Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretmen Bilişim Ağına (ÖBA) İlişkin Değerlendirmelerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 40 - 59, 31.12.2024

Ahmet Polatcan , Arife Ersoy

Öz

Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) platformuna ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden görüşme tekniği kullanılmıştır. 15 Sosyal Bilgiler öğretmeni ile görüşmeler yapılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; ÖBA kullanımında alınan eğitimlerin çevrim içi olmasından dolayı daha değerli olduğuna, zaman ve mekândan tasarruf sağladığına, mesleki anlamda ve kişisel gelişim açısından önemli katkıları olduğuna, erişimin kolay ve ulaşılabilir olduğuna, özellikle eğitimler ve hizmet içi eğitimler bölümlerinin kullanıldığı içeriklerin ses ve görüntü kalitelerinin yeterli olduğuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmenler; içeriklerin geliştirilmesi, sunucuların seçimine dikkat edilmesi ve öğretmenlerin katılımını arttıracak teşvik edici uygulamalara yer verilmesi gerektiği şeklinde öneriler sunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Öğretmen Bilişim Ağı, Mesleki Gelişim, Hizmet İçi Eğitim, Uzaktan Eğitim.

Etik Beyan

Araştırmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’nde belirtildiği üzere uyulması gereken bütün kurallara uyulmuştur. Ayrıca ilgili yönergenin “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” bölümünde yer alan eylemlerden hiçbiri gerçekleşmemiştir.

