Chronic renal failure patients receiving hemodialysis treatment examination of life experiences

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 12, 23.04.2020

Figen Albayrak Okçin , Öznur Usta Yeşılbalkan

https://doi.org/10.30569/adiyamansaglik.608931

Cited By: 2

Öz

Aim: The aim of this study was to evaluate how patients interpreted the events in their lives from hemodialysis treatment from their own perspectives.

Materials and Methods: The research was designed as qualitative-phenomenological type. The study was carried out in the Hemodialysis unit of Ege University Hospital between February-March 2017. A total of 15 patients participated. Content analysis method was used for data analysis. Data collection tools, patients questionnaires, semi-structuredquestions were used. Voice recordings were taken during the interviews.

Results: The mean age of the patients was 54.2±16.80. As a result of the thematic analyzes, three main themes emerged: “Individual dimention”, “Family and social environment dimention”, and “Institutional dimention”corporate size. Nine sub-themes were identified. 

Conclusion: According to the results of the research, it was determined that the participants needed physical and psychological support. It was found that is important to provide the necessary counseling services for the participants to manage their spouse, family and social suppurt needs. It is stated that the team approach and the harmony of the team in the institution they receive service during the treatment process are important. 

Anahtar Kelimeler

Phenomenological research, Hemodialysis, Chronic renal failure, Nursing

Hemodiyaliz tedavisi alan kronik böbrek yetmezliği hastalarının yaşam deneyimlerinin incelenmesi

Öz

Amaç: Hemodiyaliz tedavisi alan KBY hastalarının bireysel yaşam deneyimlerinin incelenmesidir.

Gereç ve Yöntem: Niteliksel-fenomenolojik tipte tasarlanan bu araştırma Ege Üniversitesi Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesinde Şubat-Mart 2017 tarihleri arasında toplam 15 hasta ile yürütülmüştür. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak hasta soru formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerde ses kaydı alınmıştır.

Bulgular: Hastaların yaş ortalamaları 54,2±16,80 olarak hesaplanmıştır. İçerik analizi sonucunda “bireysel boyut”, “aile ve sosyal çevre boyutu”, “kurumsal boyut” olmak üzere toplam 3 tema, bunların altında yer alan 9 alt tema belirlenmiştir. 

Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların fiziksel ve psikolojik olarak desteklenmeye ihtiyaç duydukları belirlenmiştir. Katılımcıların eş, aile ve sosyal destek gereksinimlerini yönetebilmeleri konusunda gereken danışmanlık hizmetlerinin sağlanmasının önemli olduğu saptanmıştır. Tedavi sürecinde hizmet aldıkları kurumdaki ekip yaklaşımı ve ekibin uyumunun önemli olduğu ifade edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Fenomenolojik araştırma, Hemodiyaliz, Kronik böbrek yetmezliği, Hemşirelik

