Research Article
BibTex RIS Cite

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Kavramı Öğretiminde Kullandıkları Yöntemler

Year 2025, Volume: 9 Issue: 2, 1482 - 1520
https://doi.org/10.30561/sinopusd.1773292

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin fene yönelik tutumları ile okul öncesi öğretmenlerinin fen kavramı öğretiminde kullandıkları yöntem ve tekniklerin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu, bağımsız anaokulu ve anasınıflarında görev yapan 63 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Öğretmen Kişisel Bilgi Formu, Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Öğretimine Yönelik Tutum Ölçeği, Okul Öncesi Sınıf Fen Bilimleri Malzeme Kontrol Listesi ve 6 adet yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS 31.0 programı ile analiz edilmiş; betimsel analizlerin yanı sıra normal dağılıma uygun olmayan veriler için Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri gibi non-parametrik testler kullanılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen kavramları öğretim yöntemlerini belirlemek amacıyla betimsel analiz yapılarak ölçekten alınan puanların aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları bulunmuştur. Görüşme soruları, tümdengelimsel içerik analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Kontrol listesi bulguları ise betimsel olarak sunulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, öğretmenlerin fene yönelik olumlu tutumlarının olduğu, fene yönelik tutum ölçeğinin kendini geliştirme ve öz yeterlik alt boyutları incelendiğinde aralarındaki ilişkinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu iki alt boyut arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunmuştur (ρ = .441, p < .001). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenim durumunun, okul türünün, kıdem yılının, çalışılan yaş grubunun ve mezun olunan bölümün fene yönelik tutum puanlarında etkisiz bir rol oynadığı tespit edilmiş ve fene yönelik tutum puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p > .05). Öğretmenlerin en sık kullandıkları yöntemler arasında deney (%100), gezi-gözlem (%96,8) ve oyun (%95,2) yer alırken; kavram haritası ve problem çözme gibi yöntemlere daha az yer verildiği belirlenmiştir. Öğretmenlerin fen kavramı öğretirken büyük bir kısmının deney, oyun, düz anlatım ve gezi gözleme yer verdikleri, proje, problem çözme ve kavram haritasına ise daha az yer verdikleri veya hiç yer vermedikleri tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına bağlı olarak bazı önerilerde bulunulmuştur.

Ethical Statement

Bu araştırma, Hacettepe Üniversitesi Etik Kurulu’nun 26.05.2025 tarih ve E-51944218-050-00004241156 sayılı kararı ile onaylanmıştır. Araştırmaya katılan herkesten gönüllü katılım onamı alınmıştır.

Supporting Institution

Bu araştırma herhangi bir kurum, kuruluş veya fon tarafından desteklenmemiştir.

Thanks

Araştırmanın planlama ve veri toplama süreçlerinde katkı sunan tüm paydaşlara teşekkür ederiz.

