Ekstra Program Etkinlikleri ve Öğrencilere Katkısı

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 1, 660 - 686, 30.04.2024

Ümmühan Güliz Orhan , Ayşe Seis , Muhammet Gel , . Filiz Evran Acar

https://doi.org/10.37217/tebd.1334666

Öz

Bu çalışmanın amacı öğrencilerin ekstra program etkinliklerinin sağladığı faydalar hakkındaki görüşlerinin neler olduğunun araştırılmasıdır. Alanyazında kişilerin çok yönlü gelişimi için derslerin dışında kalan, öğrencilerin gönüllü olarak katıldıkları sosyal, akademik, sanatsal vb. etkinlikler ekstra program etkinlikleri olarak ifade edilmektedir. Tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmada 13 maddeden oluşan “Ekstra Program Etkinliklerine Katılım Ölçeği” kullanılmış ve 12-18 yaş dönemindeki 690 ortaokul ve lise öğrencilerinden veriler toplanmıştır. Öğrencilere ayrıca ekstra program etkinliklerinin ölçekte belirtilmeyen faydalarının neler olduğu sorusu yöneltilmiş ve verilen cevaplar betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; öğrenciler ekstra program etkinliklerinin orta düzeyde faydalı olduğunu düşünmektedirler. Ayrıca ekstra program etkinliklerinin sosyal, akademik, fiziksel, duyuşsal, kişilik gelişimi ve iyi oluşları için faydalı olduğunu belirtmişlerdir. Öğrenci görüşleri; okula devam durumuna, aldıkları başarı belgelerine göre anlamlı fark göstermezken cinsiyete, sınıf düzeyine, akademik başarıya yönelik algıya, kitap okuma oranına, okula ve derslere duygu durumuna göre anlamlı farklılık göstermektedir. Araştırmanın sonuçlarına dayanarak ekstra program etkinliklerinin öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına göre zenginleştirilmesi ve ekstra program etkinliklerini faydalı görmeyen öğrencilerle bunun nedenlerini ortaya koyacak derinlemesine araştırmalar yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekstra program, Program dışı etkinlikler, Ekstra programın faydaları

Extracurricular Activities and Their Contribution to Students

Öz

This research explores students' perspectives on the advantages of participating in extracurricular activities. These additional activities, such as social, academic, and artistic pursuits that students choose to engage in beyond regular classes, promote well-rounded development. The study employed a survey model and utilized the "Scale for Participation in Extracurricular Activities” which included 13 items, to collect data from 690 students aged 12 to 18 in middle and high schools. Moreover, students were asked to share their views on the benefits of the extracurricular activities, which were further analyzed through descriptive analysis. The findings indicated that students rated the extra curriculum as "moderately" helpful, with a score of 3.24. They also acknowledged that the curriculum enhanced their social, academic, physical, emotional, and personality development and well-being. Furthermore, students' opinions were consistent regardless of their school attendance status and academic achievement certificates. However, they varied significantly based on gender, grade level, attitude toward academic success, reading habits, and feelings toward school and classes. According to the study's findings, it is suggested that extracurricular activities be tailored to the interests and needs of students. Additionally, conducting in-depth research with students who do not find the extra curriculum useful is suggested to reveal the reasons for their dissatisfaction.

