Tam Zamanında Üretim Sistemi (TZÜ) / Maliyetleme: Türkiye Örneği (Literatür Taraması)

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 3, 14 - 24, 01.06.2014

Haluk Duman Talip Arsu İbrahim Apak

https://doi.org/10.30803/adusobed.188815

Öz

Günümüz rekabet ortamında müşteri odaklı üretim anlayışına bağlı olarak ürünün özellikleri ve fiyatları piyasada oluşmaktadır. Gerek müşterilerin beklentilerini karşılayabilmek, gerekse istenilen satış ve kar hacmine ulaşabilmek için işletmelerin farklılaştırma veya maliyetlere odaklanma stratejilerini benimsemeleri gerekmektedir. Maliyet avantajı sağlamak isteyen işletme, bazı maliyet kalemlerinde kesintiye gitmek zorunda kalacaktır. Temel maliyet kalemlerinden olan stok maliyetlerinin öneminin artması ile işletmeler stok maliyetlerini azaltmanın yollarını aramaktadırlar. Bu çalışma da tam zamanında üretim sistemi/maliyetleme geçmişten günümüze kadar ortaya çıkan gelişmeler teorik olarak ortaya konarak Türkiye’de yapılan akademik çalışmalar incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

Tam Zamanında Üretim (TZÜ), Maliyetleme

Kaynakça

• ABDUL-NOUR, G., LAMBERT, S. ve DROLET, J. (1998). Adaptation Of JIT Phylosophy And Kanban Technique to A Small-Sized Manufacturing Firm; A Project Management Approach. Computers Industrial Engineering. 35(3-4):419-422.
• ACAR, D., ÖMÜRBEK, N. ve EROĞLU, A.H. (2006). Tam Zamanında Üretim Sisteminin Tekstil Sektöründeki Uygulama Boyutları. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 7(1): 21-40.
• BAY, M. ve ÇİÇEK, E. (2007). Tam Zamanında Üretim Sistemlerinde Hata Önleyiciler: Poka- Yokeler. Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi. Özel Sayı.
• BAYKOÇ, Ö.F., ABACI, S. ve DUYAR, M. (2002). Tam Zamanında Üretim Sisteminin Servis Sistemlerine Uygulanabilirliği. Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. 17(4): 139-155.
• BAYKOÇ, Ö.F., EGE, Y. ve SHAHLA, R.A. (2002). KANBAN Sayısı Ve İşlem Zamanı Dağılımlarının Hücresel İmalat Ortamındaki Bir JIT Sisteminin Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. DEU Mühendislik Fakültesi Fen Ve Mühendislik Dergisi. 4(2): 17- 27.
• BENTON, W.C. ve SHIN, H. (1998). Manufacturing planning and control: The evolution of MRP and JIT integration. European Journal of Operational Research. 110(1): 411-140.
• BLOCHER, E.J., STOUT, D.E. ve COKİNS, G. (2010). Cost Management: A Strategic Emphasis. New York: McGraw-Hill/Irwin.
• BRAGG, S.M. (2007). Management Accounting: Best Practices. New Jersey: John Wiley & Sons
• CAO, Q. ve SCHNIEDERJANS, M.J. (2004). A revised EMQ/JIT production-run model: An examination of inventory and production costs. Int. J. Production Economics. 87(1):83-95.
• CENGİZ, E. ve UYAR, S. (2011). Geriye Doğru Maliyetleme (Backflush Costıng) Ve Bir Üretim İşletmesinde Uygulama. Journal of Yaşar University. 22(6): 3681-3692.
• ERDOĞAN, B.Z., HAŞİT, G. ve TAŞER, A. (2006). Tam Zamanlı Üretim Sisteminin Kütahya İlinde Seramik Üretimi Yapan KOBİLER’de Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 16(1):191-212.
• EROL, İ. (2004). Toplam Kalite Yönetimi Ve Tam Zamanında Üretim Yaklaşımlarının Satın alma İşlevi İle İlişkilendirilmesi, Bütünsel Bir Yaklaşım Önerisi. Makina Mühendisleri Odası Endüstri Mühendisliği Dergisi. 15(4): 2-18.
• FAZEL, F., FISCHER, K.P. ve GILBERT, E.W. (1998). JIT purchasing vs. EOQ with a price discount: An analytical comparison of inventory costs. Int. J. Production Economics. 54(1998): 101-109.
• FİRUZAN, E. (2004). Tam Zamanında Üretim Sisteminin Bir İşletmede Uygulanması. Yönetim ve Ekonomi. 11(2): 41-51.
• FLYNN, B.B., SAKAKIBARA, S. ve SCHROEDER, R.G. (1995). Relationship Betweeb JIT and TQM Practices and Performance. Academy of Management Journal. 38(5):1325-1360.
