Cari Açık Sorununa KOBİ'lerin Dış Ticaretten Aldıkları Payı Artırma Stratejisi Etkin Bir Çözüm Olabilir mi?

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 3, 697 - 723, 30.09.2021

Ebru Gül Yılmaz , Emrah Doğan , Onur Özdemir

https://doi.org/10.52835/19maysbd.959246

Cited By: 1

Öz

Günümüzde kronikleşmiş cari açık, beraberinde getirdiği enflasyon, ekonominin daralması, işsizlik gibi pek çok sorun sebebiyle ülkeler için çözüm yaratma noktasında ciddi ve özellikle uzun vadeli stratejiler geliştirilmesini gerektiren önemli bir sorundur. Soruna çözüm geliştirmenin yolu ise açığın sürdürülebilir olup olmadığı ve ekonomik krize kadar varan sonuçlar doğurup doğurmayacağının analizi; bir başka ifade ile cari açığın yapısının ve nasıl finanse edildiğinin belirlenmesi ile mümkündür. Çalışmanın çıkış noktası ise Türkiye için özellikle ekonomik liberalleşme sonrası artan cari açık sorununa çözüm öneri sunma çabasıdır. Bu motivasyonla, cari açığın yapısı ve finansman yöntemleri incelenmiş ve KOBİ’lerin ihracattan aldıkları payın artırılması önerisi geliştirilmiştir. Ampirik kısımda ise bahsi geçen önerinin teorik alt yapısını oluşturmak üzere KOBİ’lerin ihracattan aldıkları pay artışının cari denge üzerinde ne derece olumlu bir etkisinin olduğu analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla OECD ülkeleri verileri ele alınarak 2008-2018 dönemi için, KOBİ’lerin ihracat içerisinde aldıkları pay artışının, cari dengeyi istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönde etkileyeceği şeklindeki hipotez sabit etkili panel veri ve threshold regresyon modelleri kullanılarak test edilmektedir. Elde edilen tahmin sonuçlarına göre küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihracatındaki artış ile cari denge arasında tüm modellerde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyonun mevcut olduğu görülmektedir. Bu çıktıya ek olarak ülkelerin yüksek teknolojili ürünlere adaptasyonunun sağlandığı ve ihracatının yapıldığı erken dönemlerde cari işlemler hesabını yüksek teknoloji ihracatının negatif yönde etkilediği ancak ileri dönemlerde üretim sürecindeki artan entegrasyon ve üretkenlikteki artışa bağlı olarak mevcut ilişkinin pozitif bir yöne evrildiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Cari Açık, KOBİ, İhracat, Sabit Etkili Panel Veri Yöntemi, Panel Eşik Regresyon Yöntemi

Can the Strategy of Increasing the Share of SMEs in Foreign Trade be an Effective Solution to the Deficit Problem in the Current Account?

Öz

The recent chronic deficit in the current account is reckoned as an important issue that requires an amelioration of serious and long-term strategies to find solutions for countries over against inflation, shrinkage of the economy, and unemployment. The way to come up with those problems is to analyze whether the ongoing deficit in the current account is sustainable and whether it will lead to consequences up to the economic crisis, which also means that the solution is possible to determine the structure of the current account deficit and how it is financed. The starting point of the study is the effort to propose a solution to the deficit problem, especially after the economic liberalization process for Turkey. With this motivation, the structure of the current account deficit and its financing methods were investigated to a large extent together with a proposal that was argued to increase the share of SMEs in exports. In the empirical part, it has been pursued to analyze how positive effect of an increase in the share of SMEs in exports has on the current account balance over the 2008-2018 period to form the theoretical structure of the aforementioned proposal. In this sense, by considering the data of OECD countries, the hypothesis that the increase in the share of SMEs in exports has a positive and statistically significant effect on the current account balance is investigated towards the use of fixed effects panel data and threshold regression methods. The empirical findings imply that there is a positive and statistically significant correlation between the increase in exports of SMEs and the current account balance in all models. In addition to this output, the high technology exports affect the current account balance negatively in the early periods, but the conditions evolve in a positive direction due to an increase in the level of integration in the production process and the increase in productivity.

Anahtar Kelimeler

Current Account Deficit, SME, Exports, Fixed Effects Panel Data Method, Threshold Regression Method

