‘Visual Story’ as a Technique For Developing Empathy Skill in Students: Model Practices

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 58 - 80, 31.12.2019

Yücel Kabapınar , Eray Tabak Batuhan Yavuz

Öz

Students’
addiction to visuals and unwillingness toward writing are generally listed
among the features of the youth of the 21st century. Thereby visual reading has
been included in instructional programme launched in 2005 by The Ministry of
National Education in Turkey as a skill need to be developed in students.
According to the new programme launched, students are expected to acquire
empathy as a skill as well. These two skills could be integrated via visual
story as it provides visual data such as photograph, video, caricatures on
which students could work as well as it renders social issues or situations
that invite students to empathize. In this regard, the aim of the present study
is to design and evaluate a teaching intervention based on visual story.

The
qualitative research paradigm was adopted in the study where action research
was the main research design. The study groups were the students who are
attending state schools located in Pendik and Kağıthane in Istanbul. 59
students and 2 elementary class teachers participated in the study. Students’
worksheets, video records of the teaching intervention, pre and post perception
questionnaire and teachers’ diary were the main data collection tools. The
visuals stories were designed in topics of “saving forests” and “child rights”.
A three hours teaching intervention was planned and conducted for each topic
studied. The rubrics which are assessment instruments used were prepared for
analyzing students’ responses to visual stories. The content analyses were
benefitted in analyzing qualitative data obtained via pre and post perception
questionnaire and teachers’ diaries. The classroom observations and results of
analysis of the students written responses to worksheets revealed that the
students could empathize with human beings in visual stories at different
levels. The research findings also pointed out that the students could
interpret visuals and draw conclusions out of visual story even though the
teaching was novel to them. In the line of the research results it is possible
to state that the students had fun during teaching process and would like to
work with visual stories in different topics.

Anahtar Kelimeler

Visual story, empathy, life studies course, action research

Öğrencilerde Empati Becerisini Geliştirme Temelli Bir Teknik Olarak Görsel Öykü: Örnek Uygulamalar

Öz

21. yüzyıl gençliğinin kişisel özelliklerini nitelerken
genellikle kullanılan temel ifadelerden biri, “gençlerde yazının yerini
görselliğin aldığı” olagelmektedir. Nitekim 2005 sonrası geliştirilen Hayat
Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersleri Öğretim Programlarında tanımlanan
becerilerden biri “görsel okuma” olmuştur. Yine görsel okuma gibi, “empati
becerisi” de 2005 yılı öğretim programlarının tümünde kazandırılacak bir diğer
beceri olarak yer bulmuştur. Özellikle günümüz toplumsal yapısı içerisinde
empati pek çok sosyal, siyasal ve kültürel sorunun çözümünün ilacı gibi
görülmektedir. Bu çerçevede “görsel öykü” olarak nitelenen ve ilk kez bu
çalışmada uygulanan bu yaklaşım, “görsel okuma” ile “empati” becerilerini
birleştirmeyi amaçlayan bir öğrenme öğretme süreci olarak görülmelidir. Bu
araştırmanın amacı, “görsel öykü” yaklaşımı merkezli bir öğrenme sürecini
planlamak, sınıf içinde uygulamak ve sonuçlarını ortaya koymaktır.

Araştırma nitel araştırma olup eylem araştırması desenine
göre şekillenmiştir. Çalışma, İstanbul ili, Pendik ve Kağıthane ilçelerinde yer
alan devlet okullarında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya, 2 sınıf öğretmeni ile
3. sınıfa devam eden toplam 59 öğrenci katılmıştır. Çalışmanın veri toplama
araçlarını “öğrenci çalışma yaprakları”, “sınıf içi kamera kaydı”, “öğrenci ön
algı ve son algı anketi” ile “öğretmen günlükleri ve saha notları”
oluşturmaktadır. Uygulama, Hayat Bilgisi Öğretim Programı içerisinde yer bulan
“Ormanları korumak” ve “Çocuk hakları” adlı çalışma konuları ile gerçekleştirilmiştir.
Her bir kazanım için 3’er ders saatinden toplamda 6 ders saati öğretim süreci
planlanmıştır. Sınıf içinde gerçekleşen öğrenme süreci sonunda, öğrencilerin
görece büyük bölümünün görsel öykülerde yer alan varlıklarla farklı düzeylerde
empati kurabildiklerini göstermektedir. Görsel öykü öğrenme sürecinin çalışma
yaprakları hazırlanan rubrikler (derecelendirme ölçekleri) çerçevesinde analiz
edilmiştir. Öğrenci ön ve son algı anketi ile öğretmen günlükleri de nitel veri
analiz yöntemlerinden içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonuçları
öğrencilerin, sınıflarında ilk kez uygulanmasına karşın, görsel öykü öğretim
sürecini büyük oranda yapabildiklerini ortaya koymaktadır. Yine öğrenciler,
görsel öykünün sınıflarında uygulanması nedeniyle eğlendiklerini bu tarz
etkinliklerin yeniden yapılmasını istediklerini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: Görsel öykü, empati, hayat bilgisi, eylem araştırması

