EGE ve MARMARA BÖLGELERİNDEKİ ZEYTİN FİDANLIKLARI ve AĞAÇLARINDA GÖRÜLEN BAZI VİRÜS HASTALIKLARININ ELISA TESTİ İLE SAPTANMASI

Yıl 2005, Cilt: 2 Sayı: 1, 79 - 84, 01.03.2005

Ömer Beler Serap Açıkgöz

Öz

Bu çalışmada virüssüz zeytin fidanı üretimini gerçekleştirebilmek için üretim materyalinin virüs hastalıkları açısından temiz olup olmadığının DAS-ELISA testi ile saptanması amaçlanmıştır. Bu maksatla Balıkesir ilinin Edremit ve Gömeç, Bursa ilinin Orhangazi ve Aydın ilinin Sultanhisar ve Bozdoğan ilçelerinde bulunan zeytin fidanlıklarından 2000 yılı Mayıs, Haziran ve Eylül aylarında alınan 220 adet uç sürgün-genç yaprak örneğine Çilek latent halkalı leke virüsü (Strawberry Latent Ring Spot Nepovirus, SLRSV), Kiraz yaprak kıvırcıklık virüsü (Cherry Leaf Roll Nepovirus, CLRV) Arabis mozaik virüsü (Arabis Mosaic Nepovirus, ArMV) ve Hıyar mozaik virüsü (Cucumber Mosaic Cucumovirus, CMV) antiserumlarıyla uygulanan DAS-ELISA testinde pozitif sonuç alınamamıştır. Bu nedenle yukarıda sözü edilen alanlardaki zeytin fidanlarının üretimi için çeliklerin alındığı anaçlık materyallerden 2001 yılı Mayıs ve Haziran aylarında toplanan 176 adet çiçek örneğine uygulanan DAS-ELISA testi sonucu 64 örneğin (% 36.36) CMV, 60 örneğin (% 34.09) CLRV, 69 örneğin (% 39.20) SLRSV ve 47 örneğinde (% 26.70) ArMV ile bulaşık oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca SLRSV+CLRV+CMV, SLRS+CMV ve SLRSV+CLRV karışık enfeksiyonları da saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Zeytin, Virüs, ELISA

Anahtar Kelimeler

Zeytin, Virüs, ELISA

Determining of Some Virus Diseases Using the ELISA Test in Olive Nurseries and Olive Trees in The Region of Aegean and Marmara

Öz

The purpose of this study is to determine whether the olive propagation materials are infected with the virus
diseases using the DAS-ELISA test in order to obtain virus-free olive nursery tree. For this purpose, samples of
220 young leaves were taken from the field nursery in Edremit and Gömeç (Balıkesir), Orhangazi (Bursa),
Sultanhisar and Bozdoğan (Aydın) in May, June and September, 2000. The antiserum of Strawberry latent ring
spot nepovirus (SLRSV), Cherry leaf roll nepovirus (CLRV), Arabis mosaic nepovirus (ArMV), and Cucumber
mosaic cucumovirus (CMV) applied to 220 samples by DAS-ELISAand the positive result could not be obtained.
Because of the above results from the field nursery, 176 flower samples were taken from olive trees in May and
June 2001, and DAS-ELISA test were applied to the samples. As a result, 64 (36.36 %), 60 (34.09 %), 60 (39.20
%), and 47 (26.70 %) samples were infected with CMV, CLRV, SLRSV and ArMV, respectively. In addition,
SLRSV+CLRV+CMV, SLRS+CMV and SLRSV+CLRV had mixed infection

Anahtar Kelimeler

Olive, Virus, ELISA

Kaynakça

• Anonymous, 1997. Resmi Gazete. 5 Ocak 1997- sayı. 22868, s; 95
• Anonymous, 1999a. Food and Agriculture Organization of USA. EAOSTAT, Statistics Database Agriculture Database, Crops Primery.
• Anonymous, 1999b. 1999/00 Sezonu Ege Bölgesi Zeytin ve Zeytinyağı Rekolte Tahmini Heyet Raporu.
• Anonymous, 2001. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Orhangazi İlçe Tarım Müdürlüğü. Bursa.
• Barba, M. 1993. Viruses and Virus-like Diseases of Olive. EPPO Bulletin 23, 493-497.
• Bora, T., T. Karaca, 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi, E.Ü. Zir. Fak. Yardımcı Ders Kitabı. No: 167. Bornova 43 p.
• Çağlayan, K., Ü. Fidan, G. Tarla ve M. Gazel, 2004. First report of Olive Viruses In Turkey. Journal of Plant Pathology, 89 (1): 89-90.
• Castellano, M.A., A.D. Eranco, G.P. Martelli, 1987. Electron Microscopy of Two Olive Viruses in Host Tissue. Plant Diseases Vol. 68 No:12 (5712).
• Clark, M.F., 1981. Immunosorbent Assay In Plant Pathology.Ann. Rev. Phytopath. 19.83-106.
• Fidan Ü., G.Ertem,1995. Ege bölgesindeki zeytin ağaçlarında virus hastalıklarının ELISA yöntemi ile belirlenmesi üzerinde araştırmalar. VII. Türkiye Fitapatoloji Kongresi 555p.
• Marte, M., F.Cadani, V.Savino, E.Rugini, 1986. Strawberry Latent Ringspot Virus Associated With a New Disease of Olive in Central Italy. Plant Disease 70. 171-172.
• Martelli, G.P., V.Savino, B. Di Terlizzi, L.Catalano, S. Sabanadzovic, N.Greco, 1995. Viruses and of olive in Apulia (Southern Italia). Acta Hortuculture 386:569- 573.
• Pacini, E., M. Cresi, 1978. Viral Particles in Developing Pollen Grains ofOlea europea. (1329). Plant Diseases 57
• Rei, F.T., M.I.C.Henrıqoues, F.A.Leıtao, J.F.Serrano, M . F. P o t e s , 1 9 9 3 . I m m u n o d i a g n o s i s o f cucumber mosaic cucumovirus in different olive cultivars. Bulletin OEPP/ EPPO Bulletin 23, 501-504.
• Sabonadzovic, S., N.Abou-Ghanem, P.la-Notte, V.Savino, G.Scorito, G.P.Martelli, P.la-Notte, 1999. Partial Molecular Characterization and Rt-PCR detection of A Putative Closterovirus Associated With Olive Leaf Yellowing. Journal-of-Plant Pathology. 81. 1, 37-45.
• Tarla, G., K.Çağlayan, 1998. Hatay Yöresinde Yetişen Zeytin Ağaçlarında Görülen Bazı Virus Hastalıklarının Serolojik Olarak Saptanması. VIII. Türkiye Fitapatoloji Kongresi 459p.
• Triolo, E.,A. Materazzi, S.Toni, 1996.An Isolate of Tobacco Mosaic Tobamovirus FromOlea europaea Advances-in-Hortucultural-science. 10: 1, 39-45.
• Waterworth, H.E., R.L. Monroe, 1988. Graft Transmission L. of Olive Sickle Leaf Disorder. Plant Diseases 59, 366- 367. Geliş Tarihi Kabul Tarihi : 03.03.2005