Etik Liderliğin Örgütsel Bağlılık ve Çalışan Sessizliği Üzerindeki Aracı Etkisinin İncelenmesi: Spor Sektörü Üzerine Bir Araştırma

Year 2025, Volume: 9 Issue: 3, 401 - 415

Arif Çetin , Cemal Özman

https://doi.org/10.55238/seder.1745294

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı etik liderliğin çalışanların örgütsel bağlılık düzeylerini nasıl etkilediğini ve bu etkinin çalışan sessizliği üzerindeki yansımalarını ortaya koymaktadır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini, İstanbul genelindeki yerel yönetimlerin spor hizmeti sunan birimlerinde çalışan bireyler oluşturmuştur. Örneklem, kolayda örnekleme yöntemiyle belirlenmiş olup araştırmaya 226 katılımcı dahil olmuştur. Çalışmada Tuna ve ark. (2012) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Etik Liderlik Ölçeği; Dağlı, Elçiçek ve Han (2018) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Örgütsel Bağlılık Ölçeği; Ergül (2022) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Çalışan Sessizliği Ölçeği kullanılmıştır. İki grup arasındaki fark olup olmadığına bağımsız örneklem t testi ile bakılmıştır. Ölçek güvenilirliği için Cronbach alfa değerinden ve ölçekler arasındaki ilişki için Pearson korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Ayrıca model testi için yol analizinden yararlanılarak sonuçlar tablolar halinde verilmiştir.
Bulgular: Çalışmada, etik liderlik ölçeği ile örgütsel bağlılık ölçeği arasında pozitif yönde, etik liderlik ölçeği ve örgütsel bağlılık ölçeği ile çalışan sessizliği ölçeği arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı derecede bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Sonuç olarak, spor sektöründeki çalışan sessizliği ve bağlılık arasındaki ilişkilerin yalnızca liderlik tarzından değil, aynı zamanda çalışanların cinsiyetinden, iş rolünden, kıdemden ve medeni durumdan da güçlü bir şekilde etkilendiğini göstermektedir. Bu nedenle, kuruluşların herkes için tek tip kural uygulamak yerine demografik özellikleri ve rolleri de göz önünde bulundurması gerekmektedir.

Keywords

Etik liderlik , örgütsel sessizlik , özgütsel adalet , spor

The Mediating Effect of Ethical Leadership on Organisational Commitment and Employee Silence: A Study on the Sports Sector

Abstract

Aim: The aim of this study is to reveal how ethical leadership affects employees' levels of organisational commitment and the implications of this effect for employee silence.
Method: The population of the study consisted of individuals working in local government units providing sports services throughout Istanbul. The sample was determined using convenience sampling, and 226 participants were included in the study. The study utilised the ethical leadership scale adapted into Turkish by Tuna et al. (2012), the organisational commitment scale adapted into Turkish by Dağlı, Elçiçek, and Han (2018), and the employee silence scale adapted into Turkish by Ergül (2022). An independent samples t-test was used to determine whether there was a difference between the two groups. Cronbach's alpha was used to assess scale reliability, and Pearson correlation analysis was used to assess the relationship between the scales. In addition, path analysis was conducted for model testing, and the results were presented in tables.
Results: The study found a statistically significant positive relationship between the ethical leadership scale and the organisational commitment scale, and a statistically significant negative relationship between ethical leadership and employee silence, and between organisational commitment and employee silence.
Conclusion: In conclusion, the relationship between employee silence and commitment in the sports industry is shaped not only by leadership style but also by employee gender, job role, seniority, and marital status. Consequently, organisations should take these demographic characteristics and role differences into account instead of applying the same policies to all staff.