References

  • Abanoz, T. ve Deniz, Ü. (2021). Okul Öncesi Dönemde STEM Yaklaşımı ve Bu Yaklaşıma Uygun Fen Etkinlikleri: Sahadan Görüşler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 1-24.
  • Afacan, Ö., & Selimoğlu, A. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterlilikleri ve bu yeterliliklerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Kırşehir ili örneği). The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 1–20.
  • Akcanca, N., Gürler, S. A., & Alkan, H. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi uygulamalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 4(1), 1–19.
  • Akçay, N. O. (2017). Okul öncesi fen öğretiminde kullanılan öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 830–846.
  • Åkerblom, A., Součková, D., & Pramling, N. (2019). Preschool children’s conceptions of water, molecule, and chemistry before and after participating in a playfully dramatized early childhood education activity. Cultural Studies of Science Education, 14, 879–895. https://doi.org/10.1007/s11422-018-9894-9
  • Akman, B., Üstün, E., & Güler, T. (2003). Altı yaş çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin kullanımı. Hacettepe University Journal of Education, 24, 11–14.
  • Aksüt, P. (2019). Erken çocukluk döneminde fen eğitimi nedir?. P. Aksüt. (Ed.). Erken çocukluk döneminde fen eğitimi. Nobel Akademi.
  • Alisinanoğlu, F., Özbey, S., & Kahveci, G. (2015). Science education in pre-school. Pegem Akademi Yayıncılık. Akyol, N. (2016). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin uygulanabilirliğine yönelik öğretmen ve yöneticilerin görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
  • Arnas Aktaş, Y. (2003). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(6–7), 1–7.
  • Aslan, O., Şenel Zor, T., & Tamkavas Cıcım, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine yönelik görüşlerinin ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Journal of International Social Research, 8(40).
  • Aslan, S., & Uyulan, V. (2023). Erken çocukluk döneminde fen eğitimine yönelik öğretmen görüşlerinin ve uygulamalarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, (66), 502–543.
  • Avcı, N., & Dere, H. (2002). Okul öncesi çocuğu ve matematik. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (6–18 Eylül 2002), Ankara, 262.
  • Ayvacı, H. Ş., Devecioğlu, Y., & Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Aydın, R. (2021). Okul öncesi fen eğitiminde drama ve kukla uygulamalarının öğrenmenin kalıcılığına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi] Kastamonu Üniversitesi.
  • Bahçeci Sansar, S. (2010). Okul öncesi öğretmenlerin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen etkinliklerinde kullandıkları yöntemler arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Bilaloğlu, R. G. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve etkinlik örnekleri. Y. Aktaş Arnas (Ed.), Okul öncesi eğitiminde matematik ve fen etkinlikleri (2. baskı). Vize.
  • Brennaman, K., Stevenson-Boyd, J., & Frede, E. C. (2009). Math and science in preschool: Policies and practice. Preschool Policy Brief, 19, 1–12.
  • Büyüktaşkapu, S., Çelköz, N., & Akman, B. (2012). Yapılandırmacı bilim eğitimi programının 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 276–292.
  • Çakmak, Ö. Ç. (2012). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik tutumları ile bazı fen kavramlarını anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Turkish Science Education, 9(3), 40–51.
  • Çınar, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerin fen ve doğa konularının öğretiminde kullandıkları etkinliklerin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 364–371.
  • Çiğdem, B. (2024). Okul öncesi öğretmenlerinin bilimsel araştırmaya ilişkin görüşleri ve bilim öğretimi fırsatlarını kullanma durumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
  • Davies, D., Howe, A., Collier, C., Digby, R., Earle, S., & McMahon, K. (2003). Teaching science, design and technology in the early years. David Fulton Publishers.
  • Demiriz, S., & Ulutaş, İ. (2001). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki fen ve doğa etkinlikleri ile ilgili uygulamaların belirlenmesi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Bildiriler Kitabı (ss. 89–90).
  • Demiriz, S., Karadağ, A., & Ulutaş, İ. (2003). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamı ve donanım. Anı.
  • Doğan, Y., & Simsar, A. (2018). Preschool teachers’ views on science education, the methods they use, science activities, and the problems they face. International Journal of Progressive Education, 14(5), 57–76.
  • Doğan, A. T., & Ömeroğlu, E. (2019). Early childhood teachers’ views about the use of questions in early childhood education program assessment. Bartın University Journal of Faculty of Education, 8(2), 524–548.
