ÖĞRETMEN ADAYLARININ SÖZLÜ ANLATIM DERSİNE VE SÖZLÜ ANLATIMA YÖNELİK TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2009, Cilt: 7 Sayı: 3, 581 - 606, 01.09.2009

Veli Savaş Yelok M. Eyyüp Sallabaş

Öz

Dilin anlama ve anlatma olmak üzere iki boyutu vardır. Konuşma dilin anlatma boyutu içinde
yer almakta ve kendini ifade etmenin temel aracını oluşturmaktadır. Tutum ise bireyin
çevresindeki herhangi olgu veya nesneye karşı sahip olduğu tepki eğilimidir. Eğitim öğretim
sürecinde öğrencilerin konuşma etkinliğine karşı olumlu tutum geliştirmesi beklenmektedir.
Araştırmada, öğretmen adaylarının sözlü anlatıma ve Sözlü Anlatım dersine yönelik tutumları
belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun yanı sıra öğrencilerin tutumlarında cinsiyet faktörünün
etkili olup olmadığı da tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmaya 749 öğretmen adayı
katılmıştır. Sonuçta öğretmen adaylarının çoğunlukla Sözlü Anlatım dersine ve sözlü anlatıma
yönelik olumlu tutum geliştirdikleri tespit edilmiş, cinsiyet değişkeninin tutumlar üzerinde
etkili olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dil eğitimi, tutum, sözlü anlatım, konuşma eğitimi

THE EVALUATION OF THE TEACHER CANDIDATES’ ATTITUDES TOWARDS ORAL SPEAKING AND ORAL SPEAKING COURSE

Öz

Language has two dimensions which are understanding and telling. Speaking is included in
telling dimension of the language and is considered as the basic tool for self-expression.
Attitude is the tendency of the individuals to react to the cases or objects around them.
Students are expected to improve a positive attitude towards speaking activity in education
process. In this research, it is proposed to determine the attitudes of teacher candidates
towards oral expression and Oral Expression course. Moreover, it is also aimed at finding
out whether the gender of the teacher candidates affects their attitudes towards Oral
Expression course and oral expression. 749 teacher candidates participated in study. As a
result, it is determined that teacher candidates substantially develop a positive attitude
towards Oral Expression course and oral expression, and gender variable has no effect on
their attitudes.

Anahtar Kelimeler

Language education, attitude, oral expression, speaking education

Kaynakça

• Aksan, D. (2003). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Aktaş Ş. ve Gündüz O. (2001). Yazılı ve Sözlü Anlatım Kompozisyon Sanatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Bağcı, H. (2007). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatım Derslerine Yönelik Tutumları ile Yazma Becerileri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İnceoğlu, M. (2000). Tutum-Algı İletişim. Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Kâğıtçıbaşı, Ç. (1985). İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Beta Yayınları.
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Kalaycı Ş. (Ed.). Faktör Analizi. s. 321-331. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özbay, M. (2006). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
• Temizyürek, F., Erdem, İ. ve Temizkan, M. (2007 a). Konuşma Eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
• Temizyürek, F. (2007 b). İlköğretim İkinci Kademede Konuşma Becerisinin Geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 113-131.
• Temizyürek, F. (2004). Türkçe Öğretiminde Konuşma Eğitiminin Yeri ve Önemi, XII. Eğitim Bilimleri Kongresi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, C.4, s. 2769-2784, Ankara.
• Tozlu, N. (2005). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Calp M. (Ed.). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Yakıcı, A., Yücel, M., Doğan M., ve Yelok, V. S. (2005). Üniversiteler İçin Türkçe- 2: Sözlü Anlatım. Ankara: Bilge Yayınları.
• Yalçın, A. Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Akçağ Yayınları.