Türkiye Selçukluları Zamanında Karadeniz Ticaretinde Anadolu'nun Rolü

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 588 - 605, 30.11.2024

Tunay Karakök

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1463292

Öz

Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun Anadolu’yu fethetmesiyle, Anadolu, bölge ticaretin de önemli bir merkez haline geldi. Anadolu’nun coğrafi konumu, kendisini doğu ile batı ara-sındaki ticaretin ana geçiş noktalarından biri haline gelmesini sağladı. İmparatorluğun başkenti olan İznik (Nikaia), ticaretin yoğun olduğu önemli bir liman şehriydi ve bu şehir, Karadeniz'e olan ticaretin başlangıç noktasıydı. Anadolu’nun Karadeniz ticaretindeki rolü, kara ve deniz ticareti arasında bir köprü görevi görmesinden kaynaklanmaktadır. İznik ve diğer liman şehirleri, doğu ve batı arasında malların alışverişi için önemli merkezlerdi. Anadolu’nun iç bölgeleri ise ticaret yollarının kara üzerinden geçtiği ana rotalardan biriydi. İpek yolu gibi önemli ticaret yolları, Anadolu’nun içinden geçiyordu ve bu yollar Karade-niz’e doğru uzanıyordu. Bu yollar, Anadolu’nun ticaretin merkezi haline gelmesine ve bölgenin zenginleşmesine katkı sağladı.

Anadolu’nun Karadeniz ticaretindeki rolü, Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun ekonomik ve siyasi gücünün bir yansımasıydı. İmparatorluğun kontrolü altındaki limanlar ve ticaret yolları, imparatorluğun ekonomisine büyük katkı sağladı ve bölgenin refahının artmasına yardımcı oldu. Ayrıca, bu ticaret ağları, farklı kültürler arasında etkileşimi teşvik etti ve bölgenin kültürel çeşitliliğini artırdı. Selçuklu İmparatorluğu, Ortaçağ’da Anadolu’da önemli bir medeniyet ve ticaret merkeziydi. İmparatorluğun Karadeniz’e olan sınırı, bölge-deki ticaretin canlanmasına ve önemli bir deniz ticaret rotası olan Karadeniz’in güney kıyılarının kontrolünü ele geçirmeye olanak tanıdı. Karadeniz’in doğu ve batı kıyıları arasında yapılan ticaret, bu dönemde büyük ölçüde Anadolu üzerinden gerçekleştirildi. Bu makalede de kaynaklar ışığında Anadolu Selçuklu Devleti döneminde Karadeniz ticare-tinde Anadolu’nun rolü incelenmektedir.

Kaynakça
Ayverdi, İsmail Hakkı. (1971). Karadeniz Ticaret Tarihinden Sayfalar. İstanbul: Maarif Matbaası.
Cahen, Claude. (1996). Pre-Ottoman Turkey: A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History c. 1071-1330. New York: New York University Press.
İnalcık, Halil. (1984). Osmanlı İmparatorluğu ve İpek Yolu Ticareti. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
İnalcık, Halil. (1994). Anadolu Selçukluları Devleti. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
İşcan, Osman. (1995). Türk Denizcilik Tarihinde Karadeniz. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Kafesoğlu, İbrahim. (1956). Anadolu Selçukluları Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kafesoğlu, İbrahim. (1988). Selçuklular Dönemi Türk Tarihi Üzerine Araştırmalar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kurtoğlu, Ayla. (2012). Karadeniz Ticaret Yolları ve Anadolu'nun Ticari Potansiyeli. Trabzon: Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları.
Özbaran, Salih. (1990). Anadolu Limanları ve Ticaret Merkezleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Özcan, Abdülkadir. (2001). Anadolu Selçuklu Devleti Tarihi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Peacock, A.C.S. (2015). The Great Seljuk Empire. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Raby, Julian. (2008). “The Art of the Seljuqs in Iran and Anatolia”. Proceedings of a Symposium Held at the Victoria and Albert Museum, London, April 27-28, 1995. New York Press.
Runciman, Steven. (1962). A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100-1187. Cambridge: Cambridge University Press.
Şehsuvaroğlu, Halil. (2005). Selçuklu Dönemi Karadeniz Ticareti ve Anadolu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
Turan, Osman. (1983). Selçuklular Zamanında Türkiye. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yaşar, İsmail. (2009). Anadolu Selçukluları Döneminde Ticaret ve Ekonomi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
Yavuz, M. Hakan. (2000). Türkiye Tarihi, Selçuklular ve Beylikler Dönemi. İstanbul: Akademi Kitabevi.
Yücel, Yaşar. (1997). Anadolu'da Selçuklu Ticaret Yolları ve Karadeniz Ticareti. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.