  • Doğan, Y., Yalçın, V., & Simsar, A. (2017). Okul öncesi sınıflarındaki fen merkezleri ve kullanım durumlarının incelenmesi: Kilis örneği. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 147–164.
  • Doğanay Koç, E. (2024). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Fene İlişkin Şemalarının İncelenmesi: Bilişsel Harita Örneği. Journal of National Education/Millî Eğitim Dergisi, 53(244).
  • Dönmez Usta, N., & Ültay, N. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerini uygulamadaki yeterliliklerinin belirlenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(9), 19–30.
  • Durmaz, K., & Elaldı, Ş. (2025). Okul Öncesi Eğitimdeki Öğrenme Merkezlerinin Mevcut Durumunun Analizi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 6(1), 26-53.
  • Duschl, R. A., Shouse, A. W., & Schweingruber, H. A. (2007). What research says about K–8 science learning and teaching. Principal -Arlington, 87(2), 16.
  • Eflatun, H. K., & Kuloğlu, A. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen ve doğa etkinliklerine yönelik görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2078–2095.
  • Erden, F. T., & Sönmez, S. (2011). Study of Turkish preschool teachers’ attitudes toward science teaching. International Journal of Science Education, 33(8), 1149–1168.
  • Flavell, J. H., Green, F. L., & Flavell, E. R. (1993). Children’s understanding of the stream of consciousness. Child Development, 64(2), 387–398.
  • French, L. (2004). Science as the center of a coherent, integrated early childhood curriculum. Early Childhood Research Quarterly, 19(1), 138–149.
  • Genç Kumtepe, E., Kaya, S., & Kumtepe, A. T. (2009). The effects of kindergarten experiences on children’s elementary science achievement. İlköğretim Online, 8(3), 978–987.
  • Haktanır, G., & Güler Kan, T. (2002). Okul öncesi dönemdeki çocukların hayvanlara ilişkin düşünceleri. V. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Ankara.
  • Hamlin, M., & Wisneski, D. B. (2012). Supporting the scientific thinking and inquiry of toddlers and preschoolers through play. Implementation Program: Teacher Guide, 291.
  • Harlan, J. D., & Rivkin, M. S. (2004). Science experiences for the early childhood years (8th ed.). Merrill/Prentice Hall.
  • Haseski Demir, F. (2015). Okul öncesi eğitim kurumlarında fen eğitiminde kullanılan materyallerin okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • İflazoğlu, A. (2003). Çoklu zekâ destekli kubaşık öğrenme yönteminin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersindeki akademik başarı ve tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (5. baskı). Asil Yayın.
  • Kallery, M. (2004). Early years teachers’ late concerns and perceived needs in science: An exploratory study. European Journal of Teacher Education, 27(2), 147–165.
  • Kamay, P. O., & Kaşker, Ş. Ö. (2006). İlk fen deneyimlerim. SMG.
  • Karademir, A., Kartal, A., & Türk, C. (2020). Science education activities in Turkey: A qualitative comparison study in preschool classrooms. Early Childhood Education Journal, 48(3), 285–304.
  • Karamustafaoğlu, S., & Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65–71.
  • Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi (30. baskı). Nobel Akademi.
  • Kıldan, O., & Pektaş, M. (2009). Erken çocukluk döneminde fen ve doğa ile ilgili konuların öğretilmesinde okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1).
  • Koç, E. D. (2023). Bir okul öncesi öğretmeninin eğitim-öğretim dönemi içerisinde uyguladığı etkinlik planlarında fen-bilim eğitimine yer verme durumunun incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 758–774.
  • Kuş, E. (2012). Nicel ve nitel araştırma teknikleri. Anı.
  • Leung, C. B. (2008). Preschoolers’ acquisition of scientific vocabulary through repeated read-aloud events, retellings, and hands-on science activities. Reading Psychology, 29(2), 165–193. https://doi.org/10.1080/02702710801964090
  • Loxley, P., Dawes, L., Nicholls, L., & Dore, B. (2017). Teaching primary science: Promoting enjoyment and developing understanding. Routledge.
  • Martin, L. (2001). Free-choice science learning: Future directions for researchers. J. D. Falk (Ed.), Free-choice science education: How we learn science out of school. Teachers College.
  • Manocha, A., & Narang, D. (2004). Concept development status of rural preschoolers. Journal of Human Ecology, 16(2), 113–118.
  • MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. MEB.
  • Orkunoğlu, Y. M. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile öz yeterlilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Ataşehir ilçesi örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
