Belediye Hizmetlerinden Memnuniyet Ve Yerel Seçim Sonuçları Arasındaki İlişki: 2014 Yerel Seçimleri Örneği

Yıl 2021, , 203 - 228, 30.06.2021

Hüseyin Korkut

https://doi.org/10.31679/adamakademi.915501

Öz

Türkiye’de siyaset bilimi alanında çalışan akademisyenler ve araştırmacılar sık sık genel seçimler ve yerel ya da diğer bir deyişle mahalli idareler seçimlerinin birbirinden çok farklı atmosferde yapılan seçimler olduğunu belirtmektedirler. Genel kanı, genel seçimlerde uluslararası politika, makroekonomik politikalar ve ulusal siyasi tartışmaların daha belirleyici olması iken yerel seçimlerde belediye başkanının özellikleri, belediye hizmetlerinden memnuniyet ve diğer yerel faktörlerin etkili olacağıdır. Ayrıca, belediye yönetimi ile siyasi iktidarın aynı partiden olmasının hizmetleri arttıracağı ya da kolaylaştıracağı yönünde kamuoyunda bir algı da mevcut görünmektedir. Bu çalışma TÜİK tarafından 2013 yılı Kasım ayında tüm Türkiye’de il düzeyinde yapılan Yaşam Memnuniyeti Araştırması verilerini kullanarak 2009-2014 yerel seçimleri sonucunda ortaya çıkan belediyeyi yöneten partinin il bazındaki oy farkının belediye hizmetlerinden memnuniyet düzeyi ile ne oranda açıklanabileceğini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için korelasyon ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre bazı belediye hizmetlerinden memnuniyet düzeyinin seçim sonuçları üzerinde sınırlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu etki etnik siyasetin seçim sonuçları üzerinde çok baskın bir etkisinin görüldüğü Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesinde bazı iller örneklemden çıkarıldığında daha belirgin olarak ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yerel Seçimler, Yerel Yönetimler, Belediye Hizmetleri, Hizmet Memnuniyeti

Relationship Between Satisfaction Level From Municipal Services Local Election Results: Case Of 2014 Local Elections

Öz

Academicians and researchers in political sciences in Turkey often state that general parliamentary elections and local/municipal elections are conducted in a very different atmosphere. It is the common belief in these circles that the identity/personality of the mayor, satisfaction from municipal services and other local factors are more determinant in the local elections while international politics, macroeconomic policies and domestic political issues are more important in general elections. In addition, there seems to be a perception in public opinion that the services might be increased or improved if the mayor and central government are from the same political party. This study, using the Life Satisfaction Research data set conducted in province level across Turkey in November 2013 by Turkish Statistical Agency, aims to determine if the vote difference for the incumbent mayors between 2009 and 2014 local elections can be explained with the level of satisfaction from municipal services. Correlation and multiple regression analysis are used to achieve this goal. According to results of the study, a limited effect of the satisfaction from municipal services on vote difference of incumbent mayors is found. However, this effect turns out to be greater when the data related to certain South Eastern and Eastern provinces where ethnic politics play much more dominant role on the election results are excluded from the analysis.

