ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN EĞİTİMİNDE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ KULLANIMIYLA İLGİLİ TÜRKİYE’DE YAPILAN ÇALIŞMALARIN SİSTEMATİK OLARAK İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 3, 657 - 669, 15.12.2020

Nagihan Tanık Önal , Nezih Önal

Öz

Bu araştırmada özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde bilişim teknolojileri (BT) kullanımıyla ilgili Türkiye’de gerçekleştirilen araştırmaların sistematik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamına alınan 26 adet çalışma; yayın yılı, yayın türü, makalelerin yayınlandıkları indeks, anahtar kelimeler, çalışmaların amaçları, uygulandıkları iller, araştırma yöntemi ve deseni, katılımcılar, veri toplama araçları ve veri analizi teknikleri temalarında incelenmiştir. Betimsel nitelikte bir tarama çalışması olan bu araştırmanın verileri doküman analizi yöntemi ile toplanmıştır. Ulaşılan sonuçlar konu ile ilgili çalışmaların 2004 yılında başladığını ancak 2019 yılında yoğunlaştığını, yayın türlerine göre dengeli bir dağılım olduğunu ve makalelerin çoğunlukla ulusal veri tabanlarında taranan dergilerde basıldığını göstermektedir. Ayrıca araştırma sonucunda konu ile ilgili çalışmalarda genellikle özel yetenekli öğrenci grubu ile çalışıldığı, çalışmaların en fazla BT kullanımını değerlendirmek amaçlı gerçekleştirildiği ve çalışmaların gerçekleştirildiği iller açısından çok farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Bu araştırmada incelenen çalışmaların verilerinin ölçek ve görüşme araçları ile toplandığı ve verilerin çoğunlukla ortalamalar arasındaki farklara dayalı istatistiksel yöntemler ve içerik analizi ile çözümlendiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre konu ile ilgili karma yöntemli araştırmaların artırılması ve örneklem grubunun farklılaştırılması gibi öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

bilişim teknolojileri, eğitim, özel yetenek, özel yetenekli öğrenciler, sistematik analiz

Kaynakça

• Ayvacı, H.Ş. ve Bebek, G. (2019). Türkiye’de üstün zekâlılar ve özel yetenekliler konusunda yürütülmüş tezlerin tematik incelenmesine yönelik bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 267-292.
• Baykoç Dönmez, N. (2012). Üstün yetenekli çocuklar. Özel gereksinimli çocuklar (İçinde Edt. E. Nilgün Metin). Maya Akademi: Ankara.
• BECTA (2001). Gifted and talented children and ICT. Retrieved from http://homepages.shu.ac.uk/~edsjlc/ict/becta/information_sheets/gifted.pdf
• Diffily, D. (2002). Project-based learning : Meeting social studies standards and the needs of gifted learners.. Gifted Child Today, 25(3), 40-43,59.
• Dönmez, İ. ve İdin, Ş. (2017). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi alanında üstün yetenekli öğrencilerin eğitimi ile ilgili araştırmaların incelenmesi. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(2), 57-74.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research education (6. Baskı). Boston: McGraw-Hill.
• Gökdere, M., Küçük, M. ve Çepni, S. (2004). Eğitim teknolojilerinin üstün yetenekli öğrencilerin fen eğitiminde kullanımı üzerine bir çalışma: Bilim sanat merkezleri örneklemi. The Turkish Online Journal of Educational Technology– TOJET, 3(2), 149-157.
• Güçin, G. (2014). Türkiye’de üstün yetenekliler ve üstün zekâlılar alanında yapılmış akademik çalışmaların çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Kaplan. A., Öztürk, M., Doruk, M. ve Yılmaz, A. (2013). Examining the computer self-efficacy perceptions of gifted students. The Online Journal of Counseling and Education, 2(4), 26-36.
• Keskin, S. (2006). Üstün ve özel yetenekli çocuklar ve bilgisayara ve bilgisayar dersine yönelik tutumları. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Kök, B. (2012). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde farklılaştırılmış geometri öğretiminin yaratıcılığa, uzamsal yeteneğe ve başarıya etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Köroğlu, İ. Ş. (2015). Üstün yetenekli dijital yerlilerin sosyal medya kullanımları üzerine nicel bir çalışma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 40(Bahar), 266-290.
• Marland, S.P.(1972).Education of gifted and talented. report to congress. Washington, DC:U.S. Government Printing Office.
• Özmen. F. ve Kömürlü, F. (2011). Üstün zekâlı-yetenekli öğrencilerin bilişim teknolojisiyle ilişkisi. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Periathiruvadi, S., & Rinn, A. N. (2012). Technology in gifted education: A review of best practices and empirical research. Journal of Research on Technology in Education, 45(2), 153-169.
• Sevgili Koçak, S. (2019). Investigation of gifted children's opinions on digital games. Journal of Gifted Education and Creativity, 6(2), 87-102.
• Sezginsoy, B. (2007). Bilim ve sanat merkezi uygulamasının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Balıkesir.
• Thomson, D. (2010). Conversations with teachers on the benefits and challenges of online learning for gifted students. Gifted Child Today, 34(3), 31-40.
• Watters, J. J., & Diezmann, C. M. (2003). The gifted student in science: Fulfilling potential. Australian Science Teachers Journal, 49(3), 46-54.
• Yavuz, O. (2018). Özel yetenekli öğrencilerde internet ve oyun bağımlılığı ile algılanan sosyal destek düzeylerinin incelenmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(4), 281-296.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.