• GUPTA, Y.P. ve HERAGU, S. (1991). Implications of Implementing Just in Time Systems. Technovation. 11(3):143-162.
• GÜNER, E. ve KARACA, M. E. (2004). Tam Zamanında Üretim Sisteminde Tedarikçi İlişkileri Ve En İyi Parti Büyüklüğü Üzerine Bir Uygulama. 19(4): 443-454.
• HALEVI, G. (2001). Handbook of Production Management Methods. İsrael: Elsevier.
• HANSEN, D.R., MOVEN, M.M. ve GUAN, L. (2009). Cost Management Accounting & Control. Ohio: South-Western Cengage Learning
• HO, J.C. ve CHANG, Y.L. (2001). An Integrated MRP and JIT Framework. Computers&Industrial Engineering. 41(2): 173-185.
• HORNGREN, C.T., HARRISON, W.T. ve OLIVER, M.S. (2012). Accounting (9th Edition). New Jersey: Prentice Hall.
• HUQ, Z. ve HUQ, F. (1994). Embedding JIT in MRP: The Case of Job Shops. Journal of Manufacturing Systems. 13(3): 153-164.
• KANAT, S. ve GÜNER, M. (2006). Tam Zamanında Üretim Sisteminin Tekstil Ve Konfeksiyon Sanayine Uygulanabilirliği. Tekstil ve Konfeksiyon. 16(4): 274-278.
• KARA, E. (2011). Tam Zamanlı Üretim Siteminin Uygulanması Ve Muhasebeleştirme İşlemleri: Merinos Masterbatch İşletmesinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi. 16(2): 409-423.
• KOOTANAEE, A.J., KOOTANAEE, S.G., SOLEHBONI, Z.A. ve KOOTANAEE, A.J. (2013). Just- in-Time manufacturing system, Revolution in Management Accounting From concept to implement. International Review of Management and Business Research. 2(1):133-148.
• KROS, J.F., FALASCA, M. ve NADLER, S.S. (2006). Impact of just-in-time inventory systems on OEM suppliers. Industrial Management & Data Systems. 106(2):224-241.
• KUMAR, S. A. ve SURESH, N. (2008). Production and Operations Management (2nd Edition). New Delhi: New Age International Limited, Publishers.
• MCLANEY, E. ve ATRILL, P. (2010). Accounting An Introduction (5th Edition). Italy: Pearson Education Limited.
• MIN, W. ve PHENG, L.S. (2006). EOQ, JIT and fixed costs in the ready-mixed concrete industry. Int. J. Production Economics. 102(2006):167–180.
• MING-WEİ, J. ve SHI-LIAN, L. (1992). A hybrid system of manufacturing resource planning and just-in-time manufacturing. Computers in Industry. 19(1): 151-155.
• SAVAŞ, O. (2003). Tam Zamanında Üretim Sisteminin Gerektirdiği Maliyet Muhasebesinin Temel Nitelikleri. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi. 20(1): 203-218.
• SAVSAR, M. ve AL-JAVINI, A. (1995). Simulation Analysis of Just-in-time Production Systems. International Journal of Production Economics. 42(1):67-78.
• SCHNIEDERJANS, M.J. ve CAO, Q. (2000). A note on JIT purchasing vs. EOQ with a price discount: An expansion of inventory costs. Int. J. Production Economics. 65(2000):289-294.
• SENGUPTA,S., DAVIS, R.P. ve FERRELL, W.G. (1993). Production Planning and Control in a JIT Environment. Applied Mathematical Modelling. 17(1):41-46.
• SOYUER, H. (1999). Tam Zamanında Üretim Sistemlerinin Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Uygulanma Koşulları. Gazi Üniv. İİBF Dergisi. 2(1): 155-166.
• SÖNMEZ, E. (2007). Tam Zamanında Üretim Sisteminde Maliyet Muhasebesi Sisteminin Yapısı Ve İşleyiş. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8(2): 69-90.
• VARGÜN, H. (2009). Tam Zamanında Üretim Modeline Göre Maliyetlerin İzlenebilirliği. Mufad Journal. 44(1): 251-263.
• VILLA, A. ve TAURINO, T. (2013). From JIT to Seru, for a production as lean as possible. Procedia Engineering. 63(1): 956 – 965.
• YASİN, M. M., SMALL, M.H. ve WAFA, M.A. (2003). Organizational Modifications to Support JIT Implementation in Manufacturing and Service Operations. The International Journal of Management Science (Omega). 31(3):213-226.
• YILDIZ, F. ve ATANOĞLU, S. (2011). Çorlu Bölgesinde Faaliyette Bulunan Üretim İşletmelerinde Tam Zamanında Üretim Sisteminde Maliyet Muhasebesinin Uygulanması. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 49(1):55-65.