ADİ ORTAKLIĞIN TÜZEL KİŞİLİĞİNİN BULUNMAMASININ ARABULUCULUK BAKIMINDAN SONUÇLARI

Yıl 2020, Sayı: 64, 565 - 583, 16.07.2020

Ömer Ali Girgin

Öz

Çalışmanın amacı, adi ortaklığın taraf olduğu arabuluculuk faaliyetinin özelliklerini tespit etmektir. Diğer şirket türlerinin temeli olarak kabul edilen adi ortaklık, tüzel kişiliği haiz olmaması başta olmak üzere çeşitli yönleriyle ticaret şirketlerinden ayrılmaktadır. Bu sebeple adi ortaklık, özellikle ortakların iç ilişkileri, medeni hukuk ve usul hukuku yönünden ortaklığın ehliyetleri, ortaklığın dışa karşı temsili ve ortakların ortaklık borçlarından sorumlulukları bakımından özel bir konumdadır. Diğer yandan, alternatif uyuşmazlık çözüm metotlarından biri olan arabuluculuk Türkiye’de 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 2013 yılında yürürlüğe girmesinden bu yana uygulanmaktadır. Yakın tarihte yürürlüğe giren düzenlemelerle bazı iş ve ticari uyuşmazlıklar için arabuluculuğun dava şartı haline getirilmesiyle arabuluculuk müessesesinin önemi ve uygulaması artmıştır. Uygulamada adi ortaklığın taraf olduğu arabuluculuk faaliyetiyle ilgili tereddütler olduğu gözlemlenmektedir. Bu çerçevede çalışmada adi ortaklığın arabuluculukta taraf olarak bulunmasının sonuçları mevzuat, öğreti ve içtihatlar ışığında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Adi ortaklık, adi ortaklıkta temsil, arabuluculuk, dava arkadaşlığı, müteselsil sorumluluk