Keywords

Ethic leadership , organisational silence , organisational commitment , sport

References

• Ağırbaş, İ., ve Yıldızhan, Y. (2020). Organizational silence: a study on employees of general directorate of sports headquarters. Journal of Business Research-Turk, 12(2), 1036–1045. https://doi.org/10.20491/ISARDER.2020.893
• Al-Dhuhouri, F. S., Mohd-Shamsudin, F., ve Bani-Melhem, S. (2024). Feeling ostracized? Exploring the hidden triggers, impact on silence behaviour and the pivotal role of ethical leadership. International Journal of Organization Theory & Behavior, 27(1), 35–54. https://doi.org/10.1108/IJOTB-12-2022-0237
• Ali Mohammed, M., ve Sayan, İ. (2023). Etik liderlik özellikleri ile örgütsel adalet ve örgütsel bağlılığın değerlendirilmesi: Sağlık kurumlarında bir araştırma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 10(3), 434–452.
• Al-Kahtani, N. S. (2012). An exploratory study of organizational commitment, demographic variables and job & work-related variables among employees in Kingdom of Saudi Arabia. Online International Interdisciplinary Research Journal, 2(2), 1–12.
• Avey, J. B., Wernsing, T. S., ve Palanski, M. E. (2012). Exploring the process of ethical leadership: The mediating role of employee voice and psychological ownership. Journal of Business Ethics, 107(1), 21–34. https://doi.org/10.1007/s10551-012-1298-2
• Baştuğ, G., Pala, A., Yılmaz, T., Duyan, M., ve Günel, I. (2016). Organizational silence in sports employees. Journal of Education and Learning, 5(4), 126–132. https://doi.org/10.5539/JEL.V5N4P126
• Borg, J., ve Scott-Young, C. M. (2022). Supporting early career project managers in construction: A multi-vocal study. Engineering, Construction and Architectural Management, 29(10), 3830–3846.
• Brown, M. E., ve Trevino, L. K. (2006). Ethical leadership: A review and Future Directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595–616. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2006.10.004
• Brown, M. E., Trevino, L. K., ve Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2), 117–134. https://doi.org/10.1016/j.obhdp.2005.03.002
• Çetin A. (2020). Organizational silence and organizational commitment: a study of turkish sport managers. Ann Appl Sport Sci, 8 (2).
• Çetin, A., ve Güney, S. (2019). İBB spor istanbul’da çalışanların örgütsel adalet ve örgütsel güven algılarının örgütsel bağlılık davranışı üzerindeki etkisi ve buna yönelik bir uygulama. Istanbul Management Journal (87), 93-109. https://doi.org/10.26650/imj.2019.87.0004
• Dağlı, A., Elçiçek, Z. ve Han, B. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Güz -2018, 17(68), 1765-1777.
• Dumangöz, P.D. (2024). Spor Yönetimi ve Liderlik. Efe Yayınları. https://doi.org/10.59617/efepub2024102
• Ergül, A. S. (2022). Zorunlu vatandaşlık davranışının çalışan sessizliğine etkisinde örgütle özdeşleşmenin aracı rolü. KMÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı.
• Farkhani, Z. N., ve Bayat, M. (2021). Investigating the relationship between demographic elements and faculty professors’ perception of silence climate. International Journal of Work Organisation and Emotion, 12(2), 93. https://doi.org/10.1504/ijwoe.2021.117669
• Hu, L. T., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modelling, 6(1), 1–55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Kalshoven, K., Den Hartog, D. N., ve De Hoogh, A. H. B. (2011). Ethical leadership at work questionnaire (ELW): Development and validation of a multidimensional measure. The Leadership Quarterly, 22(1), 51–69. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2010.12.007
• Liu, H., Zhang, H., Zhu, Y., Huang, G., ve Xu, J. (2022). Relationship between Silence Behaviour, Psychological Empowerment, and Patient Safety Culture Among Hospital Staff: A Multi-Centre, Cross-Sectional Study. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2363912/v1
• Mayer, D. M., Kuenzi, M., Greenbaum, R. L., Bardes, M., ve Salvador, R. B. (2009). How low does ethical leadership flow? Test of a trickle-down model. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108(1), 1–13. https://doi.org/10.1016/j.obhdp.2008.04.002
• Meydan, C. H., ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Detay Yayıncılık.
• Meyer, J. P., ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61–89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