Kaynakça

• Akdağ, C. (2023). Öğretmen bilişim ağı (ÖBA) platformuna yönelik yönetici ve öğretmen algıları [Yüksek Lisans Tezi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü. Denizli.
• Andrade, D. (2015,). The benefits of educational technology. Tech & learning. https://www.techlearning.com/tl-advisor-blog/9059 adresinden 15 mayıs 2024 tarihinde erişilmiştir.
• Arıkan, B. (2022). Uzaktan eğitim sürecinde sosyal bilgiler öğretmenlerinin EBA canlı ders uygulamasına ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Arslan, H., & Şahin, İ. (2013). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin hizmetiçi eğitim kurslarına yönelik görüşleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 56–66.
• Ayaydın, Y. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde öğretim teknolojilerinin kullanımına ilişkin hizmet-içi ve hizmet-öncesi sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368–388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
• Başaran, M., Doğan, E., Karaoğlu, E., & Şahin, E. (2020). Koronavirüs (Covıd-19) pandemi sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 368–397.
• Bell, B., & Gilbert, J. (2005). Teacher development: A model from science education. Routledge.
• Burns, M. (2023). Distance education for teacher training: Modes, models, and methods. Education Development Center, Inc.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., & Çakmak, E. K. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Ceylan, V. K. & Gündoğdu, K. (2017). Öğretmenlerin e-içerik geliştirme becerileri: Bir hizmet içi eğitim deneyimi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 8(15), 48–74.
• Collis, B. & Jung, I. (2003). Uses of information and communication technologies in teacher education. Robinson, B. & Latchem, C. (eds.). In Teacher education through open and distance learning. world review of distance education and open learning (pp.171–192). Routledge, Falmer.
• Çiftçi, S., Taşkaya, S.M., & Alemdar, M. (2013). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler derslerinde aktif öğrenmenin başarı ve tutumlarına etkisi sınıf öğretmenlerinin Fatih Projesine ilişkin görüşleri. İlköğretim Çevrimiçi, 12, 227–240.
• Demirel, Ö., & Budak, Y. (2003). Öğretmenlerin hizmet içi eğitim ihtiyacı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 33(33), 62–81.
• Deniz, O. & Güneş, G. (2022) Sınıf öğretmenlerinin covid-19 sürecinde eğitim bilişim ağı’nı (EBA) kullanma durumları. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(1), 28-46.
• Dilekçi, A. (2023). Öğretmen bilişim ağı (ÖBA) eğitim içeriklerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 509–530. https://doi.org/10.51460/baebd.1249546
• Doğan, S., & Koçak, E. (2020). EBA sistemi bağlamında uzaktan eğitim faaliyetleri üzerine bir inceleme. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(14), 111–124.
• Dündar, R. & Yeşilyurt, S. (2020). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı özelinde uzaktan eğitime bakış açılarının değerlendirilmesi. International Journal of Social Science Research, 9(1), 79-95.
• Earley, P., & Bubb, S. (2007). Leading & managing continuing professional development: Developing people, developing schools. https://www.torrossa.com/en/resources/an/4912801 adresinden 22 mayıs 2024 tarihinde erişilmiştir.
• Fishman, B., Konstantopoulos, S., Kubitskey, B. W., Vath, R., Park, G., Johnson, H., & Edelson, D. C.
• (2013). Comparing the impact of online and face-to-face professional development in the context of curriculum implementation. Journal of Teacher Education, 64(5), 426–438.
• Gebel, S., & Bozkurt, A. T. (2022). Öğretmenlerin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen uzaktan hizmet içi eğitim faaliyetleri hakkındaki görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 42–62.
• Glynne, M. T. (2015). Exploring the efficacy of school-based professional development [Doctoral Dissertation]. Walden University.
• Golubev, O., & Testov, V. (2015). Network information technologies as a basis of new educational paradigm. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 214, 128–134.
• Gökdemir, A. (2020). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin eba (eğitim bilişim ağı)’ya yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aksaray: Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gören, S. Ç., Gök, F., Yalçın, M., Göregen, F., & Çalışkan, M. (2020). Küresel salgin sürecinde uzaktan eğitimin değerlendirilmesi: Ankara örneği. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 69–94. https://doi.org/10.37669/milliegitim.787145
• Guskey, T. R. (2000). Evaluating professional development. Corwin Press.
• Gültekin, M. & Çubukçu, Z. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin hizmet içi eğitime ilişkin görüşleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (19), 185–201.
• Güven, İ. (2012). Eğitimde 4+4+4 ve Fatih Projesi yasa tasarısı= reform mu?". İlköğretim Online, 11(3), 556-577.
• Haßler, B., Hennessy, S., Cross, A., Chileshe, E., & Machiko, B. (2015). School-based professional development in a developing context: Lessons learnt from a case study in Zambia. Professional Development in Education, 41(5), 806–825. https://doi.org/10.1080/19415257.2014.938355
• Healy, S., Block, M., & Judge, J. (2014). Certified adapted physical educators’ perceptions of advantages and disadvantages of online teacher development. Palaestra, 28(4), 14–16.
• Hennessy, S., Dragovic, T., & Warwick, P. (2018). A research-informed, school-based professional development workshop programme to promote dialogic teaching with interactive technologies. Professional Development in Education, 44(2), 145–168. https://doi.org/10.1080/19415257.2014.938355
• İnanoğlu, A. & Kabapınar, Y. (2023). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı’na (EBA) yönelik görüşlerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 13(3), 1818-1837.
