Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kullandıkları Önlemsel Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 1, 132 - 159, 13.07.2018

Damla Güzeldere Aydın , Şakire Ocak Karabay , Sena Arıcı

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin
okulöncesi eğitim ortamında kullandıkları önlemsel yaklaşım biçimlerinin
belirli boyutlarda (kuralların işleyişi, fiziksel ortamın düzenlenmesi, günlük
eğitim akışının planlanması /uygulanması ve olumlu bir sınıf atmosferinin
oluşturulması) incelenmesi ve öğretmenlerin önleyici yaklaşıma yönelik
farkındalık düzeylerinin belirlenmesidir. Araştırma, durum çalışması deseni
kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu oluşturulurken maksimum
çeşitlilik örneklemesi kullanılmış ve bu doğrultuda izmir ili sınırları
içerisinde bulunan Bornova
ve Karşıyaka ilçelerine bağlı düşük-orta-yüksek sosyo-kültürel düzeyde olan 3
bağımsız anaokulunda 18 okulöncesi öğretmeni ve 5-6 yaş sınıflarındaki toplamda
90 çocuk ile çalışma yürütülmüştür. Araştırmada,
verilerin toplanması amacıyla görüşme ve gözlem tekniğinden yararlanılmıştır.
Görüşme yoluyla elde edilen verilerin analizinde içerik analizine; gözlem
yoluyla elde edilen verilerin analizinde ise betimsel istatistik ile yüzde hesaplamasına başvurulmuştur. Araştırmadan
elde edilen sonuçlarda, öğretmenlerin kuralların işleyişi,
fiziksel ortamın düzenlenmesi, günlük eğitim akışının planlanması /uygulanması
ve olumlu bir sınıf atmosferinin oluşturulması ile ilgili önleyici yaklaşıma yönelik
uygulamalarda donanımlarının geliştirilmesine gereksinim olduğu gözlenmiştir.
Bu kapsamda araştırma sonunda, öğretmenlerin sınıf ortamında
önlemsel yaklaşımları uygulayabilmelerini destekleyecek öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okulöncesi öğretmeni, Sınıf yönetimi, Önleyici yaklaşımlar

Kaynakça

• Akgün, E., Yarar, M. ve Dinçer, Ç. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerin Sınıf İçi Etkinliklerde Kullandıkları Sınıf Yönetimi Stratejilerinin İncelenmesi, Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 1-9.
• Allen K. P. (2010, Spring). Classroom management, bullying and teacher practices. The Professional Education, 34(1), 1-11.
• Anlıak, Ş. (2004). Farklı Eğitim Yaklaşımları Uygulayan Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Kişiler Arası Bilişsel Problem Çözme Becerisi Programının Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, İzmir: Türkiye.
• Arslan, M. M., Eraslan, L. (2003) Yeni Eğitim Paradigması ve Türk Eğitim Sisteminde Dönüşüm Gerekliliği, Milli Eğitim Dergisi, 160 sayfahttp://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/160/arslan-eraslan.htm.
• Banerjee, R., & Horn, E. (2013). Supporting classroom transitions between daily routines: Strategies and tips. Young Exceptional Children, 16(2), 3-14.
• Başar, H. (2008). Sınıf yönetimi. Anlara: Anı Yayıncılık.
• Beaty, J. J. (2000). Skills for preschool teachers (6th Ed.) New Jersey: Prentice Hall Inc, Upper Saddle River.
• Barbetta, P. M., Leong Norona, K., & Bicard, D. F. (2005). Classroom Behavior Management: A Dozen Common Mistakes and What to Do Instead. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 11-19.
• Brekelmans, M, Wubbels, T, & den Brok, P. (2002). Teacher experience and the teacher-student relationship in the classroom environment. Studies in educational learning environments: An international perspective, 73-100.
• Brown, J. L., Jones, S. M., LaRusso, M. D., & Lawrence Aber, J. (2010). Improving Classroom Quality: Teacher Influences and Experimental Impacts of the 4Rs Program. American Psychological Association , 153-167.
