2013 ve 2018 Fen Bilimleri Öğretim Programlarının Genel Eğilimler ve Yaklaşımlar Açısından Karşılaştırılması

Year 2019, Volume: 16 Issue: 1, 1668 - 1697, 25.12.2019

Bahar Candaş Zeynep Kıryak Ayşe Kılınç Onurhan Güven Haluk Özmen

Abstract

Bu çalışma, 2013 ve 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarının çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve doküman analizi deseninden yararlanılmıştır. Öğretim programlarında benimsenen yaklaşımlar, genel amaçlar ve eğilimler, öğrenme alanları, öğretmen-öğrenci rolleri, benimsenen yöntem ve stratejiler ve ölçme değerlendirme yaklaşımları boyutları altında sunulmuştur. Öğretim programlarında bilgi öğrenme alanında meydana gelen değişimler ise kazanım sayıları, ders saatindeki değişim ve içerikteki değişimler boyutlarında incelenmiştir. Çalışma sonucunda, yeni öğretim programının 21. yüzyıl becerilerinin geliştirilmesini merkeze aldığı belirlenmiştir. Bu doğrultuda, programın uygulayıcıları olan Fen Bilimleri öğretmenlerinin yeterli donanıma sahip olabilmeleri için hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerle desteklenmeleri önerilmektedir.

Keywords

Fen Bilimleri, öğretim programı inceleme, fen bilimleri dersi öğretim programı, doküman analizi

Comparison of 2013 and 2018 Science Curriculums in Terms of General Trends and Approaches

Abstract

This study was carried out to compare 2013 and 2018 Science Education Curriculums in terms of various variables. Document analysis method was used in this qualitative study. The variables subjected to analyze were general objectives and trends, learning domain, teacher-student roles, methods and strategies, assessment and evaluation, objectives, lesson hours and content. Consequently, it has been determined that the new curriculum has centered on developing students' 21st century skills. In this respect, it is recommended that science teachers should be supported with pre-service and in-service training in order to have expected competence.

Keywords

Science Education, curriculum analyze, science education curriculum, document analysis