• Karaevli, Ö. & Levent, F. (2022). Salgın sürecinde yapılan uzaktan eğitimlerin öğretmenlerin profesyonel gelişimlerine etkisine ilişkin görüşler. Milli Eğitim Dergisi, 51(233), 303–325. https://doi.org/10.37669/milliegitim.786842
• Karasolak, K., Tanriseven, I., & Konokman, G. Y. (2012). Öğretmenlerin hizmet içi eğitim etkinliklerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 997–1010.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62–80.
• Karatekin, K. Elvan, Ö. & Öztürk, D. (2015). Sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerinin fatih projesi hakkındaki düşünceleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 81–114.
• Kassem, M. A. M. (2018). The effect of a suggested in-service teacher training program based on MALL applications on developing EFL students' vocabulary acquisition. Journal of Language Teaching and Research, 9(2), 250–260. http://dx.doi.org/10.17507/jltr.0902.05
• Kartal, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) hakkındaki görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Lim, A. (2021). Educational Technology: How Important Is It In Today’s Education Industry? eLearning Industry.
• Lincoln, YS ve Guba, EG (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Park.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2012). Mesleki gelişim faaliyetleri. https://oygm.meb.gov.tr/www/mesleki-gelisim-tanitim/icerik/7 adresinden 15 mayıs 2024 tarihinde erişilmiştir.
• Mizell, H. (2010). Why professional development matters. Learning Forward.
• MEB. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg /Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf
• Merriam, (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev. Edr.). Ankara: Nobel.
• Nafsi, N. R. R., & Maryanti, R. (2022). Analysis of teacher skills in e-learning content development during distance learning during the Covid-19 pandemic. ASEAN Journal for Science Education, 1(1), 23–32.
• Okçu, S., Karakoç, G., Okçu, N. & Karakoç, G. (2023). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimi için öğretmen bilişim ağı (ÖBA). Rumeli Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 575–586. https://doi.org/10.29000/rumelide.1317098
• Öner, G. (2017). Sosyal bilgiler ve tarih derslerinde alternatif kaynak: eba.gov.tr. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 227-257.
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323–343.
• Palvia, S., Aeron, P., Gupta, P., Mahapatra, D., Parida, R., Rosner, R., & Sindhi, S. (2018). Online education: Worldwide status, challenges, trends, and implications. Journal of Global Information Technology Management, 21(4), 233–241. https://doi.org/10.1080/1097198X.2018.1542262
• Parlak, E., Sakarya, M., & Tok, F. D. (2023). Yönetici ve öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri: Öğretmen bilişim ağı (ÖBA) platformu örneği. Journal of Sustainable Education Studies, 4(2), 101–112.
• Poole, T., Fitzgerald, A., & Dann, C. (2020). Effective online professional development: Teacher perceptions, practices, and preferences [Preprint]. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-79141/v1
• Reeves, T. D., & Pedulla, J.J. (2013). Bolstering the impact of online professional development for teachers. The Journal of Educational Research & Policy Studies, 1, 55–60.
• Sikwibele, A. L., & Mungoo, J. K. (2009). Distance learning and teacher education in Botswana: Opportunities and challenges. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 10(4), 2–16. https://doi.org/10.19173/irrodl.v10i4.706
• Sun, A., & Chen, X. (2016). Online education and its effective practice: A research review. Journal of Information Technology Education: Research, 15, 157–190.
• Şahin-İzmirli, Ö., İzmirli, S., & Kırmacı, Ö. (2013). Teknoloji entegrasyonu için gerçekleştirilen mesleki gelişimin kara kutusunun incelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 759–777.
• Tan, L. S., & Ang, K. C. (2016). A school-based professional development programme for teachers of mathematical modelling in Singapore. Journal of Mathematics Teacher Education, 19(5), 399– 432. https://doi.org/10.1007/s10857-015-9305-z
• Tanberkan, H. (2015). İçerik analizinde geçerlik ve güvenirlik. https://prezi. com/yrhdpwinv3a/icerik-analizinde-gecerlik-ve-guvenirlik adresinden 20.04.2024 tarihinde alınmıştır.
• Tartuk, M., & Turan, İ. (2023). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin EBA dijital eğitim platformu’nun öğretimde kullanımına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 933–958. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1213850
• Tekin, O. (2020). Uzaktan eğitim kullanılan hizmet içi eğitim programlarına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(1), 20–35. https://doi.org/10.17244/eku.643224
• Trust T, Daniel G. K., & Jeffrey P. C. (2016). Together we are better: Professional learning networks for teachers. Computers & Education, 102, 15–34. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2016.06.007
• Türker, A. U. (1996). Türk eğitim sisteminde kız meslek lisesi müdürleri ve endüstri meslek lisesi müdürlerinin hizmet içi eğitim ile yetiştirilmeleri [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uçan, S. (2016). The role of continuous professional development of teachers in educational change: A literature review. Harran Education Journal, 1(1), 36–43. https://doi.org/10.22596/2016.0101.36.43
• Villegas-Reimers, E. (2003). Teacher professional development: An ınternational review of the literature. International Institute for Educational Planing, UNESCO.
• Wight, D., & Buston, K. (2003). Meeting needs but not changing goals: evaluation of in-service teacher training for sex education. Oxford Review of Education, 29(4), 521–543. https://doi.org/10.1080 /0305498032000153061
• Yalın, H. İ. (2001). Hizmetiçi eğitim programlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 150, 58–68. Yıldırım, A., & Simsek, H. (2016). Nitel araştırma yöntemleri (10 baskı). Seçkin Yayıncılık.