• Bullard, J., (2013). Creating Environments for Learning: Birth to Age Eight (2nd edition), Pearson, USA.
• Burden, P. (2016). Classroom management: Creating a successful K-12 learning community. John Wiley & Sons
• Canter, L. (2014). Classroom management for academic success. Solution Tree Press.
• Cantero, J. M. M, Mira, R. G, & López-Chao, V. (2016). Influence of Physical Learning Environment in Student’s Behavior and Social Relations. Anthropologist, 25(3), 249-253.
• Choi, J., (2013). Türkiye’de Ve Güney Kore’de Okul Öncesi Eğitimin İncelenmesi, (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Christensen, L.B., & Johnson, R.B., & Turner, L.A., (2015), Research Methods Design and Analysis, Pearson, Twelfth Edition, USA.
• Demir, Y. (2003). İlköğretim 1. kademe öğretmenlerinin sınıfta karşılaşılan problem davranışlara karşı baş etme stratejileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Denham S.A., Bassett H. H., Zinsser K. (2012). How preschoolers’ social-emotional learning (SEL) predicts their school readiness: developing theory-promoting, competency-based assessment.s
• Denise, D.H. ve Perry, K.E. (2003). Learner-Centered According to Children, Ohio State University, on Behalf of its College of Education, http://findarticles.com/p/articles/mi_m0NQM/is_2_42/ai_102696725/print (Web Adresinden Mayıs 2018 Tarihinde Alınmıştır).
• Domitrovich, C. E., Greenberg, M. T., Kusche, C. & Cortes, R. (1999). Manual for the Preschool PATHS Curriculum. South Deerfield, MA: Channing-Bete Company.
• Donaldson, J. M., & Austin, J. L. (2017). Environmental and Social Factors in Preventing, Assessing, and Treating Problem Behavior in Young Children. Policy Insights from the Behavioral and Brain Sciences , 9-16.
• Emmer, E, & Sabornie, E. J. (2014). Handbook of classroom management. Routledge.
• Emmer, E. T., & Stough, L. M. (2001). Classroom Management: A Critical Part of Educational Psychology, With Implications for Teacher Education. Educational Psychologist, 103-112.
• Evertson C. M., Emmer E.T., & Worsham M. E. (2003). Classroom management for elementary teacher. Boston; Pearson Education.
• Ferguson, A., Ashbaugh, R., O'Reilly, S., & McLaughlin, T.F. (2004) Using prompt training and reinforcement to reduce transition times in a transitional kindergarten program for students with severe behavior disorders. Child & Family Behavior Therapy, 26 (1), 17-24.
• Fox, T.J. (2009). Effective transition techniques. Published graduate theses, Concordia University, Portland.
• Garrett, T. (2014). Effective classroom management. Teachers College Press.
• Gordon, T. (2002). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. Emel Aksay (Çev. Ed.). İstanbul: Sistem.
• Günay, Y. (2005). İlköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin sınıf kurallarını oluşturmada ve uygulamada karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Gündüz, Y. ve Balyer, A. (2011). Eğitimde ödül ile cezanın yeri ve buna ilişkin alternatif yaklaşımlar. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(40), 10-23.
• Gürpınar, H. A., (2006), Okul öncesi Öğrenimine Devam Eden Çocukların Tercih Ettikleri İlgi Köşeleri Ve Tercih Etme Nedenleri, (Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Harlan J. C., & Rowland S. T. (2002). Behavior management strategies for teachers. Charles C Thomas Publisher, LTD. Springfield, İllinois.
• Jones, V., & Jones, L. (2004). Comprehensive classroom management creating communities of support and solving problems. Pearson Education, Inc. Boston;United States of America.