• Meyer, J. P., Allen, N. J., & Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538–551. https://doi.org/10.1037//0021-9010.78.4.538
• Morrison, E. W., ve Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Academy of Management Review, 25(4), 706–725. https://doi.org/10.5465/amr.2000.3707697
• Neubert, M. J., Carlson, D. S., Kacmar, K. M., Roberts, J. A., ve Chonko, L. B. (2009). The virtuous influence of ethical leadership behavior: Evidence from the field. Journal of Business Ethics, 90(2), 157–170. https://doi.org/10.1007/s10551-009-0037-9
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd ed.). McGraw-Hill.
• Oh, S. (2024). The factors influencing the organizational silence of social workers. Asia-Pacific Journal of Convergent Research Interchange, 10(1), 27–35. https://doi.org/10.47116/apjcri.2024.01.27
• Örücü, E., ve Hasırcı, I. (2024). Örgütlerde hiyerarşi kültürü ve lider-üye etkileşiminin sessiz istifa davranışı üzerindeki etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 25(1), 275–291.
• Öztürk, A., ve Kalaycıoğlu, E. (2022). Örgütsel bağlılık üzerinde etik iklim ve etik liderlik algılarının etkisi: Akademisyenler kapsamında bir araştırma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(4), 2955–2974.
• Sağlam, M., Ülgen, B., ve Mohammadi Bazargani, S. (2019). The Research on the Voice and Silence Behaviours of Iranian and Turkish Employees According to Their Demographic Characteristics. Ege Academic Review, 19(2), 205-220. https://doi.org/10.21121/eab.511920
• Savita, S., ve Koodamara, N. K. (2024). Ethical leadership and organizational silence: a systematic review. International Journal of Ethics and Systems. https://doi.org/10.1108/ijoes-06-2023-0134
• Savita, S., ve Koodamara, N. K. (2025). Trust in leader, organizational commitment and employee silence: the moderating role of ethical leadership. International Journal of Ethics and Systems. https://doi.org/10.1108/ijoes-07-2024-0194
• Saygılı, M., Erigüç, G., ve Özer, Ö. (2016). Sağlık çalışanlarının örgütsel sessizlik ve çalışan performansı düzeylerinin belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 8, 485–502. https://doi.org/10.9761/JASSS3625
• Su, W., ve Hahn, J. (2021). Improving millennial employees’ OCB: A multilevel mediated and moderated model of ethical leadership. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(15), 8139. https://doi.org/10.3390/ijerph18158139
• Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Allyn & Bacon, Inc.
• Tangirala, S., ve Ramanujam, R. (2008). Employee silence on critical work issues: The cross level effects of procedural justice climate. Personnel psychology, 61(1), 37-68.
• Terlemez, M. (2023). The effect of organizational cynicism, organizational justice and organizational dissent levels of white-collar employees in sports on organizational commitment. Aurum Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 197-212. https://doi.org/10.62393/aurum.1317985
• Torun, B. T. (2023). Etik liderlik anlayışının örgütsel bağlılığa etkisi: Kamu kurumlarında bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(3), 2139–2153.
• Tuna, M., Bircan, H., ve Yeşiltaş, M. (2012). Etik liderlik ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalişmasi: antalya örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 143-155.
• Viana, P., ve Machado, C. F. (2025). Is applying ethics during a transitional period ethical? A review of ethical leadership and its influence on employees and the organization. Ethics in Management and Business, 111–123.
• Walumbwa, F. O., ve Schaubroeck, J. (2009). Leader personality traits and employee voice behaviour: Mediating roles of ethical leadership and work group psychological safety. Journal of Applied Psychology, 94(5), 1275–1286. https://doi.org/10.1037/a0015848
• Walumbwa, F. O., Mayer, D. M., Wang, P., Wang, H., Workman, K., ve Christensen, A. L. (2011). Linking ethical leadership to employee performance: The roles of leader–member exchange, self-efficacy, and organizational identification. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 115(2), 204–213. https://doi.org/10.1016/j.obhdp.2010.11.002
• Yasin, R., Ribeiro, N., Atif, M., ve Ali, A. (2024). Authentic leadership–a source of tacit knowledge sharing and career competence in service sector. Leadership & Organization Development Journal, 45(8), 1335–1355.
• Zhuang, Y. (2023). The influence of ethical leadership on employee silence. Accounting and Corporate Management, 5(4), 35–42.