Davranışsal, Siyasi ve Dini Faktörlerin Banka Tercihi Üzerindeki Etkisi

Year 2021, Volume: 8 Issue: 2, 420 - 439, 29.12.2021

Bilgehan Tekin , Seda Nur Bastak

https://doi.org/10.47097/piar.994225

Abstract

Literatürde yer alan çalışmalara bakıldığında, bireylerin bankacılık sistemi içerisinden yaptıkları tercihler üzerinde çok çeşitli faktörlerin etkili olduğu görülmektedir. Söz konusu faktörler kimi zaman finansal bilgi ve algı düzeyleri ve dini hassasiyetler olabildiği gibi kimi zaman fayda-maliyet unsuru, kimi zaman hizmet kalitesi, kimi zaman da bireylerin davranışsal özellikleri ve siyasi tercihleri olabilmektedir. Bu çalışmada bireylerin İslami bankacılık hakkındaki bilgi ve algı düzeylerinin yanı sıra, dini hassasiyetlerinin, davranışsal önyargılarının (kendine aşırı güven ve kayıptan kaçınma) ve siyasi bakışlarının çift bankacılık sisteminin söz konusu olduğu Türkiye’de banka tercihleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmada, veri toplanması amacıyla anket yöntemi kullanılmıştır. Toplanan veriler çalışmada belirlenen hipotezlerin test edilmesi amacıyla kullanılmıştır. Çalışma sonucunda kişilerin davranışsal önyargıları, siyasi tercihleri ve dini yaşantılarının yaptıkları tercihler üzerinde etkilerinin olduğu görülmüştür.

Keywords

İslami Bankacılık, Konvansiyonel Bankacılık, Banka Tercihi

The Effect of Behavioral, Political and Religious Factors on Bank Choice

Abstract

Considering the studies in the literature, it is seen that various factors are influential on the choices of individuals within the banking system. These factors may be financial knowledge and perception levels and religious sensitivities, cost-benefit factors, sometimes service quality, and sometimes behavioral characteristics and individuals' political preferences. In this study, besides the knowledge and perception levels of individuals about Islamic banking, the effect of their religious sensibilities, behavioral biases (self-reliance and avoidance of excessive losses), and political preferences, on the bank preferences in Turkey where the dual banking system is carried out, is investigated. In the study, the survey method was used to collect data. The collected data were used to test the hypotheses determined in the study. As a result of the study, it was noticed that the behavioral prejudices, political preferences, and religious experiences of the people have significant effects on their choices.