Anahtar Kelimeler

Extra curriculum, Extracurricular activities, Benefits of extra curriculum

Kaynakça

• Anderson, C. M. (2010). Linking perceptions of school belonging to academic motivation and academic achievement amongst student athletes: A comparative study between high-revenue student athletes and non-revenue student athletes. (Doktora Tezi). Available from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 13421604).
• Aslan-Altan, B. (2019). Okula dayalı ekstra program etkinliklerinin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Aslan-Altan, B. & Şeker, H. (2021). Okul özerkliğinde geliştirilen ekstra program etkinliklerinin yansımaları: yeni bir bakış açısı mümkün mü? Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 415-441. https://doi.org/10.17556/erziefd.780574
• Aybek, A., İmamoğlu, O. & Taşmektepligil, M. (2011). Öğrencilerin beden eğitimi dersine ve ders dışı etkinliklere yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 2(2), 51-59. https://doi.org/10.17155/spd.64279
• Ayyıldız, E., Yüksel, Ü., Canlı, U., Taşkın, C. & Sunay, H. (2021). Ebeveynlerin ders dışı sportif etkinlere yönelik tutumlarının incelenmesi: Tekirdağ ili örneği. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 51-64. https://dergipark.org.tr/en/pub/intjces/issue/64208/947958# article_cite sayfasından erişilmiştir.
• Balcıoğlu, İ. (2013). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin sosyal etkinlik algıları (Gaziantep/Şahinbey ilçesi örneği). (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Bartkus, K. R., Nemelka, B., Nemelka, M. & Gardner, P. (2012). Clarifying the meaning of extracurricular activity: A literature review of definitions. American Journal of Business Education (AJBE), 5(6), 693-704. https://doi.org/10.19030/ajbe.v5i6.7391
• Beale, J. R. (1983). Elbert K. Fretwell and the extra-curricular activity movement 1917-31 (New York). (Doktora Tezi). Available from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 8406129).
• Binbaşıoğlu, C. (2000). Okulda ders dışı etkinlikler öğretmen kitapları dizisi. İstanbul: MEB Yayınları.
• Boone, L. E., Kurtz, D. L. & Fleenor, C. P. (1988). CEOs: Early signs of a business career. Business Horizons, 31(5), 20-24. https://doi.org/10.1016/0007-6813(88)90050-X
• Broh, B. A. (2002). Linking extracurricular programming to academic achievement: Who benefits and why? Sociology of Education, 75(1), 69-95. https://doi.org/10.2307/3090254
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (3. b.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (8. b.). Ankara: Pegem Akademi.
• Clotfelter, C. T. (2001). Who are the alumni donors? Giving by two generations of alumni from selective colleges. Nonprofit Management and Leadership, 12(2), 119-138. https://doi.org/10.1002/nml.12201
• Çelikkaya, H. (1999). Öğretmenlik mesleğine giriş (eğitim ve eğitimcilik) (2. b.). İstanbul: Alfa Basın.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (3. b.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çınar, H. (2019). Ders dışı etkinliklerin öğrencilerin sosyal gelişimine etkisi (Huzurevi etkinliği örneği). (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çöğmen, S. (2022). Eğitimde program dışı etkinlikler. E. Küçükoğlu, (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde program dışı etkinlikler (2. b.) içinde (s. 2-25). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Davalos, D. B., Chavez, E. L. & Guardiola, R. J. (1999). The effects of extracurricular activity, ethnic identification, and perception of school on student dropout rates. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 21(1), 61-77. https://doi.org/10.1177/0739986399211
• Dick, A. D. (2010). The relationship of participation in extracurricular activities to student achievement, student attendance, and student behavior in a Nebraska school district. (Doktora Tezi). Available from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No.3398096).
• Eccles, J. S. & Barber, B. L. (1999). Student council, volunteering, basketball, or marching band: What kind of extracurricular involvement matters? Journal of Adolescent Research, 14(1), 10-43. https://doi.org/10.1177/07435584991410
• George, D. & Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 26 step by step: A simple guide and reference. USA: Routledge.
• Gholsan, R. E. (1985). Student achievement and co-curriculur activity participation. NASSP Bulletin, 69(48), 17-20. https://doi.org/10.1177/019263658506948304
• Görkem, D. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sosyal etkinliklere katılma durumlarının akademik başarılarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (4. b.). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Han, A. & Kwon, K. (2018). Students' perception of extracurricular activities: A case study. Journal of Advances in Education Research, 3(3), 131-141. https://dx.doi.org/10.22606/jaer.2018.33002
• Holloway, J. H. (2002). Extracurricular activities and student motivation. Educational Leadership, 60(1), 80-81. EJ653559. https://eric.ed.gov/?id=EJ653559 sayfasından erişilmiştir.
• Howie, L. D., Lukacs, S. L., Pastor, P. N., Reuben, C. A. & Mendola, P. (2010). Participation in activities outside of school hours in relation to problem behavior and social skills in middle childhood. Journal of School Health, 80(3), 119-125. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2009.00475.x
