The Scope of the Companies’ Right of Establishment and Cross-Border Conversions After the Polbud Decision

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 2, 279 - 316, 25.01.2019

Murat Gürel

https://doi.org/10.32450/aacd.511945

Öz

The CJEU in its recent Polbud judgment (25.10.2017, C-106/16) stated that a
company, transferring solely its registered office to another Member State, may
invoke the freedom of establishment against the Member State of origin, even if it does
not pursue any genuine economic activity in the host Member State. In this paper after
a brief explanation of the concept of conversion, the Court's judgments on the right of
establishment of companies is summarised. The Vale and Polbud decisions and the
effects of these decisions are explained in detail. Lastly the effects of Polbud decision
to the Commission's “Proposal for a Directive amending Directive (EU) 2017/1132
as regards cross-border conversions, mergers and divisions” is briefly analyzed. 

Anahtar Kelimeler

Freedom of establishment, cross-border conversion, transfer of seat, registered seat, real seat

Polbud Kararı Sonrasında İş Kurma Serbestîsinin Kapsamı ve Şirketlerin Sınıraşan Tür Değişikliği

Öz

Avrupa Birliği Adalet Divanı, şirketlerin tür değiştirmesine ilişkin 25.10.2017
tarih ve C-106/16 sayılı Polbud kararında bir şirketin tescilli merkezini, fiilen
ekonomik faaliyette bulunmayacağı bir üye devlete taşımasını da iş kurma serbestîsi
kapsamında değerlendirmiştir. Divan’ın Polbud kararı sonrasında, iş kurma
serbestîsinin uygulama koşulları arasında yer alan başka bir üye devletin ekonomik
yaşamına istikrarlı ve devamlı surette katılması unsurunu terk ettiği görülmektedir.
Çalışmada öncelikle kısaca tür değiştirme işlemlerine değinilecek, ardından
sınıraşan tür değiştirmeye ilişkin Vale ve Polbud kararlarına kadarki Divan içtihadı
özetlenecektir. Devam eden başlıkta sınıraşan tür değiştirmeye ilişkin Vale ve Polbud
kararları ayrıntıları ile incelenecektir. Son olarak, Polbud kararının Komisyon’un
hazırladığı Şirketler Hukukuna İlişkin 2017/1132 sayılı Yönerge’de Sınıraşan Tür
Değiştirme, Birleşme ve Bölünme İşlemleri İle İlgili Değişiklik Yapılması Hakkında
Yönerge Taslağı’na etkisi kısaca değerlendirilecektir. 

Anahtar Kelimeler

İş kurma serbestîsi, sınıraşan tür değiştirme, merkez değişikliği, tescilli merkez, idare merkezi