Keywords

: Islamic Banking, Conventional Banking, Bank Choice

References

• Alrabadi, D. W., AL-Gharaibeh, M. A., & Ziad, M. Z. (2011). What Makes Investors Overconfident? Evidence from Amman Stock Exchange. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 43(1), 28-34.
• Altundere Doğan, M. B. (2020). İslami Finans Okuryazarlığı ve Finansal Tercihlere Etkisi, BDDK Bankacılık ve Finans Dergisi, 14(1),69-98.
• Anaç, T., ve Kaya, F. (2017). Bireysel müşterilerin katılım bankacılığını tercih etmesini etkileyen faktörler. Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(15), 145-182.
• Arif, M., & Khan, M. Z. (2013). Stock Investors' Overconfidence: Evidence from Islamabad Stock Exchange. Journal of Applied and Emerging Sciences, 4(1), pp70-74.
• Avcı, T. (2020). Katılım bankacılığı sektörünün gelişimi ve işleyişi: Ülkeler bazında finansal analizler. Gazi Kitapevi: Ankara.
• Bafra, E. (2015). Katılım bankacılığı uygulamasında İslami bankacılık sözleşmelerinin temelleri. Gazi Kitapevi: Ankara.
• Bilal, M., Fatima, S., Ishtiaq, M. ve Azeem, H.M. (2020). Factors affecting the choice of Islamic banking by SMEs in Pakistan: Implications for Islamic banks' corporate governance. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 14 (1), 255-272.
• Bilman, E. (2020). Türkiye’de İslami bankacılık, finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkilerinin doğrusal ve doğrusal olmayan yöntemlerle analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 353-369.
• Bley, J., & Kuehn, K. (2004). Conventional versus Islamic finance: student knowledge and perception in the United Arab Emirates. International journal of Islamic financial services, 5(4), 17-30.
• Durak, İ., Bayat, M., ve Arslan, H. M. (2017). Banka seçiminde müşteri tercihleri: Katılım bankaları üzerine amprik bir inceleme. The Journal of Social Science, 1(2), 60-70.
• Duramaz, S. ve Erol, İ. (2018). Banka müşterilerinin katılım bankası tercihlerine yönelik bir araştırma: Ege bölgesi örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 25(1), 251-267. El Massah, S., & Al-Sayed, O. (2013). Risk aversion and Islamic finance: an experimental approach. International Journal of Information Technology and Business Management, 16(1), 49-77.
• El-Gamal, M. A. (2006). Islamic finance: Law, economics, and practice. Cambridge: Cambridge University Press.
• Erdem, M., ve Tatlı, H. (2020). Teorik ve pratik bakımdan Dünya’da ve Türkiye’de İslami finans. Gazi Kitapevi: Ankara.
• Erol, C. ve El-Bdour, R. (1989). Attitudes, behaviour, and patronage factors of bank customers towards Islamic banks. International Journal of Bank Marketing, 7(6), 31-37.
• Erol, C., Kaynak, E. ve Radi, E. B. (1990). Conventional and Islamic banks: Patronage behaviour of Jordanian customers. International Journal of Bank Marketing, 8(4), 25-35.
• Etab, M. (2016). The internal and external contingent factors that affect the determination of profitability in İslamic banks in comparison to conventional banks in Egypt. Doktorial Dissertation , De Montfort University.
• Güçlü, F., ve Kılıç, M. (2020). İslami finansın dünyadaki gelişimi ve İslami finansa yön veren uluslararası kuruluşlar üzerine bir inceleme. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16(1), 75-91.
• Iqbal, Z. and Mirakhor, A. (2011). An introduction to islamic finance: Theory and practice. Singapore: Wiley.
• İşcan Karakaş, H. (2019). Bireysel müşterilerin kredi kullanımlarında katılım bankalarını tercih etme sebepleri (Yüksek lisans tezi), Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Ltifi, M., Hikkerova, L., Aliouat, B., ve Gharbi, J. (2016). The determinants of the choice of Islamic banks in Tunisia. International Journal of Bank Marketing, 34(5), 710-730.
• Mokhlis, S. (2009), "Determinants of Choice Criteria in Malaysia's Retail Banking: An Analysis of Gender-Based Choice Decisions", European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 16, 18-30.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. 5. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özsoy, İ., Görmez, B., ve Mekik, S. (2013). Türkiye’de katılım bankalarının tercih edilme sebepleri: Ampirik bir tetkik. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 20(1), 187-206.
• Rahim, S. H. A., Rashid, R. A., and Hamed, A. B. (2016). Islamic financial literacy and its determinants among university students: An exploratory factor analysis. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(7S).
• Sarı, B. (2010). Türkiye’de faizsiz bankacılık sektöründe müşteri memnuniyeti ve banka tercihleri üzerine bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tatlı, H., Varol, A. ve Alakuştekin, A. (2017). Katılım bankacılık hizmetlerinde tüketici tercihlerini etkileyen faktörler: Bingöl’de bir uygulama. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 9(2), 1309- 8012.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. 3. Baskı. Ankara. Nobel Yayın Dağıtım.
• Tekin, B. (2019). Üniversite öğrencilerinin katılım bankacılığına yönelik bilgi, algı ve farkındalık düzeyleri ve tercihlerine etkisi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 135-150.
• Tekin, B., ve Bastak, S. N. (2021). Bireylerin katılım bankacılığı (İslami bankacılık) tercihlerini etkileyen faktörler. Karabulut, Ş. (Ed.), Ulusal, Uluslararası ve Küresel Ölçekte Finans Uygulamaları içinde (175-203. ss.). Gazi Kitapevi: Ankara.
• Toraman, C., Ata, H.A., ve Buğan, M. F. (2015). İslami bankacılık faaliyetlerine yönelik müşteri algısı üzerine bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(4), 761-779.
• Yıldız, M. (2020). Bireylerin İslami finans okuryazarlık düzeyi ve katılım bankası tercihi: Türkiye değerlendirmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(4), 2602-2486.