Subjektif Bilgi ve Mobil Uygulama Kullanımı İlişkisinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 4, 267 - 283, 30.12.2020

Süleyman Can Yıldırır

Öz

Mobil uygulamalar, hayatın her alanında neredeyse vazgeçilmez birer teknolojik gelişme haline gelmiştir. Mobil uygulamalar; iletişim, eğitim, eğlence, alışveriş, seyahat, sağlık gibi birçok farklı alanda hizmet vermektedirler. Bu araştırmanın amacı mobil uygulamalara yönelik subjektif bilgi düzeyini, algılanan faydayı ve algılanan kullanım kolaylığını incelemek ve mobil uygulama kullanımına yönelik tutum, niyet ve gerçekleşen kullanım arasındaki ilişkileri tespit etmektir. Örneklem seçiminde kolayda örnekleme yöntemi uygulanmıştır. 683 adet veriye ulaşılmış ve analiz için yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, kullanıcıların mobil uygulamalar hakkındaki bilgi seviyelerinin onların bu teknolojiden yararlanma seviyesini artırdığı anlaşılmıştır. Mobil uygulamalar hakkında yeterli bilgi sahibi olan kullanıcıların iş performanslarında da bir artış olduğu görülmektedir. Mobil uygulamaların, kullanıcıların kolaylıkla anlayabileceği/kullanabileceği şekilde geliştirilmesinin onların bu uygulamaları seçiminde büyük bir etki yarattığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

teknoloji kabul modeli, subjektif bilgi, mobil uygulama, yapısal eşitlik modellemesi

Kaynakça

• AJZEN, I. (2002). Algılanan kontrol, öz yeterlilik, kontrol odağı ve planlı davranış teorisi, J Appl Soc Psychology, 32 (4), 665-683. American Society for Training & Development (ASTD). (2013).
• AŞIROĞLU, Y. (2017). Consumers’ mobile application usage in Turkey, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul. Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurumu (2019). İletişim Hizmetleri İstatistikleri.
• BRUCKS, M. (1985). The effects of product class knowledge on information search behavior, Journal of Consumer Research, 12 (1), 1-16.
• CAPRARO, A.J., BRONIARCZYK, S. ve SRIVASTAVA, R.K. (2003). Factors influencing the likelihood of customer defection: the role of consumer knowledge, Journal of Academy of Marketing Science, 31 (2), 164-175.
• ÇOKLUK, Ö., ŞEKERCİOĞLU, G. & BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik ve SPSS ve LISREL uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi.
• DAVIS, F.D. (1989), Algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı ve kullanıcıların bilgi teknolojisini kabulü, MIS Quarterly, 13 (3), 319-340.
• DODD, T.H., LAVERIE, D.A., WILCOX, J.F. & DUHAN, D.F. (2005). Differential effects of experience, subjective knowledge, and objective knowledge on sources of information used in consumer wine purchasing, Journal of Hospitality and Tourism Research, 29 (1), 3-19.
• ERDOĞAN, E.Ç., DEMİREL, E.Ü. & YILDIZ, E. (2018). Turistik tatminin destinasyon imajı ve subjektif bilgi aracılığıyla ağızdan ağıza pazarlama üzerindeki etkilerinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi, Öneri Dergisi, 13 (50), 211-228.
• FLYNN, L.R. & GOLDSMITH, R.E. (1999). Subjektif bilginin kısa ve güvenilir bir ölçüsü, Journal of Business Research, 46, 57-66.
• GİDER, A. (2014). Mobil pazarlama ve üniversite öğrencilerinin mobil pazarlama algısı: Nazilli’deki üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• HAIR, J.R., BLACK, W.C., BABIN, B.J. & ANDERSON, R.E. (2010). Multivariate data analysis: a global perspective, New Jersey: Upper Saddle River Pearson Education, Inc.
• HU, P.J., CLARK, T.H.K. & MA, W.W. (2003). Okul öğretmenleri tarafından teknoloji kabulünün incelenmesi: boylamsal bir çalışma, Information & Management, 41 (2), 227-241.
• KENTERIS, M., GAVALAS, D. & ECONOMOU, D. (2009). An innovative mobile electronic tourist guide application, Personal and Ubiquitous Computing, 13 (2), 103-118.
• KLINE, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• MEYDAN, C.H. & ŞEŞEN, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları, Ankara: Detay Yayıncılık.
• MOHD, H. & MOHAMMAD, S.M.S. (2005). Elektronik tıbbi kayıt kabul modeli, Journal of Advancing Information and Management Studies, 2 (1), 75-92.
• MOORE, G.C. & BENBASAT, I. (1991). Development of an instrument to measure the perceptions of adopting an information technology innovation, Information Systems Research, 2 (3), 192-222.
• PARK, W.C., MOTHERSBAUGH, D. & FEICK, L. (1994). Consumer knowledge assesment, The Journal of Consumer Research, 21 (1), 71-82.
• RAHMATI, A. & ZHONG, L. (2013). Studying smartphone usage: lessons from a four-month field study, IEEE Transactions on Mobile Computing, 12 (7), 1417-1427.
• SERT, A. (2012), Cep telefonu kullanıcılarının mobil reklamlara karşı tutumlarını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
• WU, C., CHENG, F., YEN, D.C. & HUANG, Y. (2011). Organizasyonlarda kullanıcıların kablosuz ağ teknolojisini kabulü, alternatif modellerin karşılaştırılması, Computer Standards & Interfaces, 33 (1), 50-58.
• YÜCE, A., DENİZ, A. & GÖDEKMERDAN, L. (2012). Tüketicilerin mobil pazarlama faaliyetlerini benimsemesi: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (1).