The Problem of Jurisdiction in Lawsuits Against the Cancellation of Candidate Driving Licences and the Approach of Administrative Courts to the Issue

Yıl 2025, Sayı: 74, 75 - 110, 17.04.2025

Mustafa Avcı , Hüseyin Bilgin

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1676545

Öz

Upon the determination that young people between the ages of 18-24 mostly cause accidents in traffic accidents in our country, the need to make a regulation regarding those who will obtain a driver's licence for the first time has come to the agenda. Accordingly, the concept of candidate driving was legally regulated in 2013 with the amendment made in the Highway Traffic Law No. 2918 with the idea that those who obtain a driver's licence for the first time should be accepted as candidate drivers for a certain period of time. However, the aforementioned regulation does not include a provision on the reasons for the cancellation of the candidate driver's licence. It is stipulated that the reasons for the cancellation of the candidate driver's licence shall be regulated by the Regulation. In 2015, the reasons for the cancellation of the candidate driver's licence were included in the candidate driving article regulated in the Road Traffic Regulation. The procedures regarding the cancellation of the candidate driver's licence are administrative procedures. It has been determined by the consistent decisions of the Court of Dispute that the lawsuits to be filed against these transactions should be filed in administrative jurisdictions.
In this study, the reasons for the cancellation of the learner driver's licence and the decisions rendered by the administrative jurisdictions in the lawsuits filed by the persons whose learner driver's licences were cancelled due to these reasons are examined. Based on the aforementioned decisions, the problems arising in practice are included and various opinions and suggestions are given in order to solve these problems.

Anahtar Kelimeler

Candidate driver , candidate driving licence , regional administrative court , appeal , Council of State , Court of Dispute

ADAY SÜRÜCÜ BELGELERİNİN İPTALİ İŞLEMLERİNE KARŞI AÇILAN DAVALARDA GÖREVLİ YARGI YOLU SORUNU VE İDARİ YARGI YERLERİNİN KONUYA YAKLAŞIMI

Öz

Ülkemizde yaşanan trafik kazalarında daha çok 18-24 yaş arasındaki gençlerin kazaya neden olduğunun tespiti üzerine, ilk defa sürücü belgesi alacak kişilere ilişkin bir düzenleme yapılma ihtiyacı gündeme gelmiştir. Buna bağlı olarak ilk defa sürücü belgesi alanların belli bir süre aday sürücü olarak kabul edilmesi gerektiği düşüncesinden hareketle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda yapılan değişiklikle 2013 yılında aday sürücülük kavramı yasal olarak düzenlemiştir. Ancak anılan düzenlemede aday sürücü belgesinin iptal nedenleri hakkında bir hükme yer verilmemiştir. Aday sürücü belgesinin iptal nedenlerinin Yönetmelikle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır. 2015 yılında Karayolları Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen aday sürücülük maddesi ile aday sürücü belgesinin iptal nedenlerine yer verilmiştir. Aday sürücü belgesinin iptaline ilişkin işlemler idari işlemlerdir. Bu işlemlere karşı açılacak olan davaların idari yargı yerlerinde açılması gerektiği Uyuşmazlık Mahkemesinin istikrar kazanan kararları ile belirlenmiştir.
Çalışmada aday sürücü belgesinin iptal nedenleri ile bu nedenlerle aday sürücü belgesi iptal edilen kişilerin açtıkları davalarda idari yargı yerlerince verilen kararlar incelenmiştir. Anılan kararlardan hareketle uygulamada ortaya çıkan sorunlara yer verilmiş ve bu sorunların çözümü adına çeşitli görüş ve önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aday sürücü , aday sürücü belgesi , bölge idare mahkemesi , istinaf , Danıştay , Uyuşmazlık Mahkemesi

Kaynakça

• Akyılmaz B / Sezginer M / Kaya C, Türk İdari Yargılama Hukuku, Savaş Yayınevi, 4. Baskı, Ankara 2020.
• Avcı M / Bilgin H, “Alkollü Araç Kullanımı Nedeniyle Sürücü Belgesine Geçici Süreli El Konulması İşlemlerinde Görevli Yargı Yeri Sorunu Üzerine Bir İnceleme”, Yıl:7, Sayı:14, Aralık 2019, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, ss. 25-66.
• Avcı M / Bilgin H, “Alkollü Araç Kullanımı Nedeniyle Sürücü Belgesine Geçici Süreli El Konulması İşlemleri Üzerine Bir İnceleme”, Yıl:7, Sayı:13, Haziran 2019, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, ss. 129-166.
• Ay İ.D., Bölge İdare Mahkemelerinin Kararları Arası Aykırılığın Giderilmesi, 1. Baskı, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2025.
• Bilgin H, 99 Soruda İdari Yargıda İstinaf Başvuru Rehberi, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• Bilgin H, “Bölge İdare Mahkemesi Kararları Arasındaki Aykırılık ve Uyuşmazlığın Giderilmesi Sorunu”, C. XXV, S. 3, 2021, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 637-686.
• Bilgin H, Bölge İdare Mahkemelerinin Kesin Kararları Arasında İçtihat Farklılığı, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2021
• Bilgin H, “Son Yasal Değişiklikler Bağlamında İdari Yargıda “Israr” Kararı”, C. 28, S. 1, 2020, SÜHFD., ss. 75-125.
• Çağlayan R, İdari Yargılama Hukuku, Seçkin Yayınevi, Güncellenmiş 16. Baskı, Ankara 2025.
• Güzel O, Türk İdari Yargılama Hukukunda Temyiz, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Ankara 2024.
• Çınarlı S, İdari Yargılamada İstinaf ve Bölge İdare Mahkemeleri, Seçkin Yayınevi, 4. Baskı, Ankara 2022.
• Sağlam M, “ Uyuşmazlık Mahkemesinin Tarihçesi, Türk Yargı Sistemindeki Yeri, Kurulma Sebepleri, Yapısı ve Çalışma Yöntemi”, Ulusal Uyuşmazlık Yargısı Sempozyumu, Uyuşmazlık Mahkemesi Yayınları, Ankara 2016, ss. 61-87.
• Saygın E, “Adli İdari Sistemi – İdari Rejim Ayrımı ve İdari Rejimde Uyuşmazlık Mahkemesinin Yeri”, Ulusal Uyuşmazlık Yargısı Sempozyumu, Uyuşmazlık Mahkemesi Yayınları, Ankara 2016, ss. 91-107.
• Uysal Z, İdari Yargıda İçtihat Aykırılığının Önlenmesi ve Giderilmesi Usulü, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2021.
• Yeşil U, Türk Yargı Sisteminde Görev ve Hüküm Uyuşmazlıklarının Çözüm Usulü, Uyuşmazlık Mahkemesi Yayınları, Ankara 2016.