Fethiye Körfezi’nde Kullanılan Paraketa ve Bazı Olta Takımlarının Yapısal Özelliklerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 4, 467 - 478, 01.12.2020

Celalettin Aydın , Hakan Kaykaç , Zafer Tosunoğlu

https://doi.org/10.22392/actaquatr.707690

Öz

Bu çalışmada, Fethiye Körfezi’nde faaliyet gösteren S.S. Fethiye ve S.S. Göcek-İnlice Su Ürünleri Kooperatiflerine kayıtlı teknelerde kullanılan paraketa ve bazı ticari olta takımının teknik özellikleri, operasyon yöntemleri ve av kompozisyonlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Takımların teknik özellikleri, donam ve operasyonel özellikleri, avcılık dönemleri ile yakaladıkları hedef ve ıskarta türlere ait bilgiler, balıkçılarla yapılan yüz yüze görüşmeler aracılığıyla ve av araçlarının yerinde incelenmesiyle belirlenmiştir. 27’si Fethiye, 31’i Göcek-İnlice Su Ürünleri Kooperatifi olmak üzere toplam 58 teknenin paraketa takımı kullandığı tespit edilmiştir. Ana bedende kullanılan materyal ve iğne büyüklüğüne bağlı olarak, paraketa takımları kalın, ince ve kılıç paraketası olarak üç grupta sınıflandırılmıştır. Paraketa takımlarının kullanılan toplam iğne sayısı 32725 olup, bunun 17400’ü Fethiye, 15325’inin ise Göcek-İnlice Su Ürünleri Kooperatifi’nde kayıtlı teknelerce kullanılmaktadır. Ticari amaçlı kullanılan olta takımlarında Ø 0,80-1,00 mm poliamid misina ve 7-9 numara büyüklüğünde düz yuvarlak boyunlu J-tipi iğneler kullanılmaktadır. Kalın paraketanın hedef türleri lahoz (Epinephelus aeneus), grida (Epinephelus marginatus), fangri (Pagrus pagrus) ve sinagrit (Dentex dentex), ince paraketanın ise sargoz (Diplodus sargus), çipura (Sparus aurata) ve karagöz (Diplodus vulgaris)’dür. Kılıç pareketası ise türe özgü bir av aracı olduğundan bu takım hedef türü olan kılıç balığının (Xiphias gladius) adı ile isimlendirilmiştir. Olta takımları ile sinagrit, lahoz, akya (Lichia amia) ve fangri türleri hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fethiye Körfezi, Göcek, pareketa, olta takımı

Destekleyen Kurum

Arcadia Fonu ve Cambridge Koruma Girişimi’nin

Proje Numarası

ELP

Teşekkür

Bu çalışma; Lisbet Rausing ve Peter Baldwin’ın sahip olduğu Arcadia Fonu ve Cambridge Üniversitesi bünyesindeki Cambridge Koruma Girişimi’nin desteği ile kurulan Endangered Landscapes Program (Tehdit Altındaki Coğrafyalar Programı) çerçevesinde Akdeniz Koruma Derneği tarafından Türkiye’de yürütülen proje kapsamında yapılmıştır. Katkılarından dolayı proje yürütücüsü Zafer Kızılkaya’ya teşekkür ederiz

Investigation of Structural Featutes of Longline and Some Hand Line Used in Fethiye Bay

Öz

In this study, it was aimed to investigate the technical characteristics, operation methods, catch composition of longline, and hand line by registered in Fethiye and S.S. Göcek-İnlice Fishing Cooperative in Fethiye Bay. The technical specification, equipment, and operational features of the fishing gears, using periods, the target and discard species were obtained through face-to-face interviews (questionnaires) and on-site examination of fishing gear. A total of 58 fishing boats (27 in Fethiye and 31 in Göcek-İnlice Fisheries Cooperative), used longline in Fethiye Bay. Longline was classified into three groups as thick, thin and swordfish longline based on mainline and needle size. The total number of needles belonging the longline was 32725 which 17400 in Fethiye and 15325 in Göcek-İnlice Fisheries Cooperative. Hand lines, used for commercial purpose, mainline iswas Ø 0.80-1.00 polyamide material and the needle is J-type, 7-9 no, short or long straight and round neck. While white grouper (Epinephelus aeneus), dusky grouper (Epinephelus marginatus), common sea bream (Pagrus pagrus), common dentex (Dentex dentex) were targeted with thick longline, White seabream (Diplodus sargus), gilthead seabream (Sparus aurata) and common two-banded sea bream (Diplodus vulgaris) were with thick longline. The swordfish (Xiphias gladius) is the specific longline; therefore, it is named after the target fish. Besides white grouper, common dentex and leer fish (Lichia amia) were targeted in hand line