Anahtar Kelimeler

Anadolu, Anadolu Selçuklu Devleti, Karadeniz, Ticaret

The Role Of Anatolia in the Black Sea Trade (Durıng Sultanate of Rum)

Öz

With the Seljuk Empire’s conquest of Anatolia, the region became an important center of trade. Anatolia’s geographical location enabled it to become one of the main transit points for trade between east and west. Iznik (Nikaia), the capital of the empire, was an important port city where trade was intense, and this city was the starting point of trade to the Black Sea. Anatolia’s role in Black Sea trade stems from its role as a bridge between land and sea trade. Iznik and other port cities were important centers for the exchange of goods between east and west. The inner regions of Anatolia were one of the main routes through which trade routes passed over land. Important trade routes such as the silk road passed through Anatolia and these roads extended towards the Black Sea. These roads contributed to Anatolia becoming the center of trade and the enrichment of the region.
Anatolia’s role in the Black Sea trade was a reflection of the economic and political power of the Seljuk Empire. The ports and trade routes under the control of the empire contribu-ted greatly to the empire’s economy and helped increase the prosperity of the region. Addi-tionally, these trade networks encouraged interaction between different cultures and incre-ased the cultural diversity of the region. The Sultanate of Rum was an important civiliza-tion and trade center in Anatolia during the Middle Ages. The empire’s border with the Black Sea made it possible to revive trade in the region and gain control of the southern coast of the Black Sea, an important maritime trade route. Trade between the eastern and western shores of the Black Sea was largely carried out through Anatolia during this period. In this article, accordintg to the sources, we will examine the role of Anatolia in the Black Sea trade during the Sultanate of Ruma’s period.
References
Ayverdi, İsmail Hakkı. (1971). Karadeniz Ticaret Tarihinden Sayfalar. İstanbul: Maarif Matbaası.
Cahen, Claude. (1996). Pre-Ottoman Turkey: A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History c. 1071-1330. New York: New York University Press.
İnalcık, Halil. (1984). Osmanlı İmparatorluğu ve İpek Yolu Ticareti. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
İnalcık, Halil. (1994). Anadolu Selçukluları Devleti. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
İşcan, Osman. (1995). Türk Denizcilik Tarihinde Karadeniz. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Kafesoğlu, İbrahim. (1956). Anadolu Selçukluları Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kafesoğlu, İbrahim. (1988). Selçuklular Dönemi Türk Tarihi Üzerine Araştırmalar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kurtoğlu, Ayla. (2012). Karadeniz Ticaret Yolları ve Anadolu'nun Ticari Potansiyeli. Trabzon: Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları.
Özbaran, Salih. (1990). Anadolu Limanları ve Ticaret Merkezleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Özcan, Abdülkadir. (2001). Anadolu Selçuklu Devleti Tarihi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Peacock, A.C.S. (2015). The Great Seljuk Empire. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Raby, Julian. (2008). “The Art of the Seljuqs in Iran and Anatolia”. Proceedings of a Symposium Held at the Victoria and Albert Museum, London, April 27-28, 1995. New York Press.
Runciman, Steven. (1962). A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100-1187. Cambridge: Cambridge University Press.
Şehsuvaroğlu, Halil. (2005). Selçuklu Dönemi Karadeniz Ticareti ve Anadolu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
Turan, Osman. (1983). Selçuklular Zamanında Türkiye. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yaşar, İsmail. (2009). Anadolu Selçukluları Döneminde Ticaret ve Ekonomi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
Yavuz, M. Hakan. (2000). Türkiye Tarihi, Selçuklular ve Beylikler Dönemi. İstanbul: Akademi Kitabevi.
Yücel, Yaşar. (1997). Anadolu'da Selçuklu Ticaret Yolları ve Karadeniz Ticareti. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.

Anahtar Kelimeler

Anatolia, Sultanate of Rum, Blacksea, Trade

Kaynakça

• Ayverdi, İsmail Hakkı. (1971). Karadeniz Ticaret Tarihinden Sayfalar. İstanbul: Maarif Matbaası.
• Cahen, Claude. (1996). Pre-Ottoman Turkey: A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History c. 1071-1330. New York: New York University Press.
• İnalcık, Halil. (1984). Osmanlı İmparatorluğu ve İpek Yolu Ticareti. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• İnalcık, Halil. (1994). Anadolu Selçukluları Devleti. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• İşcan, Osman. (1995). Türk Denizcilik Tarihinde Karadeniz. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Kafesoğlu, İbrahim. (1956). Anadolu Selçukluları Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Kafesoğlu, İbrahim. (1988). Selçuklular Dönemi Türk Tarihi Üzerine Araştırmalar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Kurtoğlu, Ayla. (2012). Karadeniz Ticaret Yolları ve Anadolu'nun Ticari Potansiyeli. Trabzon: Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları.
• Özbaran, Salih. (1990). Anadolu Limanları ve Ticaret Merkezleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Özcan, Abdülkadir. (2001). Anadolu Selçuklu Devleti Tarihi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Peacock, A.C.S. (2015). The Great Seljuk Empire. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Raby, Julian. (2008). “The Art of the Seljuqs in Iran and Anatolia”. Proceedings of a Symposium Held at the Victoria and Albert Museum, London, April 27-28, 1995. New York Press.
• Runciman, Steven. (1962). A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100-1187. Cambridge: Cambridge University Press.
• Şehsuvaroğlu, Halil. (2005). Selçuklu Dönemi Karadeniz Ticareti ve Anadolu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
• Turan, Osman. (1983). Selçuklular Zamanında Türkiye. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Yaşar, İsmail. (2009). Anadolu Selçukluları Döneminde Ticaret ve Ekonomi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
• Yavuz, M. Hakan. (2000). Türkiye Tarihi, Selçuklular ve Beylikler Dönemi. İstanbul: Akademi Kitabevi.
• Yücel, Yaşar. (1997). Anadolu'da Selçuklu Ticaret Yolları ve Karadeniz Ticareti. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.