  • Önal, N. T., & Kızılay, E. (2021). How to teach science concepts in early childhood from the perspective of preschool teachers. Research and Experience Journal, 6, 157–168.
  • Özbek, S., & Sığırtmaç, A. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamalarının incelenmesi. Education Sciences, 6(1), 1039–1056.
  • Öztürk, Y., & Akbulut, H. İ. (2017). Okul öncesi dönemde fen konularına yönelik etkinlikler. Pegem Atıf İndeksi, 453–462.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev. ed.). Pegem Akademi.
  • Pekdoğan, S. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumlarının problem çözme becerilerini yordama gücü. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(3), 567–582.
  • Polat, S., Zengin, R., & Elmalı, F. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi fen uygulamalarına yönelik tutumu ve uygulama analizi. Turkish Journal of Educational Studies, 8(1), 47–67.
  • Saçkes, M. (2014). How often do early childhood teachers teach science concepts? Determinants of the frequency of science teaching in kindergarten. European Early Childhood Education Research Journal, 22(2), 169–184.
  • Saçkes, M., Trundle, K. C., & Flevares, L. M. (2009). Using children’s books to teach inquiry skills. YC: Young Children, 64(6), 24–28.
  • Sağlam, M., & Aral, N. (2015). Okul öncesi öğretmenlerin fen etkinlikleri hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3).
  • Salman, M., & Türkyılmaz, E. (2024). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterlilikleri ile fen öğretimine karşi tutumlari arasindaki ilişkinin incelenmesi1. Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 15(56), 857-884.
  • Saxe, G. B., Guberman, S. R., Gearhart, M., Gelman, R., Massey, C. M., & Rogoff, B. (1987). Social processes in early number development. Monographs of the Society for Research in Child Development, 52(2), 1–162.
  • Senemoğlu, N. (2011). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (20. baskı). Pegem Akademi.
  • Siraj-Blatchford, I., Muttock, S., Sylva, K., Gilden, R., & Bell, D. (2002). Researching effective pedagogy in the early years (Vol. 356). London: Department for Education and Skills.
  • Smar, B. J. (2000). Integrating art and science: A case study of middle school reform [Yayımlanmamış doktora tezi]. University of Toledo.
  • Şahin, F. (2000). Okul öncesinde fen bilgisi öğretimi ve aktivite örnekleri. Ya-Pa.
  • Şahin, F., Güven, İ., & Yurdatapan, M. (2011). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33(33), 157–176.
  • Thomas, J. W. (2000). A review of research on project-based learning. Autodesk Foundation.
  • Trundle, K. C., & Saçkes, M. (2021). Teaching and learning science during the early years. Çocukluk, Eğitim ve Toplum Dergisi, 2(3), 217–219. https://doi.org/10.37291/2717638X.202123159
  • Tu, T. (2006). Preschool science environment: What is available in a preschool classroom? Early Childhood Education Journal, 33(4), 245–251.
  • Uğraş, H., Uğraş, M., & Çil, E. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının ve fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin incelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 44–50.
  • Uyanık Balat, G., & Önkol, F. L. (2013). Okul öncesi dönemde fen eğitimi öğretim yöntemleri. In Okul öncesi dönemde fen eğitimi. Pegem Akademi.
  • Ülgen, G. (2004). Kavram geliştirme: Kuramlar ve uygulamalar (4. baskı). Nobel Akademi.
  • Ültay, N., Ültay, E., & Çilingir, S. K. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin fen konularındaki uygulamalarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 773–792.
  • Ünal, M., & Akman, B. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının incelenmesi (Malatya ili örneği). The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 785–798.
  • Ünal PepeLe, M., Akman, B., & Gelbal, S. (2010). The adaptation of a scale for preschool teachers’ attitudes towards science teaching. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 2, 2881–2884. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.433
  • Üstün, E., & Akman, B. (2003). Üç yaş grubu çocuklarda kavram gelişimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24), 137–141.
  • Wilson, P. (2004). A preliminary investigation of an early intervention program: Examining the intervention effectiveness of the Bracken Basic Concept Development Program and the Bracken Basic Concept Scale-Revised with Head Start students. Psychology in the Schools, 41(3), 301–311.
  • Worth, K. (2010). Science in early childhood classrooms: Content and process. Early Childhood Research & Practice. (Erişim: 6 Haziran 2025). https://ecrp.illinois.edu/beyond/seed/worth.html
  • Yıldız, S., & Tükel, A. (2018). Okul öncesindeki olayların fen etkinliklerinde yer verme durumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 4(1), 49–59.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.