Anahtar Kelimeler

Local Elections, Local Governments, Municipal Services, Service Satisfaction

Kaynakça

• Adaman, F. & Çarkoğlu A. (2000). Türkiye’de Yerel ve Merkezi Yönetimlerde Hizmetlerden Tatmin, Patronaj İlişkileri ve Reform, İstanbul: TESEV Yayınları.
• Akgün B. (2002). Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven. Ankara: Nobel Yayınları.
• Aktaş, Ş. (2013). Belediye Hizmetlerinden Duyulan Memnuniyetin Oy Verme Davranışına Etkisi: İnegöl Belediyesi örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Beşel, F. (2015). 2013 Yılı Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarının il bazlı ekonomik, sosyal ve siyasi analizi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 227-236.
• Coşkun, B. & Çetin, M. (2019). Yerel seçimlerde seçmen davranışını etkileyen faktörler: Muş Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6), 241-255.
• Çaha, Ö., Toprak, M. & Dalmış İ. (2002). Seçmenin Parti Tercihinde Rol Oynayan Faktörler (Kırıkkale Örneği), Der. Ö. Çaha, Seçmen Davranışı ve Siyasal Partiler, İstanbul: Gendaş Yayınları, 116‐141.
• Çalışır, V. (2017). Kırda Siyasal Davranış: Çukurova Örneği, OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 145-156.
• Doğan, A. & Göksel G. (2010). Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 159-187.
• Doğan, A. & Göker, G. (2013). Siyasal İletişim Araştırmaları. 1. Basım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Downs, A. (1957). An Economic Theory of Democracy, New York: Harper and Row.
• Dündar, H. Ç. (2014). Kamu ve belediye hizmetlerinin yerel seçime etkisi. http://www.tepav.org.tr/upload/files/13996478365.Kamu_ve_Belediye_Hizmetlerinin_Yerel_Secime_Etkisi.pdf. Son erişim tarihi,17.11.2015.
• Ercins, G. (2007). Türkiye’de Sosyo-Ekonomik Faktörlere Bağlı Olarak Değişen Seçmen Davranışı, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(2), 25-40.
• Eryılmaz, B. (2010). Kamu Yönetimi, Okutman Yayıncılık, Ankara.
• Göker, G. & Doğan, A. (2015). Yerel Seçimlerde Aday Faktörü: Elazığ Seçmenin Aday Profili Beklentileri Üzerine Bir Araştırma, Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, 2(2), 43-59.
• Göküş, M. & Karayıldırım, Ş. (2012). Vatandaşların Belediye Hizmetlerinden Memnuniyeti: Karatay Belediyesi Örneği, Türk İdare Dergisi, 474, 127-142.
• Görmez, K. & Sancak, H. Ö. (2010). Türkiye’de Yerel Siyasette Seçmen davranışının dönüşümü: Ankara Büyükşehir Belediyesi örneği. Parlak, B. (der), Yerel Yönetimler, Yerel Siyaset ve Kentsel Politikalar, Bursa: Dora Yayıncılık, 79-103.
• Gujarati, D. N., & Porter, D. C. (2018). Temel ekonometri (Çev. Ü. Şenesen ve G. G. Şenesen). Literatür Yayıncılık.
• Güllüpınar, H., Diker, E. & Aslan, E.S. (2013). Oy verme Yaklaşımları Bağlamında Aday Merkezli Seçmen Tercihi Üzerine Deneysel Bir Araştırma. Akademik Bakış Antalya Dergisi. 35(2), 1-21.
• Gümüş, B. (2006). Eğitim Düzeyinin Seçmen Davranışındaki Rolü ve Antalya Örnek Olayı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gümüşoğlu, Ş., Erdem, S., Kavrukkoca, G., & Özdağoğlu, A. (2003). Belediyelerde Beklenen Algılanan Hizmet Kalitesinin Servqual Modeli ile Ölçülmesi ve Muğla İlinde Bir Uygulama. İçinde: 3. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, 19-20.
• Kalaycıoğlu, E. (2014). Türkiye’de Seçmen Davranışı, Şimdi Neler Olacak, Toplumsal Düşünce Enstitüsü Raporu, 1-12.
• Kalender, A. (2005). Siyasal İletişim Seçmenler ve İkna Stratejileri, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Kavas, A. (2017). Belediye Hizmetleri ve Seçmen Davranışı İlişkisi Üzerine Bir Araştırma: Ankara Yenimahalle ve Altındağ İlçe Belediyeleri Örneği, Mülkiye Dergisi, 41(4), 75-112.
• Kılıç, E. A. (2012). Seçmenlerin Oy Verme Davranışlarında Etkili Olan Siyasal Faktörlere İlişkin Bir Araştırma: Ankara Örneği. 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler, 2, 179-221.
• Koçak, H. (2009). Küreselleşme ve Yerelleşme Çağında Yerel Demokrasi ve Kent Yaşamı, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 133-142.
• Koçak, H. (2011). 29 Mart 2009 Yerel Sonuçlarının Siyasal Tercihlerinin Değişimine Etkisi: Afyonkarahisar ve Aydın İllerinin Karşılaştırmalı Analizi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 31-45.
• Sezer, Ö. & Vural, T. (2010). Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Devletin Değişen Rolü ve Merkezi Yönetim ile Yerel Yönetimler Arasında Yetki ve Görev Paylaşımı, Maliye Dergisi, 159, 203-219.
• Sitembölükbaşı, Ş. (2001). Parti Seçmenlerinin Siyasal Yönelimlerine Etki Eden Sosyo-Ekonomik Faktörler, Nobel Yayınları, Ankara.
• Teyyare, E. & Avcı, M. (2016). Yerel Seçimlerde Seçmen Davranışlar: 2014 Yerel Seçimleri ve Zonguldak Örneği, Sosyal, Ekonomik ve yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 51-76.
• Topal, B., Şahin, H. & Topal, B. (2019). “Belediye Hizmetlerinden Memnuniyetin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma: Simav Belediyesi Örneği”, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 5–13.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2013). İl Düzeyinde Yaşam Memnuniyeti 2013. Ankara: TÜİK.
• Usta, R. & Memiş, L. (2010). Belediye Hizmetlerinde Kalite, Giresun Belediyesi Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15, 333-335.
• YSK (2014). Yüksek Seçim Kurulu, 2014 yerel seçim sonuçları, 26.05.2014, http://www.ysk.gov.tr