Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin tıbbi hatalara ilişkin tutumları ile hasta güvenliği tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Yıl 2022, , 240 - 249, 31.12.2022

Durdane Yılmaz Güven , Şenay Şener Özalp

https://doi.org/10.30569/adiyamansaglik.1125794

Öz

Amaç: Bu çalışma, cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin tıbbi hatalara ilişkin tutumları ile hasta güvenliği tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı.

Gereç ve Yöntem: Çalışma 197 hemşire ile yürütüldü. Araştırmanın verileri sosyo-demografik özellikler formu, “Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği” ve “Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği” ile toplandı.

Bulgular: Katılımcıların “Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği” toplam puan ortalaması 3,58±0,35, “Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği” toplam puan ortalaması 3,39±0,43 olarak belirlendi. Çalışmada, cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin tıbbi hatalara karşı tutumları ile hasta güvenliği tutumları arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde bir ilişki olduğu görüldü (r=0,235; p<0,05).

Sonuç: Cerrahi servisinde çalışan hemşirelerin tıbbi hatalara karşı tutumları ile hasta güvenliği tutumlarının ilişkili olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler

Hasta güvenliği, Hemşire, Tıbbi hata, Tutum, Cerrahi hemşireliği

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

Proje Numarası

Proje kapsamında yapılmamıştır.

Investigation of the relationship between the attitudes of nurses working in surgical clinics towards medical errors and their attitudes towards patient safety

Öz

Aim: This study was conducted as a descriptive study to examine the relationship between the attitudes of nurses working in surgical clinics towards medical errors and their attitudes towards patient safety.

Materials and Methods:ResultsResultsed with 197 nurses. The data of the study were collected with socio-demographic characteristics form, "Attitude Scale in Medical Errors" and "Patient Safety Attitude Scale".

Results: The total mean score of the participants on the "Attitude Scale in Medical Errors" was 3.58±0.35, the total mean score on the "Patient Safety Attitude Scale" was determined as 3.39±0.43. In the study, it was observed that there was a weak positive correlation between the attitudes of nurses working in surgical clinics towards medical errors and their attitudes towards patient safety (r=0.235; p<0.05).

Conclusion: It was determined that the attitudes of nurses working in the surgical service towards medical errors and their attitudes towards patient safety were related.

Anahtar Kelimeler

Medical error, Patient safety, Nurse, Attitude, Surgical nursing

Proje Numarası

Proje kapsamında yapılmamıştır.

