YARATICI DRAMA YÖNTEMİNİN YAZMA KAYGISINA, YAZMAYA YÖNELİK TUTUMUNA VE YAZMA ÖZ YETERLİĞİNE ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 25, 31.12.2022

Metin Özber , Cüneyit Akar , Nur Leman Balbağ

Öz

Bu araştırma, ilkokul 4. Sınıf öğrencilerine yaratıcı drama tekniği uygulanarak oluşturulan yazma çalışmalarının onların yazma kaygısına, yazma öz yeterliğine, yazmaya yönelik tutumlarına etkisini ve öğrenciler ile öğretmenin bu sürece yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Karma yöntemin ilk aşamasında deneysel bir çalışma yapılmıştır. İkinci aşamasında ise uygulama yapılan grubun ve öğretmenin sürece yönelik görüşleri alınmıştır. Araştırma örneklemini gelişigüzel örnekleme türünde seçilmiş olup bir ilkokulun 4. Sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmada, araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu, yazma öz yeterlik ölçeği, yazma kaygısı ölçeği, tutum ölçeği ve açık uçlu form kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda yaratıcı drama tekniğiyle oluşturulan yazma çalışmalarıyla öğrencilerin yazma kaygısı, yazma öz yeterliği ve yazmaya yönelik tutum ön test-son test ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Ayrıca okunan kitap sayısı ile yazma kaygısı, yazma öz yeterliği ve yazmaya yönelik tutum arasında orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel bölümünde ise öğrencilerin sürece yönelik görüşleri, keyif alma durumları, değişim ve öneri temaları altında toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yazma kaygısı, yazma öz yeterliği, yazmaya yönelik tutum, yaratıcı drama.

