Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri ile Psikolojik İyi Oluş Durumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 17, 01.03.2021

Leman Elmas , Metin Yüceant , Hüseyin Ünlü , Ziya Bahadır

Öz

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile psikolojik iyi oluş düzeylerini incelemek ve aralarındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırma grubunu üniversitelerin farklı bölümlerinde öğrenim gören toplam 417 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak ‘‘Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi’’ ve “Psikolojik İyi Oluş Ölçeği” kısa formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre öğrencilerin fiziksel aktiviteye katılım ile psikolojik iyi oluş düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmada öğrencilerin cinsiyet ve sınıf değişkenlerinde toplam fiziksel aktivite düzeyinde anlamlı farklılığa rastlanmazken gelir değişkeninde anlamlı farklılığa rastlanmıştır. Araştırmada cinsiyet değişkeni açısından öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeylerinde anlamlı farklılığa rastlanırken sınıf ve gelir değişkenleri açısından anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Araştırmada öğrencilerin fiziksel aktivite ile psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca fiziksel aktivite düzeyinin öğrencilerin psikolojik iyi oluşu üzerinde önemli ve anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

fiziksel aktivite, psikolojik iyi oluş, üniversite öğrencileri

Kaynakça

• Alemdağ, S., Öncü, E. (2015). Öğretmen adaylarının fiziksel aktiviteye katılım ve sosyal görünüş kaygılarının incelenmesi, International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 3(3),287-300. Albayrak, E., Ziyagil, M.A., Çekin, R. (2015). Okul, Spor ve Serbest Zamanlardaki Fiziksel Aktivite Alışkanlığının Üniversite Sınıf Düzeylerine Göre İncelenmesi, CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2),8 – 17 Alpözgen, Z.A., Özdinçler, R.A. (2016). Fiziksel aktivite ve koruyucu etkileri. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Derleme. HSP 2016; 3(1):66 Al-Zandee, S.S.A., Ünlü, H. (2019). Ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite egzersiz değişim davranışları ve beden eğitimi dersine yatkınlıklarının incelenmesi, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3):100-118. Ayaz, S., Tezcan, S., Akıncı, F. (2005). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağliği geliştirme davranişlari. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2): 26-34. Aydın, E., Birol, S.Ş.,Temel, V. (2018). Üniversite takımlarında oynayan sporcuların psikolojik iyi oluş düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Human Sciences, 15(3): 1541-1550. Aydın, A., Kahraman, N., Hiçdurmaz, D. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin algılanan sosyal destekleri ve psikolojik iyi olma düzeylerinin belirlenmesi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - Journal of Psychiatric Nursing, 8(1):40–47 Aydın, G., Solmaz, D.Y. (2016). Spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri, İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1),34-46 Aylaz, R., Güllü, E., Güneş, G. (2011). Aerobik yüzme egzersizinin depresif belirtilere etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 4(4): 2 Bar, M. (2016). Beden Eğitimi Ve Spor Etkinliklerinin Psikolojik Dayanıklılık ve Akademik Ertelemeye Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Başar, S., Sarı, İ. (2018). Düzenli Egzersizin Deperesyon, Mutluluk ve Psikolojik İyi Oluş Üzerine Etkisi. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3):25-34. Bozgün, K., Pekdoğan, S. (2017). Öğretmen Adaylarının Çocukluk Çağı Örselenmeleri İle Psikolojik İyi Olmaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Studies, 12(4): 111-126. Bozkuş, T., Türkmen, T., Kul, M., Özkan, A., Öz, Ü., Cengiz, C. (2013). Determine and relationship of physical activity level and healthy lifestyle behaviors in physical education students. International Journal of Science, Culture, and Sport, (3): 42-56. Bulut, S., Dilmaç, B. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sahip Olduğu Değerler Psikolojik İyi Oluş Ve Mutluluk Düzeyleri Arasındaki Yordayıcı İlişkiler, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16): 349-374. Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjorstrom, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E., Oja, P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine and science in sports and exercise, 35(8):1381- 1395. Delextrat, A. A., Warner, S., Graham, S., Neupert, E. (2016). An 8-week exercise intervention based on Zumba improves aerobic fitness and psychological well-being in healthy women. Journal of Physical Activity andHealth, 13(2): 131-139. Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S.,Biswas-Diener, R. (2010). New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research, 97(2): 143–156. Diener, E., Chan, M. (2011). Happy people live longer: Subjective well-being contributes to health and longevity, Applied Psychology: Health and well-being, 3(1): 1-43. Engin, M., Deniz, S. Merve Erus, S., Büyükcebeci, A. (2017) Bilinçli Farkındalık ile Psikolojik İyi Oluş İlişkisinde Duygusal Zekanın Aracılık Rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47): 17-31. Erdem, Ş., Kabasakal, Z. (2015). Psikolojik İyi Olma ve Yetişkin Bağlanma Boyutları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1): 82-90. Ersöz, G., Özmutlu, İ., Arı, Y., Aydın, S., Kara, E., Öztürk, T. (2017). Teori Odaklı Egzersiz Danışmalığı Sonrası Egzersiz Davranışı, Bazı Psikolojik Faktörler ve Fiziksel Özelliklerdeki Değişimlerin İncelenmesi. NKUBAP.00.R12.AR.15.01 nolu proje, http://hdl.handle.net/20.500.11776/2949, İnternet Erişim Tarihi: 18.02.2020. Ertürk, A., Keskinkılıç Kara, S.B., Zafer Güneş, D. (2016). Duygusal emek ve psikolojik iyi oluş: Bir yordayıcı olarak yönetsel destek algısı, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4): 1723-1744. Fişne, M. (2009). Fiziksel aktivitelere katılım düzeyinin, üniversite öğrencilerinin akademik başarıları, iletişim becerileri ve yaşam tahminleri üzerine etkilerinin incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri. Gönener, A., Öztürk, A., Yılmaz, O. (2017). Kocaeli üniversitesi spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin mental iyi olma düzeylerinin mutluluk düzeylerine etkisi, Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1): 44-55. Güleç, C. (2016). Pozitif ruh sağlığı.(3. Baskı). Ankara: Arkadaş. Huang, H., Humphreys, B.R. (2012). Sports participation and happiness: Evidence from US microdata, Journal of Economic Psychology, 33(4): 776-793. Işık, Ö., Gümüş, H., Okudan, B., Yılmaz, M. (2014). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalite düzeylerinin depresyon düzeyleri üzerine etkisinin incelenmesi, International Journal of Science Culture and Sport, SI(1): 836-843. Işık, Ö., Özarslan, A., Bekler, F. (2015). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite uyku kalitesi ve depresyon ilişkisi, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt 9:65-73. İlğan, A., sevinç, Ö.S., Niron, D.G., Kılıç, A., Yumuşak, A. (2015). Lisans öğrencilerinin psikolojik iyilik hallerinin ygs puanları ve çeşitli değişkenler ile ilişkisi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2): 470-486. İlhan, A. (2018). Lise Öğrencilerinin Sosyal Destek ile Fiziksel Aktivite Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Batman. İşgör, İ.Y. (2017). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1): 494-508. Karabeyeser, M. (2013). Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumları yaşam olaylarına göre psikolojik iyi oluşu. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yükseklisans Tezi, Ankara. Karaca, A. (2008). Yetişkin Bireylerde Orta ve Yüksek Şiddetli Fiziksel Aktivitenin Cinsiyete Göre İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe Journal of Sport Sciences, 19(1): 54-62. Karaçam, A., Pulur, A. (2019). Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algılarında yordayıcı olarak akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel öz saygı. Kastamonu Education Journal, 27(1):209-218. Karaçam, A., Pulur, A. (2016). Beden eğitimi öğretmenlerinin başarı algısı, akademik iyimserlik, psikolojik iyi oluş ve fiziksel saygı düzeylerinin incelenmesi, Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1): 1- 23. Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları. Kermen, U., Tosun İlçin, N., Doğan, U. (2016). Yaşam Doyumu ve Psikolojik İyi Oluşun Yordayıcısı Olarak Sosyal Kaygı. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(2): 20-29. Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions, Journal of Personality and Social Psychology, 82, 1007-1022. Kızar,O., Kargün, M., Togo, O.T., Biner, M., Pala, A. ( 2016). Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeylerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, Marmara University Journal of Sport Science, 1(1):2536-5150. Mieziene, B., Siupsinskas, L., Jankauskiene, R. (2011). Relationships between sport, work and Leisure-time physical activity among Lithuanian university students. Ugdymas küno kültüra sportas. Socialiniai mokslai, 2(81): 24-30. Muhammet, E. Uzuner, K.E. (2014). Rekreatif amaçlı spor yapan bireylerin yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 107-120. Özen, Y. (2010). Kişisel sorumluluk bağlamında öznel ve psikolojik iyi oluş (sosyal psikolojik bir değerlendirme), Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 4, 46–58. Özen, Y. ve Gülaçtı, F. (2012). Öğretmen adaylarının sosyal beceri ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin incelenmesi, Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 1(1): 83-101. Öztürk, M. (2005). Üniversitelerde eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirlik ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Richman, L. S., Kubzansky, L., Maselko, J., Kawachi, I., Choo, P., Bauer, M. (2005). Positive emotion and health: Going beyond the negative. Health Psychology, 24(4): 422-429. Ryff, C. D., Singer, B.H. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of happiness studies, 9(1): 13-39. Savaş, O. (2019). Üniversite öğrencilerinde ahlaki olgunluk, sosyal iyi oluş ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Savcı, S., Öztürk, M., Arıkan, H., İnal, D., Tokgözoğlu, L. (2006). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri. Türk Kardiyoloji Derneği, 34(3):166-172. Soyuer, F., Soyuer, A., (2008). Yaşlılık ve fiziksel aktivite, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(3): 219-224. Şahin, M., Kırandı, Ö., Atabaş, G., Bayraktar, B. (2017). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri (İstanbul Üniversitesi Örneği). Spor Eğitim Dergisi, 1(1): 26-33. Şahin, M., Yetim, A. A. ve Çelik, A. (2012). Psikolojik Sağlamlığın Gelişiminde Koruyucu Bir Faktör Olarak Spor ve Fiziksel Aktivite. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8): 373-380. Tatlılıoğlu, K. (2015). Üniversite öğrencilerinin aylık gelir ve harcama düzeyi ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi (bingöl üniversitesi örneği), Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55): 1-15. Tekkanat, Ç. (2008) Öğretmenlik Bölümünde Okuyan Öğrencilerde Yaşam Kalitesi ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi, Denizli. Telef, B.(2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,28(3): 374-384. Topsaç, M., Bişğin, H. (2014). Üniversitede okuyan engelli öğrencilerin fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fakültesi, Sayı:40, 163-174. Von, B., Fridlund, B., (2005). Gender differences in health habits and in motivation for a healthy lifestyle among Swedish university students. Nurs Health, 7(2):107-18. Vural, Ö., Eler, S., Güzel, A. N. (2010). Masa Başı Çalışanlarda Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Yaşam Kalitesi İlişkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2): 69-75. WHO (2000). Consultation on Obesity. Obesity: Preventing and Managing the Global Epidemic. Geneva, Switzerland: World Health Organization; Technical Report Series 894. WHO (2008). The global burden of disease: 2004 update, World Health Organization, Geneva. Yerlisu Lapa, T., Haşıl Korkmaz, N. (2017). Fiziksel Aktivite Düzeyinin Pozitif ve Negatif Duygu Durumuna Etkisinin Cinsiyete Göre Karşılaştırılması: Akdeniz ve Uludağ Üniversiteleri Örneği. Journal of Human Sciences, 14(4): 3177-3187. Yüceant, M., Ünlü, H., Balanlı, O.F. (2019). Üniversitelerin Spor Yöneticiliği Bölümünde Öğrenim Gören Öğrencilerin Pozitif ve Negatif Duygularının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(1): 69-80.