KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA: KURAMDAN UYGULAMAYA TÜRKİYE’DE CITTASLOW HAREKETİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 290 - 316, 31.12.2020

Füsun Baykal , Emre Ataberk

Öz

Kentlerin yerel kimliğini ön plana alan Cittaslow kavramı; sürdürülebilir çevrede yaşam kalitesini yükselterek kalkınmayı hedeflemektedir. Çünkü kentler, hızlı, çarpık, sağlıksız gelişimleri ve kentsel kimlik sorunları ile tarihi, kültürel ve doğal değerlerini kaybetmektedir. Bu makale ; Türkiye’de 11 yıldır gündemde olan Cittaslow hareketine tanıtım ve faaliyetler ekseninde yaklaşmıştır. Çalışma, nitel bir tematik derleme ve karşılaştırmalarla zenginleştirilen bir sistematik analiz, aynı zamanda bir eylem araştırmasıdır. Bu kapsamda önce kuramsal temelde Cittaslow felsefesi ile birtakım güncel değişkenler ilişkilendirilmiştir. Arkasından Türkiye’deki Cittaslow faaliyetleri, üyelik kriterlerine göre bilimsel çalışmalardan alıntılar yapılarak değerlendirilmiştir. Son olarak, Türkiye’deki Cittaslow’ların tanıtımlarına web siteleri üzerinden eleştiriler getirilmiştir. Veri toplama araçları; literatür taraması ve Seferihisar ilçesindeki gözlemlerdir. Bulgular; üyelik kriterlerine göre Türkiye’de Cittaslow’ların faaliyetlerinde ve tanıtımlarında eksikler ve yetersizlikler olduğunu göstermektedir. Bu iki konuda kurucu üye Seferihisar örnek alınmalı ve Cittaslow’a üyelik sonrasında olumlu yöndeki değişimleri dikkatle izlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Cittaslow, Tanıtım, Faaliyetler, Karşılaştırma, Seferihisar, Türkiye

