Öz
İbnü’n-Nahvî tarafından kaleme alınan Kasîde-i Münferice, sıkıntı ve keder zamanlarında okunan bir dua hükmünde kabul edilmiş Arapça bir manzumedir. Allah’a teslimiyetin, şiddetli sıkıntıların ardından ferahlığın geleceğine olan inancın anlatıldığı bu kasideye Türk edebiyatında birçok tercüme, şerh ve tahmis yazılmıştır. Bu çalışmanın konusunu da kasideye yazılan; ama daha önce kaynaklarda rastlanılmayan bir tercüme oluşturmaktadır. Tercüme, İstanbul Millet Kütüphanesi Ali Emiri Koleksiyonu 34 Ae Manzum 644/3 numarada “Manzum Kasîde-i Münferice Tercemesi” adıyla kayıtlıdır. Eser, manzum-mensur karışık bir mecmuanın 30b-31a varakları arasında yer alır. Kasîde-i Münferice Tercümesi, kaynak metinle aynı beyit sayısına sahip olan mütercimi bilinmeyen manzum bir tercümedir. Tarih bilgisinin de bulunmadığı manzumede mütercimin kaynak metnin anlamını tercümesine yansıtmaya gayret gösterdiği, kaynak metindeki kelimelerin çoğunu manzumesine aynen aldığı, geri kalan kelimelerde ise aynı anlama gelen sözcükleri seçtiği, çekim ve ek kullanımında ise Türkçe yapılardan yararlandığı görülmüştür. Hazırlanan bu çalışmayla tercüme metnine dair tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuş, manzumenin Kasîde-i Münferice tercümeleri arasında yerini alması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Türk edebiyatı İbnü’n-Nahvî Kasîde-i Münferice tercüme manzum.
Kaynakça
- ALKAN, Ercan (2012),“Es’ad Erbîlî’nin Tercüme-i Kasîde-i Münferice Adlı Eseri”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, XIII/ 30, 151-172.
- ALZYOUT, Hassan (2013), Kasîde-i Münferice ve İsmâîl Ankaravî’nin Hikem-i Münderice Fî Şerhi’l-Münferice’si, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- ATİK, Necmi (2018), “Antalya Kaleiçi Tekeli Mehmet Paşa Camii Kasîde-i Münfericesi”, İlahiyat Araştırma Dergisi, 10, 15-47.
- ÇAKMAKLIOĞLU, M. Mustafa (2017), “İsmail Rusûhî Ankaravî’nin El-Hikemü’l-Münderice fi Şerhi’l-Münferice Adlı Şerhi ve Tasavvufî Muhtevası”, II. Uluslararası Hacı Bayram-ı Velî Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2, Kalem Neşriyat, Ankara, 461-474.
- ÇÖĞENLİ, Mehmed Sadi (2013), “İbnü’n-Nahvî ve el-Kasîdetü’l-Münferice’si”, Turkish Studies, VIII(13), 75-79.
- DOĞAN, Ramadan (2020), “Mustafa Behcet Bin Muhammed Sâlim’in Azvâu’l-Behçe Fî Şerhi’l-Münferice Adlı Eseri”, Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi, 5, 115-131.
- DURMUŞ, İsmail ve ELMALI, Hüseyin (2000), “İbnü’n-Nahvî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 21, 163-164.
- ELMALI, Hüseyin (2002), “İbnü’n-Nahvî, el-Kasîdetü’l-Münferice’si ve Tercümesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XVI, 37-56.
- KARA, Rabia (2021), Kasîde-i Münferice’nin Türkçe Şerh ve Tercümeleri ve Mustafâ İsâmeddîn Üsküdârî’nin Şerhü Kasîdeti’l-Münferice’si, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- KAYA, Mahmut (2018), İslâmî Edebiyatta Şaheserler, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yay..