Kaynakça

• Altıntaş, H. ve Koçbulut, Ö. (2019). Enflasyon ve Ekonomik Büyüme: OECD Ülkeleri için Dinamik Panel Eşit Etki Analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(3), 629-648.
• Ay H. M. ve Talaşlı E. (2007). Türkiye’de KOBİ’lerin İhracattaki Yeri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3, 173-184.
• Beck, T., Demirguc-Kunt, A. ve Levine, R. (2005). SMEs, Growth, and Poverty: Cross-Country Evidence. Journal of Economic Growth, 10, 199-229.
• Bozkurt Ö. Ç ve Tunç H. (2018). KOBİ’lerde Dış Ticaret Sorunları: Antalya İli Örneği. International Journal of Management Economics and Business. 14(2): 381-398
• Cusmano, L., Koreen, M. ve Pissareva, L. (2018). 2018 OECD Ministerial Conference on SMEs: Key Issues Paper. OECD SME and Entrepreneurship Papers, No. 7, Paris: OECD Publishing.
• Gerni, C., Emsen Ö. S. ve Değer M. K. (2008). İthalata Dayalı İhracat ve Ekonomik Büyüme: 1980-2006 Türkiye Deneyimi. 2. Ulusal İktisat Kongresi, 20-22 Şubat 2008, DEÜ İİBF İktisat Bölümü, İzmir.
• Gülmez, A. (2015). OECD Ülkelerinde Ekonomik Büyüme ve Hava Kirliliği İlişkisi: Panel Veri Analizi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 18-30.
• Hansen, B. E. (1999). Threshold Effects in Non-Dynamic Panels: Estimation, Testing, and Inference. Journal of Econometrics, 93(2), 345-368.
• Kao, C. (1999). Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data. Journal of Econometrics, 90(1), 1-44.
• Kao, C. ve Chiang, M. H. (2001). On the Estimation and Inference of a Cointegrated Regression in Panel Data. Nonstationary Panels, Panel Cointegration, and Dynamic Panels, In: Badi H. Baltagi, Thomas B. Fomby, R. Carter Hill (Eds.), Bingley: Emerald Group Publishing.
• Khattak J. K., Arslan M. ve Umair M. (2011). SMEs’ Export Problems in Pakistan. E3 Journal of Business Management and Economics, 2(5), 192-199.
• Knight A. G. (2001). Entrepreneurship and Strategy in the International SME. Journal of International Management, 87(3), 155-171.
• Kök, R. ve Şimşek, N. (2006). Endüstri-İçi Dış Ticaret, Patentler ve Uluslararası Teknolojik Yayılma. Türkiye Ekonomi Kurumu Uluslararası Ekonomi Konferansı, 11-13.
• Lejárraga, I., Rizzo, H. L., Oberhofer, H., Stone, S. ve Shepherd, B. (2014). Small and Medium-Sized Enterprises in Global Markets: A Differential Approach for Services? OECD Trade Policy Papers, No. 165, Paris: OECD Publishing.
• Leonidou, L. C. (1995). Empirical Research on Export Barriers: Review, Assessment, and Synthesis. Journal of International Marketing, 3(1), 29-43.
• Leonidou, L. C. (1998). Organizational Determinants of Exporting: Conceptual, Methodological, and Empirical Insights. Management International Review, 38, Special Issue, 7-52.
• Leonidou, L. C. (2004). An Analysis of the Barriers Hindering Small Business Export Development. Journal of Small Business Management, 42(3), 279-302.
• Narayan, V. (2015). Export Barriers for Small and Medium-sized Enterprises: A Literature Review based on Leonidou’s Model. Entrepreneurial Business and Economics Review, 3(2), 105-123.
• Nazlıoğlu, Ş. (2010). Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerindeki Etkileri: Gelişmiş ve Gelişmekte olan Ülkeler için bir Karşılaştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• OECD (2004). Promoting Entrepreneurship and Innovative SMEs in a Global Economy Towards a More Responsible and Inclusive Globalisation. 2nd OECD Conference of Ministers Responsible For Small And Medium-Sized Enterprises (SMEs): 10.
• OECD (2018). Structural and Demographics Business Statistics Database. September 2018, Paris: OECD Publishing.
• Özcan, B. ve Özçelebi, O. (2013). İhracata Dayalı Büyüme Hipotezi Türkiye İçin Geçerli mi? Yönetim ve Ekonomi, 20(1), 1-14.
• Pedroni, P. (2001). Fully Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels. Nonstationary Panels, Panel Cointegration, and Dynamic Panels, In: Badi H. Baltagi, Thomas B. Fomby, R. Carter Hill (Eds.), Bingley: Emerald Group Publishing.
• Phillips, P. C. ve Moon, H. R. (1999). Linear Regression Limit Theory for Nonstationary Panel Data. Econometrica, 67(5), 1057-1111.
• Taasim, S. I., Pinjaman, S. ve Albani, A. (2021). Does Energy Consumption and Trade Openness Contribute to Economic Growth in the East Asian Growth Area? International Journal of Energy Economics and Policy, 11(2), 23.
• Tatoğlu, F. Y. (2016). Panel Veri Ekonometrisi. 3.Basım, Istanbul: Beta Basım Yayın.
• TCMB (2020). Ödemeler Dengesi İstatistikleri.
• Telatar E. (2011). Türkiye’de Cari Açık Belirleyicileri ve Cari Açık-Krediler İlişkisi. Bankacılar Dergisi, 78, 22-34.
• Tong, H. (1983). Threshold Models in Non-Linear Time Series Analysis. Lecture Notes in Statistics, No.21, New York: Springer-Verlag.
• TUİK. (2020). KOBİ İstatistikleri Raporu (2009-2019). Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• Üçler, G. ve Kızılkaya, O. (2014). Kadın İstihdamının Boşanma ve Doğurganlık Üzerine Etkileri: Türkiye Üzerine Bölgesel Panel Veri Analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2/2), 28-43.
• Vergil, H. ve Ayaş, N. (2009). Doğrudan Yabancı Yatırımların İstihdam Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. İktisat, İşletme ve Finans, 24(275), 89-114.
• Wang, Q. (2015). Fixed-Effect Panel Threshold Model Using Stata. The Stata Journal, 15(1), 121-134.
• Yalman İ. N., Türkoğlu M. ve Yalman Y. (2015). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Dış Ticaret Politikalarının Önemi. International Conference On Eurasian Economies. SESSION 4C: Uluslararası Ticaret II. 461-468.