• Marzano, R. J., Marzano, J. S., & Pickering, D. J. (2003). Classroom Management that Works: Research-based Strategies for Every Teacher. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Mc.Inerney, D. M. ve Mc.Inerney, V. (2002). Educational psychology. (3th. Ed.). Australia: Pearson Education Pty Limited.
• McWilliam, R. A. and Casey, A. M. (2008). Engagement of Every Child in the Preschool Classroom. Poul.H Brookes Publıshing.Baltimore. *Erişim: http://www.amazon.co.uk/Strategies- Promoting-Engagement-Classroom Statistics/dp/1557668574/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1432218634&sr=11&keywo rds=9781557668578, 23.06.2015].
• MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara : Milli Eğitim Bakanlığı.
• Moore, G., & Sugiyama, T., & O’Donnell, L., (2003). Early childhood education conferance, Australia.
• Ocak Karabay, Ş., & Şahin Ası, D. (2015). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıfta Uyguladıkları Kurallar ve Çocukların Kurallara Yönelik Farkındalık Düzeyleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 69-86.
• Özyürek, A. ve Aydoğan, Y. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Serbest Zaman Etkinliklerineİlişkin Uygulamalarının İncelenmesi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22: 41- 58.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Pegem Yayınları.
• Parsonson, B. S. (2012). Evidence-based Classroom Behaviour Management Strategies, Kaıraranga, 13 (1), 21-23.
• Pianta, R. C.,& Hamre, B. K. (2001). Students, taechers, and relationship support: Consultant’s manual. U.S.A.: Psychological Assessment Resources, Inc.
• Pianta, R.,C., (2017). Çocuklar ve Öğretmenler Arasındaki İlişkilerin Zenginleştirilmesi, (Çev. Ş. Karabay, & D., Ası). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Orjinal çalışmanın yayın tarihi, 1999).
• Pica, R. (2010). Learning by lears and bounds. Young Children, March, 52-54.
• Powell, Dunlop ve Fox Rogers, B. (2015). Classroom behaviour: a practical guide to effective teaching, behaviour management and colleague support. Sage.
• Ritz, M., Noltemeyer, A., Davis, D., & Green J. (2014). Behavior management in preschool classrooms: Insights revealed through systematic observation and interview. Psychology in the Schools. 51(2). 181-197.
• Ruef, M. B., Higgins, C. Glaeser, B. J. C., Patnode, M. (1998- September). Positive behavioral support: Strategies for teachers, Intervention in Schools and Clinic, 34(1), 21-32.
• Sak, R, Erden, F. T, & Morrison, G. S. (2016). Child-centred education: preschool teachers’ beliefs and self-reported practices. Early Child Development and Care, 186(8), 1185-1202.
• Sönmez, V. (2001). Öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sutton, R.E., Mudrey-Camino, R., & Knight, C. C. (2009). Teacher’s emotion regulation and Classroom management. Theory Into Practice, 48, 130-137.Sutton, R.E. (2004). Emotion regulation goals and strategies. Social Psychology of Education 7, 379-398.
• Uysal, H., Altun., S.,A., ve Akgün, E., (2010). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocukların İstenmeyen Davranışları Karşısında Uyguladıkları Stratejiler, Elementary Education Online, 9(3), 971-979.
• Vitto, J. M. (2003). Relationship-driven classroom management: Strategies that promote student motivation. Thousand Oaks, California: Corwin PressWang, M. C., Haertel, G. D., & Walberg, H. J. (1997). Learning influences. In H. J. Walberg &G. D. Haertel (Eds.), Psychology and educational practice (pp. 199–211). Berkeley, CA: McCutchan.
• Watson, T. L., Skinner, C. H., Skinner, A. L., Cazzell, S., Aspiranti, K. B., Moore, T., et al. (2016). Preventing Disruptive Behavior via Classroom Management: Validating the Color Wheel System in Kindergarten Classrooms. Behavior Modification , 518-540.
• Winter, S. M. (1999). The early childhood inclusion model: A program for all children. Olney MD: Association for Childhood Education International.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.