An Annotation on the Sociology of Art: How Do Sociologists Make Visible the Relation Between Art and Society?

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 16, 89 - 119, 30.04.2022

Özgür Kaya

https://doi.org/10.25306/skad.1072782

Öz

Anahtar Kelimeler

Art Theory, Contextual Criteria, Aesthetics, Methodology, Conventions

Sanat Sosyolojisi Üzerine Bir Derkenar: Sosyologlar Sanat ile Toplum İlişkisini Nasıl Görünür Kılar?

Öz

Bu makalenin temel amacı, muhtemel bir sanat sosyolojisi inşasında iki şeyden -sanat ve sosyoloji- birinin zayıf kalmasını önlemeye yönelik birtakım metodolojik noktaları açığa çıkarmaya çalışmaktır. Bu amaçla, beşerî bilim uzmanları ile sosyal bilimcilerin sanatı ele alırken benimsedikleri görme biçimlerindeki farklılıklar üzerine odaklanır. Ancak sanatın belirli bir alt alanı bu çalışmanın doğrudan merkezinde yer almamaktadır. Bunun yerine, sanat sosyologlarının gündeme getirmesi muhtemel bir soru havuzuna sistematik bir biçim vermek için alanın önde gelen sosyologlarının bazı kuramsal çalışmaları irdelenir. Sonuç olarak buradaki çaba, sosyologların halihazırda kendi ‘bahçelerinde’ kullandıkları bir dizi bağlamsal kıstası sanatsal oyuna nasıl dahil ettiklerini göstermek suretiyle, sanat sosyolojisine mütevazı bir katkı olarak görülebilir.

Anahtar Kelimeler

sanat kuramı, bağlamsal kıstaslar, estetik deneyim, metodoloji, teamüller

Kaynakça

• Adorno, T. W., Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın diyalektiği. (N. Ülner, E. Ö. Karadoğan, Çev.). Kabalcı Yayınevi.
• Adorno, T. W. (2018). Müzik yazıları – Bir seçki. (Ş. Öztürk, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Antmen, A. (2008). Sanat/Cinsiyet. Sanat tarihi ve feminist eleştiri. İletişim Yayıncılık.
• Arendt, H. (2018). “Önsöz. Walter Benjamin:1892-1940.” (T. Tayanç, Çev.). Walter Benjamin kitabı: Seçme yazılar içinde. Dipnot Yayınları, s. 14-78.
• Bachelard, G. (1996). Mekânın poetikası. (A. Derman, Çev.). Kesit Yayıncılık.
• Baker, U. (2014). Sanat ve arzu. İletişim Yayınları.
• Becker, H. S. (2013). Sanat dünyaları. (E. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Benjamin, W. (2021). Pasajlar. (A. Cemal, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Benjamin, W. (2018). Walter Benjamin kitabı – Seçme yazılar. (T. Tayanç, Çev.). Dipnot Yayınları.
• Blomster, W. V. (2006). “Müzik sosyolojisi: Adorno ve ötesi.” (H. E. Bağce, Çev.). Frankfurt Okulu içinde. H. E. Bağce (ed.). Doğu Batı Yayınları.
• Bourdieu, P., Chamboredon, J. C., Passeron, J. C. (1991). The craft of sociology: Epistemological preliminaries. (R. Nice, Trans.). Walter de Gruyter.
• Bourdieu, P. (2021). Ayrım: Beğeni yargısının toplumsal eleştirisi. (D. Fırat, G. Berkkurt, Çev.). Nika Yayınevi.
• Danko, D. (2017). Sanat sosyolojisi. (N. Z. Arslanoğlu, Çev.). Hece Yayınları.
• Gorrill, H. (2021). Kadından ressam olmaz. Çağdaş sanatta toplumsal cinsiyet, değerler ve cam tavanlar. (E. B. Alpay, Çev.). Hayalperest Yayınevi.
• Göker, E. (2007). “Araştırma tasarımı açısından Pierre Bourdieu’nun sanat sosyolojisi.” Ocak ve zanaat: Pierre Bourdieu derlemesi. (G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan, Der.). İletişim Yayınları, s. 525-558.
• Hauser, A. (2006). Sanatın toplumsal tarihi 2. cilt (Y. Gölönü, Çev.). Deniz Kitabevi.
• Hayward, K. (2009). “Arcades”. In The blackwell encyclopedia of sociology. G. Ritzer (ed.). Blackwell Publishing.
• Jung, W. (1995). Georg Simmel: Yaşamı, sosyolojisi, felsefesi. (D. Özlem, Çev.). Ark Yayınevi.
• Leppert, R. (2020). Nü. Batı dünyası modernite dönemi sanatında bedenin kültürel retoriği. (A. Çavdar, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Marcuse, H. (2008). Estetik boyut. (A. Yardımlı, Çev.). İdea Yayınevi.
• Moles, A. (2018). Belirsizin bilimleri. İnsan bilimleri için yeni bir epistemoloji. (N. Bilgin, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• O’Conner, B. (2022). Adorno. (S. Soysal, Çev.). Alfa Yayınları.
• Ranciere, J. (2021). Özgürleşen seyirci. (E. B. Şaman, Çev.). Metis Yayınları.
• Ritzer, G., Stepnisky, J. (2019). Sosyoloji kuramları. (H. Hülür, Çev.). De Ki Yayınları.
• Seçkin, A. (2021). Sanatın ekonomisi. Hayalperest Yayınevi.
• Simmel, G. (2015). “Metropol ve Zihinsel Yaşam.” (S. Gürses, Çev.). Sanat ve kuram: 1900-2000 değişen fikirler antolojisi C. Harrison (ed.), P. Wood (ed.) içinde. Küre Yayınları, s.157-161.
• Simmel, G. (2017). “Sanat Sergileri Üzerine.” (T, Bora, U. Özmakas, N. Kalaycı, E. Gen, Çev.). Modern kültürde çatışma içinde. İletişim Yayınları, s.83-92.
• Thompson, D. (2011). Sanat Mezat: 12 milyon dolarlık köpekbalığı, Çağdaş sanatın ve müzayede evlerinin tuhaf ekonomisi. (R. Akman, Çev.). İletişim Yayınları.
• Vazquez, A. S. (1991). Art and society: Essays in Marxist aesthetics. The Merlin Press.
• Weber, M. (2010). The rational and social foundations of music. (D. Martindale, J. Riedel, G. Neuwirth, Trans.). Martino Press.
• Wolff, J. (2000). Sanatın toplumsal üretimi. (A. Demir, Çev.). Özne Yayınları.
• Wu, C. (2019). Kültürün özelleştirilmesi: 1980’ler sonrasında şirketlerin sanata müdahalesi. (E. Soğancılar, Çev.). İletişim Yayınları.
• Zolberg, V. L. (2018). Bir Sanat Sosyolojisi Oluşturmak. (B. O. Özbay, Çev.). Alfa Yayınları.