Methods Used by Preschool Teachers in Teaching Science Concepts

Year 2025, Volume: 9 Issue: 2, 1482 - 1520
https://doi.org/10.30561/sinopusd.1773292

Abstract

The aim of this study is to examine preschool teachers’ attitudes toward science, as well as the methods and techniques they use in teaching science concepts. The study group consisted of 63 preschool teachers working in independent preschools and kindergartens. Data collection tools in the study included the Teacher Personal Information Form, the Preschool Teachers' Attitude Scale Towards Science Teaching, the Preschool Classroom Science Material Checklist, and six semi-structured interview questions. Quantitative data were analyzed using SPSS 31.0. In addition to descriptive analyses, non-parametric tests such as the Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests were applied for data that were not normally distributed. Descriptive analysis was conducted to determine preschool teachers' attitudes toward science teaching and their methods of teaching science concepts, and the arithmetic means and standard deviations of the scale scores were calculated. Interview questions were evaluated using deductive content analysis. The checklist findings are presented descriptively. According to the findings obtained from the research, teachers had positive attitudes towards science, and when the self-development and self-efficacy subdimensions of the attitude towards science scale were examined, it was determined that the relationship between them was high. A statistically significant and positive relationship was found between these two subdimensions (p= .441, p < .001). It was determined that preschool teachers' educational background, school type, year of seniority, age group, and department of graduation played an ineffective role in their attitude scores towards science, and no statistically significant difference was observed in their attitude scores (p > .05). The methods most frequently used by teachers included experiment (100%), field trip-observation (96.8%), and games (95.2%), while methods such as concept maps and problem solving were less frequently used. It was determined that the majority of teachers used experiments, games, direct instruction, and field trip-observation when teaching science concepts, while they included projects, problem solving, and concept maps less frequently or not at all. Some recommendations were made based on the research results.

Ethical Statement

This research was approved by the Hacettepe University Ethics Committee with decision number E-51944218-050-00004241156, dated 26.05.2025. Voluntary participation consent was obtained from all participants.

Supporting Institution

This research received no specific grant from any funding agency in the public, commercial, or not-for-profit sectors.

Thanks

We would like to thank all stakeholders who contributed to the planning and data collection processes of the research.