Kaynakça

• Ak, D. (2017). Yavaş Kent (Cittaslow) Hareketi ve Türkiye Örnekleri Üzerine Bir Değerlendirme, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (52), 884-903.
• Akman, E. (2018). Türkiye’deki Yavaş Şehirlerin Politika Uygulamaları Üzerinden Bir Analiz, Ekev Akademi Dergisi, 22 (76), 79-107.
• Arslan, F. (2017). Türkiye’de Sürdürülebilir Yerel Kalkınmada Yeni Bir Yönetim ve Şehir Anlayışı: Cittaslow (Sakin Şehir) Hareketi, Belediyelerin Geleceği ve Yeni Yaklaşımlar, 3, 244-263.
• Bilgi, M. G. (2013). Türkiye’nin Sakin Şehirlerinde Permakültürel Koruma, Planlama, Yönetim ve Eğitim Pratikleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, 45-59.
• Burgucu, Z. (2013). Tanıtım Faaliyetlerinin Turizm Hareketine Etkisi ve Fethiye İlçesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Coşar, Y. (2014). Yavaş Şehir Olgusunun Kentsel Yaşam Kalitesi Üzerindeki Algılanan Etkisi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25 (2), Güz, 226-240.
• Çetinkaya, Ç. (2013). Eko-Kentler: Kent ve Doğa İlişkisinde Yeni Bir Sistem Tasarımı, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 6 (1), 12-16.
• Çolak, E. C. (2019). Yalvaç’ın Cittaslow Uluslararası Kriterleri Kapsamında Değerlendirmesi, Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 89-107.
• Donat, O. ve Savaş Yavuzçehre, P. (2016). Sakin Kent Hareketinin Türkiye’deki Gelişimi Üzerine Bir Değerlendirme, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (42), 1480-1488.
• Güneş, G., Çalışkan Arısoy, E. ve Aslan, E. (2015). Cittaslow Ağına Dahil Kentler ve Sürdürülebilir Turizm Kriterlerine Yönelik Bir Analiz, Doğu Karadeniz Bölgesi Sürdürülebilir Turizm Kongresi, Bildiriler Kitabı, 311-324.
• İstanbullu Dinçer, F., Ofluoğlu, M. ve Öz, M. (2015). Sürdürülebilirlik Kapsamında Sakin Kent Felsefesi ve Yönetsel Sorunlar: Halfeti Örneği, Doğu Karadeniz Bölgesi Sürdürülebilir Turizm Kongresi, Bildiriler Kitabı, 325-336.
• İşçi, B., Pınarcı, N. ve Gül, A. (2018). Kentsel Ekoturizm ve Isparta Kent Merkezinde Uygulanabilirliği, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (1), 101-115.
• Karakaş Özür, N. (2016). Sakin Şehir/Cittaslow Hareketi ve Yerleşme Coğrafyası, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37, 151-179.
• Kazançoğlu, İ. ve Dirsehan, T. (2016). Sosyal İnovasyon İle Sakin Şehirler Arasındaki İlişkinin Sosyal Girişim(ci)ler Açısından İncelenmesi: Seferihisar Örneği, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 7, Özel Sayı, 135-161.
• Kement, Ü. ve Göral, M. (2015). Demografik Özellikleri Açısından Turistlerin, Cittaslow Uygulaması İle İlgili Tutumlarının Değerlendirilmesi ve Tekrar Ziyaret Etme Niyetlerine Etkisi: Perşembe Örneği, Journal of Recreation and Tourism Research, 2 (2), 12-19.
• Meydan Yıldız, S. G. (2016). Çevre Bilinci ve Eko-Kent Planlaması: Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Özcan, H. (2019). Daday’ın Sakin Şehir Üyelik Potansiyeli, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
• Özgen, N. (2016). Beşerî Coğrafyada Araştırma Yöntemleri ve Teknikler. N. Özgen (Ed.), Nitel Araştırmalarda Verilerin Toplanması ve Analizi (s. 158-198), Ankara: Pegem Akademi.
• Pajo, A. ve Uğurlu, K. (2015). Cittaslow Kentleri İçin Slow Food Çalışmalarının Önemi, Electronic Journal of Vocational Colleges, December/Aralık 2015
• Sağır, G. (2017). Küreselleşmeden Geleneksele Dönüşte Slow Food ve Cittaslow Hareketi, The Journal of Social Science, 1 (2), 50-59.
• Savaş Yavuzçehre, P. ve Donat, O. (2017). Türkiye’de Sakin Kent (Cittaslow) Üyeliğinin Kamusal Mekânlara Etkisine Yönelik Bir İnceleme, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 299-320.
• Sezgin, M. ve Karaman, A. (2008). Turistik Destinasyon Çerçevesinde Sürdürülebilir Turizm Yönetimi ve Pazarlanması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 429-437.
• Sırım, V. (2012). Çevreyle Bütünleşmiş Bir Yerel Yönetim Örneği Olarak “Sakin Şehir” Hareketi ve Türkiye’nin Potansiyeli, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1 (4), 119-131.
• Şimşek, A. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. A. Şimşek (Ed.), Araştırma Modelleri (s. 80-107), Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, No: 1619.
• TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2014). TÜRKİYE Habitat III Ulusal Raporu, Üçüncü Birleşmiş Milletler Konut ve Sürdürülebilir Yerleşmeler Konferansı (Habitat III).
• TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2017). Yeni Kentsel Gündem (New Urban Agenda), United Nations. [Online] http://habitat3.org/wp-content/uploads/NUA-Turkish.pdf [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• Ünal, Ç. (2016). Turizm Coğrafyasında Yeni Bir Kavram “Yavaş Şehirler”, Doğu Coğrafya Dergisi, 21 (36).
• Üstün Topal, T., Korkut, T. ve Kiper, T. (2016). Yerel Kimliğin Kent İle Buluşması: Cittaslow-Yavaş Şehirler, İdil, 5 (25), 1413-1430.
• Yalçın, E. (2019). Küresel Kente Alternatif Olarak Sakin Şehir: Türkiye Sakin Şehirleri Üzerinden Değerlendirme, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19 (38), 202-230.
• Yaylı, H. ve Gönültaş, Y. C. (2018). Habitat Konferanslarına Tarihsel Bir Bakış, KAYSEM 12 E-bildiriler Kitabı, 870-893.
• Yüksel Özmen, Ş., Birsen, Ö. ve Birsen, H. (2016). Kentleşme Dinamiklerine Cittaslow Kentleri Üzerinden Bakmak: Türkiye’deki Cittaslow Şehirleri Üzerine Bir Araştırma, EKurgu, 24 (2), 9-22.
• İnternet Kaynakları
• http://www.cittaslowturkiye.org [Erişim Tarihi: 18.06.2020].
• https://www.cittaslow.org/network/koycegiz [Erişim Tarihi: 22.07.2020].
• https://cittaslowturkiye.org/cittaslow-yalvac [Erişim Tarihi: 22.07.2020].
• https://cittaslowturkiye.org/ankaranin-ilk-sakin-sehri-gudul/ [Erişim Tarihi: 29.07.2020].
• https://cittaslowturkiye.org/cittaslow-ahlat/ [Erişim Tarihi: 29.07.2020].
• https://cittaslowturkiye.org/cittaslow-mudurnu [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• https://vize.bel.tr/sayfa/cittaslow-vize-unvanina-sahibiz/ [Erişim Tarihi: 29.07.2020].
• http://seferihisar.bel.tr/turizmde-ekolojik-markalasma/ [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• http://www.cittaslowgerze.com/ [Erişim Tarihi: 16.07.2020].
• http://www.sakinsehirgudul.net/ [Erişim Tarihi: 29.07.2020].
• http://cittaslowsavsat.com/ [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• http://www.savsat.bel.tr/ [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• https://ordu.ktb.gov.tr/TR-106770/persembe.html [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• https://tr.boell.org/tr/2016/10/19/habitat-iii-yeni-kentsel-gundem-ve-sivil-toplumun-onemi [Erişim Tarihi: 18.06.2020].
• https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html [Erişim Tarihi: 18.06.2020].
• http://www.habitat.org.tr/habitat/41-unhabitat/946-2016-11-22-11-10-56.html [Erişim Tarihi: 18.06.2020].
• http://www.gstcouncil.org/en/ [Erişim Tarihi: 10.06.2020].
• https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/bolu/TurizmAktiviteleri/mudurnu [Erişim Tarihi: 14.07.2020].
• https://www.slowfood.com/nazioni-condotte/turkey/ [Erişim Tarihi: 28.07.2020].
• https://www.fondazioneslowfood.com/en/nazioni-mercati/turkey-en/ [Erişim Tarihi: 28.07.2020].
• https://www.terramadre.info/en/food-communities/ [Erişim Tarihi: 28.07.2020].