Türkçe Dersi Sosyal Etkileşime Dayalı Sınıf Ortamlarının Öğrencilerin Anlatma Becerilerinin Geliştirilmesindeki Yeri

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 16 - 32, 27.12.2020

Ali Göçer , Soner Garip

Öz

Türkçe Öğretim Programı (2019) dört temel dil becerisi dinleme/izleme, okuma, konuşma ve yazma üzerine yapılandırılmıştır. Bu becerilerden dinleme/izleme ve okuma anlama beceri alanı, konuşma ve yazma ise anlatma beceri alanı olarak ele alınmaktadır. Öğrencilerin duygu ve düşünceleri ile bir konu hakkındaki görüşlerini veya tezlerini sözlü ya da yazılı olarak anlaşılır ve etkili bir şekilde ifade etmeleri Türkçe Öğretim Programı’nın (2019) temel amaçlarından biridir. Bu çalışmada bu amacı gerçekleştirmede sosyal etkileşime dayalı sınıf ortamlarının işlevi araştırılmaktadır. Etkileşimli öğretim stratejisi, öğrencinin öğrenme-öğretme sürecinde aktif olarak rol almasına olanak sağlayan ve öğrenci-öğrenci, öğrenci-öğretmen etkileşimine dayanan bir stratejidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi, durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu nitel araştırma yöntemi amaçlı örnekleme çeşitlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla belirlenen yirmi öğrenciden oluşmaktadır. Veriler gözlem, görüşme ve doküman analizi ile toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analiziyle incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda sosyal etkileşime dayalı sınıf ortamlarının öğrencilerin bireysel farklılıklarına hizmet ettiğine, öğrencileri öğrenme sürecinde aktif ve özerk hâle getirdiğine, iş bölümü yaparak birlikte hareket etmeye, yaparak yaşayarak öğrenmelerine bunun yanı sıra öğrenme sürecini verimli ve eğlenceli hâle getirdiğine bu sayede de öğrencilerin anlatma becerilerinin gelişimine katkı sunduğuna ulaşılmıştır. Öğretmenler, öğrencilerin iş birliği içerisinde bireysel farklılıklarına göre hareket etmesini ve ders sürecinde aktif olarak yer almasını sağlamak için sosyal etkileşime dayalı sınıf ortamlarından faydalanabilir vb. önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

konuşma becerisi, yazma becerisi, anlatma beceri alanı, etkileşimli sınıf ortamları

The Place of Classroom Environments Based on Social Interaction in Turkish Lesson in Developing Students' Expression Skills

Öz

The Turkish Curriculum (2019) is built on four basic language skills listening/monitoring, reading, speaking and writing. Among these skills, listening / watching and reading comprehension skill area, speaking and writing are considered as expression skill area. One of the main objectives of the Turkish Curriculum (2019) is that students express their feelings and thoughts, and their views or theses on a topic, both verbally and in writing, in an understandable and effective way. This study explores the role of interactive classroom environments in achieving this goal. Interactive teaching strategy is a strategy that allows the student to take an active role in the learning-teaching process and is based on student-student, student-teacher interaction. Qualitative research method and case study pattern were used in the study. The study group consists of twenty students who are determined through easily accessible situation sampling from qualitative research method intended sampling types. The data were collected through observation, interview and document analysis, and content analysis was performed. As a result of the research, it was found that interactive classroom environments serve students' individual differences, making students active and autonomous in the learning process, contributing to their learning by living and doing by doing a division of labor. In addition, it has been found that it makes the learning process efficient and fun, and thus contributes to the development of students' expression skills. Teachers can utilize interactive classroom environments to ensure that students act actively according to their individual differences and participate actively in the lesson process.

Anahtar Kelimeler

Speaking skill, writing skill, expression skill area, interactive classroom environments

Kaynakça

• Adalı, O. (2003). Anlamak ve anlatmak. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Boonkit, K. (2010). Enhancing the development of speaking skills for non-native speakers of English. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 1305–1309.
• Creswell, J. W. (2014). Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları-araştırma deseni (4. Baskıdan çeviri). [Çev. Selçuk Beşir Demir (Ed.)] Ankara: Eğiten Kitap.
• Çintaş Yıldız, D. (2015). Etkileşimli öğretim stratejisinin Türkçe eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1(1), 14-43.
• Gündüz, O, Şimşek, T. (2011). Uygulamalı yazma eğitimi. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Güneş, F. (2017). Türkçe öğretimi: yaklaşımlar ve modeller (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Göçer, A. (2010). Türkçe eğitiminde yazma eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 178-195.
• Göçer, A. (2016). Türkçe eğitimde öğrenen özerkliği ve etkileşimli sınıf ortamı tasarımının önemi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 188-201.
• Göçer, A. (2018). Metin işleme süreçli - mikro öğretim uygulama örnekli - Türkçe öğrenme ve öğretim yaklaşımları (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Hamzadayı, E. (2010). Yapılandırmacı öğrenme kuramının anadili öğretimi açısından işlevselliği. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 31-48.
• Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma eğitimi ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler. TÜBAR, XIII, 287-309.
• Kurudayıoğlu, M, Çetin, Ö. (2015). Temel Beceriler ve Türkçe Öğretimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3 (3) , 1-19.
• Koç, G. (2006). Yapılandırmacı sınıflarda öğretmen-öğrenen rolleri ve etkileşim sistemi. Eğitim ve Bilim, 142, 56-64.
• Isaacson, S. ve Luckner, J. L. (1990). A method of assessing the written language of hearing- impaired students. Journal of Communication Disorders, 23, 219–233.
• MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Yayın yok.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma – desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Selahattin Turan) Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Taşpınar M. ve Atıcı, B. (2002). Öğretim model, strateji, yöntem ve becerileri/teknikleri: kavramsal boyut. Eğitim Araştırmaları, (8), 207–215.
• Temizyürek, F. (2007). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40, 113-131.
• Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin gelişimi ve önemi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(l), 461-472.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, D. (2014). Etkileşimli öğretim stratejisinin Türkçe eğitimi ana bilim dalı öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Yin, R. K. (2009). Case study research- design and methods (4th Edition). California: SAGE Publications.