Diary For My Loves: Notes From Márta Mészáros To The History

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 2, 39 - 70, 19.10.2018

Sevgi Can Yağcı Aksel

https://doi.org/10.32001/sinecine.471847

Öz

Hungarian director Márta Mészáros, born in 1931, has witnessed tragedies of the 20th century, and her films reflect those tragedies. In the 1980s, through her autobiographical diaries, she recorded the pressures of the political regimes in Hungary on her personal life. Diary for My Loves (1987), the second film of her diary series, tells of the oppressive political atmosphere in the 1950s through the narrator Juli’s eyes. In this study, Juli’s personal adventure and the social events of the period that form a basis for her adventure are analysed as an alternative example of historiography in the axis of autobiographical and collective memory.

Anahtar Kelimeler

Márta Mészáros, Diary for My Loves, Hungarian Cinema, socialist regime

SEVGİLİLERİME GÜNCE: MÁRTA MÉSZÁROS’UN TARİHE DÜŞTÜĞÜ NOTLAR

Öz

1931 doğumlu Macar yönetmen Márta Mészáros, 20. yüzyılın travmalarına yaşamı ve filmleriyle tanıklık etmiş, 80’li yıllarda çektiği otobiyografik Günceler serisinde, siyasal rejimin ve tarihin kendi yaşamındaki izdüşümüne odaklanmıştır. Serinin ikinci filmi olan Sevgililerime Günce, 1950’ler Macaristan’ındaki gergin siyasal atmosferi, Juli’nin gözlerinden anlatır. Bu çalışmada söz konusu film, Juli’nin kişisel serüveninin ve bu serüvene zemin oluşturan toplumsal gerçekliklerin, iç içe geçen otobiyografik ve kolektif hatırlama pratikleri ekseninde tarih yazımına örnek oluşturduğunu göstermek amacıyla niteliksel bir çözümlemeye tabi tutulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Márta Mészáros, Sevgililerime Günce, Macar sineması, sosyalist rejim