References

  • Abanoz, T. ve Deniz, Ü. (2021). Okul Öncesi Dönemde STEM Yaklaşımı ve Bu Yaklaşıma Uygun Fen Etkinlikleri: Sahadan Görüşler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 1-24.
  • Afacan, Ö., & Selimoğlu, A. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterlilikleri ve bu yeterliliklerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Kırşehir ili örneği). The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 1–20.
  • Akcanca, N., Gürler, S. A., & Alkan, H. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi uygulamalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 4(1), 1–19.
  • Akçay, N. O. (2017). Okul öncesi fen öğretiminde kullanılan öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 830–846.
  • Åkerblom, A., Součková, D., & Pramling, N. (2019). Preschool children’s conceptions of water, molecule, and chemistry before and after participating in a playfully dramatized early childhood education activity. Cultural Studies of Science Education, 14, 879–895. https://doi.org/10.1007/s11422-018-9894-9
  • Akman, B., Üstün, E., & Güler, T. (2003). Altı yaş çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin kullanımı. Hacettepe University Journal of Education, 24, 11–14.
  • Aksüt, P. (2019). Erken çocukluk döneminde fen eğitimi nedir?. P. Aksüt. (Ed.). Erken çocukluk döneminde fen eğitimi. Nobel Akademi.
  • Alisinanoğlu, F., Özbey, S., & Kahveci, G. (2015). Science education in pre-school. Pegem Akademi Yayıncılık. Akyol, N. (2016). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin uygulanabilirliğine yönelik öğretmen ve yöneticilerin görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
  • Arnas Aktaş, Y. (2003). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(6–7), 1–7.
  • Aslan, O., Şenel Zor, T., & Tamkavas Cıcım, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine yönelik görüşlerinin ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Journal of International Social Research, 8(40).
  • Aslan, S., & Uyulan, V. (2023). Erken çocukluk döneminde fen eğitimine yönelik öğretmen görüşlerinin ve uygulamalarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, (66), 502–543.
  • Avcı, N., & Dere, H. (2002). Okul öncesi çocuğu ve matematik. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (6–18 Eylül 2002), Ankara, 262.
  • Ayvacı, H. Ş., Devecioğlu, Y., & Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Aydın, R. (2021). Okul öncesi fen eğitiminde drama ve kukla uygulamalarının öğrenmenin kalıcılığına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi] Kastamonu Üniversitesi.
  • Bahçeci Sansar, S. (2010). Okul öncesi öğretmenlerin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen etkinliklerinde kullandıkları yöntemler arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Bilaloğlu, R. G. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve etkinlik örnekleri. Y. Aktaş Arnas (Ed.), Okul öncesi eğitiminde matematik ve fen etkinlikleri (2. baskı). Vize.
  • Brennaman, K., Stevenson-Boyd, J., & Frede, E. C. (2009). Math and science in preschool: Policies and practice. Preschool Policy Brief, 19, 1–12.
  • Büyüktaşkapu, S., Çelköz, N., & Akman, B. (2012). Yapılandırmacı bilim eğitimi programının 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 276–292.
  • Çakmak, Ö. Ç. (2012). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik tutumları ile bazı fen kavramlarını anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Turkish Science Education, 9(3), 40–51.
  • Çınar, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerin fen ve doğa konularının öğretiminde kullandıkları etkinliklerin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 364–371.
  • Çiğdem, B. (2024). Okul öncesi öğretmenlerinin bilimsel araştırmaya ilişkin görüşleri ve bilim öğretimi fırsatlarını kullanma durumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
  • Davies, D., Howe, A., Collier, C., Digby, R., Earle, S., & McMahon, K. (2003). Teaching science, design and technology in the early years. David Fulton Publishers.
  • Demiriz, S., & Ulutaş, İ. (2001). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki fen ve doğa etkinlikleri ile ilgili uygulamaların belirlenmesi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Bildiriler Kitabı (ss. 89–90).
  • Demiriz, S., Karadağ, A., & Ulutaş, İ. (2003). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamı ve donanım. Anı.
  • Doğan, Y., & Simsar, A. (2018). Preschool teachers’ views on science education, the methods they use, science activities, and the problems they face. International Journal of Progressive Education, 14(5), 57–76.
  • Doğan, A. T., & Ömeroğlu, E. (2019). Early childhood teachers’ views about the use of questions in early childhood education program assessment. Bartın University Journal of Faculty of Education, 8(2), 524–548.
  • Doğan, Y., Yalçın, V., & Simsar, A. (2017). Okul öncesi sınıflarındaki fen merkezleri ve kullanım durumlarının incelenmesi: Kilis örneği. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 147–164.