Anahtar Kelimeler

Fethiye Bay, Göcek, longline, line fishing

Proje Numarası

ELP

Kaynakça

• Akyol, O., & Ceyhan, T. (2010). Türkiye Denizlerinde Kullanılan Pelajik Kılıç Paragatları. E.Ü. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 27(4), 149-156.
• Ayaz, A., Öztekin, A., & Cengiz, Ö. (2012). Gökçeada ve Bozcaada’da (Kuzey Ege Denizi) kullanılan uzatma ağlarının yapısal özellikleri. GÜFBED/GUSTIJ, 2 (2),104-111.
• Aydın, M., & Doyuk, S.A. (2012). Türkiye’deki kılıç (Xiphias gladius), tulina (Thunnus alalunga), yazılı orkinos (Euthynnus alletteratus) avcılığı. Ordu Üniversitesi Bilim Teknik Dergisi, 2(1), 1-12
• Başkale, E., Katılmış, Y., Azmaz, M., & Polat, F. (2012). Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi Tür ve Habitat İzleme Projesi Kapsamında Fethiye Kumsal Alanlarında Deniz Kaplumbağaları (Caretta caretta, Chelonia mydas) Populasyonlarının Araştırılması İzlenmesi ve Korunması Projesi. Pamukkale Bilim Merkezi Derneği Danışmanlık ve Organizasyon İktisadi İşletmesi. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Ankara, 49 s.
• Bjordal, A., & Lokkeborg S. (1996). Longling, Fishing New Books Ltd. 170p.
• Can, Ö. (2012). Evaluating the economic benefits of environmental improvements in Göcek bay using choice experiment method. The Graduate School of Natural and Applied Sciences of Middle East Technical University. In Partial Fulfilment of the Requirements for the Degree of Master of Science in Environmental Engineering, Ankara, 119 p.
• Ceyhan, T., & Akyol, O. (2014). On the Turkish Surface Longline Fishery Targeting Swordfish in the Eastern Mediterranean Sea. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 14, 825-830.
• Erdem, M., & Akyol, O. (2005). Fethiye yöresinde (Akdeniz) paraketeyle kılıç (Xiphias gladius Linnaeus, 1758) avcılığı üzerine bir ön çalışma. E.U. Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 22(1-2), 201-204.
• FAO, (1978). FAO Catalogue of Fishing Gear Designs. Fishing News Books Ltd., Farnham, Surrey, England, 160 p.
• FishBase, (2020) www.fishbase.org (Retrived from 10 March, 2020).
• Güçlüsoy, H., 2016. Marine and Coastal Protected Areas of Turkish Levantine Coasts (Eastern Mediterranean). Turan, C., Salihoğlu, B., Özgür Özbek, E., Öztürk, B. (Eds.). The Turkish Part of the Mediterranean Sea; Marine Biodiversity, Fisheries, Conservation and Governance. Turkish Marine Research Foundation (TUDAV), Publication No. 43, Istanbul, Turkey, 520-535.
• Gülşahin, A. & Soykan, O. (2017). Catch composition, length-weight relationship and discard ratios of commercial longline fishery in the Eastern Mediterranean. Cahiers de Biologie Marine, 58, 1-7. DOI: 10.21411/CBM.A.B3268672.
• Anonim, (1998). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/19863.pdf. (Retrived from 10 March, 2020).
• Anonim (2018). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180529-20.htm (Retrived from 10 March, 2020).
• Kara, A. (2004). Av araçlarının markalanması ve Türkiye’de uygulanabilirliği üzerine öneriler. E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 21(1-2), 157-165.
• Kınacıgil, H.T., Aydın, İ., Soykan, O. & Sağlam, C. (2015). Orta Ege Denizi Paragat Avcılığında Hedef Dışı Av ve Hedef Dışı Avı Azaltmaya Yönelik Olarak Farklı İğne Uygulamaları. TÜBİTAK-TOVAG 213O269 no’lu proje raporu, 45s.
• Nedelec, C. (1975). FAO Catalogue of Small-Scale Fishing Gear. Fishing News (Books) Ltd., Surrey, England, 191 p.
• Okudan, E.S., Demir, V., Kalkan, E., & Karhan, S.U. (2011). Anchoring Damage on Seagrass Meadows in Fethiye-Göcek Specially Protected Area (Eastern Mediterranean Sea, Turkey). Journal of Coastal Research, 61, 417-420.
• Özdemir, S., Erdem, Y., & Sümer, Ç. (2007). Dip paraketesinde kullanılan iki farklı yemin balık davranışları ve av verimi yönünden karşılaştırılması. C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi, 3(2), 177-182.
• Özgür, E. (2004). Fethiye Bölgesi’ndeki resiflerde macrobenthic omurgasızlar. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Deniz Biyolojisi Programı, İstanbul, 48 s.
• Salman, A., (2016). Cephalopods of the Turkish Mediterranean Coast. Turan, C., Salihoğlu, B., Özgür Özbek, E., Öztürk, B. (Eds.). The Turkish Part of the Mediterranean Sea; Marine Biodiversity, Fisheries, Conservation and Governance. Turkish Marine Research Foundation (TUDAV), Publication No. 43, İstanbul, Turkey, 198-204.
• Soykan, O & Kınacıgil, H.T. (2013). Setlining for European Seabass (Dicentrarchus labrax, Linnaeus, 1758); technical features and bait preference. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 30 (2), 45-49. DOI: 10.12714/egejfas.2013.30.2.01.
• Soykan, O., Aydın, İ. & Kınacıgil, H. T. (2016). A preliminary study on the potential use of an alternative bait for demersal longline fishery; Sepietta sp. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 33(2), 163-167. DOI: 10.12714/egejfas.2016.33.2.11.
• Tüzen, T., Ceyhan, T., Akyol, O., Özkan, C.M., 2013. Fethiye yöresinde (Akdeniz) pelajik Kılıç balığı paraketalarının av verimini arttırmak için kullanılan ışık çubukları üzerine denemeler. Ege J Fish Aqua Sci 30(3): 133-137 (2013).
• Ünlüoğlu, A., Cihangir, B., Yılmaz, F., Tıraşın, E.M., Bizsel, K.C., Özdaş, H., Akçalı, B., Güçlüsoy, H., Can, E., Cihangir, H.A., Kavcıoğlu, R., Kabaoğlu, G., 2007. Göcek Körfezi ve Civarı Kıyı ve Deniz Alanları Tür ve Habitatlarının Tespiti Projesi. Final Raporu, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, 52 s.