptions on the Characteristics of a “Good Teacher”. Elementary Education Online, 10 (2), 620-645. Bal, A.P. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının rutin ve gerçek yaşam problemlerine yönelik başarı düzeylerinin ve görüşlerinin incelenmesi. Pegem eğitim ve öğretim dergisi, 5(3), 273-290. Bardak, Ş. ve Karamustafaoğlu, O. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin kullandıkları öğretim strateji, yöntem ve tekniklerin pedagojik alan bilgisi bağlamında incelenmesi. Amasya üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 5(2), 567-605. Barth, J.L. ve Demirtaş, A. (1997). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretimi, Yök, Dünya Bankası Yayınları Ankara. Baş, T. ve Akturan, U. (2008). Nitel arastirma yontemleri NVivo 7.0 ile nitel veri analizi (1. baski). Ankara, Turkey: Seckin Yayincilik. Behrendt, M., & Franklin, T. (2014). A review of research on school field trips and their value in education. International society of educational research. 9, 235-245. Biesta, G. (2015). How does a competent teacher become a good teacher? On judgement, wisdom and virtuosity in teaching and teacher education. In R. Heilbronn & L. Foreman Peck (Eds), Philosophical perspectives on the future of teacher education (pp.3--‐22). Oxford: Wiley Blackwell. Bilgi, M.G. (2010). Ortaöğretim kurumlarında coğrafya dersi kapsamındaki çevre konularının öğretiminde aktif öğretim yöntemlerinin rolü. TSA, 14(1), 271-290. Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi. Siyasal kitapevi. Ankara. Bulut, İ. (2008). Yeni ilköğretim programlarında öngörülen öğrenci merkezli uygulamalara ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır il örneği). Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi. 56, 521-546. Bulut, S. (2018). İşitme engellilere yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde üç boyutlu teknolojilerin yeri. Millî eğitim dergisi, 218, 21-53. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem A Yayıncılık. Ankara. Choi, H.J., & Johnson, S.D. (2005). The effect of context-based video instruction on learning and motivation in on-line courses. The American Journal of Distance Education, 19(4), 215–227. Çalışkan, O. (2011). Yer ve çevre bilimleri eğitiminde sanal arazi gezileri. Ankara üniversitesi eğitim bilimleri fakültesi dergisi, 44 (1), 91-106. Çelebi, S. ve Furtun, M.H.K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde eşadlı sözcüklerin doğru sesletiminde parçalarüstü birimlerin görünür hâle getirilmesi. Turkish studies. 9(9). 367-380. Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19 (2), 207-237. Çığrık, E. ve Özkan, M. (2016). Bilim merkezinin fen bilimleri dersine yönelik tutuma ve öğrenme kalıcılığına etkisi. Millî eğitim dergisi, 209, 124-143. Demirkan, Ö ve Saraçoğlu, G. (2016). Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Derslerde Kullandıkları Öğretim Yöntem ve Tekniklerine İlişkin Görüşleri. The Journal of International Lingual Socialand Educational Sciences. 2 (1), 1-11. Dilekmen, M. (2008). Etkili Eğitim İçin Etkili Öğretmenlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12 (2). Doğanay, H. (2016). Coğrafya öğretim yöntemleri. Pegem yayınları. Ankara. Donat, M., Knigge, M. ve Dalbert, C. (2017). Being a good or a just teacher: Which experiences of teachers’ behavior can be more predictive of school bullying? Aggressive Behavior. 44, 29-39. Ekiz, D. ve Yiğit, N. (2006). An Investigation of Student Teachers’ Views of the Teacher Education Models from the Angle of Different Teacher Education Programs. Elementary Education Online, 5(2), 110-122. Erginer, E. ve Dursun, F. (2005). Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretim Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Görüşleri. Eğitim ve Bilim. 