Kaynakça

• Akıntürk, T., Müteselsil Borçluluk, Ankara, 1971.
• Ansay, T., Adi Şirket Dernek ve Ticaret Şirketleri, Başnur, Ankara, 1967.
• Aşkan, C., Adi Şirketin Yönetimi, Adil, Ankara, 2003.
• Atış, İ., “Arabuluculuk Uygulamasında Gizlilik İlkesinin Uygulanması ve Önemi”, Sakarya İktisat Dergisi, C. 8, S. 1, 2019.
• Ayar, A., Adi Ortaklıkta İç ve Dış İlişkiler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2015.
• Azaklı Arslan, B., Medeni Usul Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk, Yetkin, Ankara, 2018.
• Barlas, N., Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, Vedat, İstanbul, 2012.
• Baştürk, Ş./Yıldız Bağdoğan, S./Kılkış, İ., “Türkiye’de Toplu İş Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Sisteminin Etkinliği Üzerine Bir Analiz”, Sosyal Güvenlik Dergisi, S. 1, 2018.
• Belgesay, M. R., Hukuki Muamelelerde Temsil, Rıza Koşkun, İstanbul, 1941.
• Bilgili, F., “Adi Ortaklıkların Fiil Ehliyeti”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, Birinci Cilt, Beta, İstanbul, 2002.
• Bilgili, F., Türk Ortaklıklar Hukukunda Gizli Ortaklık İlişkileri, Seçkin, Ankara, 2003.
• Bilgili, F./Demirkapı, E., Şirketler Hukuku, Dora, Bursa, 2013.
• Bora, Ö., Arabuluculuk Sözleşmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2019.
• Büyükay, F., Arabuluculuk Anlaşma Belgesi ve İcra Edilebilirlik Şerhi, Adalet, Ankara, 2018.
• Cankat, R., “Alman Ticaret Kanunu Hükümleri Uyarınca Gizli Ortaklık”, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, Cilt I, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Sayı, C. 22, S. 3, 2016.
• Canyürek, M., Müteselsil Borçlulukta İç ve Dış İlişkiler, Vedat, İstanbul, 2003.
• Çetin, R. “Adi Şirketlerin Genel Özellikleri ve Bu Şirketlerin Vergilendirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, S. 26, 2016.
• Demir, Ş., “Arabuluculuğun Aşamaları: Başlangıç Aşaması”, Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, Ed.: Ali Yeşilırmak/Elif Kısmet Kekeç/Alper Bulur, Ankara, 2019.
• Demir, Ş., “Arabuluculuk Arkadaşlığı”, Ankara Barosu Dergisi, S. 2, 2013, ss. 291-314
• Doğanay, Y. Ü., Adi Şirket Akdi, Kutulmuş, İstanbul, 1963.
• Feyzioğlu, N., Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1, Fakülteler, İstanbul, 1976.
• Girgin, Ö. A., 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Adi Ortaklıkta Temsil ve Borçlardan Sorumluluk, On İki Levha, İstanbul, 2019, 2. Baskı.
• Goodman, A., Effective Mediation Advocacy, Birleşik Krallık, Mediation Publishing, 2016.
• Karahan, S./Akın, M., Şirketler Hukuku, Konya, 2012.
• Karayalçın, Y., Ticaret Hukuku Cilt 2: Şirketler Hukuku, Ankara, 1973.
• Kıyak, E., “Arabuluculuk Sonucunda Ulaşılan Anlaşma Belgesinin Hukuki Niteliği”, TAAD, Y. 6, S. 21, 2015.
• Kocayusufpaşaoğlu, N./Hatemi, H./Serozan, R./Arpacı, A., Borçlar Hukuku Genel Bölüm (Borçlar Hukukuna Giriş, Hukukî İşlem, Sözleşme), İstanbul, 2014.
• Koçyiğit, İ./Bulur, A., Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk, Ankara, 2019, s. 61.
• Kumkale, R., “Adi Ortaklığın Vergilendirilmesi ve Belge Düzeni”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 12, S. 134, 2017.
• Narbay, Ş./Deliduman, S., “Alman Federal Mahkemesinin (Dış-) Adi Şirketin Hak ve Taraf Ehliyetine Sahip Olduğuna İlişkin 29.01.2001 Tarihli Kararı”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, Birinci Cilt, İstanbul, Beta, 2002.
• Oğuzman, K./ Öz, T., Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1, Vedat, İstanbul, 2014.
• Oğuzman, K./ Öz, T., Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 2, Filiz, İstanbul, 2013.
• Özenli, S., Uygulamada Adi Ortaklık ve Neden Olduğu Davalar, Kazancı, Ankara, 1988.
• Poroy, R./Tekinalp, Ü./Çamoğlu, E., Ortaklıklar Hukuku, Vedat, İstanbul, 2014.
• Pulaşlı, H., Şirketler Hukuku Şerhi, Adalet, Ankara, 2015.
• Şahin Caner, A., Türk Borçlar Kanunu’nda Müteselsil Borçluluk, On İki Levha, İstanbul, 2017.
• Şener, O. H., Adi Ortaklık, Yetkin, Ankara, 2008.
• Tanrıver, S., “Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk”, TBBD, S. 64, 2006.
• Tekinay S./Akman, S./Burcuoğlu, H./Altop, A., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, 1993.
• Uzun, P./Uğur, A., “Adi Ortaklık Kavramı ve 29.01.2001 Tarihli Alman Federal Mahkemesi Kararı Işığında Adi Ortaklığa Tüzel Kişilik Tanınması”, Kazancı Hukuk Araştırmaları Dergisi, S. 1.
• von Tuhr, A., Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, Çev.: Cevat Edege, Olgaç, Ankara, 1983.
• Yalman, M./ Taylan, E., Adi Ortaklık, Olgaç, Ankara, 1976.
• Yazıcı Tıktık, Ç., “Arabuluculuk Sürecinin Temel İlkeleri”, Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, Ed.: Ali Yeşilırmak/Elif Kısmet Kekeç/Alper Bulur, Ankara, 2019.
• Yeşilırmak, A., “Arabulucu Kimdir?”, Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, Ed.: Ali Yeşilırmak/Elif Kısmet Kekeç/Alper Bulur, Ankara 2019.
• A. Yeşilırmak, “Arabuluculuğun Aşamaları: Sonuç/Anlaşma Aşaması”, Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, Ed.: Ali Yeşilırmak/Elif Kısmet Kekeç/Alper Bulur, Ankara, 2019.