Kaynakça

• JCAHO. 2006. Sentinel event statistics, URL: ttp://www.jointcommission. org/Library/T M_hysicians/mp_11_06. htm. 2006.
• Institute of Medicine (IOM). 2000. Toerr is human: building a safer health system.
• Johnson SP, Adkinson JM, Chung KC. Addressing medical errors in hand surgery. J Hand Surg Am. 2014;39(9):1877-1882. https://doi.org/10.1016/j.jhsa.2014.01.027
• Erer S. Sağlık hizmetlerinde sorumluluğun paylaşılması. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010; 36(1): 33-38.
• Ertem G, Oksel E, Akbıyık A. Hatalı tıbbi uygulamalar (malpraktis) ile ilgili retrospektif bir inceleme. Dirim Tıp Gazetesi. 2009;84(1):1-10.
• Güleç D, İntepeler Seren Ş. Tıbbi hatalarda tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2013; 15(3): 26-41.
• Korkmazer F, Yıldız A, Ekingen E. Sağlık personeli hasta güvenliği kültürü algılarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2016;4(2):141-154.
• Yönt GH. Hasta güvenliği kültürü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2011; 27(1):77-82.
• World Health Organization (WHO). 2020. Fact File, 10 Facts on Patient Safety. Erişim:20.02.2020. http://www.who.int/features/factfiles/patient_safety/patient_safety_ facts/en
• Cebeci F, Gürsoy E, Tekin Gündüz S. (2012). Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Eğilimlerinin Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;15(3):188-196.
• Özkaya N, Elbüken B. Sağlık profesyonellerinin hatalı tıbbi uygulamalarından doğan yasal sorumlulukları: hekim haricindeki sağlık meslekleri özelinde, Sağlık ve Sosyal Politikalara Bakış Dergisi. 2018;109-132.
• Özata M, Altunkan H. Hastanelerde tıbbi hata görülme sıklıkları, tıbbi hata türleri ve tıbbi hata nedenlerinin belirlenmesi: Konya örneği. Tıp Araştırmaları Dergisi. 2010;2:100-111.
• Hughes RG, Clancy CM. Nurses' role in patient safety. Journal of Nursing Care Quality. 2009;24(1):1-4.
• IOM (Instıtue of Medıcıne). Committee on the work environment for nurses and patient safety; keeping patient safe: transforming the work environment of nurses. Washington, DC: National Academy Press, 2003
• Andsoy I, Kar G, Öztürk Ö. (2014). Hemşirelerin tıbbi hata eğilimlerine yönelik bir çalışma. Journal of Health Science and Profession-HSP. 2014;1(1):17-27.
• Işık O, Akbolat M, Çetin M, ve ark. (2012). Hemşirelerin bakış açısıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. Taf Preventive Medicine Buletin. 2012;11(4): 421-430.
• Saygın T, Keklik B. Tıbbi hata nedenleri üzerine bir araştırma: Isparta ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2014;17(2): 99-118.
• Ross C, Rogers C, King C. Safety culture and an invisible nursing workload. Collegian. 2019;26(1):1-7.
• Bilazer FN, Konca GE, Uğur S, ve ark. Türkiye’de hemşirelerin çalışma koşulları. Türk Hemşireler Derneği. 2008;12-5.
• Karahan E, Çelik S, Sugeçti S. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin iş yükü algısı, hasta güvenliği tutumu ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Journal of Education and Research in Nursing. 2021; 18(1): 1-9.
• Çelik Durmuş S. Tıbbi hatalar: nedenleri ve çözüm önerileri. International Social Sciences Studies Journal 2018; 4(23): 4388-4396.
• Pronovost PJ, Thompson DA, Holzmueller CG, et al. Defining and measuring patient safety. Crit Care Clin. 2005;21:1-19.
• Baykal Ü, Şahin NH, Altunaş S. Hasta güvenliği tutum ölçeğinin türkçe’ye uyarlanması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2010;7(1):39-46.
• Ulusoy H, Karabulut N. Hekim ve hemşirelerin tıbbi hata tutumlarının belirlenmesine yönelik bir çalışma. Business & Management Studies: An International Journal. 2020; 8(1): 969-980.
• Özer Ö, Şantaş F, Gün Ç, ve ark. Hemşirelerin hasta güvenliği tutumlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bil Dergisi. 2019;10(2):161-168.
• Olds DM, Clarke SP. The effect of work hours on adverse events and errors in health care. Journal of Safety Research. 2010; 41(2): 153-163.
• Tanaka K, Takahashi M, Hiro H, et al. Differences in medical error risk among nurses working two-and three-shift systems at teaching hospitals: a six-month prospective study. Industrial health. 2010;48(3):357-364.
• Top FÜ, Çam HH. Hastanede çalışan hemşirelerin ilaç uygulama hataları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2016;15(3).
• Selvi Y, Özdemir PG, Özdemir O, ve ark. Sağlık çalışanlarında vardiyalı çalışma sisteminin sebep olduğu genel ruhsal belirtiler ve yaşam kalitesi üzerine etkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2010; 23(4): 238-43.
• Aydın Sayılan A, Mert Boğa S. Hemşirelerin iş stresi, iş yükü, iş kontrolü ve sosyal destek düzeyi ile tıbbi hataya eğilimleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2018;20(1)11-22.
• Karaca Sivrikaya S, Şimşek Kara A. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;8:7-14.
• Bayyiğit S, Aydoğan AN, Ecemiş K. Sağlık çalışanlarının güvenlik raporlama sistemi hakkında bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi. 2017;16(1): 63-82.
• Top, M., Gider, Ö., Taş, Y., Çimen, S. Hekimlerin tıbbi hatalara neden olan faktörlere ilişkin değerlendirmeleri: Kocaeli ilinden bir alan çalışması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2008;11(2):161-200.
• Saldamlı A, Andsoy İI. Cerrahi süreçteki sağlık profesyonellerinin kişilerarası iletişim tarzları ve ekip çalışması tutumları. Cukurova Medical Journal. 2019;44:483-491.
• Bartlett EE. Physician stress management: a new approach to reducing medical errors and liability risk. J Healthc Risk Manag, 2002; 22(2): 3-7.
• Salam A, Segal DM, Abu-Helalah MA, et al. The impact of work-related stress on medication errors in Eastern Region Saudi Arabia. International Journal for Quality in Health Care. 2019;31(1): 30-35.
• Keers RN, Williams SD, Cooke J, et al. Causes of medication administration errors in hospitals: a systematic review of quantitative and qualitative evidence. Drug safety. 2013;36(11):1045-1067.