Fransızcada Bakışımlı (Simetrik) Fiiller ve Öğretimdeki Yerleri: Adosphère 1 ve Saison 1 Kitaplarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 39 Sayı: 1, 225 - 239, 30.06.2020

Özge Özbek , Ece Korkut

Öz

Günümüzde iletişimsel
ve eylemsel yaklaşımın benimsendiği yabancı dil öğretiminde çoğu zaman örtük ve
kısmi olarak yer alan dilbilgisi, aslında bir dilin işleyişinin anlaşılmasında
önemi bir yere sahiptir. Örneğin cümlenin temel öğesi olarak kabul edilen ve
Fransızcada karmaşık bir yapıya sahip olan “fiil”in tüm özellikleri ile ele
alınması gerekmektedir. Bu çalışmada Fransızların günlük hayatta kullandığı ve
bakışımlı (simetrik) niteliğe sahip fiiller konu edinilmiştir. Bu fiiller, bu
konuda daha önce yapılmış çalışmalara ve bir mobil uygulama olan Le Robert
Dixel Mobile sözlüğüne dayanarak incelenmiş, bir milyon sözcük içindeki
kullanım sıklığına göre sıraya koyulmuştur. Çalışma için daha önce yapılan
çalışmalarda belirlenen bakışımlı fiillerden  eski, nadir veya edebi kullanımı olanlar
saptanıp çalışmaya dahil edilmemiş ve sözlüğe göre 12.0’dan fazla kullanım
sıklığına sahip olan 96 fiil seçilmiştir. Etken cümle içinde kullanılıp edilgen
anlamı veren bu fiiller, Fransızcayı yabancı dil olarak öğrenenler için güçlük
oluşturabilecek niteliktedir. Çalışma Fransızcada geçişlilik ve edilgen çatı
zeminleri üzerine kurulmuş, geçişli/geçişsiz bakışımlı fiil kullanımları bağlam
içinde verilmiş, ayrıca edilgen yapı oluşturma biçimleri üzerinde durulmuştur. Ardından
bakışımlı fiil kavramı açıklanıp örnekler verilmiş, son olarak da Adosphère 1
ve Saison 1 Fransızca öğretim kitaplarının A1 düzeyleri, bu fiillerin öğretimi
açısından incelenmiştir. İnceleme ve karşılaştırma sonucunda bakışımlı fiil
öğretiminin incelenen kitaplardaki etkililiği tartışılmıştır. Son olarak, söz konusu
fiillerin öğretimi için bazı önerilerde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Fransızcada bakışımlı fiiller (simetrik fiiller), fiil çatısı, geçişlilik, sözdizimi, yabancı dil olarak fransızca

Kaynakça

• Alpar, M. (2013). L’enseignement/apprentissage d’une langue étrangère aux jeunes enfants, Turkish Studies, (8) 9, 595-601.
• Arrivé, M., Gadet, F. & Galmiche, M. (1986). La grammaire d’aujourd’hui. Guide alphabétique de linguistique française. Paris: Flammarion.
• Ben Salah Tlili, I. (2007). « Contribution à l’étude des < verbes symétriques > en français contemporain ». Cahier du CRISCO, Université de Caen, 23, 15-37.
• Benveniste, E. (1974). Problèmes de linguistique générale 2. Paris: Gallimard.
• Blinkenberg, A. (1960). Le problème de la transitivité en français moderne. Copenhague: Munksgaard.
• Chuquet, H. & Paillard, M. (1989). Approche linguistique des problèmes de traduction. Anglais-Français. Édition révisée. Paris: Orphrys.
• Cocton, M.-N., Dupleix, D., Heu-Boulhat, E., Kasazian, E. & Ripaud, D. (2015). Saison 1. Méthode de français, A1. Paris: Didier.
• Dubois, J. (1967). Grammaire structurale du français : le verbe. Paris: Librairie Larousse.
• Dubois, J. & Lagane, R. (1973). La nouvelle grammaire du français. Paris: Librairie Larousse.
• Gardes-Tamine, J. (1990, 2001). La grammaire. 2. Syntaxe. Paris: Armand Colin.
• Germain, C. & Séguin, H. (1995, 1998). Le point sur la grammaire. Paris: CLE International.
• Himber, C. & Poletti, M-L. (2011). Adosphère 1. Méthode de français A1. Livre de l’élève. Paris: Hachette.
• Kafka, F. (1912-1913). La Métamorphose. Édition du groupe « Ebooks libres et gratuits ». [Çevrimiçi: http://elg0001.free.fr/pub/pdf/kafka_la_metamorphose.pdf, Erişim Tarihi: 20.08.2019.]
• Karacadal, Ö. (2017). Enseignement des verbes symétriques en français (Fransızcada Bakışımlı Fiillerin Öğretimi), Yüksek Lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Çevrimiçi: http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11655/3916/10155416.pdf?sequence=1&isAllowed=y]
• Kıran, A. & Korkut, E. (2011). Fransızca Sözcük Bilgisi. Le lexique du français. 2. baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Larjavaraa, M. (2000). Présence ou absence de l’objet. Limites du possible en français contemporain. Doktora Tezi, Academia Scientiarum Fennica, Helsinki.
• Leclère, C.(1993). Classes de constructions directes sans passif. G. Gross (ed). Langages sur le passif, 7-31. Paris: Larousse.
• Le Petit Robert (2012). Dictionnaire de la langue française. Paris: Dictionnaires Le Robert.
• Maillard, M. (2010). De la tendance interne des verbes moyens à lʼimpersonnalisation : perspective interlinguistique. In F. Daviet-Taylor et D. Bottineau (ed).
• Lʼimpersonnel. La personne, le verbe, la voix. Rennes: Presses Universitaires de Rennes.
• Muller, C. (2005). Diathèses et voix en français. Interaction entre sémantique et pragmatique, Actes du XIe Séminaire de Didactique Universitaire (Constanţa 2004, Université Ovidius, Association des Chercheurs en Linguistique Française), Editura ASE, 73-95, Bucaresti.
• Neveu, F. (2011, 2015). Dictionnaire des sciences du langage. 2e édition revue et augmentée. Paris: Armand Colin.
• Poisson-Quinton, S., Mimran, R. & Coadic, M.M-L. (2002). Grammaire expliquée du français. Paris: CLE International.
• Riegel, M., Pellat, J.C. & Rioul, R. (1994, 2011). Grammaire méthodique du français. 4e édition entièrement revue. Paris: Quadrige/PUF.
• Rothemberg, M. (1974). Les verbes à la fois transitifs et intransitifs en français contemporain. Berlin: Walter de Gruyter.
• Rullier-Teuret, F. (2006). Tout sur les verbes français. Paris: Larousse.
• Veecock, C. (2012). Agentivité, modalités de contrôle et subjectivité. Thèse de doctorat en « linguistique ». Université Michel de Montaigne Bordeaux 3, École Doctorale Montaigne Humanités, Bordeaux.