AN EXAMINATION OF THE CONCEPT OF COMPILER IN THE CONTEXT OF TURKISH FOLK MUSIC

Year 2025, Volume: 8 Issue: 3, 2054 - 2069, 30.09.2025

Eren Can Yıldız

https://doi.org/10.51576/ymd.1757715

Abstract

This study approaches the concept of the compiler within the context of Turkish folk music from a multi-layered perspective, revealing that the compiler is not merely a technical data collector, but also a custodian of memory who ensures cultural continuity and acts as a conduit for the transmission of knowledge between academia and the field. The process of compilation is defined as a systematic procedure involving preliminary research, fieldwork, analysis, and evaluation. It is emphasized that this process plays a critical role in the formation, preservation, and transmission of the folk music repertoire to future generations.
This research adopts a qualitative methodology, aiming to uncover the roadmaps followed during the process and the roles undertaken by individuals through document analysis. The data utilized in the study were gathered based on expert opinions and analyzed using content analysis.
The study also highlights the significance of source individuals’ repertoire and performance knowledge in the practice of folk music. It is stated that the compiler is responsible for documenting musical data accurately by establishing trust-based communication with these sources.
Furthermore, the study demonstrates the importance of the compiler in contributing data to musicological research, expanding the folk music repertoire, and laying the groundwork for the development of national music policies. It concludes that the compiler serves as an actor contributing to the preservation and continuation of folk music not only as a musical genre but also as a way of life and a component of cultural identity.
In summary, it is concluded that conducting the compilation process in adherence to ethical principles and scientific methods contributes to the preservation of regional diversity and cultural richness in Turkish folk music and strengthens its place in the cultural memory.

Keywords

Turkish Folk Music , Compilation in Turkish folk music , compiler , folklore

TÜRK HALK MÜZİĞİ BAĞLAMINDA DERLEMECİ KAVRAMININ İNCELENMESİ

Abstract

Bu çalışma, Türk halk müziği bağlamında derlemeci kavramını çok katmanlı bir perspektifle ele almakta ve derlemecinin yalnızca teknik bir veri toplayıcı değil, aynı zamanda kültürel sürekliliği sağlayan bir hafıza koruyucusu ve akademi ile saha arasındaki bilgi aktarımının taşıyıcısı olduğunu ortaya koymaktadır. Derlemecilik süreci; ön çalışma, saha çalışması, analiz ve değerlendirme aşamalarını içeren sistematik bir süreç olarak tanımlanmakta ve bu sürecin halk müziği repertuvarının oluşturulması, korunması, gelecek kuşaklara aktarılması açısından kritik bir rol oynadığı vurgulanmaktadır. Bu araştırma nitel bir araştırma olup süreç içinde izlenen yol haritaları ve kişilerin gerçekleştirmiş olduğu roller doküman analizi yöntemi ile açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma kapsamında kullanılan veriler uzman görüşleri ışığında toplanmış, içerik analizi yöntemi ile çözüme kavuşturulmuştur.
Çalışmada, kaynak kişilerin halk müziği icrasında sahip oldukları repertuvar ve icra bilgisinin önemine de dikkat çekilmekte; derlemecinin bu kaynak kişilerle güven temelli bir iletişim kurarak müzikal verileri en doğru biçimde belgelemekle yükümlü olduğu ifade edilmektedir.
Çalışma, derlemecinin müzikolojik araştırmalara veri sağlaması, repertuvar genişletilmesine katkı sunması ve ulusal müzik politikalarının oluşumuna zemin hazırlaması açısından önem arz ettiğini göstermektedir. Çalışmada ayrıca derlemecinin, halk müziğinin yalnızca bir müzik türü değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi ve kültürel kimlik unsuru olarak korunmasına ve yaşatılmasına katkı sağlayan bir aktör olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Özetle, derlemeciliğin etik ilkelere bağlı kalınarak ve bilimsel yöntemlerle yürütülmesinin, Türk halk müziğinde var olan bölgesel çeşitliliğin ve kültürel zenginliğin korunmasına katkı sağladığı ve halk müziğinin kültürel bellekteki yerini güçlendirdiği sonucuna varılmıştır.

Keywords

Türk Halk Müziği , Türk halk müziğinde derleme , derlemeci , halk bilimi

References

• Aksu, Cahit (1999). Folklorumuzda Türkü Derlemeciliği. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (5) s. 1-5.
• Asaf, S ve Asaf S. (2017). Yurdumuzun Nağmeleri. İstanbul: Yeryüzü Yayınevi.
• Atayan, R. ve Geodokyan, G. (2006). Komitas the complete Works. Musical Ethnographic Heritage (14). Gitutyun Publishers.
• Aydın, A. F. (2002). Geleneksel Türk Halk Müziğinde Derleme Teknikleri. 40.Yıl Anadolu Müziği Sempozyumu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Türk Halk Bilimi Topluluğu, Halk Bilimi, (17) 34-38. ISSN 1302-1338
• Bartok, B. (1991). Küçük Asya’dan Türk Halk Musikisi. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Behar, C. (1990). Ali Ufki ve Mezmurlar. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Bowen, G. A. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method: Qualitative Research Journal, 9(2), 27–40.
• Demir, S. (2020). Türk Halk Müziği Derleme Çalışmalarında Göç Olgusunun Yöre Belirlemeye Etkisi ve Temir Ağa İsimli Türkünün Bu Bağlamda Değerlendirilmesi: SBedergisi, 4(7), 158-171.
• Ekici, M. (2018). Halk Bilgisi (Folklor) Derleme ve İnceleme Yöntemleri. Ankara: Feryal Matbaacılık.
• Goldstein, K. (1977). Sahada Folklor Derleme Metotları. Ankara: Başbakanlık Basımevi
• Gündoğdu, S. (2025). Türk Halk Müziğinde Kaynak Kişi Kavramına Bir Bakış, 6th International Istanbul Current Scientific Research Congress Bildirileri, s.110-116.
• İnce, K.S. ve Madzhidov, M. (2021). Sahada Folklor Derleme Metotları Kitabı Üzerine Bir İnceleme. Yegâh Mûsikî Dergisi, 4(2), 355-369.
• Kaya, C. V. (2014). ANkara Devlet Konservatuvarı’nın Halk Müziği Alan Araştırmaları Kataloğu (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Müzikoloji ve Müzik Teorisi Anabilim Dalı, Müzikoloji Bilim Dalı, İstanbul.
• Metin, O. & Ünal, Ş. (2022) İçerik Analizi Tekniği: İletişim Bilimlerinde ve Sosyolojide Doktora Tezlerinde Kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 273-294.
• Özdemir, U. (2019). Notanın Otoritesi, Otoritenin Notası: Türkiye’de Nota Merkezli Resmi Halk Müziğinin Yapısökümü. Rast Müzikoloji Dergisi, 7(2), 2122-2148.
• Sarıkaya, H. S., & Tunalı, S. (2014). Bela Bartok’un Çağdaş Türk Müziğine Katkılarının İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 299-313.
• Yönetken, H. B. (2006). Derleme Notları/I. Kitap. Ankara: Sun Yayınevi.