ÖĞRETMENLERİN BİREYSEL VE ÖRGÜTSEL DEĞERLERİ İLE İZLENİM YÖNETİMİ TAKTİKLERİ SEÇİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ DÜZEYİ

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 33, 137 - 152, 14.04.2016

Mehmet Karakuş Sedat Alev

Öz

Bu çalışmanın amacı ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin bireysel ve örgütsel değerleri ile
izlenim yönetimi taktikleri seçimi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın evreni Gaziantep İli
Şahinbey ve Şehitkâmil merkez ilçelerinde bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerden
oluşmaktadır. Betimsel desendeki bu araştırmanın örneklemi, evrenden oransız küme örnekleme
yöntemiyle yansız olarak seçilmiş 338 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri “izlenim yönetimi
taktikleri ölçeği” ve “bireysel ve örgütsel değerler ölçeği” ile toplanmıştır. Anketin birinci bölümünde
kişisel bilgiler, ikinci bölümünde izlenim yönetimi taktikleri hakkında sorular, üçüncü bölümde ise bireysel
ve örgütsel değerler vardır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler ve adımsal çoklu doğrusal regresyon
analizleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, bireysel değerlerden otorite değerine sahip olanlar,
izlenim yönetimi taktiklerinden kendini acındırmaya çalışma ve niteliklerini tanıtmaya çalışma taktiklerini
daha çok kullanmaktadırlar. Örgütsel değerlerden ise para değerine sahip olanlar, kendini acındırmaya
çalışma, niteliklerini tanıtmaya çalışma ve işine sahip çıkma taktiklerini daha çok kullanmaktadırlar. Hem
bireysel hem de örgütsel değerler olarak sadakat ve para değerlerine sahip olanlar, kendini acındırma
taktiğini daha çok kullanmaktadırlar. Bireysel ve örgütsel bir değer olarak dindarlık değerine sahip
olanlar, kendini sevdirmeye çalışma taktiğini daha çok kullanmaktadırlar

Anahtar Kelimeler

Değerler, İzlenim Yönetimi, Öğretmen

Kaynakça

• Akdoğan, A., ve Aykan, E. (2008). İzlenim yönetimi taktikleri: Erciyes üniversitesinde görev yapan akademisyenlerin izlenim yönetimi taktiklerini belirlemeye yönelik bir uygulama. İÜ İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 19(60), 6-21.
• Akgün, T. (2009). İzlenim yönetimi taktikleri ile iş performansı değerleme puanları arasındaki ilişki: Bir uygulama. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. YÖK tez merkezi veri tabanından ulaşılmıştır. (Erişim Tarihi: 12.02.2015).
• Basım, N.H., Tatar, İ. ve Şahin, N.H., (2006), Çalışma yaşamında izlenim yönetimi: Bir ölçek uyarlama çalışması, Türk Psikoloji Yazıları, 9 (18), 1-17.
• Bolino, M. C., & Turnley, W.H. (1999). Measuring impression management in organizations: a scale development based on the Jones and Pittman taxonomy. Organizational Research Methods, 2, 187-206.
• Bozeman, D. P. & Kacmar, K. M. (1997). A cybernetic model of impression management processes in organizations, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 69(1),9-30.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F., (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Çelik, V. (2012). Okul kültürü ve yönetimi (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Çetin, F. ve Basım H.N. (2010). İzlenim yönetimi taktiklerinde öz yeterlilik algısının rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35, 255-269.
• Demir, K. (2002). Türkiye’deki resmi ve özel lise öğretmenlerinin izlenim yönetimi. Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Demir, K. (2013). İzlenim (imaj) yönetimi. (Ed. : Memduhoğlu, H.B. ve Yılmaz, K.).Yönetimde Yeni Yaklaşımlar (2.baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları, s. 317-340.
• Doğan, S. ve Kılıç, S. (2009). Örgütlerde izlenim yönetimi davranışı üzerine kavramsal bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 53-83.
• Dönmez, B. ve Cömert, M. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin değer sistemleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 5(14), 29-59.
• Gardner, W. L. & Martinko, M. J. (1988). Impression management in organizations, Journal of Management, 14, 321-338.
• Gilmore, D. C. & Ferris, G. F. (1989). The effects of applicant impression management tactics on interviewer judgements, Journal of Management, 15(4), 557–564.
• Jones, E. E., & Pittman, T.S. (1982). Toward a general theory of strategic self-presentation. In J. Suls (Ed.), Psychological perspectives on the self (pp. 231-261). Hillsdale, NJ: Lawrance Erlbaum.
• Karakuş, M. (2014). Eğitim yönetiminde değerler. (Ed.: Turan, S.), Eğitim yönetimi teori araştırma ve uygulama. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, s. 337-367.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi (19. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kasar, A. (2011). Örgüt içi kişilerarası iletişimde ikna ve izlenim yönetimi (Yüksek lisans tezi). YÖK tez merkezi veri tabanından ulaşılmıştır. (Erişim Tarihi: 03.04.2015).
• Leary, M. R. (1996). Self-Presentation, Impression Management and Interpersonal Behaviour. Oxford: Westview Press.
• Nartgün, Ş. S., Zafer G.D., Kepekcioğlu, E.S. ve Selvi, Ç., (2013), Öğretim elemanlarının izlenim yönetimi taktiklerini kullanma düzeyi: Abant İzzet Baysal Üniversitesi-Sakarya Üniversitesi örneği, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 6 Issue 1, p. 1065–1090, January. doi: http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_331
• Polat, S. (2012). Farklılıklar yönetimi için gerekli örgütsel değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1397-1418.
• Rokeach, M. (1973). The Nature of the Human Values. New York: The Free Press.
• Schneider, D. J. (1981). “Tactical Self-Presentations: Toward a Broader Conception”, iç. James T. Tedeschi (Ed.), Impression Management Theory and Social Psychological Research, New York, NY: Academic Pres, ss. 23-40.
• Stevens, C. K. & Kristof, A. L. (1995). Making The Right Impression: A Field Study of Applicant Impression Management During Job Interviews. Journal of Applied Psychology, 80 (5), 587–606.
• Tabak, A., Basım, H. N., Tatar, İ. ve Çetin, F. (2010). İzlenim yönetimi taktiklerinde beş faktör kişilik özelliklerinin rolü: Savunma sanayiinde bir araştırma, Ege Akademik Bakış, 10 (2), 539–557.
• Taşdan, M. (2010). Türkiye’deki resmi ve özel ilköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel değerleri ile okulun örgütsel değerleri arasındaki uyum düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(1), 113-148.
• Ünaldı, S. (2005), Emniyet örgütü yöneticilerinin izlenim yönetimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yücel, İ. (2013). Örgütlerde İzlenim Yönetimi Ve Taktikleri Üzerine Kavramsal Bir İnceleme, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 35, Mart – Nisan 2013, 1-20.
• Yılmaz, K. (2008). Eğitim Yönetiminde Değerler. Ankara: Pegem Akademi Yay.
• Yılmaz, K. (2010). Değerlerle yönetim. (Ed.: Memduhoğlu, H. B. ve Yılmaz, K. Yönetimde yeni yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi Yay., s. 229–242.