  • Doğanay Koç, E. (2024). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Fene İlişkin Şemalarının İncelenmesi: Bilişsel Harita Örneği. Journal of National Education/Millî Eğitim Dergisi, 53(244).
  • Dönmez Usta, N., & Ültay, N. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerini uygulamadaki yeterliliklerinin belirlenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(9), 19–30.
  • Durmaz, K., & Elaldı, Ş. (2025). Okul Öncesi Eğitimdeki Öğrenme Merkezlerinin Mevcut Durumunun Analizi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 6(1), 26-53.
  • Duschl, R. A., Shouse, A. W., & Schweingruber, H. A. (2007). What research says about K–8 science learning and teaching. Principal -Arlington, 87(2), 16.
  • Eflatun, H. K., & Kuloğlu, A. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen ve doğa etkinliklerine yönelik görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2078–2095.
  • Erden, F. T., & Sönmez, S. (2011). Study of Turkish preschool teachers’ attitudes toward science teaching. International Journal of Science Education, 33(8), 1149–1168.
  • Flavell, J. H., Green, F. L., & Flavell, E. R. (1993). Children’s understanding of the stream of consciousness. Child Development, 64(2), 387–398.
  • French, L. (2004). Science as the center of a coherent, integrated early childhood curriculum. Early Childhood Research Quarterly, 19(1), 138–149.
  • Genç Kumtepe, E., Kaya, S., & Kumtepe, A. T. (2009). The effects of kindergarten experiences on children’s elementary science achievement. İlköğretim Online, 8(3), 978–987.
  • Haktanır, G., & Güler Kan, T. (2002). Okul öncesi dönemdeki çocukların hayvanlara ilişkin düşünceleri. V. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Ankara.
  • Hamlin, M., & Wisneski, D. B. (2012). Supporting the scientific thinking and inquiry of toddlers and preschoolers through play. Implementation Program: Teacher Guide, 291.
  • Harlan, J. D., & Rivkin, M. S. (2004). Science experiences for the early childhood years (8th ed.). Merrill/Prentice Hall.
  • Haseski Demir, F. (2015). Okul öncesi eğitim kurumlarında fen eğitiminde kullanılan materyallerin okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • İflazoğlu, A. (2003). Çoklu zekâ destekli kubaşık öğrenme yönteminin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersindeki akademik başarı ve tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (5. baskı). Asil Yayın.
  • Kallery, M. (2004). Early years teachers’ late concerns and perceived needs in science: An exploratory study. European Journal of Teacher Education, 27(2), 147–165.
  • Kamay, P. O., & Kaşker, Ş. Ö. (2006). İlk fen deneyimlerim. SMG.
  • Karademir, A., Kartal, A., & Türk, C. (2020). Science education activities in Turkey: A qualitative comparison study in preschool classrooms. Early Childhood Education Journal, 48(3), 285–304.
  • Karamustafaoğlu, S., & Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65–71.
  • Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi (30. baskı). Nobel Akademi.
  • Kıldan, O., & Pektaş, M. (2009). Erken çocukluk döneminde fen ve doğa ile ilgili konuların öğretilmesinde okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1).
  • Koç, E. D. (2023). Bir okul öncesi öğretmeninin eğitim-öğretim dönemi içerisinde uyguladığı etkinlik planlarında fen-bilim eğitimine yer verme durumunun incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 758–774.
  • Kuş, E. (2012). Nicel ve nitel araştırma teknikleri. Anı.
  • Leung, C. B. (2008). Preschoolers’ acquisition of scientific vocabulary through repeated read-aloud events, retellings, and hands-on science activities. Reading Psychology, 29(2), 165–193. https://doi.org/10.1080/02702710801964090
  • Loxley, P., Dawes, L., Nicholls, L., & Dore, B. (2017). Teaching primary science: Promoting enjoyment and developing understanding. Routledge.
  • Martin, L. (2001). Free-choice science learning: Future directions for researchers. J. D. Falk (Ed.), Free-choice science education: How we learn science out of school. Teachers College.
  • Manocha, A., & Narang, D. (2004). Concept development status of rural preschoolers. Journal of Human Ecology, 16(2), 113–118.
  • MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. MEB.
  • Orkunoğlu, Y. M. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile öz yeterlilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Ataşehir ilçesi örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
  • Önal, N. T., & Kızılay, E. (2021). How to teach science concepts in early childhood from the perspective of preschool teachers. Research and Experience Journal, 6, 157–168.
  • Özbek, S., & Sığırtmaç, A. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamalarının incelenmesi. Education Sciences, 6(1), 1039–1056.
  • Öztürk, Y., & Akbulut, H. İ. (2017). Okul öncesi dönemde fen konularına yönelik etkinlikler. Pegem Atıf İndeksi, 453–462.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev. ed.). Pegem Akademi.