Kaynakça

• Akar, C. ve Özber, M. (2018). İlkokul Öğrencilerinin Yazma Öz Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 75-89.
• Akar Vural, R. ve Somers, J. W. (2011). Hümanist İlköğretim Programları İçin İlköğretimde Drama: Kuram ve Uygulama. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Akoğuz, M. (2002). İletişim Becerilerinin Geliştirilmesinde Yaratıcı Dramanın Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aşılıoğlu, B. ve Özkan, E. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Yazma Kaygılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Diyarbakır Örneği. International Journal of Social Science, 6(6), 83-111.
• Ateş, A. ve Akaydın, Ş. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Yazma Kaygılarının İncelenmesi: Malatya İli Örneği. Journal of Language and Literature, 15, 24-38.
• Aydin, S. (2013). Second Life as a Foreign Language Learning Environment: A Review of Research. Turkish Online Journal of Distance Education, 14(1), 53-63.
• Aydın, İ. S., İnnalı, H. O., Batar, M. ve Çakır, H. (2013). Öğretmen Adaylarının Yazılı Anlatım Öz Yeterliklerine İlişkin Ölçek Geliştirme Çalışması. Turkish Studies, 8(8), 139-160.
• Bruning, G. ve Horn, C. (2000). Developing Motivation to Write. Educational Psychologist. 35(1), 25-37.
• Bulut, P. (2017). The Effect of Primary School Students’ Writing Attitudes and Writing Self-efficacy Beliefs on Their Summary Writing Achievement. International Electronic Journal of Elementary Education, 10(2), 281-285.
• Büyükikiz, K. K. (2012). Türkçeyi İkinci Dil Olarak Öğrenen Yabancılar İçin Yazma Becerisi Öz Yeterlik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlilik Ve Güvenilirlik Çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 69-80.
• Canıtezer A. (2014). 8. Sınıf Öğrencilerinin Yazma Motivasyonu İle Yazılı Anlatım Beceri Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. CA: Sage Publications.
• Daly, J. A. (1985). Writing Apprehension. M. ROSE (Ed.), When A Writer Can’t Write: Studies İn Writer’s Block And Other Composing Process Problems. New York: Guilford Press.
• Daoud, S. A. (1998). How To Motivate EFL Learning and Teaching of Academic Writing By Cross-Cultural Exchanges. English For Specific Purposes, 17(4), 391-412.
• Demir, T. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerileri ile Yazma Öz Yeterlik Algısı ve Başarı Amaç Yönelimi Türleri İlişkisinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirel, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Frankel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education. NY: Mcgraw-Hill.
• Güler, İ. K. (2008). İlköğretim Dördüncü Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Drama Yönteminin Etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Güneş, F., Kuşdemir, Y. ve Bulut, P. (2017). Yazma Öz Yeterlik Ölçeğinin Psikometrik Özellikleri. International Journal of Social Science, 58(2), 101-114. Göçer, A. (2012). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yetizleme Çalışmalarıyla Oluşturdukları Metinlerin Metinlerarasılık: Dilsel Metinlerin Kullanılması Açısından İncelenmesi. Uluslararası Online Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 184-195.
• Gönen, M. Ve Dalkılıç, N. U. (2009). Çocuk Eğitiminde Yaratıcı Drama. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Guthrie, L. F. ve Richardson, S. (1995). Turned on to Language Arts: Computer Literacy in the Primary Grades. Educational Leadership, 53(2), 14-18.
• Güler, İ. K. (2008). İlköğretim Dördüncü Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Drama Yönteminin Etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Güleryüz, H. (2002). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı. Ankara: Pegem Akademi.
• Güneş, F., Kuşdemir, Y. ve Bulut, P. (2017). Yazma Öz Yeterlik Ölçeğinin Psikometrik Özellikleri. International Journal of Social Science, 58(2), 101-114.
• Güven, A. (2012). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Türkçe Derslerinde Drama Yönteminin Kullanımı Üzerine Nitel Bir Çalışma. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 1(2), 52-62.
• Hakkoymaz, S. (2017). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Yazma Kaygıları Arasındaki İlişki. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 24-38.
• Hidi, S. Ve Boscolo, P. (2006). Motivation and Writing. Handbook of Writing Research, 144(157), 304-310.
• Kalaycı, D. ve Erdoğan, T. (2017). Sınıf ve Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazma Kaygılarının İncelenmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 16(64), 1480-1495.
• Kara, Ö. T. (2010). Dramayla Öykü Oluşturma Yönteminin İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Öğretimine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Karadağ, E. ve Çalışkan, N. (2006). İlköğretim Birinci Kademe Öğrencilerinin Drama Yöntemine Karşı Tutumlarının Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 45-57.
• Karakaya, İ. ve Ülper, H. (2011). Yazma Kaygısı Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Yazma Kaygısının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 691-707.
• Karatay, H. (2011). Süreç Temelli Yazma Modelleri: Planlı Yazma ve Değerlendirme. M. Özbay (Ed.), Yazma Eğitimi (ss. 21-49). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Kavcar, C., Sever, S. ve Oğuzkan, F. (1995). Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin.
• Kırmızı, F. S. (2009). Türkçe Dersinde Yaratıcı Drama Yöntemine Dayalı Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Yazmaya Yönelik Tutuma Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 4(7), 51-68.
• Krashen, S. D. (1993). The Case For Free Voluntary Reading. Canadian Modern Language Review, 50(1), 72-82.
• Kuşdemir, Y., Şahin, D. ve Bulut, P. (2016) Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yazma Kaygılarının İncelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016(7), 100-109.
• Manay, E. B., Türkel, A. ve Savaş, B. (2017). Kelime Ağı Yönteminin İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Yazmaya Yönelik Tutumlarına ve Yazma Öz Yeterlik Algısına Etkisi. Electronic Turkish Studies, 12(14). 257-284.
• Mata, L. (2011). Motivation for Reading and Writing in Kingergarten Children. Reading Psychology, 32, 272–299.
• Meece, J. ve Miller, S. (1999). Changes in Elementary School Children’s Achievement Goals For Reading and Writing: Results of a Longitudinal and İntervention Study. Scientific Studies of Reading, 3, 207–229.
• Miller, S. D. ve Meece, J. L. (1997). Enhancing Elementary Students' Motivation to Read and Write: A Classroom İntervention Study. The Journal of Educational Research, 90(5), 286-299.
• Oral, G. (2008). Yine Yazı Yazıyoruz. Ankara: Pegem Akademi.
• Özbay, M. (2011). Yazma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Özbay, M. ve Zorbaz, K. Z. (2011). Daly-Miller'ın Yazma Kaygısı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 33-48.
• Özonat, Z. (2015). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Yazma Öz Yeterlik Algıları. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 207-220.
• Pajares, F. ve Valiante, G. (1997). Influence of Self-Efficacy on Elementary Students’ Writing. The Journal of Educational Research, 90, 353–360.
• Peker, Ş. (2015). Yazılı Anlatım Becerilerinin Geliştirilmesinde Yaratıcı Drama Tekniklerinden Özel Mülkiyet Tekniğinin Yaratıcı Yazma Yaklaşımı ile Karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• San, İ. (2002). Yaratıcı Drama - Eğitsel Boyutları: Yaratıcı Drama/1985-1995/ Yazılar. Ankara: Naturel Kitap Yayıncılık.
• Sarkhoush, H. (2013). Relationship Among Iranian EFL Learners’ Self-efficacy in Writing, Attitude Towards Writing, Writing Apprehension and Writing Performance. Journal of Language Teaching and Research, 4(5), 1126– 1132.
• Schunk, H. D. (2009). Learning Theories an Educational Perspective (Öğrenme Teorileri Eğitimsel bir Bakışla). Ankara: Nobel Yayınevi. Senemoğlu, N. (2011). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Sevim, O. ve Özdemir Erem, N. H. (2013). Yaratıcı Drama Tekniğinin Öğrencilerin Yazma Kaygıları Üzerindeki Etkileri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 975-992.
• Sözer, E. (1996). Üniversitelerde Öğrenim Gören Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 7-21.
• Şengül, M. (2011). İlköğretim II. Kademe Türkçe Öğretiminde Yazma Becerilerine Yönelik Öğretim ve Ölçme-Değerlendirme Yaklaşımlarının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Tan, E. T. (2003). Fonetik Alfabenin Bulunuşundan Matbaanın İcadına Kadar Olan Süreçte El yazısı Gelişimi ve Çağdaş Tipografiye Katkıları. Ankara: Palmiye Yayınevi.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel.
• Türkel, A. (2011). Yaratıcı Dramanın Yaratıcı Yazma Başarısına ve Yazmaya Karşı Tutuma Etkisi: İlköğretim 8. Sınıf. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Özbay, M. ve Zorbaz, K. Z. (2011). Daly-Miller'ın Yazma Kaygısı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 33-48.
• Yalçın, S. D. (1998). Yazma Eğitiminde Yeni Bir Araştırma Alanı: Yaratıcı Yazarlık, s. 145-152, Türkçenin Öğretimi ve Eğitimi Sempozyum Bildiriler, ALİ TÖMER Gaziantep Şubesi Yayını.
• Yaman, E. (2008). Yazma Sanatı. Ankara: Savaş.
• Yıldız, M. ve Kaman, Ş. (2016). İlköğretim (2-6. Sınıf) Öğrencilerinin Okuma ve Yazma Tutumlarının İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 507-522.
• Yıldız, N. (2016). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Yazma Tutum ve Tutukluğunun Yazma Başarısına Etkisi. Turkish Studies, 11(9), 979-992.