Kaynakça

• Ansay, Tuğrul. “Yabancı Şirketlerin Serbest Yerleşimi ve Tanınması.” MHB 23, sayı 1-2 (2003): 1-18.
• Armour, John ve Ringe, Wolf-Georg. “European Company Law 1999-2010: Renaissance and Crisis.” CMLR 48, (2011): 125-174.
• Aygül, Musa. Milletlerarası Özel Hukukta Şirketlere Uygulanacak Hukukun Tespiti. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2007.
• Barnard, Catherine. The Substantive Law of the EU: The Four Freedoms. Oxford: Oxford University Press, 2016.
• Bayer, Walter ve Schmidt, Jessica. “Das Vale-Urteil des EuGH: Die endgültige Bestätigung der Niederlassungsfreiheit als „Formwechselfreiheit“.” ZIP (2012): 1481-1492.
• Bayer, Walter ve Schmidt, Jessica. “Grenzüberschreitende Mobilität von Gesellschaften: Formwechsel durch isolierte Satzungssitzverlegung.” ZIP (2017): 2225-2234.
• Behme, Caspar. “Europäisches Umwandlungsrecht – Stand und Perspektiven.” ZHR 182 (2018): 32-61.
• Biermeyer, Thomas. “Shaping the space of cross-border conversions in the EU. Between right and autonomy: VALE.” CML Rev. 50, (2013): 571-590.
• Çağlar, Hayrettin. “Avrupa Birliği Hukukuna Göre Şirketlerin Yerleşme Serbestisi ve Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’nın «Cartesio» Kararı.” içinde Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, Cilt 1. editörler Sabih Arkan, Cengiz Koçhisarlıoğlu, Süha Tanrıver, Kemal Şenocak, Burçak Yıldız, Murat Gürel, 623-638, Ankara: Turhan Kitabevi, 2010.
• Edwards, Vanessa/Farmer, Paul. “The Concept of Abuse in the Freedom of Establishment of Companies: a Case of Double Standards?” içinde Continuity and Change in EU Law – Essays in Honour of Sir Francis Jacobs, Editörler. Anthony Arnull, Piet Eeckhout ve Takis Trimidas, 205-227. Oxford: Oxford University Press, 2008.
• Feldhaus, Heiner. “Das Erfordernis wirtschaftlicher Inlandstätigkeit beim grenzüberschreitenden (Herein-) Formwechsel nach «Polbud».” BB (2017): 2819-2825.
• Göçmen, İlke. Avrupa Birliği Maddi Hukuku: İç Pazar. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2017.
• Grundmann, Stephan. European Company Law. Cambridge: Intersentia, 2017.
• Hansen, Jesper Lau. “The Vale Decision and the Court’s Case Law on the Nationality of Companies.” ECFR 10, no 1, (2013): 1-17.
• Kara, Etem. Avrupa Birliği’nde Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği. Ankara: Seçkin, 2014.
• Kavlak, Bengül. “Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararları Temelinde Avrupa Birliği Hukukunda Şirketlerin Yerleşme Özgürlüğü.” TBB Dergisi 30, no 134 (2017): 673-704.
• Kieninger, Eva-Maria. “Niederlassungsfreiheit als Freiheit der nachträglichen Rechtswahl.” NJW (2017): 3624-3627.
• Kindler, Peter. “Der reale Niederlassungsbegriff nach dem VALE-Urteil des EuGH.” EuZW (2012): 888-892.
• Kindler, Peter. “Unternehmensmobilitiät nach «Polbud»: Der grenzüberschreitende Formwechsel in Gestaltungspraxis und Rechtspolitik.” NZG (2018): 1-7.
• Lutter, Marcus ve Bayer, Walter ve Schmidt. Jessica. Europäisches Unternehmensund Kapitalmarktrecht. Berlin: De Gruyter, 2017.
• Lyal, Richard. “Cadbury Schweppes and Abuse: Comments.” içinde Prohibition of Abuse of Law, ed. Rita de la Feria ve Stefan Vogenauer, 427-434. Oxford: Hart Publishing, 2011.
• Meeusen, Johan. “Freedom of establishment, conflict of laws and the transfer of a company’s registered office: towards full cross-border corporate mobility in the internal market?” Journal of Private International Law 13, No. 2 (2017): 294-323.
• Mörsdorf, Oliver. “The Legal Mobility of Companies Within the European Union Through Cross-Border Conversion.” CMLR 49, (2012): 629-670.
• Mörsdorf, Oliver. “Nun also doch! – Die überraschende Umdeutung der Niederelassungsfreiheit zur Rechtswahlfreiheit durch den EUGH im Urteil Polbud.” ZIP (2017): 2381-2389.
• Özel, Sibel. “Avrupa Adalet Divanı'nın Inspire Art Kararı Üzerine bir İnceleme.” içinde Prof. Dr. Tuğrul Ansay’a Armağan, editörler Sabih Arkan, Aynur
• Yongalık, Başak Şit, 459-476. Ankara: Turhan Kitabevi 2006.
• Paschalidis, Paschalis. Freedom of Establishment and Private International Law for Corporations. Oxford: Oxford University Press, 2012.
• Poroy, Reha ve Tekinalp, Ünal ve Çamoğlu, Ersin. Ortaklıklar Hukuku I. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2014 (Anılış Tekinalp, et. al.)
• Roth, Günter H. “Das Ende der Briefkastengründung? – Vale contra Centros.” ZIP (2012): 1744-1745.
• Schollmeyer, Eberhard. “Von der Niederlassungsfreit zur Rechtsfreiheit?” ZGR (2018): 186-201.
• Schön, Wolfgang. “Das System der gesellschaftsrechtlichen Niederlassungsfreiheit nach VALE.” ZGR 43, Heft 3, (2013): 333-365.
• Stelmaszczyk, Peter. “Grenzüberschreitender Formwechsel durch isolierte Verlegung des Satzungssitzes-EUGH präzisiert den Anwendungsbereich der Niederlassungsfreiheit.” EuZW (2017): 890-893.
• Stiegler, Sascha. Grenzüberschreitende Sitzverlegungen nach deutschem und europäischem Recht. Köln: Carl Heymans Verlag, 2017.
• Stiegler, Sascha. “Grenzüberschreitender Formwechsel: Zulässigkeit eines Herausformwechsels.” AG, Heft 23 (2017): 846-852.
• Szydło, Marek. “The Right of Companies to Cross-Border Conversion under the TFEU Rules on Freedom of Establishment.” ECFR 7, no: 3 (2010): 414-443.
• Teichmann, Christoph. “Cartesio: Die Freiheit zum formwechselnden Wegzug.” ZIP (2009): 393-404.
• Teichmann, Christoph. “Gesellschaftrecht im System der Europäischen Niederlassungsfreiheit.” ZGR (2011): 639-689.
• Tekinalp, Gülören. “Milletlerarası Özel Hukukta Ortaklıkların Merkezi Kriteri AT Hukuku ve MÖHUK.” MHB 19, sayı 1-2 (1999-2000): 909-921.
• Vella, John. “Sparking Regulatory Competition in European Company Law: A Response.” içinde Prohibition of Abuse of Law, editörler Rita de la Feria ve
• Stefan Vogenauer, 127-136. Oxford: Hart Publishing, 2011.
• Verse, Dirk A. “Niederlassungsfreiheit und grenzüberschreitende Sitzverlegung - Zwischenbilanz nach «National Grid Indus» und «Vale».” ZEuP (2013): 458-495.
• Vossestein, Gert Jan. “Cross-Border Transfer of Seat and Conversion of Companies under the EC Treaty Provision on Freedom of Establishment.” European Company Law 6, (2009): 115-123.