EXAMINATION OF TEXT CREATION TASKS IN SECONDARY SCHOOL TURKISH LANGUAGE COURSE BOOKS IN RELATION TO THE STAGES OF THE WRITING PROCESS

Yıl 2024, Sayı: 47, 1 - 29, 28.08.2024

Ali Ferhat Ömeroğlu

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1476481

Öz

This study aims to examine the text creation tasks in secondary school Turkish language course books in the 2023-2024 academic year in relation to the stages of the writing process. Data are collected through document review. Tasks are examined with the “Form for Determining the Stages of the Writing Process” designed by the researcher. The analysis showed that the planning stage is more prevalently used in the tasks, whereas the drafting stage is less used. The revising stage is less prevalently used in the tasks for the 5th, 6th, and 7th grades, whilst this stage is not included at all in the tasks for the 8th grade. The editing and sharing stages are moderately incorporated in the tasks for the 5th grade, less included in the 6th and 7th grades, and more present in the tasks for 8th grade. Further, there is only one task that offers all stages of the writing process for the 5th grade and none for other grade levels. In conclusion, the stages of the writing process other than the planning stage are not evenly distributed across the text creation tasks at the grade levels, and it is believed that tasks offering all stages would be more effective in teaching.

Anahtar Kelimeler

Turkish Language Course Books, Stages of the Writing Process, Text Creation Tasks

YAZMA SÜRECİNİN AŞAMALARI AÇISINDAN ORTAOKUL TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİN OLUŞTURMA ETKİNLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, yazma sürecinin aşamalarına yer verme açısından 2023-2024 eğitim-öğretim yılında okutulan ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metin oluşturma etkinliklerini incelemektir. Veriler, doküman incelemesi yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan “Yazma Sürecinin Aşamalarını Belirleme Formu” ile etkinlikler incelenmiştir. Tüm sınıf seviyelerinde planlama aşamasına yüksek sıklıkta, taslak oluşturma aşamasına düşük sıklıkta yer verilmiştir. Düzenleme aşamasına 5, 6 ve 7. sınıflarda düşük sıklıkta yer verilirken 8. sınıfta ise hiç rastlanmamıştır. Düzeltme ve paylaşma aşamalarına 5. sınıfta orta sıklıkta, 6 ve 7. sınıflarda düşük sıklıkta, 8. sınıfta ise yüksek sıklıkta yer verilmiştir. Bununla birlikte 5. sınıflarda yazma sürecinin tüm aşamalarına uygun sadece bir etkinlikle karşılaşılırken diğer sınıf düzeylerinde ise tüm aşamaları içeren herhangi bir etkinlik tespit edilmemiştir. Sonuç olarak planlama aşaması dışında yazma sürecinin diğer aşamalarının sınıf düzeylerindeki metin oluşturma etkinliklerine dengeli bir şekilde dağılmadığı görülmüş olup tüm aşamalara uygun etkinliklerle çalışmaların daha nitelikli olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Ders Kitapları, Yazma Sürecinin Aşamaları, Metin Oluşturma Etkinlikleri