30 (135), 11-22. Fuller, ı., Edmondson, S., France, D., Higgitt, D., ve Ratinen, I. (2006). International Perspectives on the Effectiveness of Geography Fieldwork for Learning, Journal of Geography in Higher Education, 30(1), 89-101. Genç, S.Z. (2000). Bilgi Toplumunda Öğretmen Eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 6 (3). Göçer, A., Arslan, S. ve Çaylı, C. (2017). Türkçe eğitiminde öğrenci gelişim durumunun belirlenmesinde süreç temelli tamamlayıcı ölçme değerlendirme yöntem ve araçları. Süleyman Demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi, 3(28), .263-292. Grant, K. (2015). From Lists to Images: Exploring the Concept of the Good Teacher in Teacher Education. Journal of the Canadian Association for Curriculum Studies. 13 (1). Gurbetoğlu, A. ve Tomakin, E. (2011). Sevilen ve Sevilmeyen Öğretmen Davranışlarına ilişkin Öğrenci Görüşlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 261-276. Güneş, T. ve Öner, Z. (2016). Bağlam temelli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarına etkisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 345-355. Harden, R.M., & Crosby, J. (2000) AMEE Guide No 20: The good teacher is more than a lecturer - the twelve roles of the teacher, Medical Teacher, 22 (4), 334-347. Hobbel, N. (2003). Imagınıng The Good Teacher. Unpublished Doctoral Dissertation. Unıversıty of Wısconsın-Madıson. Hodson, D. (1990). A critical look at practical work in school science. School Science Review, 70 (256), 33-40. Işıktaş, S. (2015). Öğretmen Adaylarının İyi Öğretmen Olma İle İlgili Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 30 (4), 119-131. İşmen, A.E. ve Yıldız, S.A. (2005). Öğretmenliğe ilişkin tutumların özgecilik ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi. 42, 151-166. Karabağ, S. (2007). Coğrafya öğretmenlerinin mesleki sorumlulukları. Kuram ve uygulamada coğrafya eğitimi (Edit. Karabağ, S. ve Şahin, S.) Gazi kitapevi. Ankara. Karakuş, U. (2007). Deney yöntemi ve coğrafya öğretiminde kullanılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-19. Kent, M., Gilbertson, D.D. ve Hunt, C.O. (1997). Fieldwork in geography teaching: A critical review of the literature and approaches, Journal of Geography in Higher Education, 21(3), 313-332. Kılınç, Y. (2015). Deney materyalleri uygulamaları ile eğlenceli coğrafya öğretimi. Doğu coğrafya dergisi, 34, 187-212. Kızıltepe, Z. (2002). İyi ve Etkili Öğretmen. Eğitim ve Bilim. 27 (126), 10-14. Korthagen, F.A.J. (2004). In search of the essence of a good teacher: towards a more holistic approach in teacher education. Teaching and Teacher Education 20, 77–97. Köse, E.Ö. ve Gül, Ş. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının biyoloji bilgilerini günlük yaşamla ilişkilendirme düzeyleri. Amasya üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 5(1), 84-103. Krakowka, A.R. (2012). Field Trips as Valuable Learning Experiences in Geography Courses, Journal of Geography, 111(6), 236-244. Kuş, E. (2009). Nicel ve nitel araştırma teknikleri. Anı yayıncılık. Ankara. Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 Öğretim Yılında Uygulanmaya Başlanan Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 5 (2). Lacoste (1998). Coğrafya savaşmak içindir (Çev. A. Arayıcı), Özne Yayınları, İstanbul. Lai, K.C. (1999). Freedom to Learn: A Study of the Experiences of Secondary School Teachers and Students in a Geography Field Trip, International Research in Geographical and Environmental Education, 8(3), 239-255. Loeb, S., Soland, J. & Fox, L. (2013). Is a Good Teacher a Good Teacher for All? Comparing Value-Added of Teachers with Their English Learners and Non-English Learners. Educational Evaluation and Policy Analysis. In Press. Malik, A.N. & Bashir, S. (2015). Good teacher; student’s perception about top qualities in health sciences. The Professional Medical Journal . 22 (5), 670-673. Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded source book (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Orakçı, Ç. (2015). Şangay, Hong Kong, Singapur, Japonya ve Güney Kore’nin Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin İncelenmesi. Asya Öğretim Dergisi. 3 (2). Önal, H. ve Güngördü, E. (2008). Coğrafya öğretiminde aktif öğrenme uygulamaları (Hava Kirliliği). BAÜ SBED 11(19), 60-74. Özgen, N. (2011). Fiziki coğrafya dersi öğretim metoduna farklı Bir yaklaşım: gezi- gözlem destekli öğretim. Marmara coğrafya dergisi. 23, 373-388. Özmen, H. (2003). Kimya öğretmen adaylarının asit ve baz kavramlarıyla ilgili bilgilerini günlük olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), 317–324. Öztürk, C. ve Ünal, S.(1999). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersine karşı tutumu. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (6), 1-9. Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. Newsbury, UK: London sage publication. Polat, S. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Doğu coğrafya dergisi. 23(39), 83-94. Reed, A.J.S. & Bergeman, V. E. (1992). In the Classroom: An Introduction to Education on Guilford, C T: the Dushkin Publishing Group. Sanchez, L. (2007). What Makes A Good Teacher: Are We Lookıng In The Rıght Dırectıon For Guıdance?. Unpublished Doctoral Dissertation Presented to Educational Foundations and Leadership Department and the Graduate School of George Fox University. Smith, J.A. & Eatough, V. (2007). Interpretative phenomenological analysis. In E. Lyons & A. Coyle (Eds.), Analysing qualitative data in psychology (pp. 35–50). Los Angeles, CA: Sage Publications. Smith, M.U. & Siegel, H. (2004). Knowing, believing, and understanding: What goals for science education? Science & Education, 13(6), 553-582. Sünbül, A.M. (1996). Öğretmen Niteliği ve Öğretimdeki Rolleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2 (1). Şahin, D. (2015). Zihinsel engelli bireylerde görsel sanatlar eğitiminin önemi. Sed, 3(2), 25-37. Şahin, Ş. (2010). Coğrafyada çağdaş öğretim yöntemleri. Coğrafya eğitiminde kavram ve değişimler (Edit. Ramazan Özey ve Süleyman İncekara). Pegem yayınları. Ankara. Şen, Ş. ve Erişen, Y. (2002). Öğretmen Yetiştiren Kurumlarda Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretmenlik Özellikleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 22 (1), 99-116. Şişman, M. ve Acat, M.B. (2003). Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13 (1), 235-250. Taşdemir, A. ve Demirbaş, M. (2010). İlköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde gördükleri konulardaki kavramları günlük yaşamla ilişkilendirebilme düzeyleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 7(1). Temizöz, Y. ve Özgün-Koca, S.A. (2008). Matematik öğretmenlerinin kullandıkları öğretim yöntemleri ve buluş yoluyla örenme yaklaşımı konusundaki görüşleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(149), 89-103. Tok, A. ve Sontay, S. (2006). Mesleki Eğitimde Öğrenci Memnuniyeti ve Etkili Öğretim. Milli eğitim dergisi. 172, 106-115. Tomal, N. (2009). Coğrafya derslerinde edinilen bilgilerin günlük hayatta kullanılma durumları. Kastamonu eğitim dergisi. 17(1), 229-240. Turgut, Y. (2009). Verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması: nicel ve nitel. Tanrıöğen, A., (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri. (s. 193-247). Ankara: Anı Yayıncılık. Ubuz, B. ve Sarı, S. (2009). Sınıf Öğretmeni Adaylarının İyi Öğretmen Olma İle İlgili Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Eğitim Fakültesi Dergisi. 28, 53‐61. Ulusoy, M. ve Altun, D. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk edebiyatı ve resimli çocuk kitapları ile ilgili metaforları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 17(67), 1206-1221. Weinstein, Claire E. ve Richard E. Mayer. (1986). “The Teaching of Learning Strategies”, Handbook of Research on Teaching. 3rd edition. Edi: M. C. Wittrock. New York: Macmillan Company, pp. 315-327. Yeşildere, S. (2015). The Characterıstıcs of A Good Mathematıcs Teacher in Terms of Students, Mathematıcs Teachers, and School Admınıstrators. İ-Manager’s Journal on School Educational Technology. 12 (3). Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin yayınları. Ankara.