ÖĞRETMENLERİN ÖĞRETİM PROGRAMINA BAĞLILIKLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2022, Sayı: 41, 70 - 107, 30.08.2022

Gülten Sakallıoğlu Fatma Özüdoğru

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1112046

Öz

Bu araştırmada öğretmenlerin öğretim programlarına bağlılık düzeylerinin belirlenmesi ve bağlılıklarının cinsiyet, yaş, mesleki kıdem, çalıştıkları kademe, branş, mezun olunan fakülte türü, hizmetiçi eğitim durumu ve lisansüstü eğitim durumu değişkenleri açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılının güz döneminde Manisa’nın Salihli ilçesinde farklı kademelerde görev yapmakta olan ve tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilmiş 500 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri “Öğretim Programına Bağlılık Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler (ortalama, standart sapma) ve çok faktörlü varyans analizi (MANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin öğretim programına bağlılık düzeylerinin; uyma, süre ve program farklılıkları alt boyutlarında orta düzeyde; uygulamanın kalitesi, katılımcı tepkileri, öğretmen eğitimi ve okul iklimi alt boyutlarında ise yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. MANOVA sonuçlarına göre öğretmenlerin öğretim programına bağlılık düzeylerinin cinsiyet, mezun olunan fakülte türü ve lisansüstü eğitim yapma durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, araştırmada yaş, mesleki kıdem, çalışılan kademe ve hizmetiçi eğitim alma durumlarının öğretim programına bağlılık ölçeğinin bazı alt boyutlarında anlamlı farklılığa yol açtığı sonucuna varılmıştır. Araştırma sonuçlarından yola çıkılarak programa bağlılık konusunda öğretmenlere yönelik nitelikli ve daha sık hizmetiçi eğitim düzenlenmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Öğretim programı, Öğretim programına bağlılık

ANALYSIS OF THE CURRICULUM FIDELITY LEVELS OF TEACHERS

Öz

The aim of this study is to determine curriculum fidelity levels of teachers and examine their curriculum fidelity according to some variables such as gender, age, teaching experience, level of school, field, the faculty they graduated from, in-service training and getting postgraduate degree. The survey research model was utilized in the research. The sample of the study consists of 500 teachers chosen according to stratified sampling and working at different levels of school in Salihli district of Manisa in the fall semester of the 2021-2022 academic year. Data were collected through the Curriculum Fidelity Scale. Descriptive statistics (mean, standart deviation) and MANOVA were used in the analysis of the data. According to the research results, the curriculum fidelity levels of teachers are at a medium level in sub-dimensions of adherence, duration and program differentiation while they have a high level of curriculum fidelity in the sub-dimensions of quality of program delivery, participant responsiveness, teacher training and school climate. According to MANOVA results it was found that there were no significant differences in teachers’ curriculum fidelity levels according to gender, the faculty they graduated from and having postgraduate degree. However, it was found that age, teaching experience, level of school in which they worked, field and getting in-service training variables had significant differences in teachers’ curriculum fidelity levels in some sub-dimensions of the scale. Based upon the results of the study, it can be suggested that more quality and frequent in-service training activities should be provided for teachers.

