OKUL MÜDÜRLERİNİN SOSYAL ADALET LİDERLİĞİ DAVRANIŞLARI İLE ÖĞRETMENLERİN İŞ DOYUMU ARASINDAKİ İLİŞKİ: KOLEKTİF ÖĞRETMEN YETERLİĞİNİN ARACI ROLÜ

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 66 - 92, 31.12.2023

Sena Koçak Mahmut Polatcan

Öz

Bu araştırma eğitim yöneticilerinin sosyal adalet liderliği düzeyi ile öğretmenlerin iş doyumu arasında olduğu düşünülen doğrudan ilişkide kolektif öğretmen yeterliğinin aracı etkisi ile dolaylı ilişkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma verileri Karabük ilinde görev yapan toplam 356 öğretmenden toplanmıştır. Mevcut çalışma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmış ve değişkenler arasındaki yapısal ilişkileri test etmek amacıyla yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul müdürlerinin sosyal adalet liderliği davranışlarıyla öğretmenlerin iş doyum düzeyleri arasındaki ilişki düşük düzeyde anlamlı ve pozitiftir ve kolektif öğretmen yeterliği aracılığıyla dolaylı ilişkisi bulunmaktadır. Buna göre mevcut araştırma modelinde kolektif öğretmen yeterliği kısmi aracılık rolü oynamaktadır. Araştırma bulguları, kolektif öğretmen yeterliğini teşvik etmenin, sosyal adalet liderlerinin öğretmen iş doyumunu artırmada rol oynadığını göstererek uluslararası alanyazına katkıda bulunmaktadır. Araştırma sonuçlarına bağlı olarak mevcut eğitim politikası ve politikanın uygulamasına dönük bazı çıkarımlar sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal adalet liderliği, İş doyumu, Kolektif öğretmen yeterliği, Öğretmen, Okul müdürü

Kaynakça

• ADAMS, Curt M. ve FORSYTH, Patrick. B. “Proximate Sources of Collective Teacher Efficacy”, Journal of Educational Administration, Cilt 44, Sayı 6, 2006, s. 625–642.
• ALBERT, David., ve LEVİNE, U. Daniel. (1988). “Teacher Satisfaction”, Peabody Journal of Education, Cilt 65, Sayı 3, 2008, s. 47-58.
• BALAY, Refik. “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 37, Sayı 2, 2004 s. 61-82.
• BANDURA, Albert. “Perceived Self-efficacy in Cognitive Development and Functioning”, Educational Psychologist, Cilt 28, Sayı 2, 1993, s. 117–148.
• BANDURA, Albert. Self-efficacy: The exercise of control. W.H. Freeman & Company, New York 1997.
• BANDURA, Albert. “Social Cognitive Theory: An Agentic Perspective”, Annual Review of Psychology, Cilt 52, Sayı 1, 2001, s. 1–26.
• BOGLER, Ronit. (2001). “The Influence of Leadership Style on Teacher Job Satisfaction.” Educational Administration Quarterly, Cilt 37, Sayı 5, 2001, s. 662–683.
• BOHN, Anita Perna ve SLEETER, Christine E. “Multicultural education and the Standards Movement: A Report from the Field”, Phi Delta Kappan, Cilt 82, Sayı 2, 2000, s. 156–161.
• BOURDİEU, Pierre. Homo academicus, Stanford University Press, California 1988.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, KILIÇ ÇAKMAK, Ebru, AKGÜN, Özcan Erkan, KARADENİZ, Şirin, ve DEMİREL, Funda. Eğitim bilimsel araştırma yöntemleri, Pegem Akademi, Ankara, 2012.
• CAPRARA, Gian. Vittorio, BARBARANELLİ, Claudio, STECA, Patrizia Steca, ve MALONE, Patrick S. (2006). “Teachers' Self-Efficacy Beliefs as Determinants of Job Satisfaction and Students' Academic Achievement: A Study at the School Level”. Journal of School Psychology, Cilt 44, Sayı 6, 2006, s. 473–490.
• CAN, Ertuğ, ve CAN, C. Işık. “Okul Yöneticilerinin Etik Dışı Uygulamalarının Belirlenmesi”, Journal of Social, Humanities and Admisnistrative Sciences, Cilt 5, Sayı 16, 2019, s. 406- 422.