The Influence of School Managers’ Personality Traits on Their Conflict Resolution Strategies

Yıl 2009, Sayı: 3, 111 - 118, 01.06.2009

Mehmet Karakuş İbrahim H. Çankaya

Öz

The aim of this research, which is in a descriptive relational scanning model, is to examine the relationship between school managers’ personality traits and their conflict resolution strategies. The questionnaires were administered to all the managers working in primary and secondary schools in Elazığ downtown in 2008-2009 academic year. Data obtained from 107 questionnaires that were returned back were analyzed. Only school managers were included to studies. As a result of the research it was determined that; managers’ personality traits of conscientiousness, openness and agreeableness positively predict integrating strategy, personality traits of agreeableness and neuroticism positively predict compromising strategy, personality trait of openness negatively predict dominating strategy.

Anahtar Kelimeler

School managers, personality traits, conflict resolution strategies.

Okul Yöneticilerinin Kişilik Özelliklerinin Çatışma Çözme Stratejileri Üzerindeki Etkisi

Öz

İlişkisel tarama modelindeki bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin kişilik özellikleri ile çatışma yönetimi stratejileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. 2008–2009 bahar döneminde Elazığ il merkezindeki ilk ve orta öğretim kurumlarında görev yapan okul yöneticilerinin tamamına (toplam 135 okul yöneticisi) ölçekler dağıtılmıştır. Geriye dönen 107 ölçekten elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırmaya sadece okul yöneticileri dahil edilmiştir. Araştırma sonucunda; yöneticilerin kişilik özelliklerinden sorumluluk, değişime açıklık ve uyumluluğun, çatışma yönetimi stratejilerinden bütünleştirmeyi, kişilik özelliklerinden duygusal tutarlılık ve uyumluluğun, çatışma yönetimi stratejilerinden uzlaşmayı anlamlı ve pozitif yönde yordadığı; kişilik özelliklerinden değişime açıklığın ise hükmetme stratejisini anlamlı ve ters yönde yordadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticileri, kişilik özellikleri, çatışma çözme stratejileri.

Kaynakça

• Baysal, Ayşe. ve Tekarslan, Erdal. (1996). Davranış Bilimleri. İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Bell, Eugene. and Blakeney, Roger. (1977). “Personality Correlates of Conflict Resolution Modes”. Human Relations, 30, 849-857.
• Chanin, Michael. & Schneer, Joy. A. (1984). “A Study Of The Relationship Between Jungian Personality Dimensions And Conflict-Handling Behavior”. Human Relations, 3, 863-879.
• Çeribaş, Emin. (2007). “Yöneticilerin Kişilik Özelliklerinin İş Etiğine Etkileri”. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, Fatih (2008). “Kişilerarası İlişkilerde Kendilik Algısı, Kontrol Odağı ve Kişilik Yapısının Çatışma Çözme Stratejileri Üzerine Etkileri”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü.
• Eren, Erol. (2004). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayımcılık.
• Gümüşeli, Ali. (1994). “İzmir İli Ortaöğretim Okulları Yöneticilerinin Çatışmayı Yönetme Biçimleri”. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Horowitz, Leonard. M., Rosenberg, S. E., Bauer, Staphanies., & Ureno, G. (2000). “Inventory Of International Problems Pyschometric Properties And Clinical Applications”. Journal of Clinic Consultaion Psychologie, 56, 885-892.
• Jones, Robert ve White, Charles. (1985). “Relationships Among Personality, Conflict Resolution Styles, And Task Effectivenness”. Group and Organizational Studies, 10 (2), 152-167.
• Karasar, Niyazi. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karip, Emin. (2003). Çatışma Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kılıç, Mine. (2001). Yönetim ve Organizasyon. S. Güney (Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• McIntyre, Scott. Elmes. (1997). Superior-Subordinate Conflict Management Style Reported by Self and Other. Paper presented at the Annual Convention of the American Psychological Association (105th, Chicago, IL, August 15-19, 1997).
• McCrae, Robert. & Costa, Paul. (1987). “Validation Of The Five-Factor Model Of Personality Across Instruments And Observers”. Journal of Personality and Social Psychology, 52 (1), 81-90.
• Mills, J., Robey, D. & Smith, L. (1985). “Conflict-Handling and Personalty Dimensions of Project-Management Personel”. Psyhological Reports, 57, 1135-1143.
• Öner, Uğur. (2000). Çatışma Çözme ve Arabuluculuk Eğitimi. Y, Kuzgun (Ed.) İlköğretimde Rehberlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özgan, Habip. (2006) “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Çatışma Yönetimi Stratejilerinin İncelenmesi (Gaziantep Örnegi)”. Yayınlanmamış doktora tezi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Rahim, M. Afzalur. (1983). Rahim Organizational Conflict Inventories. Professional Manual. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Pres.
• Sharah, Husseın. (1989). “Factors Related To Group Cohesiveness”. Small Group Research, 20 (1), 62-69.
• Smith, Mark. Alan. & Canger, Jonathan. (2004), “Effects Of Supervisor “Big Five” Personality On Subordinate Attitudes”. Journal of Business and Psychology, 18 (4), 277–295.
• Spector, Paul. E. (1982). “Behavior İn Organizations As A Function Of Employee’s Locus Of Control”. Psychological Bulletin, 91 (3), 482-497.
• Yıldırım, Atilla. (2003). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Empatik Eğilimleri ve Empatik Becerileri İle Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişki”. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.