Anahtar Kelimeler

Teacher, Curriculum, Curriculum fidelity

Kaynakça

• Arslan Çelik, F. M. (2020). Ortaokul düzeyi İngilizce öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi.
• Arslan Çelik, F. M. & Gelmez Burakgazi, S. (2021). Öğretim programına bağlılık araştırmalarına yönelik bir meta-sentez çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 796-824. https://doi.org/10.33711/yyuefd.938722
• Aslan, M., & Erden, R. Z. (2020). Ortaokul öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 175-199. https://doi.org/10.33711/yyuefd.691525
• Baş, G., & Şentürk, C. (2019). Teaching-learning conceptions and curriculum fidelity: A relational research. International Journal of Curriculum and Instruction 11(2), 163- 180.
• Bay, E., Kahramanoğlu R., Döş B., & Turan Özpolat, E. (2017). Programa bağlılığı etkileyen faktörlerin analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 110-137. https://doi.org/10.21764/efd.02208
• Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models (136−162). Sage.
• Burul, C. (2018). Öğretmenlerin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihlerinin öğretim programına bağlılıklarıyla olan ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi.
• Burns, B. A. (2017). A case study: Teacher change during the implementation of the common core state standards for secondary mathematics (Order No. 10598865). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (1929217495). https://www.proquest.com/dissertations-theses/case-study-teacher-change-during implementation/docview/1929217495/se-2?accountid=37146
• Bümen, N. T. (2019). Türkiye’de merkeziyetçiliğe karşı özerklik kıskacında eğitim programları: sorunlar ve öneriler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 175-185. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2450
• Bümen, N. T., Çakar, E., & Yıldız, D. G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 203-228. https://doi.org/10.12738/estp.2014.1.2020
• Can, Ö. (2020). Sınıf öğretmenlerinin eğitim inançlarının ve öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Carroll, C., Patterson, M., Wood, S., Booth, A., Rick, J. & Balain, S. (2007). A conceptual framework for implementation fidelity. Implementation Science, 2, 1- 9. https://doi.org/10.1186/1748-5908-2-40
• Crato, N. (Ed.). (2020). Improving a country's education: Pisa 2018 results in 10 countries. Springer International Publishing AG.
• Creswell, J. W. (1994). Research design: Qualitative and quantitative approaches. Sage.
• Dane, A. V., & Schneider, B. H. (1998). Program integrity in primary and early secondary prevention: Are implementation effects out of control? Clinical Psychology Review, 18, 23-45. https://doi.org/10.1016/S0272-7358(97)00043-3
• Demirel, Ö. (2020). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. Pegem Akademi.
• Dikbayır, A., & Bümen, N. T. (2016). Dokuzuncu sınıf matematik dersi öğretim programına bağlılığın incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 6(11), 17-38.
• Durlak, J. A. (2016) Programme implementation in social and emotional learning: basic issues and research findings, Cambridge Journal of Education, 46, 333-345. https://doi.org/10.1080/0305764X.2016.1142504
• Dusenbury, L., Brannigan, R., Falco, M. & Hansen, W. B. (2003). A review of research on fidelity of implementation: Implications for drug abuse prevention in school settings. Health Education Research, 18 (2), 237-256. https://doi.org/10.1093/her/18.2.237.
• Gelmez-Burakgazi, S. (2019). Programa bağlılık: Kara kutuyu aralamak. Başkent University Journal of Education, 6(2), 236-249.
• Glatthorn, A. A., Boschee, F., Whitehead, B. M., & Boschee, B. F. (2018). Curriculum leadership: Strategies for development and implementation. SAGE publications.
• Gürbüz, Ç. (2020). Müzik öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programına bağlılık düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi.
• Gürbüz, Ş. (2021). Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılık durumları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe- yöntem- analiz (5. Bs.). Seçkin Yayıncılık.
• Hasson, H. (2010). Systematic evaluation of implementation fidelity of complex interventions in health and social care. Implementation Science, 5(67), 1-9. https://doi.org/10.1186/1748-5908-5-67.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods 6(1), 53-60.
• Hu, L., & Bentler, P. (1995). Evaluating model fit. In R. H. Hoyle (Ed.). Structural equation modeling. Concepts, issues, and applications (76−99). Sage.
• Huberty, C. J., & Olejnik, S. (2006). Applied MANOVA and discriminant analysis. John Wiley &Sons. https://web.archive.org/web/20170810024521id_/http://hbanaszak.mjr.uw.edu.pl/TempTxt/ebooksclub.org__Applied_MANOVA_and_Discriminant_Analysis__Wiley_Series_in_Probability_and_Statistics_.pdf
• Johnson, M. (2019). Teaching: going beyond the script (Unpublished Doctoral Dissertation). Minot State University.
• Kabaş, İ. (2020). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretimi öz yeterlik algıları ile ilk okuma yazma öğretim programına bağlılıkları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Karadağ Çaydaşi, S. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değer öğretimine ilişkin görüşleri ve öğretim programına bağlılıklarının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi.
• Karafil, B., & Oğuz, A. İngilizce Öğretmenlerinin Öğretim Programına Bağlılıklarının İncelenmesi.https://www.researchgate.net/publication/351956502_Ingilizce_Ogretmenlerinin_Ogretim_Programina_Bagliliklarinin_Incelenmesi
• Karakuyu, A., & Oğuz, A. (2021). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin öğretim programlarına bağlılıkları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(16), 85-103. https://doi.org/10.29129/inujgse.915003
• Koyuncu, İ. & Kılıç, A.F. (2019) “The use of exploratory and confirmatory factor analyses: A document analysis”, Education and Science, 44(198), 361-388. http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11655/24800/ec60.pdf?sequence=1
• Lynch, S. J. (2007, April). A model for fidelity of implementation in a study of a science curriculum unit: Evaluation based on program theory. Paper presented at the Annual Meeting of the National Association for Research in Science Teaching, New Orleans, LA.
• Mihalic, S. (2004). The importance of implementation fidelity. Emotional & Behavioral Disorders in Youth, 4, 83-105.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Ortaöğretim öğretim programları. Ankara. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329
• Nevenglosky, E. (2018). Barriers to effective curriculum implementation (Unpublished doctoral thesis). Walden University.
• Ocak, G. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Ocak, G., & Olur, B. (2019). The development of the curriculum fidelity scale. Online Submission, 8(4), 185-200. http://dx.doi.org/10.6007/IJARPED/v8-i4/6480
• Organisation for Economic Co-operation and Development. (2019). Future of education and skills 2030: Project background. https://www.oecd.org/education/2030project/about/E2030_Introduction_FINAL_post.pdfMEB
• Orhan, A., & Acar, F. E. (2018). Göz ardı edilen program ve Türkiye'deki yansımaları. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(3), 292-305. https://doi.org/10.17244/eku.375778
• Ornstein, A.C and Hunkins, F.P (2018): Curriculum: foundations, principles, and issues. Seventh Edition. Global Edition.
• Pallant, J. (2016). SPSS survival manual (Vol. 6th). Open University Press.
• Pence, K. L., Justice, L. M. ve Wiggins, A. K. (2008). Preschool teachers' fidelity in implementing a comprehensive language-rich curriculum. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 39(3), 329-341.
• Posner, G.J. (2004). Analyzing the curriculum (Vol. 3rd). McGraw-Hill.
• Raosoft, (2004). Raosoft sample size calculator. http://raosoft.com/samplesize.html
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.509.4258&rep=rep1&type=pdf
• Seçer, İ. (2015). Üniversite öğrencilerinde okul tükenmişliği ile psikolojik uyumsuzluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 81-99. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/32514
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Pearson Education.
• Vartuli, S., & Rohs, J. (2009). Assurance of outcome evaluation: Curriculum fidelity. Journal of Research in Childhood Education, 23(4), 502-512. https://doi.org/10.1080/02568540909594677
• Yaşaroğlu, C. & Manav, F. (2015). Öğretim programına bağlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 247-258. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/562664
• Yılmaz, G. (2021). Öğretmenlerin program okuryazarlık düzeyleri, program yönelimleri ve programa bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi.