AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞININ PSİKOLOJİK BELİRTİLERLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Sayı: 45, 353 - 375, 31.12.2023

Ece Emre Muezzin

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1357208

Öz

Bu çalışmanın amacı, yetişkinlerde akıllı telefon bağımlılığı ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaşayan yetişkinler arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi ölçüt örnekleme yöntemine göre seçilen %64,1'i (n=302) kadın, %35,9'u (n=169) erkek olmak üzere 471 yetişkin bireyden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kısa Semptom Envanteri, Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği ve sosyo-demografik bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans dağılımı, yüzdelik hesaplaması, ANOVA, Pearson Momentler Çarpımı korelasyon testi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir. Analiz sonucunda akıllı telefon bağımlılığı düzeyi ile psikolojik belirtiler alt boyutları olan anksiyete, depresyon, olumsuz benlik, somatizasyon ve öfke/saldırganlık arasında pozitif yönde orta düzeyde istatistiksel anlamlı ilişki saptanmıştır. Akıllı telefonunun kullanım amacına göre akıllı telefon bağımlılık düzeyinde ve psikolojik belirtilerde anlamlı farklılık saptanmıştır. Psikolojik belirtilerden öfke/saldırganlığın akıllı telefon bağımlılığı üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu bulunmuştur. Araştırma bulguları ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akıllı telefon, akıllı telefon bağımlılığı, psikolojik belirtiler.

Etik Beyan

Etik kurul onayı vardır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum yoktur.

INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN SMARTPHONE ADDICTION AND PSYCHOLOGICAL SYMPTOMS

Öz

The aim of this study is to investigate the relationship between smartphone addiction and psychological symptoms in adults. The research was conducted among adults living in the Turkish Republic of Northern Cyprus. The sample of the study consists of 471 adult individuals, 64.1% (n=302) female and 35.9% (n=169) male, selected according to the criterion sampling method. Brief Symptom Inventory, Smartphone Addiction Scale and socio-demographic information form were used as data collection tools in the study. Frequency distribution, percentage calculation, ANOVA, Pearson Product Moments correlation test and multiple linear regression analysis were used in the analysis of the data. The statistical significance level was accepted as .05. As a result of the analysis, a moderately statistically significant positive correlation was found between the level of smartphone addiction and the sub-dimensions of psychological symptoms such as anxiety, depression, negative self, somatization and anger/aggression. A significant difference was found in the level of smartphone addiction and psychological symptoms according to the intended use of the smartphone. Anger/aggression, one of the psychological symptoms, was found to be a significant predictor of smartphone addiction. The research findings were discussed within the framework of the relevant literature and suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Smartphone, smartphone addiction, psychological symptoms.