• Karaküçük, S. (1999). Okul yöneticilerinin ders dışı etkinliklere yaklaşımları. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 51-62. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbesbd/issue/27961/298545 sayfasından erişilmiştir.
• Kesen, A. H. (2019). Ders dışı faaliyetlerin kalitesinin değerlendirilmesine ilişkin öğretmenlerin görüşlerinin incelenmesi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kırkıç, K. A. & Vatansever-Bayraktar, H. (Ed.) (2021). Kuramdan uygulamaya ilkokul eğitiminde yenilikçi öğrenme ve öğretim. İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Kocayiğit, A. & Ekinci, N. (2020). Ortaöğretim okullarında uygulanan program dış etkinliklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(29), 1810-1848. https://doi.org/10.26466/opus.749109
• Koç, A. (2020). Öğrencilerin kitap okuma tutumları ile kitap okumanın DKAB öğretim programındaki değerlere etkisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Amasya İlahiyat Dergisi(15), 275-319. https://doi.org/10.18498/amailad.781299
• Köse, E. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ders dışı etkinliklerini tercih etme nedenleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 46-61. https://dergipark.org.tr/en/pub/befdergi/issue/23174/247543 sayfasından erişilmiştir.
• Kuh, G. D. (1993). In their own words: what students learn outside the classroom. American Educational Research Journal, 30(2), 277-304. https://doi.org/10.3102/00028312030002277
• Massoni, E. (2011). Positive effects of extracurricular activities on students. Essai, 9(1), 84-87. http://dc.cod.edu/essai/vol9/iss1/27 sayfasından erişilmiştir.
• Mahoney, J. L. (2014). School extracurricular activity participation and early school dropout: A mixed-method study of the role of peer social networks. Journal of Educational and Developmental Psychology, 4(1), 143-154. http://dx.doi.org/10.5539/jedp.v4n1p143
• MEB. (2010). Ders dışı eğitim çalışmalarına dair esaslar (2010/49 Sayılı Genelge). https://egitimmevzuat.net/index.php/genelgeler/genelge-2000-2010/203-2010749-sayili-genelge-ders-disi-egitim-calismalarina-dair-esaslar sayfasından erişilmiştir.
• MEB. (2017). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği (Sayı: 30090). https://ogm.meb.gov.tr/www/mill-egitim-bakanligi-egitim-kurumlari-sosyal-etkinlikler-yonetmeligi-yayimlandi/icerik/564 sayfasından erişilmiştir.
• Miranda, J. Y. (2001). A study of the effect of school-sponsored, extra-curricular activities on high school students' cumulative grade point average, SAT score, ACT score, and core curriculum subject grade point average. University of North Texas.
• Moriana, J. A., Alos, F., Alcala, R., Pino, M. J., Herruzo, J. & Ruiz, R. (2006). Extra-curricular activities and academic performance in secondary students. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 4(1), 35-46. http://www.investigacion-psicopedagogica.org/revista/new/english/ index.php sayfasından erişilmiştir.
• Narkabilova, G. (2021). Extracurricular activities are a key element in the organization of the educational process. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(4), 1029-1033. https://doi.org/10.17762/turcomat.v12i4.593
• Orhan, Ü. G. & Adıgüzel, A. (2022). Ortaöğretim yetkinliklerini karşılama düzeyi açısından 2009 sosyoloji ders programının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(46), 85-98. https://doi.org/10.5152/AUJKKEF.2022.873458
• Oxford English Dictionary. (2022). Extracurricular. https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/ definition/english/extracurricular?q=extracurricular sayfasından erişilmiştir.
• Özkan, U. B. (2020). PISA-2015 verilerine göre öğrencilerin ders dışı etkinliklere katılımlarının akademik başarılarına etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 254-269. https://doi.org/10.17679/inuefd.504780
• Özçelik, Ö. (2021). Program dışı etkinliklere katılan ortaokul öğrencilerinin sosyal-duygusal ve ahlaki gelişimlerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Parsons, J. (2013). Student athlete perceptions of academic success and athlete stereotypes on campus. Journal of Sport Behavior, 36(4), 400-416. https://link.gale.com/apps/doc/A351081109/AONE?u= anon~448449cd&sid=googleScholar&xid=0a9b061c sayfasından erişilmiştir.
• Reeves, D. B. (2008). The learning leader/the extracurricular advantage. Learning, 66(1), 86-87.
• Sarı, M. (2012). An investigation of high school students’ participation in extracurricular activities. Journal of Theoretical Educational Science, 5(1), 72-89. https://dergipark.org.tr/en/pub/akukeg/issue/29344/314022 sayfasından erişilmiştir.
• Shang, C., Moss, A. C. & Chen, A. (2023). The expectancy-value theory: A meta-analysis of its application in physical education. Journal of Sport and Health Science, 12(1), 52-64. https://doi.org/10.1016/j.jshs.2022.01.003
• Wilcox, M. L. (2012). The impact of extracurricular activities on academic performance for rural secondary students in Indiana. (Doktora Tezi). Available from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3507515).
• Yüceer, D., Coşkun-Keskin, S. & Aydoğmuş-Doğan, A. (2022). Evaluation of social clubs studies in Turkey with club counselors' views. Sakarya University Journal of Education, 12(1), 108-129. https://doi.org/10.19126/suje.988469
• Yaşın, İ. (2012). İlköğretim 2. kademe ve ortaöğretimde ders dışı etkinliklere katılan öğretmen ve öğrencilerin ders dışı etkinliklerden beklentileri (Yozgat ili örneği). (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.