Türkiye GSM Pazarına Genel Bir Bakış:Şebeke Etkisi, Pazar Yapısı ve Sektörel Düzenlemeler

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 3, 415 - 439, 01.09.2012

  Dr.ihsan Kulalı Dr.hakan Bilir

Öz

Anahtar Kelimeler

-

TÜRKİYE GSM PAZARINA GENEL BİR BAKIŞ: ŞEBEKE ETKİSİ, PAZAR YAPISI VE SEKTÖREL DÜZENLEMELER

Öz

Türkiye GSM hizmetleri pazarı tarihsel olarak yüksek yoğunlaşma oranına sahiptir. Bu durumun pazar yapısından mı yoksa operatörlerin stratejilerinden mi kaynaklandığı temel tartışma konularının başında gelmektedir. Çalışmada öncelikle şebeke etkisinin mevcudiyeti üzerinde durulmuştur. Söz konusu tespitin ardından akademik alanda bu etkinin ortadan kaldırılabilmesine yönelik ortaya konan çözüm önerilerine değinilmiş ve düzenleyici kurumun Türkiye’de özellikle dört başlık altında sınıflandırabilecek politika ve bu politikaların pazardaki sonuçlarına yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Şebeke etkisi, arabağlantı, erişim, regülasyon, şebeke içi-dışı fiyat farklılaşması

Kaynakça

• 1. ATİYAS İ, DOĞANOĞLU T ve KOÇ M (2009); “Mobil Elektronik Haberleşme Pazarında Geçiş Maliyetlerinin İşletmecilerin Fiyatlandırma Stratejileri Üzerine Etkileri ve Etkin Rekabetin Tesis Edilmesine Yönelik Regülasyon Politikaları”, 2. Rekabet Ekonomisi Sempozyumu, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• 2. ATİYAS İ ve DOĞAN P (2007); "When Good Intentions Are Not Enough: Sequential Entry And Competition in The Turkish Mobile Industry", Telecommunications Policy, Vol.31, No.8-9 2007, 502-523 (SSCI)
• 3. BERGER U (2004); “Access Charges in the Presence of Call Externalities”, Vienna University of Economics, Department VW5, Augasse 2 -6, A-1090 Vienna, Austria
• 4. BİLİR H (2008); “GSM Sektöründe Rekabet Sorunları: Çift Taraflı Erişim Fiyatlaması ve Şebeke İçi – Şebeke Dışı Fiyat Farklılaşması Konularına Genel Bir Bakış”, GSM Sektöründe Vergi ve Rekabet Sorunları, 10 Ekim 2008, TEPAV, Ankara.
• 5. BTK (2011); “Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü: Üç Aylık Veriler Raporu, 2011 yılı 1. Çeyrek”, Sektörel Araştırma ve Stratejiler Dairesi Başkanlığı. www.btk.gov.tr
• 6. BTK (2006); “Sabit ve Mobil Telefon Kullanıcılarının Profili ve Eğilimlerinin Belirlenmesi Araştırması”, http://www.tk.gov.tr /anket/telkullaniciprofil.htm
• 7. COMREG (2004); “Response to Consultation and Notification to the European Commission-Whosale voice call termination on individual network” Comreg Doc., www.comreg.ie/_fileupload/publications/ ComReg0551.pdf
• 8. ÇETİNKAYA M (2010); “Mobil Telekom Sektöründe Şebeke Etkisi ve Tüketici Tercihleri", Regülasyon İktisadı: Piyasa Ekonomisinde Devletin Düzenleyici Rolü, Düzenleyici Kurallar ve Düzenleyici Kurumlar, 4. Hukuk ve İktisat Forumu, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• 9. ELLIOTT D. (2008), “Two-Way Access Charges and On-Net/Off-Net Differentials: What are the Incentives on Operators and can Large MNOs Use High Access Charges to Foreclose the Market”, Frontier Economics.
• 10. ERG (2003); “Consultation Document on a Draft joint ERG/EC Approach on Appropriate Remedies in the New Regulatory Framework”. http://www.erg.eu.int/doc/publications/erg0330_draft_joint_approach_o n_remedies.pdf
• 11. GABRIELSEN T.M. and VAGSTAD S. (2007); “Why is On-Net traffic Cheaper than Off-Net Traffic? Access Markup as a Collusive Device”, Science Direct, European Economic Review 52 (2008) 99-115.
• 12. Guidelines on The Assesment of Horizontal Mergers under the CouncilRegulation on the Control of Concentrations between Undertakings(2004/C 31/03).
• 13. HOERNING S (2008); “Tariff-Mediated Network Externalities: Is Regulatory Intervention Any Good?, CEPR Discussion Paper 6866. 14. HOERNIG S (2007); “On-Net and Off-Net Pricing on Asymmetric Telecommunications Networks”, Information Economic and Policy, 19 (2007) 171 – 188.
• 15. Horizontal Merger Guidelines of the U.S. Department of Justice and Federal Trade Commission, 1992
• 16. GÜNGÖR M ve TÖZER T (2012); “Rekabet Düzenlemeleri Ne Kadar Etkili? Su Yatağı Etkisi ve Türkiye İncelemesi”, Rekabet Dergisi, Cilt 13, Sayı 2, Nisan, Ankara.
• 17. KARAÇUKA M, HAUCAP J and HEIMESHOFF (2010); “Competition in the Turkish Mobile Telecommunications: Price Elasticity’s and Network Substitution”, Discussion Paper, No:12, Düsseldorf Institute for Competition Economics.
• 18. KULALI İ ve BİLİR H (2012); “Optimum Arabağlantı Fiyatının Belirlenmesi: Operatörler ve Düzenleyici Kurumlar Açısından Bi Analiz”, Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 30, Sayı 1.
• 19. KULALI İ ve BİLİR H (2010); Bilgi ve İletişim (Telekomünikasyon) Sektöründeki Gelişmeler ve Eğilimler: Global Finansal Kriz Sürecinde Yeniden Yapılanma ve Çözüm Arayışları, TOBB Yayın No: 2010 – 102.
• 20. LOPEZ T L and REY P (2012); “Foreclosing Competition through Access Charges and Price Discrimination”, IESE Business School, University of Navara.
• 21. OFCOM (2008); “Mobile Citizens, Mobile Consumers: Adapting Regulation for a Mobile, Wireless World”, Consultation Document.
• 22. SANDBACH J (2007); “Mobile Price Structure: Two sides of the Network”, Economics od Mobile Prices, Moving The Debate Forward, The Policy Paper Series, Number 7, November.
• 23. SCHIFF A (2008); “The Waterbed Effect and Price Regulation”, Reviewof Network Economics, Vol.7, Issue 3.
• 24. SCHIFF A (2001); “Two way Interconnection with Partial Consumer Participation”, Economics Working Papers, The University of Aukcland, www.researchspace,auckland.ac.nz/ecwp/223
• 25. UK Competition Commission (2002); “Vodafone, O2, Orange and TMobile:Reports on References under Section 13 of the Telecommunications Act 1984 on the Charges Made by Vodafone, O2, Orange and T-Mobile for Terminating Calls from Fixed and Mobile Networks”, http://www.competition-commission.org.uk/rep_pub/reports/ 2003/475mobilephones.htm
• 26. VOGELSANG I (2003; 830); “Price Regulation of Access to Telecommunications Networks”, Journal of Economic Literature, Vol. XLI (September 2003) pp.830 – 862.