0-6 Yaş Çocuğu Olan Annelerin Ev Kazalarına Yönelik İlk Yardım Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, 54 - 64, 15.08.2015

Sinan Aslan Maksude Yıldırım , Aygül Tunçdemir Emine Geçkil

Öz

Amaç:Bu çalışma, 0-6 yaş çocuğu olan annelerin ilk yardım konusundaki bilgi düzeylerinin
belirlemesi amacıyla planlanmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma, Adıyaman Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları
Hastanesi’ne 01 Kasım- 31 Aralık 2010 tarihlerinde başvuran 0-6 yaş çocuğu olan 351 anneye
uygulanmıştır. Anket formu, 9 soruluk kişisel bilgi formu ve Dereli ve arkadaşları tarafından
hazırlanan 54 soruluk ilk yardım bilgi düzeyi formu olmak üzere toplam 63 sorudan
oluşmaktadır. İlk yardım bilgi puanı en fazla 54 puan olarak hesaplanmıştır. Veriler SPSS
11.5 paket programında değerlendirilmiş, analizinde yüzde, tek yönlü varyans analizi
(Oneway Analysis of Variance-ANOVA) ve bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır.
Bulgular:Annelerin yaş ortalaması 28.82 ± 5.70’dir. Annelerin %56.7’si ilköğretim
mezunu, %83.5’i çalışmadığını, %20.5’i ilk yardım ile ilgili eğitim aldığını, %19.4’ü evde ilk
yardım çantası bulundurduğunu, %74.4’ü bazen ilk yardım gerektiren bir durumla
karşılaştığını ve %30.6’sı düşme sonucu kırık, burkulma ve çıkık durumu ile karşılaştığını
belirtmişlerdir. Annelerin ilkyardım bilgi puan ortalamaları 26.95 ± 6.56’dır. Annelerin yaşı,
eğitim durumu, çalışma durumu, ilk yardım eğitimi alma durumu ve evde ilk yardım çantası
bulundurma durumları ile ilk yardım bilgi ölçme formu puan ortalamaları arasında istatistiksel
olarak anlamlı fark bulunmuştur (p < 0.001).
Sonuç ve öneriler:Annelerin eğitim durumu artıkça ilk yardım bilgi düzeyleri de artmaktadır.
Bu sebepten dolayı annelere ilk yardım eğitim kursları ve görsel basında ilk yardım
konusunda bilgi verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Anne, kaza, ilk yardım, bilgi düzeyi

Kaynakça

• Bertan M, Çakır B. "Halk Sağlığı Yönünden Kazalar''; Halk Sağlığı (Temel Bilgiler) Ed: Bertan M, Güler Ç. Güneş Kitapevi, Ankara 1995:461-471.
• Özcebe H. Yaralanma kontrol ve koruma programları ve güvenli toplumlar. Ed: Güler Ç. Akın L. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Hacetepe Üniversitesi Yayınları; Ankara 2006:668-698
• Kırılmaz AY, Arısoy M. Ev Kazaları ve İlk Yardım. Sağlık ve Toplum Dergisi 2002;4:27-32. 4. Coşkun C, Özkan S, Maral I.Çankırı-Eldivan ilçe merkezinde 0-14 yaşlar arasında çocuğu olan annelerin ilk yardım bilgi düzeyleri ve ilk yardım gerektiren durumların sıklığı. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2008;2(3):11-18
• Laffoy M. Childhood accidents at home. Ir Med J 1997;90(1):26-27
• WHO (2008). World Report on Child İnjury Prevention. World Health Organization. Switzerland.
• DIE; Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü. 2000
• Altundağ S, Öztürk MC. Ev kazaları nedeniyle hastaneye gelen 3-6 yaş grubu çocuklardaki kaza türleri ve bunu etkileyen etmenler. Çocuk formu 2004;5:60-64
• Özmen D, Ergin D, Şen N, Çetinkaya AÇ. 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanımlanması. Aile ve Toplum Dergisi 2007;3:13-20
• Yıldırım N. 1-4 yaş dönemi çocuklar için ev kazası risklerinin belirlenmesi ve bu risklerin azaltılmasında sosyal öğrenme teorisine dayalı hemşirelik girişimlerinin etkinliği (Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye. 2010.
• Corrarino JE, Walsh PJ, Nadel E. Does teaching scald burn prevention to families of young children make a difference? A pilot study. J Pediatr Nurs 2001;16:256-62
• Turan T, Dündar SA, Yorgancı M, Yıldırım Z.0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazalarının önlenmesi. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2010;16(6):552-557
• Dereli F, Turasay N, Özçelik H. Muğla İki No’lu Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan 0-6 Yaş Çocuğu Olan Annelerin İlkyardım Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. TAF Prev Med Bull 2010;9(3):217-224.
• Karataş B, Kettaş E, Yurtsever S. Interventions by mother of 1-6 year old children after home accidents. Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi 2006;3(2):1-14
• Hatamabadi HR, Mahfoozpour S, Alimohammadi H, Younesian S. Evaluation of factors influencing knowledge and attitudes of mothers with preschool children regarding their adoption of preventive measures for home injuries referred to academic emergency centres, Tehran, Iran. International Journal Of İnjury Control And Safety Promotion 2014;21(3):252-259
• Kurt FY, Aytekin A. 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazaları. HSP 2015;2(1):22-32
• Köse OÖ, Bakırcı N. Çocuklarda ev kazaları. STED 2007;16(3):31-35
• Erkal S. Identification of the number of home accidents per year involving children in the 0-6 age group and the measures taken by mothers to prevent home accidents. The Turkish Journal of Pediatrics 2010;52:150-157
• Uskun E, Alptekin F, Öztürk M, Kişioğlu AN. Ev hanımlarının ev kazalarını önlemeye yönelik tutum ve davranışları ile ev kazalarına yönelik ilkyardım bilgi düzeyleri. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2008;14(1):46-52
• Lafta RK, Al-Shatari SA, Abass S. (2013), Mothers' knowledge of domestic accident prevention involving children in Baghdad City. Qatar Med J. 2013;(2):50-56
• Özturk C, Sarı HY, Bektas M, Elçigil A. Home accidents and mothers measurements in preschool children. Anatol J Clin Investig 2010;1:15-21.
• Wei YL, Chen LL, Li TC, Ma WF, Peng NH, Huang LC. Self-efficacy of first aid for home accidents among parents with 0 to 4-year-old children at a metropolitan community health center in Taiwan. Accid Anal Prev 2013;52:182–187.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. İlköğretim Trafik ve İlk Yardım Dersi Öğretim Programı ile ilgili 03.11. 1997 tarih ve 155 Sayılı Karar