Yabancıların Türkçe Öğretimi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 46 - 59, 28.12.2023

Hasan Kavruk , Yasin Aktaş

Öz

Bu çalışmanın amacı yabancıların Türkçe öğretimi sürecini incelemektir. Bu amaçla, geçmişten günümüze bu kişilerin Türkçe öğretimine ilişkin olarak yazmış oldukları çeşitli eserler doküman incelemesi yöntemiyle araştırılmış ve Türkçe öğretiminde yabancıların ne tür eserlerle nasıl bir yol izledikleri hakkında çıkarımlarda bulunulmuştur. İncelenen dokümanlar, Türkçe öğretimine ilişkin olarak ortaya konmuş farklı kaynakça çalışmaları aracılığıyla ya da doğrudan literatür taraması neticesinde elde edilmiştir. Bu çalışmaların içerikleri incelenerek eserlerde takip edilen yöntemlerle ilgili çeşitli sonuçlara ulaşılmıştır. İncelenme neticesinde yabancıların Türkçeyi çoğunlukla yabancı dil olarak öğrettikleri, bunu yaparken iletişimi ve kültürü ön planda tuttukları, Türkçenin doğru sesletimine önem verdikleri ve Türkçe öğretiminde bu unsurları temel aldıkları görülmektedir. Bu amaçla dil bilgisi kitapları yazdıkları, dil yapılarının öğretimi için çeşitli bağlamlar oluşturdukları, diyaloglara sıklıkla yer verdikleri ve kendi dillerinde olup Türkçede olmayan yapıları da ele aldıkları ulaşılan sonuçlar arasındadır. Bununla birlikte tüm bu öğretim sürecinde aracı dil destekli bir öğretim yaptıkları ve çoğunlukla da İngilizce ya da kendi ana dillerinden yararlandıkları ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yabancıların Türkçe öğretimi, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, yabancı dil öğretimi

Kaynakça

• Aarsen, J. & Backus, A. (2001). Colloquial Turkish: The complete course for beginners. Routledge.
• Arslan, M. (2012). Tarihî süreçte Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi-öğrenimi çalışmaları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 167–188.
• Aykaç, N. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminin genel tarihçesi ve bu alanda kullanılan yöntemler. Turkish Studies, 10(3), 161–174.
• Barker, W. B. (1854a). A practical grammar of the Turkish language: With dialogues and vocabulary. Bernard Quaritch.
• Barker, W. B. (1854b). A reading book of the Turkish language: With a grammar and vocabulary. James Madden.
• Bayraktar, N. (2003). Yabancılara Türkçe öğretiminin tarihsel gelişimi. Dil Dergisi, 119, 58–71.
• Biçer, N. (2012). Hunlardan günümüze yabancılara Türkçe öğretimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4), 107–133.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27–40.
• Buran, A. (2017). Türk diline gönül verenler-Yabancı türkologlar (A. Buran (ed.); 3rd ed.). Akçağ Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (29th ed.). Pegem Akademi.
• Çiftçi, Ö. & Demirci, R. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimiyle ilgili bir kaynakça denemesi. Turkish Studies, 13(28), 265–339. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13725.
• Demir Atalay, T. (2023). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde hazırlanmış bilimsel kitap ve ders kitapları. Bezgek Yabancılara Türkçe Öğretimi Dergisi, 2(2), 87–98. https://doi.org/10.56987/bezgek.23.
• Doğan, S. & Ayaz, H. (2017). XIX. Yüzyılda Batı’da yabancılara Osmanlı Türkçesi öğretimi: W. B. Barker örneği. Külliyat Osmanlı Araştırmaları Dergisi, 1, 62–84.
• Ellis, D. & Morris, R. C. (1995). Just enough Turkish. NTC Publishing.
• Erdem, İ. (2009). Yabancılara Türkçe öğretimiyle ilgili bir kaynakça denemesi. Turkish Studies, 4(3), 887–937.
• Eren, H. (2018). Türklük bilimi sözlüğü-I. Yabancı türkologlar (2nd ed.).
• Göçer, A. & Moğul, S. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ilgili çalışmalara genel bir bakış. Turkish Studies, 6(3), 797–810.
• Göçer, A., Tabak, G. & Coşkun, A. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kaynakçası. Türklük Bilimi Araştırmaları, 32, 73–126.
• Güneş, İ. T. (2018). Thomas Vaughan’ın “A Grammar of the Turkish Language” kitabındaki örnek atasözleri. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 1(1), 7–15.
• Hagopian, V. H. (1907). A practical method of learning the Ottoman-Turkish language. Julius Groos.
• Hopkins, F. L. (1877). Elementary grammar of the Turkish language. Trübner & Co.
• Kahriman, R., Dağtaş, A., Çapoğlu, E. & Ateşal, Z. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kaynakçası. Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 80–132.
• Kornfilt, J. (1997). Turkish-Descriptive Grammar. Routledge.
• Lewis, G. (1967). Turkish grammar (2nd ed.). Oxford University Press.
• Lewis, G. (1991). Turkish (5th ed.). Hodder and Stoughton.
• Mert, O. (2002). Türkçenin eğitim ve öğretimi üzerine bir bibliyografya denemesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 9(19), 349–381.
• Özkan, U. B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi (4th ed.). Pegem Akademi.
• Saraç, H. (2019). Göstergeler sistemi olarak dilde toplumların dünya görüşünün yansıması. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 44, 273–289.
• Tarbet, H. (2016). Turkish phrasebook and dictionary (4th ed.). HarperCollins.
• Thomas, L. V. (1986). Elementary Turkish (N. Itkowitz (ed.)). Dover Publications.
• Underhill, R. (1976). Turkish grammar. MIT Press.
• Üstüner, A. (2017). Türkçenin tarihî gelişmesi (2nd ed.). Bilge Kültür Sanat.
• Wells, C. (1880). A practical grammar of the Turkish language: As spoken and written. Bernard Quaritch.
• Yeşilyurt, E. (2015). Osmanlı döneminde İngilizlere Türkçe öğretimi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Yıldız, H. (2019). Thomas Vaughan’ın A Grammar of the Turkish Language Adlı Eseri-İnceleme, Gramer, Söz Varlığı. Kırklareli Üniversitesi.