- KAYA, Zeliha (2021), Hüseyin Bin Rüstem'in Kasîde-i Münferice Şerhi, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
- YAZAR, İlyas (2020), “Edebiyatımızda Kasîde-i Münferice Geleneği ve Ebu Bekir Kânî’nin Manzum Kasîde-i Münferice Tercümesi”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, XVIII/1, 191-204.
Öz
Kasîde-i Münferice, written by İbnü'n-Nahvî, is an Arabic poem that is considered as a prayer recited in times of trouble and sorrow. Many translations, commentaries and tahmis have been written in Turkish literature for this ode, which describes submission to Allah and the belief that relief will come after severe troubles. The subject of this study is the one written in the eulogy; but it creates a translation that has not been found in sources before. The translation is registered under the name "Kasîde-i Münferice Tercemesi" in the Ali Emiri Collection of the Istanbul National Library, number 34 Ae Manzum 644/3. The work is located between pages 30b-31a of a mixed verse-prose magazine. Kasîde-i Münferice Translation is a verse translation with the same number of couplets as the source text, the translator of which is unknown. It has been observed that in the verse, where there is no historical information, the translator tried to reflect the meaning of the source text in his translation, took most of the words in the source text verbatim, chose words with the same meaning in the remaining words, and used Turkish structures in the use of inflections and suffixes. With this study, determinations and evaluations were made about the translated text, and it was aimed for the poem to take its place among the translations of Kasîde-i Münferice.
Kaynakça
- ALKAN, Ercan (2012),“Es’ad Erbîlî’nin Tercüme-i Kasîde-i Münferice Adlı Eseri”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, XIII/ 30, 151-172.
- ALZYOUT, Hassan (2013), Kasîde-i Münferice ve İsmâîl Ankaravî’nin Hikem-i Münderice Fî Şerhi’l-Münferice’si, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- ATİK, Necmi (2018), “Antalya Kaleiçi Tekeli Mehmet Paşa Camii Kasîde-i Münfericesi”, İlahiyat Araştırma Dergisi, 10, 15-47.
- ÇAKMAKLIOĞLU, M. Mustafa (2017), “İsmail Rusûhî Ankaravî’nin El-Hikemü’l-Münderice fi Şerhi’l-Münferice Adlı Şerhi ve Tasavvufî Muhtevası”, II. Uluslararası Hacı Bayram-ı Velî Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2, Kalem Neşriyat, Ankara, 461-474.
- ÇÖĞENLİ, Mehmed Sadi (2013), “İbnü’n-Nahvî ve el-Kasîdetü’l-Münferice’si”, Turkish Studies, VIII(13), 75-79.
- DOĞAN, Ramadan (2020), “Mustafa Behcet Bin Muhammed Sâlim’in Azvâu’l-Behçe Fî Şerhi’l-Münferice Adlı Eseri”, Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi, 5, 115-131.
- DURMUŞ, İsmail ve ELMALI, Hüseyin (2000), “İbnü’n-Nahvî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 21, 163-164.
- ELMALI, Hüseyin (2002), “İbnü’n-Nahvî, el-Kasîdetü’l-Münferice’si ve Tercümesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XVI, 37-56.
- KARA, Rabia (2021), Kasîde-i Münferice’nin Türkçe Şerh ve Tercümeleri ve Mustafâ İsâmeddîn Üsküdârî’nin Şerhü Kasîdeti’l-Münferice’si, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- KAYA, Mahmut (2018), İslâmî Edebiyatta Şaheserler, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yay..
- KAYA, Zeliha (2021), Hüseyin Bin Rüstem'in Kasîde-i Münferice Şerhi, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
- YAZAR, İlyas (2020), “Edebiyatımızda Kasîde-i Münferice Geleneği ve Ebu Bekir Kânî’nin Manzum Kasîde-i Münferice Tercümesi”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, XVIII/1, 191-204.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Klasik Türk Edebiyatı |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 25 Temmuz 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Temmuz 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Ekim 2023 |
| Kabul Tarihi | 8 Şubat 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 14 Sayı: 28 |