  • Pekdoğan, S. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumlarının problem çözme becerilerini yordama gücü. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(3), 567–582.
  • Polat, S., Zengin, R., & Elmalı, F. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi fen uygulamalarına yönelik tutumu ve uygulama analizi. Turkish Journal of Educational Studies, 8(1), 47–67.
  • Saçkes, M. (2014). How often do early childhood teachers teach science concepts? Determinants of the frequency of science teaching in kindergarten. European Early Childhood Education Research Journal, 22(2), 169–184.
  • Saçkes, M., Trundle, K. C., & Flevares, L. M. (2009). Using children’s books to teach inquiry skills. YC: Young Children, 64(6), 24–28.
  • Sağlam, M., & Aral, N. (2015). Okul öncesi öğretmenlerin fen etkinlikleri hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3).
  • Salman, M., & Türkyılmaz, E. (2024). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterlilikleri ile fen öğretimine karşi tutumlari arasindaki ilişkinin incelenmesi1. Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 15(56), 857-884.
  • Saxe, G. B., Guberman, S. R., Gearhart, M., Gelman, R., Massey, C. M., & Rogoff, B. (1987). Social processes in early number development. Monographs of the Society for Research in Child Development, 52(2), 1–162.
  • Senemoğlu, N. (2011). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (20. baskı). Pegem Akademi.
  • Siraj-Blatchford, I., Muttock, S., Sylva, K., Gilden, R., & Bell, D. (2002). Researching effective pedagogy in the early years (Vol. 356). London: Department for Education and Skills.
  • Smar, B. J. (2000). Integrating art and science: A case study of middle school reform [Yayımlanmamış doktora tezi]. University of Toledo.
  • Şahin, F. (2000). Okul öncesinde fen bilgisi öğretimi ve aktivite örnekleri. Ya-Pa.
  • Şahin, F., Güven, İ., & Yurdatapan, M. (2011). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33(33), 157–176.
  • Thomas, J. W. (2000). A review of research on project-based learning. Autodesk Foundation.
  • Trundle, K. C., & Saçkes, M. (2021). Teaching and learning science during the early years. Çocukluk, Eğitim ve Toplum Dergisi, 2(3), 217–219. https://doi.org/10.37291/2717638X.202123159
  • Tu, T. (2006). Preschool science environment: What is available in a preschool classroom? Early Childhood Education Journal, 33(4), 245–251.
  • Uğraş, H., Uğraş, M., & Çil, E. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının ve fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin incelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 44–50.
  • Uyanık Balat, G., & Önkol, F. L. (2013). Okul öncesi dönemde fen eğitimi öğretim yöntemleri. In Okul öncesi dönemde fen eğitimi. Pegem Akademi.
  • Ülgen, G. (2004). Kavram geliştirme: Kuramlar ve uygulamalar (4. baskı). Nobel Akademi.
  • Ültay, N., Ültay, E., & Çilingir, S. K. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin fen konularındaki uygulamalarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 773–792.
  • Ünal, M., & Akman, B. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının incelenmesi (Malatya ili örneği). The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 785–798.
  • Ünal PepeLe, M., Akman, B., & Gelbal, S. (2010). The adaptation of a scale for preschool teachers’ attitudes towards science teaching. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 2, 2881–2884. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.433
  • Üstün, E., & Akman, B. (2003). Üç yaş grubu çocuklarda kavram gelişimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24), 137–141.
  • Wilson, P. (2004). A preliminary investigation of an early intervention program: Examining the intervention effectiveness of the Bracken Basic Concept Development Program and the Bracken Basic Concept Scale-Revised with Head Start students. Psychology in the Schools, 41(3), 301–311.
  • Worth, K. (2010). Science in early childhood classrooms: Content and process. Early Childhood Research & Practice. (Erişim: 6 Haziran 2025). https://ecrp.illinois.edu/beyond/seed/worth.html
  • Yıldız, S., & Tükel, A. (2018). Okul öncesindeki olayların fen etkinliklerinde yer verme durumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 4(1), 49–59.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
There are 86 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Other Fields of Education (Other)
Journal Section Research Article
Authors

Özlem Zoroğlu 0000-0001-6303-4943

Mübeccel Gönen 0000-0002-5190-1170

Early Pub Date November 27, 2025
Publication Date November 28, 2025
Submission Date August 28, 2025
Acceptance Date October 29, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 9 Issue: 2

Cite

APA Zoroğlu, Ö., & Gönen, M. (2025). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Kavramı Öğretiminde Kullandıkları Yöntemler. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1482-1520. https://doi.org/10.30561/sinopusd.1773292