DIFFERENT APPROACHES ON THE SOCIOLOGICAL REVIEW OF THE LITERARY TEXTS

Yıl 2012, Sayı: 10, 291 - 312, 01.12.2012

Gonca Kırtıl

https://doi.org/10.14520/adyusbd.361

Cited By: 1

Öz

In this article, different approaches which are focusing on the relationship between society and literature and providing perspectives on using literary works in social studies creatively has been examined. Using literary work as a document and and collect information for social studies may lead us some short cut and false conclusions. Sociology of literature as a discipline aims to clarify the aspects of the relation between society and literature. According to this discipline exploring the transformative potential of art is a more efficient way. For this reason, the aim of this paper is to evaluate the types of aesthetic transformation by viewing different approaches exploring the relationship beetween “literature and psychology” and “literature and ideology”.

Anahtar Kelimeler

Sociology of literature, sociology, literature.

EDEBİ METİNLERİN SOSYOLOJİK İMKÂNI ÜZERİNE FARKLI YAKLAŞIMLAR

Öz

Bu makalede, toplumla edebiyat arasındaki ilişkiyi irdeleyen ve edebi metinlerin toplumsal araştırmalarda yaratıcı bir biçimde nasıl kullanılabileceğine yönelik bakış açıları sunan farklı yaklaşımlara yer verilmiştir. Edebiyatı, sosyal bilimler için bir bilgi-belge deposu olarak görmek ve edebiyatın toplumun dolaysız bir yansıması olduğunu var saymak bizi yanlış ve kestirme sonuçlara götürebilir. Edebiyat ve toplum arasındaki diyaloğu ve bu diyaloğun farklı yönlerini incelemeyi kendisine amaç edinen edebiyat sosyolojisi açısından sanatın toplumsal gerçekliği dönüştürme potansiyelini hesaba katmak daha gerçekçi ve verimli bir yol olarak görünmektedir. Bu çalışmada “edebiyat ve psikoloji”, “edebiyat ve ideoloji” arasındaki ilişkileri inceleyen görüşlere yer verilerek estetik dönüşümün farklı biçimlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Edebiyat sosyolojisi, sosyoloji, edebiyat.

Kaynakça

• Alver, K. (2004). “Edebiyatın Sosyolojik İmkânı.” Edebiyat Sosyolojisi. (Der.) Köksal Alver. Ankara: Hece Yayınları. 13-22.
• Cebeci, O. (2004). Psikanalitik Edebiyat Kuramı. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Dino, G. (1978). Türk Romanının Doğuşu. İstanbul: Cem Yayınevi, 1978.
• Eagleton, T. (1976). Marxism and Literary Criticism. London: Methuen&CO LTD.
• Freud, S. (t.y) Dostoyevski ve Baba Katilliği. Psikanaliz Açısından Edebiyat. Çev., Selahattin Hilav. İstanbul: Ataç Kitabevi.
• Güzelşen, M.R. (2005). “Eleştiri Tarihinden: Toplumbilimsel Eleştiri ve Edebiyat Sosyolojisine Giriş.” Varlık, 1172: 59-64.
• Hoggart, R. (1966). “Literature and Society.” A Guide to the Social Sciences. (Ed.) Norman Mackenzie. Letcworh, Hertfordshire, The Garden City Press Limited. 225-248.
• Lass, A. H. (1998). Dünya Edebiyatından Seçmeler, 100 Büyük Roman 1. Çev., Nejat Muallimoğlu. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Lukacs, G. (1977). Avrupa Gerçekçiliği. Çev., Mehmet H. Doğan. İstanbul: Payel.
• Merrill, F.E. (2004). “Sosyolog Olarak Balzac: Bir Edebiyat Sosyolojisi İncelemesi.” Çev., Köksal Alver, Mustafa Fişne. Edebiyat Sosyolojisi İncelemeleri. (Der.) Köksal Alver. Ankara: Hece Yayınları. 43-56.
• Michaud, G. “Bir Disiplin Olarak Edebiyat Sosyolojisinin Kurulması.” Çev., Hilmi Uçan. Edebiyat Sosyolojisi. (Der.) Köksal Alver. Ankara: Hece Yayınları. 57-67.
• Moran, B. (1991). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış / 1: Ahmet Mithat’tan Ahmet Hamdi Tanpınar’a. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Moran, B. (1994). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul, Cem Yayınevi, 1994.
• Moretti, F. (2005). Mucizevi Göstergeler: Edebi Biçimlerin Sosyolojisi Üzerine. Çev., Zeynep Altıok. İstanbul: Metis Yayınları.
• Rockwell, J. (1977). “A Theory of Literature and Society.” The Sociology of Literature: Theoretical Approaches. (Ed.) Jane Routh-Janet Wolff. Staffordshire: University of Kele Press. 32-41.
• Swingewood, A. (2004). “Edebiyat Sosyolojisine Yaklaşımlar.” Çev., Kaya Bayraktar. Edebiyat Sosyolojisi. (Der.) Köksal Alver. Ankara: Hece Yayınları. 77-90.
• Swingewood, A. (1972). “Introduction: Sociology and Literature.” The Sociology of Literature. (Ed.) Diana Laurenson, Alan Swingewood. London: Granada Publishing. 11-22.
• Tanpınar, A.H. (2001). 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
• Zeraffa, M. (1973). “The Novel as a Literary Form and as Social Institution.” Sociology of Literature and Drama (Ed.) Elizabeth and Tom Burns. England: Middlesex. 35-55.
• Zweig, S. (2007). Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski. Çev., Nafer Ermiş. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.