Anahtar Kelimeler

Görsel Öykü, Hayat Bilgisi, empati, eylem araştırması

Kaynakça

• BEYHAN, A. (2013) “Eğitim Örgütlerinde Eylem Araştırması”. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi., (1) 2, s.s. 65-89.
• COŞKUN KESKİN, S. (2007) Sosyal Bilgiler Derslerinde Empati Becerilerine Dayalı Öğretim Tekniklerinin Kullanılması (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul
• DEMİRTAŞ, V. Y., VURAL, D. E. (2015). Empati Becerisini Geliştirme Sürecinde Duyguları Tanımaya Yönelik Etkinlikler (Okul öncesi ve İlköğretim Düzeyinde). Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati, (editör Y. Kabapınar), Ankara, PegemA
• DOĞANAY, T. (2019) Hayat Bilgisi Derslerinde Görsel Öyküler Aracılığıyla Empatiyi Geliştirmek: Bir Eylem Araştırması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• DÖKMEN, Ü. (1995) İletişim Çatışmaları ve Empati, İstanbul, Sistem Yayıncılık
• GÖÇER, A., Tabak, G., (2012). İlköğretim 5. Sınıf Öğrenci Çalışma Kitaplarının Görsel Okuma Etkinlikleri Bağlamında İncelenmesi, İlköğretim Online, 11(3). http://ilkogretim-online.org.tr/index.php/io/article/ view/1488/1344
• GÜNEŞ, F. (2013). “Görsel Okuma Eğitimi”. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 1-13.
• KABAPINAR, Y. (2004) “İlköğretimdeki Hayat Bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Derslerinde Kullanılacak Bir Öğretim Etkinliği Olarak Resim Çizimi Yoluyla Empati”, Marmara Üniv. Eğitim Bilimleri Dergisi, 20, 85-100
• KABAPINAR, Y. (Ed.) (2015) Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati, Ankara, PegemA
• KABAPINAR, Y., CANPOLAT, Y., YARAR, N. , KARADAYI, S. (2016). Hayat Bilgisi Dersinde ‘Sosyal Empati’ Etkinliklerini Uygulamak: ‘Ötekini Duyumsayarak Var Oluyorum’. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,16, (USBES Özel Sayı II), 1320-1338.
• KABAPINAR, Y., SAĞLAMGÖNCÜ, A. (2018) “Sosyal Bilgiler Derslerinde Değişim ve Sürekliliğin Algılanmasında Görsel Okumanın Etkililiği: Bir Eylem Araştırması”, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 48-72
• KABAPINAR, Y. (2019) Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara, PegemA
• KARABAĞ, G. (2015) “Kuramdan Uygulamaya Tarihsel Empati”, Empatiyle Gelişmek, Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati (editör Y. Kabapınar), Ankara, PegemA
• KARABIYIK, E. Ü. (2005) Hayat Bilgisi Ders Kitabı 2, Evren Yayıncılık, Ankara
• Milli Eğitim Bakanlığı (2005) İlkokul Hayat Bilgisi Öğretim Programı 1-3, Ankara
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017) İlkokul Hayat Bilgisi Öğretim Programı 1-3, Ankara
• ÖNDER, A. (2015). “Çocukta Empatinin Gelişimi”, Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati. (editör Y. Kabapınar), PegemA, Ankara,
• PALA, A. (2008). “Öğretmen Adaylarının Empati Kurma Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1)-23. Sayı, 13-23.
• SAĞLAMGÖNCÜ, A. (2016). Sosyal Bilgiler Dersi Öğrenme Ortamlarına Görsel Okumayı Eklemlemek: Örnek Bir Uygulama, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• SANALAN, V. A., Sülün A., Çoban, T. A., (2007). “Görsel Okuryazarlık”. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, 33-47.
• TANRIVERDİ, B., APAK, Ö., (2013) “Görsel Okuryazarlık Üzerine Bir İçerik Analizi”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 (1), 267-293.
• TAVŞANCIL, E., ASLAN, A., E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık
• ÜSTÜNDAĞ, Ş. (2015). Empati Bağlamında Çoklu Zekaya Yeniden Bakmak, Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati (editör Y. Kabapınar), PegemA, Ankara
• YILDIRIM, A., ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILDIZ DEMİRTAŞ, V., EKİNCİ VURAL, D. (2015a) “Empati Becerisini Geliştirme Sürecinde Duyguları Tanımaya Yönelik Etkinlikler (Okul Öncesi ve İlkokul Düzeylerinde), “Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati”, (editör: Y. Kabapınar), PegemA, Ankara
• YILDIZ DEMİRTAŞ, V. (2015b) “Empati Perspektifinden İşbirlikli Öğrenmeye Bakmak: İşbirlikli Öğrenme Sürecinde Empati”, “Empatiyle Gelişmek Empatiyi Geliştirmek: Çocuk ve Empati”, (editör: Y. Kabapınar), PegemA, Ankara
• YILMAZ, K. (2019) Hayat Bilgisi Dersi Öğrenme Ortamlarına Sosyal Empati Yaklaşımını Eklemlemek: Bir Eylem Araştırması, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• YÜKSEL, A. (2004). “Empati Eğitim Programının İlköğretim Öğrencilerinin Empatik Becerilerine Etkisi”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 341-354.