Çevre ve Çekirdek İşgücünün Çalışma Koşullarına İlişkin Değerlendirme: Tekstil Sektörü Üzerine Bir Alan Araştırması*

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 522 - 541, 31.12.2023

Sıla Meltem Arman Türkmen , Levent Şahin

https://doi.org/10.22466/acusbd.1390900

Öz

İçinde bulunulan ekonomik, kültürel, siyasi koşullar işgücü piyasasının özelliklerini belirlemektedir. Endüstri sonrası dönem, emeğin yaşadığı değişim nedeniyle birçok alanda araştırma konusu olan ve önemi noktasında hemfikre varılan bir niteliğe sahiptir. Çevre ve çekirdek işgücü kavramları, küreselleşmenin emek piyasası üzerindeki etkisi ile işgücünün parçalanma sürecinin eserleridir. Çalışmanın amacı, çevre ve çekirdek işgücünün çalışma koşullarını incelemek; çalışma şekli, gelir ve sosyal güvenlik durumu, işyerinin özellikleri, kariyer durumu konularında benzer yönlerini ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Çalışma koşullarının işgücü tarafından değerlendirilmesi, çıkan sonuçların literatürle uyumluluk noktası teori ve pratiğin ilişkisi açısından önem arz eder. Araştırmanın kapsamı; İstanbul ilinde, imalat sanayiinde, tekstil/hazır giyim alanında istihdam edilen ücretli çalışanlardır. Araştırmaya katılan çalışanların demografik özellikleri ve çalışma koşullarına ilişkin verdikleri cevapların (bulguların) dağılımının net biçimde görülebilmesi için frekans analizi uygulanmış ve yüzde değerlerini gösteren frekans tabloları oluşturulmuştur. Çalışmada, çevre ve çekirdek işgücünün, çalışma koşulları, eğitim, nitelik açısından birbirinden farklı özelliklere sahip olduğu, literatür başlığında belirtilen tanımlama ve açıklamalara paralel özelliklere sahip olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Çekirdek İşgücü, Çevre İşgücü, Çalışma Koşulları

Assessment of Working Conditions of Peripheral and Core Workforce: A Field Study on Textile Industry

Öz

The current economic, cultural, and political conditions determine the characteristics of the labor market. The post-industrial period is a subject of research in many fields, and its importance is agreed upon due to the changes experienced by labor. The concepts of peripheral and core labor force are artifacts of the impact of globalization on the labor market and the fragmentation process of the labor force.The aim of the study is to examine the working conditions of the peripheral and core workforce and to reveal their similarities and differences in terms of working style, income and social security status, workplace characteristics, and career status. The evaluation of working conditions by the labor force and the compatibility of the results with the literature are important in terms of the relationship between theory and practice. The scope of the research is wage earners employed in the textile/ready-to-wear sector in the manufacturing industry in Istanbul. Frequency analysis was applied in the research. In the study, it was concluded that the peripheral and core workforce have different characteristics in terms of working conditions, education, and qualifications, and that they have characteristics parallel to the definitions and explanations stated in the title of the literature.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Core Workforce, Peripheral Workforce, Working Conditions

Kaynakça

• Atkinson, J. (1984). Manpower strategies for flexible organisations. Personel Management, 16, 28-31.
• Çelik, A. (2007). Eğreti emek-parçalanan sınıf. Birikim Dergisi, 217, 122-133.
• Deery, M. & Jago L. K. (2002). The core and the periphery: An examination of the flexible workforce model in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 21, 339-351.
• Dyer, S. (1998). Flexibility flexibility models: A critical analysis. International Journal of Manpower, 220-247.
• Eraslan, İ.H., Bakan, İ. ve Helvacıoğlu Kuyucu, A. D. (2008). Türk tekstil ve hazır giyim sektörünün uluslararası rekabetçilik düzeyinin analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 265-300.
• Hakim, C. Core and periphery ın employers workforce strategies: Evidence from the 1987 E.L.U.S. Survey. Work, Employment& Society, 4(2), 157-188.
• Kazgan, G. (2015). Küreselleşme ve ulus devlet. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kesici, M. R. (2013). Emek piyasaları. Dipnot Yayınları.
• Koray, M. (2012). Sosyal politika. İmge Kitabevi.
• Lordoğlu, K. ve Özkaplan, N. (2014). Çalışma iktisadı. Der Yayınları.
• Özveri, M. (2014). Alt işveren (taşeron) sermayenin örgütlü işgücüne başkaldırısıdır. DİS-KAR Dergisi, 2, 28-37. Şenkal, A. (2007). Küreselleşme sürecinde sosyal politika. Alfa Yayınları.
• Şimşek, B. (2000). İşgücü piyasalarının küreselleşmesi ve küresel işgücü piyasasında ulusal işgücü piyasalarının yeri. İş, Güç-Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2(1), https://www.isguc.org/index.php?p=article&id=85&cilt=2&sayi=1&yil=2000 adresinden 12.09.2023 tarihinde alınmıştır.
• Toptaş, H. (2016). Devletin dönüşümü, kamusal alan ve işçi sınıfı. Emek Araştırma Dergisi (GEAD), 7(9), 21-42. Tuzcu, G. (2021). Eğitim ekonomisi. Pegem Akademi.
• Uyanık, Y. (1993). Bazı Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de iş piyasasının düzenlenmesinde istihdam kurumlarının fonksiyonlarının mukayeseli olarak analizi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Yılmaz, T. ve Sarpkaya, R. (2023). Eğitim ekonomisi: eleştirel bir yaklaşım (2. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Uyanık, Y. (1999). Dualist (ikili) işgücü piyasası teorisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(3), 1-8.
• Uyanık, Y. (2015). İstihdam, işgücü piyasası ve endüstri ilişkileri. E. Yazıcı (Ed.), Klasikten küresele endüstri ilişkileri. Orion Kitabevi.
• Yalınpala, J. (2002). Küreselleşmenin emek piyasası ve istihdam üzerindeki etkileri. A. Soyak (Der), Küreselleşme, iktisadi yönelimler ve sosyopolitik karşıtlıklar (263-304) içinde. Om Yayınevi.
• Yorgun, S. (2005). Küreselleşme sürecinde Türk sendikacılığına yeni yönelişler ve alternatif öneriler. Çalışma ve Toplum, 3(6), 137-162.
• Yüceol, H. M. (2005). Küreselleşme, yoksulluk ve emek piyasası politikaları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 493-512.