Kaynakça

• Alber-Morgan, S. R., Hessler, T. L., & Konrad, M. (2007). “Teaching Writing for Keeps.” Education and Treatment of Children, 30(3): 107-128.
• Arıcı, A. F. (2008). “Üniversite Öğrencilerinin Yazılı Anlatım Hataları.” Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2): 209-220.
• Aşıkcan, M. ve Pilten, G. (2016). “Sınıf Öğretmenlerinin Yazılı Anlatım Çalışmalarının Süreç Temelli Yazma Modeli Odaklı Değerlendirilmesi.” Turkish Studies, 11(3): 255-276.
• Atasoy, A. (2022). “Düzenleme Sürecine Yazma Modelleri Çerçevesinde Bir Bakış.” Alanyazın Eğitim Bilimleri Eleştirel İnceleme Dergisi, 3(2): 297-310.
• Badger, R., & White, G. (2000). “A Process Genre Approach to Teaching Writing”. ELT Journal, 54(2): 153-160.
• Bayat, N. (2014). “The Effect of the Process Writing Approach on Writing Success and Anxiety”. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(3): 1133-1141.
• Can, R. (2017). “Analysis of Written Expression Revision Skills of the Students in Faculty of Education.” Educational Research and Reviews, 12(5): 267-271.
• Cavkaytar, S. (2010). “İlköğretimde Yazılı Anlatım Becerilerinin Geliştirilmesinde Yazma Süreci Modelinden Yararlanma.” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10): 133-139.
• Doğan, Y. (2020). “Süreç Temelli Yazma Eğitiminin Bir Boyutu Olarak “Hazırlık”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 326-342.
• Erdal, N. (2023). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 7 Ders Kitabı. Ankara: Dörtel Yayıncılık.
• Erdoğan, Ö. ve Yangın, B. (2014). “Süreç Temelli Yaratıcı Yazma Uygulamalarının Yazılı Anlatıma ve Yazmaya İlişkin Tutuma Etkisi.” Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1): 438-459.
• Flower, L. S., & Hayes, J. R. (1977). “Problem-Solving Strategies and the Writing Process.” College English, 39(4), 449-461.
• Gezmiş Ceyhan, N. (2014). “Süreç-Odaklı Yazma Yaklaşımının Yazma Dersindeki Yeri ve Etkisi.” Dil Dergisi, 163: 46-63.
• Graham, S., & Harris, K. R. (2013). Designing an Effective Writing Program. In S. Graham, C. MacArthur, & J. Fitzgerald (Eds.), Best Practices in Writing Instruction (pp. 3-25). New York: The Guilford Press.
• Güneş, F. (2014). Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Harwood, T. G., & Garry, T. (2003). “An Overview of Content Analysis.” The Marketing Review, 3: 479-498.
• Hayes, J. R., & Flower, L. (1980). Identifying the Organization of the Writing Process. In L. W. Gregg & E. R. Steinberg (Eds.), Cognitive Processes in Writing (pp. 3-30). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Hayes, J. R., & Flower, L. S. (1987). “On the Structure of the Writing Process.” Topics in Language Disorders, 7(4): 19-30.
• Hayes-Roth, B., & Hayes-Roth, F. (1979). “A Cognitive Model of Planning.” Cognitive Science, 3(4): 275-310.
• Kansızoğlu, H. B., & Bayrak Cömert, Ö. (2017). “The Effect of the Process Approach on Students’ Writing Success: A Meta-Analysis”. Çukurova University Faculty of Education Journal, 46(2): 541-586.
• Karakoç Öztürk, B. (2021). “Yazma Becerisine Yönelik Etkinliklerin Süreç Temelli Yazma Yaklaşımı Açısından Değerlendirilmesi.” Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 6(2): 546-573.
• Karatay, H. (2011). “4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin Öğretmen Adaylarının Yazılı Anlatım Tutumlarını ve Yazma Becerilerini Geliştirmeye Etkisi.” Turkish Studies, 6(3): 1029-1047.
• Karatay, H. (2015). Süreç Temelli Yazma Modelleri: 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modeli. M. Özbay (Ed.). Yazma Eğitimi, (s. 21-48). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kaufer, D. S., Hayes, J. R., & Flower, L. (1986). “Composing Written Sentences.” Research in the Teaching of English, 20: 121-140.
• Keen, J. (2017). “Teaching The Writing Process”. Changing English, 24(4): 372-385.
• Lehr, F. (1995). “Revision in the Writing Process.” ERIC Clearinghouse on Reading English and Communication. Bloomington IN: (ERIC ED379664)
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2019). Genişletilmiş Bir Kaynak Kitap Nitel Veri Analizi. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Murray, D. (2011). Teaching Writing as Process, Not Product. In V. Villanueva & K. L. Arola (Eds.), Cross-Talk in Comp Theory a Reader (pp. 3-6). United States of America: National Council of Teachers of English.
• Müldür, M. ve Çevik, A. (2020). “Türkçe Ders Kitaplarındaki Yazma Etkinliklerinin Süreç Odaklı Yaklaşım Açısından İncelenmesi.” EKEV Akademi Dergisi, (84): 491-510.
• Oğuz, B. ve Doğan Kahtalı, B. (2020). “Yazma Stratejilerine Yönelik Bir Derleme Çalışması ve Stratejilerin Yazma Kazanımlarıyla İlişkisi.” İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(14): 119-137.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Saygı, S. (2023). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 8. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Ferman Yayıncılık.
• Scott, B. J., & Vitale, M. R. (2003). “Teaching the Writing Process to Students with LD.” Intervention in School and Clinic, 38(4): 220-224.
• Seow, A. (2002). The Writing Process and Process Writing. In J. C. Richard & W. A. Renandya (Eds.), Methodology in Language Teaching: An Anthology of Current Practice (pp. 315-320). Edinburgh, UK: Cambridge University Press.
• Sever, E. ve Memiş, A. (2013). “Süreç Temelli Yazma Modellerinin İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Yazım-Noktalama Becerisine ve Yazma Eğilimine Etkisi.” Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9).
• Sevim, B. (2023). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 5. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Koza Yayınevi.
• Sommers, N. (1980). Revision Strategies of Student Writers and Experienced Adult Writers.” College Composition and Communication, 31(4): 378-388.
• Şentürk, N. (2009). Planlı yazma ve değerlendirme modelinin sekizinci sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Tabak, G. ve Göçer, A. (2013). “6-8. Sınıflar Türkçe Dersi Öğretim Programının Ürün ve Süreç Odaklı Yazma Yaklaşımları Çerçevesinde Değerlendirilmesi”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2): 147-169.
• Tavşanlı, Ö. F. ve Kaldırım, A. (2020). “Türkiye’de Süreç Temelli Yazma Yaklaşımı: Bir Tematik Analiz Çalışması.” Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(1): 108-138.
• Tekşan, K. (2013). Yazma Eğitimi. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Ülper, H., & Uzun, L. (2009). “The Effect of the Writing Programme Prepared in Accordance with Cognitive Process Model on Student Success.” Elementary Education Online, 8(3): 651-665.
• Vanderberg, R., & Swanson, H. L. (2007). “Which Components of Working Memory are Important in the Writing Process?.” Reading and Writing, 20: 721-752.
• Wach, E. & Ward, R. (2013). “Learning about Qualitative Document Analysis.” IDS Practice Paper In Brief-ILT Brief 13, 1-10. Institutes of Development Studies, UK.
• Yavuz, D. ve Kahraman, G. (2023). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 6 Ders Kitabı. Ankara: Anka Kuşu Yayınevi.
• Yazıcı, E., Baş, B. ve Karatay, H. (2020). “4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modeli Öğretiminin Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazma Başarısına Etkisi.” International Journal of Languages' Education and Teaching, 8(4): 19-40.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, M. ve Aklar, S. (2015). “Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Kompozisyon Yazma Becerilerine Etkisi”. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 223-234.
• Zamel, V. (1982). “Writing: The Process of Discovering Meaning.” TESOL Quarterly, 16(2): 195-209.