Kaynakça

• 1. Dönmez ÇF, Yılmaz M. Diyaliz Hastaları ile Nefroloji Hemşireleri İçin Ölüm Kavramının Anlamı ve Ölümle Baş Etmede Nefroloji Hemşiresinin Rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - Journal of Psychiatric Nursing. 2012; 3(3):141-147.
• 2. Başaran D, Şahin Altun, Ö, Kaban F. Ecder T. Hemodiyaliz Hastalarının Umutsuzluk Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi. 2016 1. Sayı, 9-16
• 3. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kronikhastaliklar-haberler/turkiye-bobrek-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programi-2018-2023.html (Erişim Tarihi: Aralık, 2019).
• 4. Taner Gürsoy Ş, Türk Soyer M, Çiçeklioğlu M. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi (EÜTF) Hemodiyaliz Hastalarında Sağkalım Çözümlemesi, Ege Tıp Dergisi. 2005; 44 ( 3 ) : 155 – 160.
• 5. Theofilou P. Quality of Life And Mental Health In Hemodialysis And Peritoneal Dialysis Patients: The Role Of Health Beliefs. Int Urol Nephrol. 2012; 44:245–253. DOI 10.1007/s11255-011-9975-0.
• 6. Meriç M, Oflaz F. Hemodiyaliz Hastası Olan Bir Eşle Yaşamak: Eşlerin Yaşamlarındaki Gelgitler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(1):21-26. Doi: 10.5505/phd.2013.96268.
• 7. Yılmaz Karabulutlu E, Okanlı A. Hemodiyaliz Hastalarında Hastalık Algısının Değerlendirilmesi, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011; 14(4): 25-31.
• 8. Clarkson KA, Robinson K. Life on Dialysis: A Lived Experience, Nephrology Nursıng Journal. January-February 2010; 37(1): 29-35.
• 9. Gürbüz S, Şahin F. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık. 2018. 407-436.
• 10. Creswell JW. Nitel Araştırma Yöntemleri. 3. Baskıdan çeviri, Siyasal Kitabevi. Çeviri editörleri: Bütün M, Demir. 2018; 77-83.
• 11. Baltacı A. Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi/Journal of Bitlis Eren University. 2018; 7(1): 231-274.
• 12. Dağhan G. Kitap İncelemesi, (Tashakkorı A, Teddlıe - SAGE Handbook of Mixed Methods in Social & Behavioral Research) (2nd EditionElementary Education Online.) 2015; 14(1), 1-6. C. DOI: 10.17051/io.2015.07705
• 13. Maxwell JA. Nitel Araştırma Tasarımı, 3. Baskıdan çeviri. Nobel Yayıncılık, Çeviri Editörü: Çevikbaş M.
• 14. Graneheim UH, Lundman B. Qualitative Content Analysis In Nursing Research: Concepts, Procedures And Measures To Achieve Trustworthiness. Nurse Educ Today. 2004; Feb; 24 (2):105-12.
• 15. Yorulmaz H, Karahaliloğlu N, Kürtünlü N, Türkyılmaz Ç, Hacıoğlu N. Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Yorgunluğa Etki Eden Faktörlerin Değerlendirilmesi. Nöropsikiyatri Arşivi. 2011; 48(1):59-65.
• 16. Akpolat T, Utaş C. Hemodiyaliz Hastasında Sık Karşılaşılan Sorunlar, 2019; Konu:27. 1-26. http://www.nefroloji.org.tr/folders/file/hemodiyaliz_hastasinda_karsilasilan_sorunlar.pdf (Erişim tarihi: 08.07.2019).
• 17. Küçük M, Demir S. Hemodiyaliz Hastalarının Yaşam Kaliteleri, Hasta Özellikleri Ve Hemşirelik Hizmetleri İle İlgili Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, YL Tezi. 2008; Tez No: 2008-005.
• 18. Kaya Akı M, Demir Dikmen Y. Hemodiyaliz Hastalarına Primer Bakım Veren Aile Üyelerinin Bakım Yükleri ve Yaşam Kaliteleri Üzerine Bir Gözden Geçirme. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2012;2(3): 24-28.
• 19. Davison SN, Jhangri GS. TheRelationBetweenSpirituality, Psychosocial Adjustment To Illness, And Health-Related Quality Of Life In Patients With Advanced Chronic Kidney Disease. Journal of Pain and Symptom Management. 2013; Vol. 45 No. 2 February, 170-78. http://dx.doi.org/10.1016/j.jpainsymman.2012.02.019.
• 20. Özkaraman A, Balcı Alparslan G, Gökçe S, Babadağ B, Gölgeli H, Derin Ö, Bilgin M. Hemodiyaliz Yapılan Kronik Böbrek Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. Osmangazi Tıp Dergisi/ Osmangazi Journal of Medicine. 2016; 38: 1-11. Eskişehir. DOI: http://dx.doi.org/10.20515/otd.54752
• 21. Krespı MR, Bone M, Ahmad R, Worthıngton B, Salmon P. Hemodialysis Patients’ Evaluation of Their Lives. Türk Psikiyatri Dergisi. 2008; 19(4),1-8.
• 22. Ginieri-Coccossis M, Theofilou P, Synodinou C, Tomaras V, Soldatos C. QualityOfLife, Menta lHealth And Health Beliefs In Haemodialysis And Peritoneal Dialysis Patients: Investigating Differences In Early And Later Years Of Current Treatment. BMC Nephrology. 2008; 9:14, 1-9.
• 23. Finnegan-John F, Thomas VJ. The Psychosocial Experience of Patients with End-Stage Renal Disease and Its Impact on Quality of Life: Findings from a Needs Assessment to Shape a Service. Hindawi Publishing Corporation, ISRN Nephrology. 2012; Volume, Article ID 308986,1-9. http://dx.doi.org/10.5402/2013/308986.
• 24. Akbulut Çavuş Ö, Üstün Geyik E. Hemodiyaliz Hastalarının Tedaviye Ve Diyete Uyumları İle Yaşam Kalitesi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Türk Böbrek Vakfı Diyaliz Merkezi Örneği, Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı YL Tezi. 2016.
• 25. Allen D, Wainwright M, Hutchinson T. Non-Compliance’ As Illness Management: Hemodialysis Patients’ Descriptions Of Adversarial Patient-clinician Interactions. SocialScience&Medicine. 2011; 73,129-134. doi:10.1016/j.socscimed.2011.05.018.