Kaynakça

• A Magyar filmmüvészet újhulláma” (T.Y.) http://mek.oszk.hu/02100/02185/html/493.html (Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018).
• Arslan, U.T. (2009). Aynanın Sırları: Psikanalitik Film Kuramı. Kültür ve İletişim, 12(1), 9-38.
• Assman, J. (2001). Kültürel Bellek (Çev. A. Tekin). İstanbul: Ayrıntı.
• Aydın, Y. (2008). Müziği Yazmak Okumak. A. A. Avar & D. Sezer (Der.), Hasan Ünal Nalbantoğlu’na Armağan (s. 551-587). İstanbul: İletişim.
• Aysevener, K. & Barutca, E. M. (2003). Tarih Felsefesi. İstanbul: Cem.
• Başekim, S. G. (2010). Boğazda Hayat Var! S. Büker (Der.), Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak (s. 92-139). Ankara: Kırmızı Kedi.
• Bora, A. (2018). Feminizm Kendi Arasında. Ankara: Ayizi.
• Büker, S. (1995). Film Dili İçin Yazılar ve Yorumlar. Ankara
• Cassin, B. (2018). Nostalji: İnsan Ne Zaman Evindedir? (Çev. S. Kıvrak). İstanbul: Kolektif.
• Çakı, C. (2018). Komünizm İdeolojisinde Kült Lider Olgusu ‘Berlin’in Düşüşü’ Filminin Alımlama Analizi. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E Dergisi, 9, 94-113.
• Çakır, S. (2009). Toplumsal Tarih Ekseninde Metinlerarasılık: Yılanların Öcü. Dil ve Edebiyat Dergisi, 6(2), 31-52.
• Demoğlu, E. (2014). Sinemada Yakın-Plan Körleştirir mi Netleştirir mi: Rosetta ve Mavi En Sıcak Renktir Filmlerinde Yüz’ün Farklı Etkileri. E-Journal of Intermedia, Güz 1(1), 8-21.
• Draaisma, D. (2018). Unutmanın Kitabı (Çev. D. Muradoğlu). İstanbul: YKY.
• Duruel Erkılıç, S. (2012). Türk Sinemasında Tarih ve Bellek. Ankara: DeKi
• Fejtő, F. (2012). 1956 Macar İhtilali (Çev. F.B. Kocamemi). İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Ferro, M. (2017). Sinema ve Tarih (Çev. H. Demir). İstanbul: Ayrıntı.
• Gelencsér G. (2001). Mészáros Márta és a hetvenes évek “szabad lélegzete http://www.filmkultura.hu/regi/2001/articles/essays/meszarosmarta.hu.html (Erişim tarihi: 7 Nisan 2018).
• German, L. (2006). Cinsiyet Sınıf ve Sosyalizm (Çev. Y. Önen). İstanbul: Babil.
• Gevgilili, A. (1989) Çağını Sorgulayan Sinema. İstanbul: Bağlam.
• Gregus, Z. (2010, 12 Ekim). Márta Mészáros ile söyleşi. (http://www.filmtett.ro/cikk/1985/kavehazi-beszelgetes-meszaros-martaval-es- pataki-evaval (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2018).
• Grosz, S. (2016). İncelenen Hayatlar (Çev. B. Korulmaz). İstanbul: YKY
• Halbwachs, M. (2017). Kolektif Hafıza (Çev. B. Barış). Ankara: Heretik.
• Heilbrun, C.G. (1992) Kadının Özyaşamını Yazarken (Çev. Y. Salman & G. Aygen). İstanbul: YKY.
• Hollósi, L. (2002, 15 Kasım). http://www.filmtett.ro/cikk/1784/rendezoportrek-meszaros-marta, (Erişim tarihi: 1 Mart 2018).
• Jenkins, K. (1997). Tarihi Yeniden Düşünmek (Çev. B. S. Şener). Ankara: Dost.
• Kibaroğlu, B. (2015) Sinema Sanatında Gerçekçilik ve Biçimcilik. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kolker, R. P. (2010). Değişen Bakış (Çev. E. Yılmaz). Ankara: DeKi.
• Kovács, S. (1990). Diary For My Loves. ’68 Diaries of Politics and Love”. A Review of Contemporary Media 35, 97-101.
• https://www.ejumpcut.org/archive/onlinessays/JC35folder/Meszaros.html (Erişim tarihi: 4 Ağustos 2018).
• McNair, B. (1991). Glasnost, Prestroika and the Soviet Media. London: Routledge.
• Mészáros Márta Nyolcvan öt éves (2016, 19 Eylül). http://mno.hu/film/meszaros-marta-nyolcvanot-eves-1362372 (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2018).
• Navailh, F. (2005). Sovyet Modeli. G. Duby & M. Perrot (Ed.), Kadınların Tarihi (Çev. A. Fethi). Cilt V, 210-234. İstanbul: İş Bankası.
• Neyzi, L. (2014). Nasıl Hatırlıyoruz? Türkiye’de Bellek Çalışmaları. İstanbul: İş Bankası.
• Oya Özalp ile Sevgililerime Günce filmindeki János, Ándrás ve Juli ilişkisi üzerine kişisel görüşme, 4 Ağustos 2018, Ankara.
• Öztürk, S. R. (2000). Sinemada Kadın Olmak. İstanbul: Alan.
• Patakfalvi, D. (2016, 16 Şubat). Mészáros Márta: “A szabadság a legfontosabb”. Márta Mészáros ile söyleşi. Elle. http://www.ellemagazin.hu/arcok/2016/02/16/Meszaros-Marta-A-szabadsag-a-legfontosabb/ (Erişim tarihi: 20 Şubat 2018).
• Portuges, C. (1993). Screen Memories: The Hungarian Cinema of Márta Mészáros Bloomington: Indiana University Press.
• Rabi, L. H. (1998). Márta Mészáros. A. L. Unterburger (Ed.), Women Filmmakers and Their Films (s. 280-283). Missouri: St. James Press.
• Quart, B (1993). Three Central European Women Directors Revisited. Cineaste, 4, 58-61.
• Soós, T. (2016, 18 Eylül). Mészáros Márta Interjú. Márta Mészáros ile söyleşi. Origo. http://www.origo.hu/filmklub/blog/interju/exkluziv/20160918-meszaros-marta-interju-catherine-deneuve-isabelle-huppert-anna-karina- jean-luc-godard-torocsik.html (Erişim tarihi: 10 Mart 2018).
• Thébaud, F. (2005). Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları (Çev. A. Fethi). F. Thebaud (Ed.), Kadınların Tarihi 5: Yirminci Yüzyılda Yeni Bir Kimliğe Doğru (s. 13-24). İstanbul: İş Bankası.
• Uzun, C. (2009). Kayıp, Yas Süreci ve İşlenmemiş Yas. https://www.tavsiyeediyorum.com/makale_3474.htm (Erişim tarihi: 5 Ağustos 2018).
• Varsányi, G. (2011, 19 Eylül). Mészáros Márta XX. Százada. Népszabadság. http://nol.hu/kultura/20110919- meszaros_marta_xx_szazada-1207851 (Erişim tarihi: 8 Nisan 2018).
• Yağcı Aksel, S. C. (2018). Márta Mészáros’un İzinde Tarihi Yeniden Düşünmek. S. R. Öztürk & H. Akbulut (Der.), Perdeyi Aralamak (s. 341-360). İstanbul: Ayrıntı.
• Yağcı, Aksel, S. C. (2012). Szabo’nun Sesçil Evreninde Taraf Tutmak. sinecine 3(1), 77-92.
• Yalur, T. (2009). Yönetmenlerin İzinde Macar Sineması. İstanbul: Phoneix.