Kaynakça

• Alavi, S. S., Ghanizadeh, M., Farahani, M., Jannatifard, F., Alamuti, S. E., & Mohammadi, M. R. (2020). “Addictive Use of Smartphones and Mental Disorders in University Students.” Iranian Journal of Psychiatry, 15(2): 96-104.
• Choksi, S. T., & Patel, N. (2021). “A Study to Find Out the Correlation of Mobile Phone Addiction with Anxiety, Depression, Stress and Sleep Quality in the College Students of Surat City.” Int. J. Curr. Res. Rev, 13: 137-142.
• Derogatis, L. R. (1993). BSI Brief Symptom Inventory. Administration, scoring, and procedures manual (4th Ed.). Minneapolis, MN: National Computer Systems.
• Dula, A., & Güler, Ş. (2022). “Akıllı Telefon Bağımlılığı Üzerinde Dijital Sosyal Baskının Rolünü Keşfetmek.” Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 4(4): 306-314.
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.). Londra: Pearson.
• Karasar, N. (2011). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel.
• Karaoğlan Yılmaz, F. G., Avcı, U., & Yılmaz, R. (2022). “The Role of Loneliness and Aggression on Smartphone Addiction Among University Students.” Current Psychology, 42: 17909–17917.
• Khoo, S. S., & Yang, H. (2021). “Smartphone Addiction and Checking Behaviors Predict Aggression: A Structural Equation Modeling Approach.” International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(24): 13020.
• Kwon, M., Lee, J. Y., Won, W. Y., Park, J. W., Min, J. A., Hahn, C., ... & Kim, D. J. (2013). “Development and Validation of A Smartphone Addiction Scale (SAS).” PloS one, 8(2), e56936.
• LaPlante, D. A., Nelson, S. E. & Gray, H. M. (2014). “Breadth and Depth Involvement: Understanding Internet Gambling Involvement and its Relationship to Gambling Problems.” Psychology of Addictive Behaviors, 28(2): 396–403.
• Li, S. ve Chung, T. (2006). “Internet Function and Internet Addictive Behavior.” Computers in Human Behavior, 22(6): 1067–1071.
• Li, Y., Li, G., Liu, L., & Wu, H. (2020). “Correlations Between Mobile Phone Addiction and Anxiety, Depression, Impulsivity, and Poor Sleep Quality Among College Students: A Systematic Review and Meta-Analysis.” Journal of Behavioral Addictions, 9(3): 551-571.
• Lei, L. Y. C., Ismail, M. A. A., Mohammad, J. A. M., & Yusoff, M. S. B. (2020). “The Relationship of Smartphone Addiction with Psychological Distress and Neuroticism Among University Medical Students.” BMC Psychology, 8:1-9.
• Lopez-Fernandez, O., Honrubia-Serrano, L., Freixa-Blanxart, M., & Gibson, W. (2014). “Prevalence of Problematic Mobile Phone Use in British Adolescents.” Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(2): 91-98.
• Noyan, C. O., Darçın, A. E., Nurmedov, S., Yılmaz, O., & Dilbaz, N. (2015). “Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeğinin Kısa Formunun Üniversite Öğrencilerinde Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması/Validity and Reliability of The Turkish Version of the Smartphone Addiction Scale-Short Version Among University Students.” Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16: 73-81.
• Sağar, M. E. (2022). “Üniversite Öğrencilerinde Akıllı Telefon Bağımlılığının Yordayıcısı Olarak Dürtüsellik ve Saldırganlık.” Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3): 864-876.
• Shi, X., Wang, A., & Zhu, Y. (2023). “Longitudinal Associations Among Smartphone Addiction, Loneliness, and Depressive Symptoms in College Students: Disentangling Between–And Within–Person Associations.” Addictive Behaviors, 142: 107676.
• Song, I., Larose, R., Eastin, M. S., & Lin, C. A. (2004). “Internet Gratifications and Internet Addiction: On the Uses and Abuses of New Media.” Cyberpsychology & Behavior, 7(4): 384-394.
• Şahin, N. H., ve Durak, A. (1994). “Kısa Semptom Envanteri (Brief Symptom Invetory-BSI): Türk Gençleri için Uyarlanması [A study of the Brief Symptom Inventory in Turkish Youth].” Türk Psikoloji Dergisi, 9(31): 44-56.
• Tohumcu, M. U., Karslı, T. A., Bahadır, E., & Kalender, B. (2019). “Akıllı Telefon Bağımlılığı ve İnternet Bağımlılığı ile Benlik Saygısı ve Yalnızlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Trakya University Journal of Social Science, 21(2): 773-787.
• TÜİK (2020, Ağustos 25). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2020. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2020-33679
• TÜİK (2023, Ağustos 14). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2022-45587
• Wikipedia (2023, Ağustos 14). Smartphone. https://en.wikipedia.org/wiki/Smartphone
• Winkler, A., Jeromin, F., Doering, B. K., & Barke, A. (2020). “Problematic Smartphone Use Has Detrimental Effects on Mental Health and Somatic Symptoms in a Heterogeneous Sample of German Adults.” Computers in Human Behavior, 113: 106500.
• Yılmaz, R., Sulak, S., Griffiths, M. D., & Yılmaz, F. G. K. (2023). “An Exploratory Examination of The Relationship Between Internet Gaming Disorder, Smartphone Addiction, Social Appearance Anxiety and Aggression Among Undergraduate Students.” Journal of Affective Disorders Reports, 11: 100483.
• Zhang, Y., Li, S., & Yu, G. (2020). “The Relationship Between Loneliness and Mobile Phone Addiction: A Meta-Analysis.” Advances in Psychological Science, 28(11): 1836-1852.