References

• Aikenhead, G. S. (2006). Science education for everyday life: Evidence-based practice. Teachers College Press.
• Akaygun, S. & Aslan Tutak, F. (2016). STEM images revealing stem conceptions of pre-service chemistry and mathematics teachers. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 4(1), 56-71.
• Akbaş, O. (2007). Türk Milli Eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının (değerlerinin) ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinde gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. (Ed. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Ş. Arslan, M. Zengin) Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu (ss. 673-695). İstanbul: Dem Yayınları.
• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T. ve Özdemir, S. (2015). STEM Eğitimi Türkiye Raporu. İstanbul: Scala Basım.
• Akgündüz, D. ve Ertepınar, H. (Ed). (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: Günün modası mı yoksa gereksinim mi? Aydın Üniversitesi, İstanbul, Türkiye. http://www.aydin.edu.tr/belgeler/IAUSTEM-Egitimi-Turkiye-Raporu2015.pdf adresinden 20 Mart 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Aslan-Tutak, F., Akaygun, S. ve Tezsezen, S. (2017). İşbirlikli FeTeMM (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) eğitimi uygulaması: kimya ve matematik öğretmen adaylarının FeTeMM farkındalıklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(4), 794-816.
• Ayas, A., Çepni, S., Akdeniz, A. R., Özmen, H., Yiğit, N. ve Ayvacı, H. Ş. (2016). Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji Öğretimi. (Ed. S. Çepni), (16. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bahar, M., Yener, D., Yılmaz, M., Emen, H. ve Gürer, F. (2018). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kazanımlarındaki değişimler ve fen teknoloji matematik mühendislik (STEM) entegrasyonu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 18 (2), 702-735.702-735.
• Bağcı-Kılıç, G., Haymana, F. ve Bozyılmaz, B. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programının bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 52-63.
• Bakırcı, H., Artun, H., Şahin, S. ve Sağdıç, M. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretimi aracılığıyla yedinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konular hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 207-237.
• Bakırcı, H., Çepni, S. ve Yıldız, M. (2015). Ortak bilgi yapılandırma modelinin altıncı sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi: Işık ve ses ünitesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 182-204.
• Bakırcı, H. ve Kutlu, E. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin FeTeMM yaklaşımı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 367-389.
• Çengelci, T., Hancı, B. ve Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 33-56.
• Çolakoğlu, M. H. ve Günay-Gökben, A. (2017). Türki̇ye’de eği̇ti̇m fakülteleri̇nde FeTeMM (Stem) çalışmaları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3, 46-69.
• Demirbaş, M. (2008). 6. sınıf fen bilgisi ve fen ve teknoloji öğretim programlarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi: Öğretim öncesi görüşler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 313-338.
• Dedes, C. & Ravanis, K. (2008). History of science and conceptual change: The formation of shadows by extended light sources. Science & Education, 18(9), 1135–1151.
• Demirci, N. & Ahçı, M. (2016). University students' conceptual understanding on the subjects of light and optics. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science & Mathematics Education, 10(1), 142-181.
• Eroğlu, S. ve Bektaş, O. (2016). STEM eğitimi almış fen bilimleri öğretmenlerinin stem temelli ders etkinlikleri hakkındaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(3), 43-67.
• Evrekli, E., İnel, D. ve Balım, A. G. (2012). Kavram ve zihin haritası kullanımının öğrencilerin kavramları anlama düzeyleri ile fen ve teknolojiye yönelik tutumları üzerindeki etkileri. Abant İzzet Baysal Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 229-250.
• Gauld, C. F. (1982). The scientific attitude and science education: A critical reappraisal. Science Education, 66(1), 109-121.
• Gauld, C. F. (2005). Habits of mind, scholarship and decision making in science and religion. Science & Education, 14(3-5), 291-308.
• Güneş-Koç, S. R. ve Kayacan, K. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin 2018 fen bilimleri öğretim programında yer alan mühendislik ve tasarım becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(19), 865-881.
• Güven, O. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre problemlerine yönelik bilimsel düşünme alışkanlıklarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
• Heering, P. (2000). Getting shocks: Teaching secondary school physics through history. Science & Education, 9(4), 363-373.
• Karaman, P. ve Karaman, A. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programına yönelik görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 243-269.
• Kıryak, Z., Candaş, B. & Ünal, S. (2018, September). Teaching science through the story-telling based on the history of science: Tesla and Volta cases. Paper presented at XI. International Congress of Educational Research, 17-19 September 2018, Krakow, Poland.
• Kiryak, Z. & Çalik, M. (2018). Improving grade 7 students’ conceptual understanding of water pollution via common knowledge construction model. International Journal of Science and Mathematics Education, 16(6), 1025-1046.
• Kıryak Z. ve Özdilek Z. (2016, Eylül). Tahmin-açıklama-gözlem-açıklama yöntemine göre gerçekleştirilen öğretimin ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin asit yağmurları ile ilgili kavramsal anlama düzeylerine etkisi. XII. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan sözlü bildiri, Trabzon.
• Kolstø, S. D. (2008). Science education for democratic citizenship through the use of the history of science. Science & Education, 17(8-9), 977–997.
• Koştur, H. İ. (2017). FeTeMM eğitiminde bilim tarihi uygulamaları: El-Cezeri örneği. Başkent University Journal of Education, 4(1), 61-73.
• Kubat, U. (2015). Beşinci sınıf fen bilimleri öğretim programının içerik ve kazanım ilişkisinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Periodical for the Languages. Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11), 1061-1070.
• Kubli, F. (1999). Historical aspects in physics teaching: Using Galileo's work in a new Swiss project. Science & Education, 8(2), 137-150.
• Lederman, N. G. (1998). The state of science education: subject matter without context. The Electronic Journal of Science Education, 3(2), 1-6.
• Mazlum, E. ve Yiğit, N. (2017). Işık konusundaki kavram bilgisi göstergelerinin ve öğretim kanallarının akran öğretimi uygulamalarıyla incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 295-311.
• MEB (2018). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• National Research Council (2005). Facilitating Interdisciplinary Research, Washington, DC: National Academy of Sciences. www.nap.edu/catalog/11153.html adresinden 2 Haziran 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Özata-Yücel, E. ve Özkan, M. (2013). Fen bilimleri programının 2005 fen ve teknoloji programıyla çevre konularının işlenişi açısından karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 237-265.
• Özdemir, H. (2006). İlköğretim okulları 4. ve 5. sınıf fen bilgisi öğretim programlarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin öğretmen görüşleri (Konya ili örneklemi) (Yayınlanmamış doktora tezi), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Özcan, H. ve Düzgünoğlu, H. (2017). Fen bilimleri dersi 2017 taslak öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. International Journal of Active Learning, 2(2), 28-48.
• Rutheford, F. J. & Ahlgren, A. (1990). Science for all Americans. Oxford University Press.
• Tekbıyık, A. ve Akdeniz, A. R. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını kabullenmeye ve uygulamaya yönelik öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(2), 23-37.
• Timur, S., Karatay, R. ve Timur, B. (2013). 2005 ve 2013 yılı fen dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 233-264.
• Toraman, S. ve Alcı, B. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin görüşleri. EKEV Akademi Dergisi, 56(56), 11-22.
• Yıldırım, C. (2012). Bilim tarihi. Remzi Kitabevi, İstanbul
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, N. ve Pekbay, C. (2017, May). Fen bilgisi ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarıyla yapılan bir FETEMM etkinliğinin tanıtılması üzerine bir çalışma. II. International Congress on Political, Economic and Social Studies kongresinde sözlü bildiri, Sarajevo, Bosnia Herzegovina.
• YÖK (2018). Fen bilgisi öğretmenliği lisans programı. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/41805112/Fen_Bilgisi_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf adresinden alınmıştır.