GEZİCİ ORMAN İŞÇİLERİNİN ÇALIŞMA ŞARTLARI VE KARŞILAŞTIKLARI İŞ PROBLEMLERİNİN ÖLÇEĞİ: İNEGÖL ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 64, 544 - 560, 31.12.2017

Serap Palaz Kemal Yıldız

Öz

Ormanlık alanlarda çalışan işçiler ve aileleri eğitim, barınma, güvenlik, ulaşım, sağlık, sosyal güvenlik, yetersiz sosyal ilişki ve düşük kazanç gibi konularda ciddi sorunlar yaşamaktadırlar. İlgili literatür incelendiğinde “tahtacı” olarak da bilenen mevsimlik çalışan gezici orman işlerine yönelik çalışmaların oldukça sınırlı olduğu görülmüştür. Bu araştırmanın amacı ampirik bir çalışma ile gezici orman işçilerinin iş problemlerini ölçeklendirmektir. Gezici gruplar halinde çalışan orman işçilerinin yaşam ve çalışma şartları, karşılaştıkları sorunlar ve iş kazaları hakkındaki görüşlerini tespit etmek üzere bir anket çalışması yapılmıştır. Bu çalışma ile hem bu işçilerin çalışma koşullarının ne olduğunun daha iyi kavranması hem de yaşadıkları problemlerin boyutunun ortaya konulması hedeflenmektedir. Araştırmanın birinci hipotezi gezici orman işçilerinin oldukça problemli şartlarda çalıştıklarıdır. Bir diğer hipotezimiz ise bu işçilerin iş problemlerinin fiziki ve sosyo-ekonomik olarak iki grup olarak sınıflanacağıdır. Ayrıca Türkiye’de ormanlık alanlarda oldukça zorlu şartlarda çocuk, kadın ve erkek ailece geçimlerini sağlamaya çalışan bu kesimi görünür kılmak ve onların çalışma şartları ve sorunlarının iyileştirilmesi için farkındalık yaratılması için önerilerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Gezici orman işçileri, çalışma koşulları, çalışma yaşamında karşılaşılan sorunlar, tahtacı

Kaynakça

• Arın, Süha (1977), Tahtacı Fatma belgeseli, https://www.youtube.com/watch?v=D62eCwcSIIU, 12.01.2017 Acar, H. Hulusi & Necmettin Şentürk (2014) Artvin yöresindeki orman işçilerinde işçi sağlığı üzerine bir araştırma, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 49, 25-40. Alkan, Süleyman (2014) Kırsal Nüfus Değişiminin, Ormanlar ve Ormancılık Üzerine Etkileri (Trabzon İli Örneği), Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 14(1), 69-78. Bilici, Ebru (2009) Orman Yangın Emniyet Yolları ve Şeritleri ile Orman Yol Şebekelerinin Entegrasyonu, Planlamaları ve Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma (Gelibolu Milli Parkı Örneği), İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Cilt 59, Sayı: 2, Seri A, 85-101. Bulut, Ümmü & Hüseyin Bal (2015) Sosyolojik Açıdan Tahtacı Grupların Araştırılması (Muğla Örneği), SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 36, Aralık 81-102. ÇSGB (2016) İşkollarına Göre Sendika üye Sayısı, www.csgb.gov.tr-media-3400-2016_temmuz_6356.pdf, [İndirme Tarihi: 05.01.2017] Daşdemir, İsmet & Seyda Kanburoğlu (2009) Devlet Orman İşletmelerinde Odun Hammaddesi Üretiminde Tahtacıların Rolü, II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi Bildiriler Kitabı., 196-205. Gökbayrak, Şenay (2005) Orman İşçilerinin Çalışma Koşullarından Kaynaklı Risk Faktörleri, Çalışma Ortamı Dergisi. Sayı: 78, Ocak-Şubat, 12-15. Gümüş, Selçuk & Yılmaz Türk. “Odun Hammaddesi Üretim İşçilerinde Bazı Sağlık ve Güvenlik Verilerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma”, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12(1), 2012, 20-27. İş Kanunu (4857 S.K.). 2003. Resmi Gazete, 25134, 10.06.2003. İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (2014). Resmi Gazete, 28976, 18.04.2014. Kanburoğlu, Şeyda. “Türkiye Orman İşletmeciliğinde Odun Hammaddesi Üretiminde Tahtacıların Rolü”, Yüksek Mühendislik Tezi, 2006. Menemencioğlu, Kayhan. “Ormancılıkta üretim işlerinde çalışma koşulları ve iş kazaları üzerine bir araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, Sayı: 2, 2006, 1-12. Menemencioğlu, Kayhan (2012) Tarım ve Orman İşçiliğinde Çalışma Yeri Koşulları ve Karşılaşılan Sorunlar, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2), 72-76. Orman Kanunu (6831 S.K.). 1956. Resmi Gazete, 9402, 31.08.1956. Orman ve Su İşleri Bakanlığı (2015) Türkiye’de Orman Varlığı, https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar/T%C3%BCrkiye%20Orman%20Varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-2015.pdf, [İndirme Tarihi: 07.01.2017] Öz, C. Selek & Enver Bulut (2013) Mevsimlik Tarım İşçilerinin Türk Hukuk Sistemi İçerisindeki Yeri, Çalışma Dünyası Dergisi, 1:1, , 94-111. Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik (2008) Resmi Gazete, 26986, 03.09.2008.